فائزه ناصح، دکترای روانشناسی عمومی 

تعطیلات نوروز هم با تمام اتفاقات خوشایند و نا‌خوشایندی که به همراه داشت به پایان رسید؛ بطور معمول آخرین روزهای تعطیلات که از راه می‌رسد، کمتر کسی است که با ذوق و شوق آماده حضور مجدد در محل کار یا تحصیل خویش باشد؛ بازگشت به سبک زندگی قبل از تعطیلات و روال عادی زندگی برای بسیاری از افراد بسیار سخت و طاقت‌فرسا قلمداد می‌شود؛ بطوریکه بر‌اساس پژوهش‌ها و مطالعات روانشناسی می‌توان خاطر‌نشان کرد بسیاری از افراد با پایان رسیدن تعطیلات دچار «افسرگی» می‌شوند. خیلی‌ها نیز از اینکه دوباره باید به زندگی عادی و پراسترس روزانه برگردند، ناراحت هستند و از آن شکایت دارند؛ بنابراین این نارضایتی را هم در حالات چهره و صورت خویش نمایان می‌سازند و هم به راحتی و بدون هیچ تعارفی آن را بیان می‌کنند.

مشکلی که اغلب افراد در یک روز پس از تعطیلات دچار آن می‌شوند، خستگی شدید، احساس غم و افسردگی است. بطوریکه دقیقا روز بعد از تعطیلات که به پشت میز کار خویش بر‌می‌گردند، احساس می‌کنند به شدت خسته‌اند و به استراحت نیاز دارند! و جملاتی از قبیل «اصلا انگیزه‌ای برای بازگشت به زندگی عادی و روزمره بدون هیجان و پر استرس قبل را ندارم»، «نمی‌خواهم سر کار برروم»، «ای‌کاش می‌شد باز هم تا دیر وقت بخوابم و با دوستان و خانواده‌ام به گردش بروم» را به کررات تکرار می‌کنند. پرسش اساسی آن است که چرا اکثر ما آدم‌ها با تمام شدن تعطیلات غصه‌‌دار می‌شویم؟

 به باور کارشناسان خیلی هم جای تعجب ندارد و این حس خستگی و کسلی تا حدودی طبیعی است؛ خوب که دقت کنید متوجه خواهید شد که در‌واقع زندگی آدمی حاصل‌ جمعِ عادت‌هایش است؛ لحظه‌ای را تصور کنید که بعد از یک تعطیلات طولانی و استراحت کافی، قرار است به زندگی روزمره بازگردید و صبح‌ها زودتر از خواب بیدار شوید؛ قطعا برای اکثر افراد بعد از پشت سر گذاشتن یک دوره استراحت، بیدار شدن در ساعت‌های اول صبح فعالیت بسیار طاقت‌فرسایی  قلمداد می‌شود.

از‌این‌رو حس کرختی و خستگی  بعد از تعطیلات کاملا طبیعی است و ممکن است با جمع شدن هفت‌سین و بساط نوروزی و بازگشت به روال عادی زندگی با حالاتی مانند بی‌‌انگیزگی، بی‌‌حوصلگی و حتی افسردگی و اضطراب رو‌به‌‌رو شوید. این تغییرات روحی به این دلیل است که می‌خواهید در شرایط قبلی که به دور از دل‌مشغولی‌ها و دغدغه‌های زندگی و فعالیت شغلی و تحصیلی‌ بوده است باقی بمانید.

از این‌رو برای آنکه از «افسردگی بعد از تعطیلات» رهایی پیدا کنید بهتر است یک برنامه‌ دقیق و نه خیلی به دور از واقعیت را برای ماه‌های پیش‌روی خود تنظیم کنید. در‌واقع برنامه‌ریزی دقیق برای بازگشت به زندگی عادی بسیار ضروری است. همچنین برای آنکه صدمات ناشی از شروع مجدد کار و تحصیل را کاهش دهید، بهتر است روزانه بطور مرتب زمانی را به ورزش کردن اختصاص دهید یا می‌توانید انجام دادن کارهای روزمره‌ خویش را به نوعی ورزش تبدیل کنید؛ با بهره‌مندی از فواید ورزش می‌توانید تا حدود مطلوبی از اضطراب و افسردگی رهایی یابید و نیرومندی لازم را برای شروعی تازه در نخستین روزهای کاری بازیابید. 

به عنوان نکته پایانی نیز تاکید می‌شود که پذیرش واقعیت مهم‌ترین اصل برای کنار آمدن با تغییرات خلقی بعد از یک دوره استراحت است؛ باید به عنوان یک واقعیت بپذیرید که هر تغییر حالتی بعد از مدتی برای ‌آدم‌ها سخت می‌شود و بازگشت به روال روتین و عادی زندگی نیز با سختی خاص خود همراه است؛ بنابراین پذیرش، سازگار ساختن خویش و همچنین تنظیم برنامه‌‌ای که خیلی دقیق و فشرده هم نباشد می‌تواند مهمترین راهکار برای پیشگیری از اضطراب و تشویش‌های نخستین روزهای کار و فعالیت بعد از تعطیلات تلقی شود.