پگاه دهدار ،  راهنمای گردشگری

گردشگری جزء صنایعی بود که در دوران پاندمیک نسبت به سایر صنایع آسیب بسیار بیشتری را تحمل کرد. آسیبی که به گفته اکثر کارشناسان 100 درصدی بود و میلیاردها دلار را شامل می‌شد.

خساراتی که این بحران برای صنعت گردشگری کشورها و همچنین اقتصاد وابسته آنان به این بخش داشت جبران‌پذیر نیست؛ مگر با کارشناسی دقیق، و تهیه و تنظیم برنامه‌های جامع و مدون. بر این روزهای تاریک باید نور مقدس امیدواری، علم و برنامه‌ریزی بتابد تا بتوان گذر کرد.

کشور ترکیه نیز که رتبه ششم در صنعت گردشگری جهان را از آن خود کرده است و بخش عمده‌ای از چرخ اقتصاد آن از طریق گردشگری می‌چرخد هم، همانند ایران و همه‌ کشورهای دیگر در دوران پاندمیک ویروس کرونا دچار بحران و سکون و توقف شد و ضرر و زیان بسیاری را تحمل کرد.

بستن مرزها برای کشوری که در تمام فصول سال گردشگر دارد آسان نبود مخصوصا که عمده گردشگران این کشور را ایرانیان تشکیل می‌دادند و مجبور شدند در همان اولین روزهای شیوع ویروس مرزهای خود

را با آن هم ببندند.

شیوع ویروس کرونا شمار گردشگران خارجی کشور ترکیه در سال ۲۰۲۰ را با کاهشی ۷۲درصدی مواجه کرد. در حالی آمار گردشگران خارجی ترکیه در سال گذشته به ۱۲میلیون نفر کاهش یافت که در مدت مشابه سال ۲۰۱۹، تعداد ۴۵٫۰۶ میلیون نفر گردشگر خارجی از این کشور بازدید کرده بودند. در همان سال، درآمد حاصل از گردشگری این کشور به ۳۴٫۵میلیارد دلار رسیده بود.

اما حال پس از فراز و نشیب‌های بسیار و پس از گذشت ماه‌هایی بسیار سخت و طاقت‌فرسا، ترکیه ابراز امیدواری کرده است!

اکنون کارشناسان صنعت گردشگری در این کشور معتقد هستند که با تولید و عرضه واکسن کرونا در سال ۲۰۲۱، شاهد بازگشت رونق دوباره به صنعت گردشگری خواهند بود. آنان امیدوارند که ترکیه در سال جدید پذیرای ۲۵ میلیون نفر گردشگر باشد.

سوروری کوراباتیر؛ رئیس فدراسیون هتلداران ترکیه در همین رابطه اذعان داشت:

«ما باید در سال ۲۰۲۱ به جذب ۲۵ تا ۳۰ میلیون گردشگر خارجی برسیم. ۲۰۲۱ سال توقف است و سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ هم سال‌های دویدن هستند.»

در سخنان کوراباتیر آیا چیزی جز امیدواری، تلاش و برنامه‌ریزی نهفته است؟ امید به همتی که قرار است در دو سال آتی داشته باشند آیا نتیجه‌ای جز جبران خسارات این یک سال و شاید حتی بهتر شدن نسبت گذشته در پی دارد؟

در این تدبیر و برنامه‌ریزی مسئله مهم و تعیین‌کننده‌ای نیز به چشم می‌خورد. «واکسن!»

به راستی که بدون استفاده، و یا دیر استفاده کردن از واکسن و ایمن کردن مردم و همچنین اطمینان از ایمنی گردشگران، چطور می‌توان به روزهای  پیش رو  امیدوار بود؟!

در این میان اردشیر اروجی، مدیرکل سابق دفتر آمار و برنامه‌ریزی سازمان میراث فرهنگی ایران اذعان دارد: «ایران قادر نیست درصورت بروز مشکل برای صنعت گردشگری کشورهای همسایه، گردشگران آنها را جذب کند.»

وی دلیل قرار گرفتن ترکیه در رتبه ششم جهانی در زمینه گردشگری را نتیجه یک دهه تلاش مستمر و موفق و سرمایه‌گذاری‌های اساسی برای ایجاد زیرساخت‌های گسترده دانسته و ابراز امیدواری کرده است این کشور بتواند برخی مشکلات داخلی و خارجی را پشت سر گذاشته و گردشگری آن به رونق سابق بازگردد.

اروجی با بیان اینکه ترکیه سالانه درآمدی بالغ بر ۳۳ میلیارد دلار از طریق جذب «۳۵  تا ۳۶میلیون توریست» داشته و برای ۱.۵ میلیون نفر امکانات کاری فراهم کرده است: «گفت ترکیه در راستای رسیدن به سقف ۵۰میلیون گردشگر برای سال ۲۰۲۳ و برای رسیدن به جایگاه پنجم جذب گردشگر جهان برنامه‌ریزی کرده است.»

این کارشناس توریسم همچنین اشاره کرده است که «ترکیه سالانه از طریق ۴۰ هزار گردشگر سلامت و ۵۵۰ هزار گردشگر ورزشی به ترتیب؛ ۱۵۰ میلیون دلار و ۹۰۰میلیون دلار درآمد داشته است.» علاوه بر این، از دیدگاه او، «سواحل شهرهای ترکیه مانند آنتالیا، به عنوان »جذاب‌ترین سواحل اروپایی و همچنین شهر استانبول به دلیل آثار باستانی در زمینه گردشگری، از اهمیت خاصی برخوردار بوده‌اند.

سوروری کوراباتیر؛ رئیس فدراسیون هتلداران ترکیه گفته است: «ما باید در سال ۲۰۲۱ به جذب ۲۵ تا ۳۰ میلیون گردشگر خارجی برسیم. ۲۰۲۱ سال توقف است و سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ هم سال‌های دویدن هستند.» که در این تدبیر و برنامه‌ریزی مسئله مهم و تعیین‌کننده‌ای نیز به چشم می‌خورد. «واکسن!»

او درباره وضعیت گردشگری در ایران گفته است: «کشور ما به دلیل اینکه مشتری‌مدار نیست و سلایق مشتریان ورودی به ترکیه را مورد بررسی قرار نداده، نتوانسته بیشترین گردشگران ترکیه را که از کشورهای آلمان، روسیه، انگلیس، آمریکا و کشورهای عربی هستند، جذب و سلایق آنها را شناسایی کند».

مدیرکل سابق دفتر برنامه‌ریزی سازمان میراث فرهنگی ایران در پایان با بیان اینکه «وضعیت هتل‌های چهار و پنج ستاره ایران همچنان قابل قبول نیست»، تصریح کرد: «سازمان گردشگری معتقد است باید ۲۵ هتل بر پا کند و هتل‌های چهار و پنج ستاره را از ۱۳۰ به ۴۰۰ برساند، اما آن‌طور که به نظر می‌رسد این موضوع تنها در حد حرف است و با روندی کند در حال انجام است و از سویی در بخش حمل و نقل، نوسازی ناوگان هوایی باید مدنظر قرار گیرد».

ترکیه در صورتی در حال بازیافت صنعت گردشگری خود است که ما همچنان در همسایگی آن، با ویروس و عدم مدیریت و عدم دلسوزی رو به رو هستیم و نه تنها نتوانستیم گردشگران کشورهای همسایه از جمله ترکیه را به سمت خود جذب کنیم؛ بلکه گردشگری داخلی کشور هم با مشکلات و آسیب‌های فراوانی رو به رو شده است.

نداشتن برنامه‌ریزی و مشخص نبودن مسیر برای عبور از این روزها بزرگترین گلایه‌مندی فعالین گردشگری ایرانی است. عدم حمایت‌ها و ارائه تسهیلات ناکارآمد هم که خود نمکی بود بر زخم‌های این قشر.

اما داستان به همین جا ختم نمی‌شود! مشخص نبودن تاریخ واکسیناسیون ایرانیان نیز خود دغدغه و مشکلی بسیار بزرگ و مهم است که متاسفانه تا به آن توجه اساسی نشود سنگی از این تل آوار برداشته نمی‌شود و واکسیناسیون دیرهنگام نیز طبق گفته متخصصین و پزشکان خطر بی‌اثر بودن یا کم اثر بودن را (به دلیل جهش‌ها در نوع ویروس و مقاومت ویروس جهش یافته به واکسن) ایجاد می‌کند.

بنابراین اولین و مهم‌ترین قدمی که برای صنعت گردشگری ایران و حتی دیگر صنایع و مشاغل در این کشور و در این روزها باید برداشته شود واکسیناسیون با مطمئن‌ترین و کم خطرترین نوع واکسن‌هایی که اکنون در دنیا موجود هستند؛ در اولین زمان ممکن است.