وزیر اسبق آموزش و پرورش:
شغل معلمی به دلیل درآمد پایین، برای بسیاری از افراد اولویت ندارد
وزیر اسبق آموزش و پرورش گفت: هدف اصلی طرح رتبه‌بندی این بود که معلمان موفق‌تر نسبت به کسانی که در این زمینه‌ها موفقیت کمتری داشتند، امتیاز بیشتری بگیرند. اما به دلیل مشکلات معیشتی معلمان، متأسفانه این طرح از هدف اصلی خود فاصله گرفته و تبدیل به یک کمک معیشتی برای معلمان شده است.
ایلنا نوشت: «مرتضی حاجی» وزیر اسبق آموزش و پرورش در پاسخ به این سوال که چرا علی‌رغم تلاش‌هایی که برای حل مشکلات معلمان صورت می‌گیرد، همچنان بسیاری از مشکلات آن‌ها حل نشده باقی مانده است؟ گفت: در ابتدا روز معلم را به همه معلمان و کسانی که نقشی در تعلیم و تربیت و پرورش نیروی انسانی کشورمان دارند، تبریک عرض می‌کنم و امیدوارم که در تحقق اهداف متعالی که همه در آن سهیم هستند و هدف اصلی آن پرورش نیروی انسانی مناسب برای کشور عزیزمان است، موفق و مؤید باشند. باید گفت در ادوار مختلف، حتی پیش از انقلاب و پس از آن، دولت‌ها همواره تلاش کرده‌اند که شرایط معیشتی مناسبی برای معلمان فراهم کنند. اما در هیچ‌یک از این دوره‌ها آنطور که باید و شاید موفق نبوده‌اند.
او ادامه داد: این موضوع نشان می‌دهد که روش‌های کنونی به‌اندازه کافی مؤثر نبوده است؛ یعنی اینکه همیشه به دنبال افزایش بودجه آموزش و پرورش و ترمیم حقوق معلمان باشیم، نتوانسته است نیازها را برطرف کند. حتی در برخی دوره‌ها که افزایش بودجه‌ها نسبت به تورمی که گریبان گیر کشورمان است، کم بوده یا تقریباً معادل آن بوده است، در برخی دوره‌ها مانند اصلاحات نیز معلمان توانسته‌اند از افزایش‌هایی بهره‌مند شوند، ولی این موارد استثنایی بوده‌اند و نتواسته‌اند دوام پیدا کنند.
او اضافه کرد: بنابراین، به نظر می‌آید اگرچه دولت‌ها علاقه‌مند به تأمین رضایت معلمان از لحاظ وضعیت معیشتی هستند، اما محدودیت منابع، کمبود درآمد دولت و هزینه‌های سنگین دولتی که پس از انقلاب نیز به‌ویژه با گسترش سازمان‌های اداری و مصرف‌کنندگان بودجه این رقم افزایش یافته است، مانع از تأمین رضایت معلمان شده است. به همین دلیل، فکر می‌کنم باید به دنبال راهکار جدیدی باشیم. این راهکار نیازمند این است که گروهی از دلسوزان و صاحب‌نظران در حوزه‌های اقتصاد اجتماعی و تعلیم و تربیت گرد هم آیند و به‌طور دقیق راجع به این موضوع فکر کنند. باید آن‌ها به‌طور کارشناسی و دقیق از میان ایده‌ها و نظریه‌هایی که وجود دارد، روش‌های جدیدی برای کاهش هزینه‌ها، مصرف بهینه منابع آموزش و پرورش و بهبود وضعیت آموزشی در سطح کشور پیدا شود.
هر پنج سال یک بار، معلمان باید ارزیابی شوند
او با بیان طرح پیشنهادی خود افزود: طرح من این است که هر پنج سال یکبار، معلمان ارزیابی شوند. یعنی بررسی شود که آیا آن‌ها دوره‌های ضمن خدمت را طی کرده اند؟ آیا از دستاوردهای علمی جدید بهره برده اند؟ چقدر از روش‌های نوین تدریس استفاده می‌کنند؟ حال اگر معلم در ارزیابی‌ها حداقل نمره قبولی (مثلاً ۷۰ از۱۰۰) را کسب کند، ادامه فعالیت برای او مجاز است. اگر نمره‌اش تا ۵۰ باشد، باید دوره‌های تکمیلی آموزشی بگذراند. اگر نمره‌اش کمتر از ۵۰ شود، باید ازانجام کار آموزشی کنار گذاشته شود، چون دیگر صلاحیت لازم برای تدریس را ندارد.
وی تاکید کرد: اگر چنین ارزیابی‌هایی انجام شود و معلمان مورد استخدام در مدارس از بین کسانی که این کارت صلاحیت حرفه‌ای را دارند انتخاب شوند، می‌توان شاهد بهبود قابل توجهی در کیفیت خدمات آموزش و پرورش بود. متاسفانه تا آنجا که من اطلاع دارم، چنین برنامه‌ای هنوز وجود ندارد. این طرح در زمان ما آماده شد، اما به دلیل پایان دوره وزارت، این طرح به مرحله اجرا نرسید. اما در زمینه‌ی گفتگوهای کارشناسی، پیشرفت خوبی داشت.
او در پاسخ به این سوال که از نظر شما، دیدگاه و رویکرد مردم نسبت به شغل معلمی در حال حاضر چگونه است؟ گفت: متاسفانه برخی افراد، شغل‌ها را بر اساس درآمد آن‌ها می‌سنجند. وقتی شغل‌ها را از این منظر بررسی می‌کنیم، شغل معلمی به دلیل درآمد پایین‌تر، برای بسیاری از افراد اولویت ندارد. اگر شغل‌ها را بر اساس کیفیت و اثربخشی آن در جامعه بسنجیم، شغل معلمی از مشاغل ممتاز جامعه است. در بسیاری از پیمایش‌های اجتماعی، مردم معلمان را به عنوان مورد اعتمادترین گروه اجتماعی انتخاب کرده‌اند و حتی نسبت به پزشکان و استادان دانشگاه در رتبه بالاتری قرار داده‌اند.
او ادامه داد: اگر از منظر معنوی به شغل معلمی نگاه کنیم، متاسفانه به دلیل مادی‌گرایی حاکم در دنیای امروز، تقاضا برای شغل معلمی کاهش یافته است. اما اگر به وضعیت بازار کار و کمبود شغل‌ها نگاه کنیم، می‌بینیم که بسیاری از فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف به سختی شغل پیدا می‌کنند و این باعث افزایش تقاضا برای شغل معلمی شده است. این وضعیت البته یک ضعف بزرگ است؛ چرا که تقاضا برای شغل معلمی باید به دلیل کیفیت و معنویت آن باشد، نه به دلیل کمبود شغل‌های دیگر. در حال حاضر، با مشکلات اقتصادی و معیشتی که مردم و جوانان با آن مواجه هستند، بسیاری از آن‌ها در انتخاب بین شغل معلمی و مشاغل با درآمد بالاتر، شغل‌های دیگر را انتخاب می‌کنند و این موضوع جای تأسف دارد.
وی تاکید کرد: امیدوارم تدابیری که دولت محترم برای حل این مشکلات در نظر گرفته است، بتواند وضعیت را تغییر دهد و توجه بیشتری به مشاغل آموزشی و معلمان شود. در این زمینه، دکتر پزشکیان با علاقه‌مندی و جدیت مسائل مدارس و آموزش و پرورش را پیگیری می‌کنند و امیدوارم این تدابیر باعث تغییر جهت‌گیری‌ها به سمت مشاغل آموزشی در آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها شود.
دیدگاه تان را بنویسید