ربات‌ها، تشنج می‌کنند

خفاش‌ها برای شکار کرن هنگام تاریکی، از روش هوشمندانه‌ای استفاده می‌کنند. آنها با انتشار امواج فراصوت از دهانشان و تحلیل امواجی که بازمی‌گردند، از محیط اطراف نقشه‌برداری می‌کنند. دانشمندان با الهام از این قابلیت تاثیرگذار، ربات جدیدی ابداع کرده‌اند که می‌تواند با تکیه بر امواج فراصوت، به صورت خودکار در یک محیط حرکت کند ربات پوشیدنی، با تجهیز به سیستم تشخیص تمایل حرکتی فرد، امکان حرکت دست بیماران با آسیب عملکرد اندام‌ فوقانی را فراهم می‌کند. این ربات برای بیمارانی که بنا به دلایل مختلف، حرکت مفاصل آرنج و مچ آنها ناتوان شده و یا بازه حرکتی محدودی پیداکرده است، قابل کاربرد است. این ربات پس از این که بیمار آن را پوشید و تصمیمی برای حرکت دست داشت، مسیر حرکت را تشخیص داده و ادامه حرکت را انجام خواهد داد

عطیه لواسانی

ربات‌ها با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، ماموریت‌های مهم‌تری را بر عهده می‌گیرند. آن‌ها اکنون، می‌توانند در میان دود و آتش، برای تجات انسان‌ها، نقشی همانند یک آتش‌نشان فداکار را بر عهده بگیرند یا به جای یک بیمار اورژانسی، دچار تشنج شوند و خون‌ریزی کنند. این همه به مدد توسعه فناوری ممکن شده است. برخی از آخرین دستاوردهای حوزه رباتیک را مرور می‌کنیم.

ربات خفاشی، بدون دیدن، مسیریابی می‌کند

خفاش‌ها برای شکار کرن هنگام تاریکی، از روش هوشمندانه‌ای استفاده می‌کنند. آنها با انتشار امواج فراصوت از دهانشان و تحلیل امواجی که بازمی‌گردند، از محیط اطراف نقشه‌برداری می‌کنند.

دانشمندان با الهام از این قابلیت تاثیرگذار، ربات جدیدی ابداع کرده‌اند که می‌تواند با تکیه بر امواج فراصوت، به صورت خودکار در یک محیط حرکت کند.

این ربات جدید، یک اسپیکر و یک جفت میکروفون فراصوت دارد. این مجموعه به ربات امکان می‌دهد مانند یک خفاش معمولی، امواج صوتی را در فرکانس یکسان منتشر کند و یک شبکه عصبی مصنوعی را برای مدل‌سازی محیط اطراف خود به کار ببرد. این ربات می‌تواند اشیا را شناسایی و در اطراف آنها حرکت کند.

تاکنون پژوهشگران بسیاری، سیستم‌های سونار امیدوارکننده‌ای ابداع کرده‌اند، اما برای نخستین بار، این سیستم در قالب یک ربات در حال کار ظاهر شده است.

این ربات، نخستین ربات زیستی خودکار و خفاش‌مانند است که می‌تواند در یک محیط جدید حرکت کند و براساس اطلاعات به دست آمده از پژواک صدا، به نقشه‌برداری محیط بپردازد. این اطلاعات، مرز اشیا و فضای خالی میان آنها را نشان می‌دهد. محققان با ابداع این ربات موفق شده‌اند ظرفیت بالای استفاده از صدا را در کاربردهای آینده ربات‌ها نشان دهند.

گروه سازنده امیدوار است ابداع این ربات بتواند راه را برای ابداع ربات‌هایی که از امواج صوتی برای راه یافتن به محیط‌های ناآشنا استفاده می‌کنند، هموار سازد.

رباتی برای گام نهادن

 در میان دود و آتش

طراحی و ساخت ربات‌هایی که بدون اتکا به دیدن،بتوانند مسیریابی کنند، در مواردی می‌تواند بسیار حیاتی و تعیین کننده باشد. از جمله این موارد، اجرای انواع عملیات نجات است. انجام عملیات نجات زمانی که دود ناشی از آتش‌سوزی غلیظ است، دشوار خواهد بود. محققان اروپایی در مرکز آموزش آتش‌نشانان در آلمان مشغول آزمایش رباتی هستند که در عملیات نجات به آتش‌نشانان کمک می‌کند. مهمترین ویژگی این ربات ارزیابی خطرات در شرایطی است که به خاطر غلظت بالای دود ناشی از آتش‌سوزی، دید کافی وجود ندارد. این ربات، موسوم به «اسموک بوت» است. این طرح با همکاری سازمان آتش نشانی دورتموند، متخصصان هوش مصنوعی و مهندسان اروپایی انجام می‌شود.

ربات‌هایی که به جای بیماران خونریزی و تشنج می‌کنند

اینکه به جای بیماران، بتوانیم شرایط بیماری را در بدن یک ربات مشاهده کنیم بسیاری از مشکلات آموزش پزشکی را برطرف می‌کند. در چنین شرایطی، روند آموزش به دنشجویان پزشکی بسیار راحت‌تر خواهد شد. حالا کارخانه روسی «ادیوس مدیسین»، اعلام کرده است که در حال ساخت ربات‌های شبه انسان برای تمرین دانشجویان پزشکی است.

این ربات‌ها که شبیه به افراد بیمار هستند، طوری طراحی شده‌اند که رفتار افراد بیمار را تقلید می‌کنند؛ در نتیجه پزشکان و پرستاران می‌توانند در شرایط گوناگون، آنها را برای آموزش مورد استفاده قرار دهند. ربات‌ها می‌توانند مانند انسان‌ها سرفه، عطسه، خونریزی و یا تشنج کنند. به گفته شرکت سازنده، این ربات‌های پیچیده، از بالاترین استاندارد واقعیت برخوردار هستند و می‌توان از آنها برای آموزش نسل جدید پزشکان استفاده کرد. وزن ربات‌ بیمار که شبیه به یک مرد۴۰ تا۵۰ ساله ساخته شده،۷۰ کیلوگرم و قد آن،۱۸۳ سانتی‌متر است.

این ربات‌ها قادر به پلک زدن، گریه و خونریزی هستند و حرکت مفاصل آنها، شبیه به انسان واقعی است. همچنین، ربات‌ها در۱۲ ناحیه گوناگون بدن نبض دارند و لب‌ها و انگشتان آنها به رنگ آبی درمی‌آید.

ربات: «من را بپوش

و فرمان بده»

ربات‌ها در دیگر بخش‌های پزشکی نیز نقش‌آفرین شده‌اند. بیمارستان‌ها به دنبال دستگاهی هستند که قابل‌حمل بوده و بتواند با ورودی گرفتن از حرکت دست بیمار، حرکات اکتیو نیز انجام دهد. این قابلیت موجب می‌شود بازه بیشتری از بیماران جهت بهبود از آن استفاده کنند و بیماران نیز بتوانند در صورت نیاز، ربات را به همراه خود به منزل یا محل کار برده و تمرین خود را به‌طور مداوم ادامه دهند.

حالا محققان دانشگاه صنعتی شریف با بهینه‌سازی ربات پوشیدنی، روشی را برای توانبخشی بیماران مبتلا به آسیب‌های نخاعی و مچ دست و بیماران سکته مغزی ارائه کرده‌اند.

این ربات پوشیدنی با تجهیز به سیستم تشخیص تمایل حرکتی فرد، امکان حرکت دست بیماران با آسیب عملکرد اندام‌ فوقانی را فراهم می‌کند.

این ربات برای بیمارانی که بنا به دلایل مختلف که حرکت مفاصل آرنج و مچ آنها ناتوان شده و یا بازه حرکتی محدودی پیداکرده است، قابل کار‌برد است. این ربات پس از این که بیمار آن را پوشید و تصمیمی برای حرکت دست داشت، مسیر حرکت را تشخیص داده و ادامه حرکت را انجام خواهد داد. این ربات قابلیت کمک به بیماران با آسیب ناحیه مچ (شکستگی، ضایعات التهابی، آسیب عصب، خشکی مفصل و...)، بیماران سکته مغزی و آسیب نخاعی و بیماران فلج مغزی را دارد.

این ربات باعث تحریک اعصاب، جلوگیری از تنبل شدن عضلات درگیر و به‌ مرور زمان افزایش بازه حرکتی آرنج و مچ خواهد شد.

این محصول در تمام مراکز توان‌بخشی (کاردرمانی و فیزیوتراپی) جهت انجام تمرینات از جمله افزایش دامنه حرکتی، قدرت، بازآموزی حرکتی و کمک به تسریع بهبودی و نیز در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی توان‌بخشی، جهت تحقیقات و اختراع‌های علمی قابل‌استفاده است.

ربات‌های هتل‌دار

 اما ربات‌ها فقط برای جایگزین شدن در عملیات خطرناک نظیر امداد و نجات، آتش‌نشانی و یا جایگزین شدن به جای بیماران اورژانسی مناسب نیستند، ربات‌ها حالا می‌توانند نقش‌های خیلی خاص در خدمات‌رسانی هتل‌ها را نیز برعهده بگیرند. با آنکه ربات‌ها برای مردم ژاپن به هیچ عنوان غریبه نیستند و ژاپنی‌ها در مکان‌های مختلفی از ربات‌های جالب و متنوعی استفاده می‌کنند اما هتل هیجان انگیز «Henn na » در شهر ناکازاکی ژاپن که در سال ۲۰۱۵  افتتاح شد به دلیل استفاده از ربات‌ها در تمام قسمت‌های هتلش مشهور شده است. ترجمه معادل اسم این هتل، واژه «عجیب» است. سال ۲۰۱۶ نیز نام این هتل در کتاب «رکوردهای جهانی گینس» به عنوان اولین هتل جهان که کارمندان آن ربات‌ها هستند، ثبت شد.

به گفته آژانس مسافرتی که این هتل را اداره می‌کند، در حال حاضر هشت هتل در سراسر کشور ژاپن وجود دارد که از ربات‌ها برای انجام امور هتل استفاده می‌نمایند که می‌توان به ربات دایناسور و ربات‌های شبه انسان اشاره نمود. حسگرهای ربات‌های مذکور حرکات افراد را شناسایی کرده و به افراد خوش آمد می‌گویند.

ربات دایناسور این هتل شبیه به شخصیت دایناسور فیلم علمی- تخیلی «پارک ژوراسیک» به کارگردانی استیون اسپیلبرگ است.

ربات دایناسور دارای سیستمی است که افراد می‌توانند توسط آن زبان موردنظر خود را انتخاب کنند تا ربات مذکور با آن زبان با آنها ارتباط برقرار کند.

مدیر این هتل گفته است: برخی از مشتریان احساس خوشایندی نسبت به این ربات‌ها دارند و تاکنون به طور دقیق متوجه نشده‌ایم که چه رباتی دقیقا مد نظر آنان است ولی تمام تلاش خود را در این راستا می‌کنیم اما از سویی دیگر ربات‌های مذکور برای برخی افراد بسیار جالب هستند. هر اتاق هتل مجهز به یک مینی ربات به نام ربات مستخدم است و وظیفه آن کمک به مشتریان هتل برای انجام دادن کارهایی اعم از عوض کردن کانال‌های تلویزیون و پخش موسیقی مورد علاقه‌شان است.

حتی ماهی‌های آکواریوم این هتل نیز ربات هستند و با باتری کار می‌کنند نکته جالب دیگر این است که حتی سطل‌های زباله این هتل نیز خودکار هستند.