سفرهای نوروزی؛ بلاتکلیف و بدون استراتژی خاص

کمتر از سه هفته دیگر تا تعطیلات نوروز باقی مانده،‌ اما ستاد ملی کرونا هنوز استراتژی خاصی برای سفرهای نوروزی تدوین و تصویب نکرده است. تبلیغ و فروش تورهای خارجی و داخلی برای تعطیلات نوروز آغاز شده است، درحالی که ستاد ملی کرونا نه تنها هنوز به تصمیمی روشن درباره سفرهای نوروزی نرسیده، بلکه مصوبه‌ای دارد که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را موظف می‌کند از انجام تبلیغ و ارائه مشوق برای افزایش سفر، نظیر فروش بلیت و تورهای تخفیف‌دار و امثال آن جلوگیری کند. با این حال وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان متولی سفر در کشور بارها تاکید کرده که مجوز سفر با تور و رزرو اقامتگاه را از این ستاد گرفته است. آژانس‌های مسافرتی و هتل‌ها هم بر اساس این اظهارات مقامات وزارتخانه، تبلیغات سفرهای نوروزی را شروع کرده‌اند، برخی حتی تخفیف‌های ویژه‌ای گذاشته‌اند. با این حال سخنگوی ستاد ملی کرونا این احتمال را مطرح کرده که با ادامه روند موجودِ ویروس کرونا در کشور، سفرهای نوروزی منتفی شود. برای همین علیرضا رئیسی به مردم توصیه کرده «فعلا برای رزرو بلیت هواپیما، قطار و... در نوروز ۱۴۰۰ اقدام نکنید.» این اظهارات، هم مردم و هم شرکت‌های گردشگری را سرگردان کرده است.

این استیصال اسفندماه سال گذشته هم وجود داشت. از یک طرف مرزها بسته و سفرها و پروازها لغو شد و آژانس‌ها، هتل‌ها و شرکت‌های هواپیمایی نمی‌توانستند و یا نمی‌خواستند پول مردم را برگردانند و از طرف دیگر، مردم چند ماه را در دادگاه و شورای حل اختلاف و اداره‌های مختلف دنبال پس گرفتن پول‌شان بودند.

آمار تجمیع‌شده‌ای از میزان شکایت‌ها و زیان مالی واردشده به مردم و تاسیسات گردشگری از محل لغو سفرها در تعطیلات نوروز ۹۹ وجود دارد، هرچند که به گفته رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران از دی‌ماه ۹۸ تا مهر ۹۹ حدود  ۲۰۴۶ پرونده در کمیته رسیدگی به شکایات در محل این انجمن تشکیل شده که بیشتر آن‌ها شکایت مردم از آژانس‌های مسافرتی بوده است. مبلغ این شکایت‌ها اعلام نشده است. وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که کمیته مشابهی برای رسیدگی به شکایت‌ها دارد نیز تاکنون از ارائه آمارهای دقیق از میزان شکایت مردم، آژانس‌های مسافرتی و هتل‌ها خودداری و تنها به یک آمار کلی از میزان خسارت واردشده به صنعت گردشگری که ۲۲ هزار میلیارد تومان از زمان شیوع ویروس کرونا تا این اواخر بوده، بسنده کرده است.

بیشتر شرکت‌های گردشگری هنوز نتوانسته‌اند خسارت تحمیلی از تعطیلات نوروز ۹۹ را به خاطر بخشنامه‌هایی که در آخرین لحظات صادر شد و آن‌ها را در برابر مردم قرار داد، جبران کنند. بعضی از مسافران هم هنوز به پول‌های‌شان نرسیده‌اند. ظاهرا این سناریو برای تعطیلات نوروز ۱۴۰۰ از پیش نوشته شده است؛ چرا که پیگیری‌ها نشان می‌دهد هنوز به راه حلی برای تکرار نشدن آن بحران نرسیده‌اند.