بررسی موضوع بحث‌برانگیز ترویج قمار در رسانه ملی
«برنده باش» بازنده میدان شد!
می‌گل هشترودی
صدا و سیما به عنوان یک رسانه ملی کمترین توجه را به علایق و خواسته‌های مردم نشان می‌دهد و همیشه تیغ بران انتقادها به سمت این رسانه روانه است! دعوت از کارشناسان کم‌سواد، تقلب در نظرسنجی مردمی، حذف برنامه پرمخاطب نود و ترویج قمار در رسانه ملی از جمله مسائلی هستند که اخیرا انگشت اتهام منتقدین را به سوی صدا و سیما روان کرده‌اند! این روزها هم برنامه برنده باش که به نوعی بخت‌آزمایی شمرده می‌شود، نشان از این دارد که هیچ‌گونه نظارت درستی روی برنامه‌های صدا و سیما صورت نمی‌گیرد و این موضوع جای تعجب دارد! چرا که در غیر این صورت، برنامه برنده باش که مراجع تقلید آن را نوعی قمار می‌دانند، چندین ماه از شبکه 3 سیما پخش نمی‌شد تا با تذکر مقام معظم رهبری از کنداکتور شبکه 3 حذف شود! سوالی که در این بین مطرح می‌شود این است که با وجود انتقادات فراوانی که به نحوه برگزاری برنامه برنده‌باش صورت می‌گرفت، آیا مدیر محترم اما کج سلیقه شبکه 3 به این موضوع پی نبرده بود که این برنامه با توجه به خرید سوال‌ها در اپلیکیشن برنامه و جایزه‌های میلیونی که در آن داده می‌شد، نوعی قمار محسوب می‌شود؟
در برنده باش کمِ کم 5 میلیون برنده بودید!
برنده‌باش از همان اول که با مجری سلبریتی خوش‌پوش از شبکه سه سیما پخش شد، خیلی‌ها آن را کپی تمیزی از برنامه‌های خارجی می‌دانستند با این اوصاف از این کپی تمیز اما ناقص، امکان نداشت کسی دست خالی خارج شود! همین که بخت با شما یار بود و از بین میلیون‌ها شرکت‌کننده در مسابقه برای نشستن روی صندلی انتخاب می‌شدید مطمئنا کمِ کم 5 میلیون برنده بودید! سوالات بسیار ساده یک میلیونی موجب می‌شد تا فرد شرکت‌کننده تقریبا حقوق یک ماه یک کارگر را با جواب دادن 2 سوال ساده دریافت کند و همین موضوع نیز خیلی‌ها را برای شرکت در این مسابقه تحریک کرد! میلیون‌ها نفر از مردم با خرید سوالات برنامه برنده باش از اپلیکیشن این برنامه بخت خودشان را امتحان می‌کردند تا بلکه یک شبه بتوانند ره صد ساله را طی کنند و برنده 100 میلیونی این برنامه باشند، چیزی که با توجه به راهنمایی‌های مجری برنامه و شانس‌هایی که به شرکت‌کننده داده می‌شد، دور از دسترس به نظر نمی‌رسید!
در مجموع می‌توان نتیجه گرفت با اجرای برنامه‌ای که وعده جایزه 100 میلیون تومانی می‌دهد، تلویزیون مدام تبلیغش را می‌کند و سوپراستار قدیمی در خدمت آن است، فقط جیب مردم خالی می‌شود؛ آن هم با ارقام هنگفت چند میلیارد تومانی
خیلی وقت است که برنامه‌هایی از این دست در قالب‌های گوناگونی مثل قرعه‌کشی‌های متوالی و پرشمار، مسابقات با شرکت‌کنندگان گزینشی و غیره در صداوسیما رواج یافته و در حال گسترش فرهنگ «میل به یک‌شبه پولدار شدن» است. این که منتظر بنشینید تا یک روز پول‌های قلمبه و بادآورده‌ای برنده شوید و لازم نباشد برای یک دهم آن یک سال تمام و هر روز سر کار بروید.
چنین سوژه جذابی همواره در تمام دنیا جواب داده اما جیب مردم را خالی کرده، متأسفانه در کشور ما نیز ماجرا به همین منوال پیش می‌رود، آن هم از سوی رسانه انحصاری که داعیه ملی بودن دارد! سوالی که در این بین مطرح می‌شود این است که مدیران و مسئولین صدا و سیما مگر طرح و نقشه اولیه چنین برنامه‌هایی را مورد بررسی قرار نمی‌دهند؟! پس چطور امروز شاهدیم که قمار سر از رسانه ملی در آورده است؟!
شواهد نشان از این دارد که هیچ‌گونه نظارتی بر برنامه‌های صدا و سیما صورت نمی‌گیرد، چراکه در غیر این صورت، برنامه برنده باش که مراجع تقلید آن را نوعی قمار می‌دانند، چندین ماه از شبکه 3 پخش نمی‌شد تا با تذکر مقام معظم رهبری از کنداکتور شبکه حذف شود!
حواشی که پایان ندارد!
برنده باش جزو معدود برنامه‌هایی است که از روز نخست، پخش آن با حواشی بسیاری همراه بود و خیلی‌ها حضور یک بازیگر را به عنوان مجری مسابقه تلویزیونی جایز نمی‌دانستند، اما این همه ماجرا نیست! حواشی برنامه برنده باش از مجری آن شروع شد و به انتقاد از سوالات برنامه که در یکی از معروف‌ترین این سوالات رنگ مورد علاقه بازیگر زن معروف پرسیده می‌شد، رسید و بعد از آن هم حواشی تقلب در نظرسنجی مردمی مطرح شد که در آن قرار بود برنده باش جزو پربازدیدترین برنامه از سوی مردم معرفی شود!
ماجرا از این قرار بود که ارسال حجم عظیمی از پیامک به نام مردم برای برنامه «برنده باش»، نتایج نظرسنجی مردمی بهترین برنامه تلویزیون ایران را جابه‌جا کرد و «نود» را به رده دوم تنزل داد و اعتراض‌ها نسبت به این تقلب، منجر به توقف این رأی‌گیری برای بررسی ماجرا توسط صداوسیما شد و آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در افشاگری تکان‌دهنده از دستکاری یک میلیونی در آرای مردمی خبر داد؛ نوعی رسوایی که انتظار می‌رفت برای آمرین و عاملین آن هزینه‌ای بسیار سنگین داشته باشد!
مهم‌ترین نشانه که شاید به نوعی گاف اساسی و عامل رسوایی بود، پیامک بازگشت به شماری از شهروندان بود که تأکید داشت آنها به «برنده باش» رأی داده‌اند یا رأی‌شان به «برنده باش» تغییر کرده است! این اتفاق بی‌سابقه در ابعادی بسیار گسترده رقم خورد، به گونه‌ای که شاهد بودیم در هر شبکه اجتماعی، طیف وسیعی از مردم با انتشار تصویر پیامک دریافتی خود، نسبت به این اتفاق اعتراض کردند.
آیت الله مکارم شیرازی: این برنامه مصداق قمار است
برنامه‌ای که چند ماهی است داعیه‌دار افزایش اطلاعات عمومی جامعه است! این روزها رسانه‌ها از پشت پرده عجیب این برنامه و هزینه‌های میلیونی تهیه‌کننده آن صحبت می‌کنند! برنده باش یک اپلیکیشن موبایل را تبلیغ می‌کند که مردم با استفاده از آن و پاسخ دادن به سوال‌هایش، می‌توانند درنهایت به مسابقه تلویزیونی راه پیدا کنند. این چیزی است که گلزار و گردانندگان این مسابقه می‌گویند، اما ماجرا در عمل چیز دیگری است و در اصل نوعی جیب‌بری مدرن به شمار می‌آید!
طی چند روز گذشته آیت‌الله مکارم شیرازی به صراحت شیوه برگزاری این برنامه و اپلیکیشن آن را مصداق بارز قمار اعلام و درآمد حاصل از آن را نامشروع عنوان کرده است. هر چند در اینستاگرام شبکه سیما بلافاصله به نقل از مسئولان این مسابقه عنوان شد که «فرض مطرح شده در سوال استفتا کامل نیست و طبیعتاً فرض ناکامل، جایگاه سوال را مخدوش می‌سازد» اما بعد از آن و با توجه به تذکرات مقام معظم رهبری در رابطه با اینکه صدا و سیما بخت‌آزمایی را ترویج نکند، زمزمه‌هایی درباره توقیف برنامه برنده باش به گوش رسید و بعد شاهد بودیم که این برنامه از کنداکتور شبکه 3 حذف شد و مدیر شبکه اعلام کرد: «تصمیم گرفته شده سازوکار اسپانسری که پشتیبانی مالی برنامه برنده باش را انجام می‌دهد، اصلاح و ظرفیت‌های جدیدی به این برنامه اضافه شود!»
پیشتر از سخنان رهبر انقلاب محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در توئیتی اعلام کرده بود :«طی دستوالعملی، مدیران عامل اپراتور‌های تلفن همراه را موظف کردم شخصا بر روند مسابقات غیرمشروع بخت‌آزمایی در تلویزیون و غیر آن نظارت کنند و جلو این پدیده سوء را بگیرند. عدم رعایت دستورالعمل برای اپراتور‌ها عواقب جدی درپی خواهد داشت.»
او پس از بیانات رهبر معظم انقلاب در توئیت دیگری نوشت: «رهبری اتمام حجت فرمودند. از این پس، با جدیت بیشتری بخت‌آزمایی‌ها، تخلف‌های ارزش‌افزوده و دستکاری رای مردم را پیگیری خواهیم کرد. گفته بودیم که از حق‌الناس کوتاه نمی‌آییم.»
قماری که همیشه یک برنده دارد!
اکنون که صحبت از مصداق قمار بودن مسابقه «برنده باش» به میان آمده، بد نیست اشاره‌ای داشته باشیم به این که معمولاً قماربازها پولی را وسط می‌گذارند و درنهایت برنده بازی شانسی آنها، همه پول را برمی‌دارد، اما طراحی مسابقه «برنده باش» ظاهراً به گونه‌ای است که احتمالاً کمتر از ۱۰ درصد مجموع پول شرکت‌کنندگان، به برندگان می‌رسد! در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که با اجرای برنامه‌ای که وعده جایزه 100 میلیون تومانی می‌دهد، تلویزیون مدام تبلیغش را می‌کند و سوپراستار قدیمی چون محمد رضا گلزار در خدمت آن است، فقط جیب مردم خالی می‌شود؛ آن هم با ارقام هنگفت چند میلیارد تومانی.
چالش بزرگ برای صداوسیما
بار‌ها سخن از این گفته شده که صداوسیما تبدیل به یک قمارخانه شده است. این انتقاد تند بیشتر ناظر بر مسابقات و سرگرمی‌های جایزه‌محور آن است. در برخی دیگر از برنامه‌ها نیز که مسابقه‌محور نیست برای جذب مخاطب، اسپانسر برنامه شانس و اقبال را برای کسب تعدادی جایزه به مخاطبان می‌دهد. این وضعیت حالا تبدیل به یک شده است.
حالا شاهدیم که هشدار‌ها درباره قماربازی در تلویزیون، فقط دامن برخی برنامه‌ها را نگرفته و انتقادات شدیدی از مدیران سازمان به ویژه مدیر شبکه سه سیما صورت گرفته است، مدیری که این روزها در صدر جنجال‌های تلویزیونی است. او با حذف برنامه نود و عادل فردوسی‌پور اعتراض‌های دامنه‌داری را برانگیخت. از سوی دیگر او از چهره‌های تازه‌ای همچون بشیر حسینی (داور برنامه عصر جدید) رونمایی کرده که با اظهارنظر‌های عجیبش خبرساز شده است. سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا مسئولین مربوطه در سازمان صدا و سیما نظارتی بر عملکرد برنامه‌هایی که اجازه پخش برای آنها صادر می‌شود دارند؟!
دیدگاه تان را بنویسید