آماده ریزش باشید

ایمان ربیعی

 بازار ایران در حال تغییر مسیر است. روز 23 مهرماه بود که رئیس کل بانک مرکزی هشدار داد هر لحظه ممکن است اتفاقی در بازار ارز رخ دهد. داستان ارز در ایران حالا با انتخابات آمریکا گره خورده است؛ اما این تمام ماجرا نیست.

 کمتر کارشناسی حاضر است به این پرسش اساسی پاسخ دهد که بالاخره نرخ واقعی دلار در ایران چقدر است؟ فشار حداکثری ترامپ بر اقتصاد ایران زمینه را برای رسیدن قیمت دلار به 32 هزار تومان فراهم کرد و این وضعیت بغرنج و پیچیده سبب شد صدای پای بحران در اقتصاد ایران به گوش برسد. با این حال تدابیری برای کاهش دامنه بحران در نظر گرفته شد؛ رایزنی با کشورهایی که ارزهای ایران را بلوکه کرده بودند، از کره جنوبی تا ترکیه و عراق از سوی دیگر تزریق ارز به بازار با هدف پاسخ به تقاضا.

 دیروز اما هرچند بازار ارز و سایر بازارهای ایران تعطیل بودند دلالان در حاشیه خیابان حضوری پررنگ داشتند و در پاسخ به سئوالات متعدد مردم و رهگذران قیمت دلار را 25 هزارتومان اعلام می‌کردند و سپس تاکید داشتند که قیمت‌ها در حال ریزش است. نرخ خرید دلار از مردم اما بسیار اندک بود. با فاصله‌ای قابل توجه از نرخ فروش. روز پنجشنبه قیت دلار در صرافی‌های بانکی به 26 هزارو 350 تومان رسید و در بازار اما صحبت از دلار 22 هزار تومانی است. دلارهایی که حالا در بازار قصد فروخته شدن دارند نیز بیش از این قیمت ندارند.

 پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد با پیروزی بایدن در انتخابات روند ریزش بیش از پیش سرعت بگیرد. شاهین چراغی، عضو شورای عالی بورس تاکید کرده است فارغ از تمامی فاکتورهای اقتصادی و حجم نقدینگی ریزش دلار چیزی شبیه ریزش دلار در زمان پذیرش قطعنامه 598 بود.  

 دلار البته در زمان تحویل دولت احمدی‌نژاد به روحانی نیز ریزشی قابل توجه را تجربه کرد. در حالی که دلار در زمان احمدی‌نژاد به سرعت در حال تاختن تا رسیدن به مرز پنج هزار تومان بود، تا محدوده 2900 تومان عقب نشست؛ اما کمتر از این رقم نشد. در همان روزها سیف، رئیس کل وقت بانک مرکزی ریزش بیش از این دلار را چندان به صلاح ندانست. حالا اما برخی معتقدند قیمت‌ها می‌تواند حتی به کمتر از 20 هزار تومان نیز برسد.

دیروز هر چند بازار ارز و سایر بازارهای ایران تعطیل بودند؛ دلالان در حاشیه خیابان حضوری پررنگ داشتند و در پاسخ به سئوالات متعدد مردم و رهگذران قیمت دلار را 25 هزارتومان اعلام می‌کردند و تاکید داشتند که قیمت‌ها در حال ریزش است

 ریزش قیمت دلار البته بازار گوشی تلفن همراه، خودرو و بازار دیگر کالاهای مرتبط با این کالا نظیر طلا و سکه را نیز دستخوش تغییرات جدی کرده است.

حمید حسینی، دبیر کل اتاق بازرگانی ایران و عراق نیز گفته است: چشم‌انداز بازار، همچنان کاهشی است. حباب قیمت در بازار ارز در حال تخلیه شدن است و به تدریج شاهد کاهش حباب قیمت در سایر بازارها خواهیم بود.

او می‎گوید: بر مبنای تورم سالانه، قیمت دلار بین ۲۰ تا ۲۲ هزار تومان باید باشد و روند بازار نشان می‌دهد که نرخ دلار به این محدوده کاهش خواهد یافت و روز شنبه نیز باید منتظر کاهش بیشتر قیمت‌ دلار تا 20 هزار تومان در بازار ارز باشیم.

وی هشدار داد: باید مراقب رفتار باندهای مافیایی بود که به دنبال جلوگیری از کاهش نرخ ارز هستند. بعضی صرافی‌ها در دبی و کردستان عراق وقتی می‌بینند قیمت ارز در حال کاهش است، شروع به خرید با نرخ‌های بالا می‌کنند تا به بازار سیگنال افزایشی بدهند.

 سکه چه می‌شود؟

 بازار سکه تنها در یک روز با کاهشی نزدیک به 3 میلیون تومان روبرو شد. قیمت سکه از 15 میلیون و 200 هزار تومان تا 12 میلیون و 200 هزار تومان عقب رفت اما کم کم تحت‌تاثیر رشد قیمت طلا در بازارهای جهانی افزایشی اندک را شاهد بود.

 حالا بسیاری می‌گویند دلار ارزان‌تر در محدوده 20 هزار تومان سد مقاومتی را تا محدوده 10 میلیون تومان عقب‌تر خواهد برد.

 این بدان معناست که نوسان‌گیرانی که سکه را در قیمت 15 میلیون و 16 میلیون تومان خریده‌اند باید آماده شکستی بزرگ و زیانی هنگفت باشند چراکه ریسک بالای بازار در حال تخلیه است.

 بر این اساس قیمت طلا نیز تاکنون تا محدوده یک میلیون و 200 هزار تومان عقب‌تر رفته است.

 سکه البته در روزهای اوج‌گیری قیمت با حباب بزرگی روبرو بود و تخلیه این حباب می‌تواند زمینه را برای ریزش بیشتر قیمت‌ها مهیا کند.

 خودرو چه خواهد شد؟

سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران می‌گوید آماده ریزش بزرگ باشید. او معتقد است با رسیدن قیمت دلار به محدوده 20 هزار تومان و حتی کمتر پراید می‌تواند حتی تا کمتر از 100 میلیون تومان عقب‌نشینی کند. قیمت پراید در شرایط کنونی در محدوده 130 میلیون تومان است؛ اما در ابتدای سال قیمت این خودرو نزدیک به 60 میلیون تومان بود. به این ترتیب پراید در این محدوده زمانی افزایشی نزدیک به 70 میلیون را تا همین حالا با ریزش قیمت‌ها در کارنامه خود ثبت کرده است.

 سایر خودروها نیز با کاهشی قابل‌توجه همراه خواهند بود. فعالان بازار می‌گویند ریزش 10 تا 30 میلیونی قیمت‌ها در اولین روز بازگشایی بازار محتمل است البته باید توجه داشت که قیمت‌ها در بازار تا زمان رسیدن به نوسان چندان قابل اتکا نخواهند بود و این نکته اهمیت بالایی دارد که بازار به ثبات برسد چرا که طی هفته اخیر نیز که قیمت‌ها دستخوش کاهش شده‌اند، همچنان خرید و فروش چندانی در بازار صورت نگرفته است.

 موبایل می‌ریزد

 بازار گوشی تلفن همراه به واسطه وارداتی بودن این کالا و نبود تولید داخل آماده ریزش بزرگ می‌شود. بسیاری از فعالان می‌گویند روز شنبه، امروز 16 آبان روز انتظار در بازار است و فردا بازار گوشی تلفن همراه جهت حرکت خود را مشخص خواهد کرد. قیمت گوشی تحت‌تاثیر رشد بهای دلار با افزایش بسیار قابل‌توجهی روبرو شد  عدم واردات این کالا در کنار رشد بهای ارز و رشد تقاضا تحت‌تاثیر مجازی شدن آموزش زمینه را برای بروز این بحران مهیا کرده است.

 به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود کاهش قیمت در بازار گوشی تلفن همراه چشمگیر باشد و رسیدن دلار به بهایی کمتر می‌تواند فضا را برای کاهش قیمت بیشتر آماده کند.

 لوازم خانگی و ...

 تولید هر کالایی در صورت کاهش قیمت ارز با کاهش قیمت مواجه می‌شود؛ خصوصا اقلامی که به واردات مواد اولیه نیازمند هستند. صنعت لوازم خانگی وابستگی بالایی به واردات مواد اولیه دارد از این رو کاهش قیمت دلار می‌تواند به کاهش قیمت این اقلام بینجامد. این اتفاق بی‌تردید سایر بازارها نظیر بازار لوازم یدکی خودرو، بازار اقلام مصرفی ماندگار و ... را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.