نگاهی به اولین رویداد جایزه بزرگ نقاشی ایران
«مانی» و «مانا» در آغوش هنرمندان نقاش
علیرضا بخشی استوار
رویداد «جایزه بزرگ نقاشی ایران» توسط انجمن هنرمندان نقاش ایران و با سرمایه‌گذاری بیمه سامان طرح‌ریزی شده است. امیر راد که در حال حاضر رئیس انجمن هنرمندان نقاش است در مراسم پایانی این برنامه اعلام کرده بود:«صحبت‌های اولیه برای برگزاری این رویداد به سال 98 برمی‌گردد اما فراگیری کرونا در اسفند 98 این برنامه را به تعویق انداخت.» رویداد جایزه بزرگ نقاشی ایران رویدادی فراخوانی است. این رویداد در کنار دو سالانه نقاشی طراحی شده و در اولین دوره آن هلیا دارابی، جمشید حقیقت‌شناس و شهرام کریمی به عنوان داور حضور داشتند. حدود 1278 هنرمند با حدود 3500 اثر در این رویداد شرکت کردند اما در مراسم پایانی جایزه بزرگ نقاشی ایران که در خانه هنرمندان برگزار شد ضمن تقدیر از الهام پورخانی و لیلا گودرزی، جایزه بزرگ این رویداد به مریم اسپندی اهدا شد.این جایزه در ادامه مسیر و سیاستی قرار دارد که در آن اعضای انجمن هنرمندان نقاش تلاش دارند رسانه مذکور و مورد نظر خودشان را به شکل صحیح‌تر و وسیع‌تری به مردم و مخاطبان معرفی کنند. این رویدادها می‌خواهد جایگاه هنر نقاشی را در جامعه تثبیت کند و بتواند هنر نقاشی را در وجهی گسترده‌تر به درون جامعه ببرد.البته بیمه سامان هم مانند دیگر نهاد‌های تجاری دیگر به دنبال آن است تا مسئولیت اجتماعی خود را محقق کند و از این منظر و در جریان این رویداد به برگزیدگان بیمه عمر رایگان اهدا کرده است.در همین روز البته مراسم دیگری هم برگزار شد. نشان‌های «مانی» و «مانا» برای سومین دوره پیاپی به هنرمندان تقدیم شد. نشان مانی که نشان افتخار انجمن هنرمندان نقاش است به فردی اهدا می‌شود که حضور فعالی در شکل‌گیری انجمن داشته و در پیشبرد اهداف این انجمن یاری رسانده است. نشان مانا هم به هنرمندی تقدیم می‌شود که در صحنه هنرهای تجسمی حضور فعال و شاخصی داشته باشد. نشان مانی این دوره به جمشید حقیقت‌شناس، شهناز زهتاب و حمید توکلی اعطا شد و نشان مانا در این دوره به فرشید ملکی اهدا شد که دخترش به نمایندگی از او این نشان را دریافت کرد.
با اینکه این جایزه بزرگ برای اولین بار است که به هنرمندان اهدا می‌شود نمی‌توان قضاوت زودهنگامی نسبت به آثار منفی یا مثبت آن داشت. برگزاری چنین رویدادی و اهدای چنین جایزه‌ای چه درست و چه غلط یک اتفاق قابل تامل است و ارزش‌گذاری روی چنین رخدادهایی به عبور آن در گذر زمان وابسته است
اما برگزار‌کنندگان این رویداد معتقدند که این نشان می‌تواند به همدلی و همبستگی بیشتر بین هنرمندان کمک کند. از طرفی زحمات افرادی که استحقاقش را دارند به واسطه این نوع مراسم و نشان‌ها ارج نهاده می‌شود.
با این که این جایزه بزرگ برای اولین بار است که به هنرمندان اهدا می‌شود نمی‌توان قضاوت زودهنگامی نسبت به آثار منفی یا مثبت آن داشت. برگزاری چنین رویداد و اهدای چنین جایزه‌ای چه درست و چه غلط یک اتفاق قابل تامل است. ارزش‌گذاری روی چنین رخدادهایی به عبور آن در گذر زمان وابسته است. این که چه مسیری را طی می‌کند و با توجه به شکل تشویقی که دارد چه تاثیری را دربردارد که می‌تواند جدای از دو سالانه‌ها و دیگر رخدادهای مربوط به هنر نقاشی در ایران جریان‌سازی کند.
در سوی دیگر اما این سوال همچنان روشن نیست که این رویداد چه تعریف روشن و مشخصی دارد؟ چه خلأ‌هایی موجود بوده که افراد در انجمن هنرمندان نقاش تصمیم به برگزاری چنین رویدادی داشته‌اند؟ کارکرد آن برای سایر هنرمندان این حوزه چیست و در نهایت آیا این رویداد صرفاً تلاش گروهی از هنرمندان است تا در دوران ریاست خود بر انجمن هنرمندان نقاش ردی یا نشانی از خود باقی بگذارند و این جایزه نیز در بستر علایق و سلایق شخصی آنها شکل گرفته، بی‌آنکه توجهی به ضروریات در این عرصه داشته باشد؟
بدون شک می‌شد در کنار دو سالانه نقاشی چنینی جایزه و البته نشانی را هم به هنرمندان اهدا کرد. انبوه جوایز در یک رویداد آیا اثرگذاری بیشتری نسبت به انبوه و تکثیر رویدادها ندارد؟ آیا سردرگمی برای مخاطبان به وجود نمی‌آورد و در نهایت امر حتی این مسئله نیز به درستی روشن نیست که افرادی که در چنین رویدادی شرکت می‌کنند در نسبت با افرادی که در دوسالانه‌ها حضور می‌یابند چه تفاوتی در شکل ارائه و شکل پذیرش و داوری آثارشان وجود دارد؟
اگر دور از انصاف نباشد انجمن هنرمندان نقاش ایران در طول حداقل پنج سال گذشته بسیار فعال بوده است. فعالیت‌های این انجمن البته بسته به حضور افراد مختلف شکل‌های مختلفی هم به خود گرفته است اما برگزاری کارنماهای پژوهشی در طول چند دوره و برگزاری درست دوسالانه نقاشی پس از چند سال وقفه خود موید حرکت‌های صحیح و رو به جلویی بود که صورت گرفت. حال نکته اینجاست که این رویداد و اهدای جایزه و نشان در همان مسیر تعریف شده و یا این که سازوکاری جدا دارد؟ یا شاید بهتر باشد سوال را این‌گونه مطرح کرد که آیا نمی‌شد در ادامه همان سازوکار چنین رویدادی را برگزار کرد؟
اگرچه نوع اطلاع‌رسانی و برخورد با چنینی رویدادهایی به گونه‌ای نیست که بتواند به یکی از مهم‌ترین اهداف این جایزه که گسترش این رسانه در میان جامعه است بینجامد؛ اما باید در انتظار پیشرفت چنین رویدادی در روزها و سال‌های پیش رو بود.
دیدگاه تان را بنویسید