سخنرانی‌ها و گفت‌وگوهای انسیه خزعلی در نیویورک حاشیه‌های بسیاری در پی داشت؛
پرت‌بودگی از مسائل زنان و قلب واقعیات
سعیده علیپور
انسیه خزعلی، معاون ابراهیم رئیسی، جمعه شب به وقت محلی از نیویورک بازگشت. این سفر برای شرکت در شصت و هشتمین نشست کمیسیون مقام زن سازمان ملل صورت گرفت. کمیسیونی که سال پیش ایران از آن اخراج شد و اینک تنها می‌تواند در جلسات آن بدون حق رای شرکت و سخنرانی کند.
معاون رئیس‌جمهور در این سفر؛ علاوه بر سخنرانی، گفت‌و‌گو و دیدارهایی داشت که سفر ۶ روزه بدون دستاوردش را حاشیه‌ساز کرد.
اظهارات او مبنی‌بر اینکه «اگر ما در جامعه خود سعی می‌کنیم حجاب را حفظ کنیم برای این است که بانوان مورد تجاوز قرار نگیرند»، بسیاری را خشمگین کرده و توهین به جامعه ایرانی تلقی شده است. اظهاراتی که می‌تواند تصویر هولناکی از ایران و به خصوص مردان این کشور به جامعه جهانی ارائه کند.
کاربری در شبکه اجتماعی ایکس در واکنش به این اظهارات نوشت: «اگر سخنان خانم خزعلی را درست فرض کنیم، باید برای سیستم آموزشی کشور با تربیت چنین مردانی خون گریست».
اظهارات خزعلی البته در همین حدود باقی نماند و در گفت‌وگویی با هفته‌نامه نیوزویک گفت که آمار و اعدادی که در وبسایت‌های آمریکایی درباره آزار و اذیت جنسی زنان در این کشور مرور کرده «وحشتناک» است.
او افزود جمهوری اسلامی از حقوق زنان و کسانی که از حقشان محروم شده‌اند، حمایت می‌کند.
وضعیت‌شکننده زنان ایران
سخن از دلسوزی برای زنان آمریکا و حمایت از کسانی که از حقوق‌شان محروم مانده‌اند، در حالی است که نگاهی به گزارش‌ها و آمارهای داخلی نشان می‌دهد وضعیت زنان در ایران در برخی از موارد بسیار تاسف‌برانگیز است و نیاز است که معاون امور زنان دولت، بیش از آنکه آمارهای زنان دیگر نقاط دنیا را بررسی کند، نگاهی هم به آمارهای داخلی بیندازد.
اظهارات خزعلی مبنی‌بر اینکه «اگر ما در جامعه خود سعی داریم حجاب را حفظ کنیم برای این است که بانوان مورد تجاوز قرار نگیرند»، بسیاری را خشمگین کرده و توهین به جامعه ایرانی تلقی شده است. اظهاراتی که می‌تواند تصویر هولناکی از ایران و به خصوص مردان کشور به جامعه جهانی ارائه کند
آخرین گزارش مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۲۳ میلادی نشان می‌دهد که شرایط زنان ایران در مقایسه با کشورهای منطقه و دنیا بسیار بحرانی است.
در میان کشورهای منطقه، ایران بدون ثبت هیچ‌گونه بهبود در وضعیت شکاف جنسیتی یک پله بالاتر از افغانستان در قعر جدول ایستاده است و در رده‌بندی جهانی نیز از میان ۱۴۶ کشور در رتبه ۱۴۳ قرار دارد.
آخرین آمار موجود حاکی است که حدود یک‌سوم زنان بالای ۱۵ سال ایرانی خشونت از سوی شریک زندگی خود را تجربه می‌کنند. در رده‌بندی جهانی و از میان ۱۵۱ کشور، ایران از این نظر در رتبه ۱۱۰ قرار دارد.
وضعیتی که در سال‌های اخیر نه تنها بهتر نشده که سیر نزولی هم به خود گرفته است. در این میان سیاستگذاران در راستای قانونگذاری و بهبود وضعیت زنان گام موثر و مثبتی برنداشته‌اند.
از سوی دیگر بی‌توجهی به موضوع اشتغال زنان و در نتیجه قدرت ضعیف اقتصادی این قشر در ایران خشونت علیه زنان را تشدید کرده است.
فقر، منشا خشونت علیه زنان
در حالی معاون رئیس‌جمهوری از مصونیت زنان باحجاب و حضور آسوده‌تر آنها در فعالیت‌های اجتماعی سخن می‌گفت که نگاهی به آمار خشونت علیه زنان در ایران که بخش عمده‌‌ای از آن به دلیل مشکلات اقتصادی و وابستگی مالی آنان است، خود حکایت دیگری است.
خزعلی در سخنرانی مجمع جهانی در حالی داعیه دفاع از حقوق زنان جهان و کسانی که از حقشان محروم شده‌اند، سرداد و از وضعیت حقوق زنان در ایران دفاع کرد که در چند سال اخیر، اخبار خشونت، همسرکشی و قتل‌های ناموسی در کشور ما پرشمار بوده و در این میان هیچ قانون حمایتی تصویب نشده است
یکی از کلیدی‌ترین شاخص‌ها برای سنجش میزان توسعه‌یافتگی جوامع، نرخ مشارکت اقتصادی یا میزان حضور فعال زنان در بازار کار است. در رده‌بندی جهانی سال ۲۰۲۲ که بر اساس آخرین آمارهای موجود و مدل‌سازی‌های سازمان جهانی کار تنظیم شده، ایران از لحاظ نرخ مشارکت اقتصادی زنان پنجمین کشور در قعر جدول است.
بررسی‌های داخلی نشان می‌دهد که نسبت اشتغال زنان در پاییز ۱۴۰۲، 4/12 درصد اعلام شد که دو واحد درصد از پاییز ۱۳۹۸، کوچکتر شده است.
بسیاری از صاحبنظران معتقدند، این مشارکت پایین به معنای فقر و فقر به معنای بیشتر در معرض خشونت بودن تفسیر می‌شود. برخی از منتقدان بر این باورند که حاکمیت در بخش کاهش خشونت، بیکاری، کودک همسری، ترک تحصیل، مشارکت سیاسی زنان و ... چه کرده است که حالا برخی داعیه‌دار رهبری زنان شده‌اند؟
زنان در راس هرم خشونت‌دیدگی
خزعلی در سخنرانی مجمع جهانی در حالی از وضعیت حقوق زنان در ایران دفاع کرد که در چند سال اخیر، اخبار خشونت، همسرکشی و قتل‌های ناموسی در کشور ما پرشمار و واکنش‌برانگیز بوده و این خشونت‌ها اغلب از سوی پدر، همسر یا برادر رخ داده است. در این میان نه قانونی برای حمایت تصویب شده و نه حکمی که از شدت خشونت‌های این‌چنینی علیه زنان بکاهد. نمونه این خشونت ماجرای قتل مونا حیدری در اهواز که همسر سر بریده‌اش را در شهر چرخاند و رومینا دختر 14 ساله تالشی بود که توسط پدرش سلاخی شد. درنهایت نیز هیچ‌یک مجازات درخوری بابت این جنایت هولناک متحمل نشدند.
نگاهی به اخبار نشان می‌دهد که این روزها خودسوزی، قتل و خشونت‌هایی از این دست افزایش یافته و بسیاری از کارشناسان، این افزایش آمار را در درجه اول زیر سایه نگاه سیاستمدارانی می‌دانند که اساسا زنان را به‌مثابه بخشی از دارایی مردان تلقی و قائل شدن حقوقی همسنگ برای آنها را نتیجه استعمار فکری غرب قلمداد می‌کنند.
بیش از 11 سال از تدوین لایحه «حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت» در معاونت امور زنان و خانواده می‌گذرد و حتی بهار دو سال پیش هم در مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد. با این حال هیچ خبری از تصویب آن شنیده نمی‌شود.
به این آمار تاسف‌برانگیز که ذکر آن رفت، می‌توان رشد ترک تحصیل دختران به دلیل فقر، کودک همسری، پایین آمدن مشارکت سیاسی زنان و دهها مورد دیگر را هم اضافه کرد. در کنار همه اینها قوانین تازه‌ای را هم باید اضافه کرد که هر روز سعی دارد حضور زنان را به شکل دلخواه حاکمیت و آنطور که انسیه خزعلی در گفت‌و‌گوهایش برای رسانه‌های خارجی تصویر می‌کند؛ درآورد.
شکاف جنسیتی در ایران افزایش می‌یابد
جدیدترین گزارش شکاف جنسیتی در کشورهای جهان برای سال ۲۰۲۳ منتشر شد. که ایران با رتبه ۱۴۳، در میان پنج کشور پایین جدول قرار گرفت.
در حالی که آمارها نشان می‌دهد که زنان هر سال شمار بیشتری از جمعیت دانشگاهی ایران را تشکیل می‌دهند اما نه تنها در بازار کار توفیقی به دست نمی‌آورند که در ساختار قدرت در ایران نیز سهم کمتری را نصیب خود می‌کنند.
در این میان نگاهی به قوانین مختلف که در سال‌های اخیر در حوزه افزایش جمعیت، اجازه ازدواج دختران با سنین کم تصویب شده است خود بیشتر به جایگاه زنان در جامعه ضربه زده است. برخی از کارشناسان معتقدند، قانون جدید حجاب و عفاف نیز هزینه حضور اجتماعی زنان را بیشتر می‌کند و در نتیجه وضعیت شکاف جنسیتی را در کشور افزایش خواهد داد.
دیدگاه تان را بنویسید