دبیر علمی هجدهمین همایش اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع طب کودکان، گفت: براساس مطالعات در استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد کوتاهی قد، کم وزنی و لاغری شیوع بالایی دارد که ناشی از سوء تغذیه است.

به گزارش ایرنا، محمد تقی حسینی طباطبایی روز یکشنبه در یک نشست خبری که در بیمارستان کودکان مفید برگزار شد، افزود: سوء تغذیه در استان‌های محروم کشور نگران‌کننده است و چون رشد مغزی کودکان در ۶ سالگی اتفاق می‌افتد، به همین دلیل تغذیه درست و سالم نقش مهمی دارد.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: در حال حاضر کمبود آهن و ویتامین «آ» در کودکان و زنان باردار بسیار شایع است و سوء تغذیه شاخص‌های سلامت را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وی اظهار کرد: شاخص‌های سلامت کودکان کشور در مقایسه با کشور‌های منطقه خوب است، اما در مورد تغذیه کودکان دچار چالش و نبود برنامه‌ریزی هستیم و باید فکری اساسی برای این موضوع شود.

طباطبایی با اشاره به اینکه اکنون مرگ و میر نوزادان در کشور ۹ در هزار موارد تولد و کودکان ۲۰ در هزار نفر است، ادامه داد: فوتی‌های ناشی از بیماری‌های عفونی کاهش یافته، اما مرگ و میر‌های متاثر از بیماری‌های قلبی و تصادفات افزایش یافته است.

به گفته دبیر علمی هجدهمین همایش اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع طب کودکان، کشور از نظر بهره‌مندی از پزشکان برجسته و پیشرفت‌های درمانی در شرایط مناسبی قرار دارد، اما به دلیل وجود مشکلات، اکنون مهاجرت دانش‌آموختگان رشته‌های پزشکی و پرستاری نگران‌کننده و ممکن است در سال‌های آینده با مشکلاتی مواجه شویم؛ از این رو باید نیرو‌های خود را به عنوان سرمایه‌های اصلی جامعه حفظ کنیم تا در آینده از هند و پاکستان پزشک نیاوریم.

استان‌های محروم، صدرنشین جدول تورم

سوء تغذیه کودکان در استان‌های محروم درحالی مطرح می‌شود که در ادوار مختلف‌ معمولا شاخص نرخ تورم به تفکیک استان‌ها، نشان می‌دهد فشار تورم در استان‌های محروم بیشتر از استان‌های برخوردار بوده است.

برای مثال بیشترین نرخ تورم۱۲ ماهه منتهی به مهر‌ماه مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد با ۴۸.۲ درصد است. در استان‌های دیگر مورد اشاره دبیر علمی هجدهمین همایش اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع طب کودکان، که کوتاهی قد، کم وزنی و لاغری ناشی از سوء تغذیه شیوع بالایی دارد نیز تورم ایلام 47.2 ؛ هرمزگان 45.5 و سیستان و بلوچستان 40.2 اعلام شده است.

لرستان، خراسان شمالی و سیستان و بلوچستان ۳ استان ایران هستند که در مهر امسال نرخ تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های بالای ۸۰‌درصد نقطه‌به‌نقطه را تجربه کرده‌اند؛ به این معنا که ساکنان این استان‌ها در نخستین ماه فصل پاییز برای خرید و مصرف یک سبد کالاها و خدمات یکسان ۸۰درصد بیشتر از مهر سال گذشته هزینه‌ کرده‌اند.

بر اساس اعلام مرکز آمار ایران در حالی ساکنان استان لرستان با نرخ تورم نقطه به نقطه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها به میزان ۸۸.۶ درصد در مهرماه امسال مواجه شده‌اند که کمترین نرخ تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در استان بوشهر به میزان ۶۰.۴درصد ثبت شده و شکاف تورم کالاهای خوراکی و آشامیدنی در بین این دو استان به ۲۸.۲درصد رسیده است.

دبیر علمی هجدهمین همایش اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع طب کودکان، گفت: براساس مطالعات در استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد کوتاهی قد، کم وزنی و لاغری شیوع بالایی دارد که ناشی از سوء تغذیه است

شیوع پوکی استخوان در ایران

در ایران سوء تغذیه تنها مختص کودکان نیست. رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران ماه گذشته با اشاره به اینکه در جمعیت بالای ۶۰ سال کشور، شیوع پوکی استخوان بیش از ۴۲ درصد است، گفت: این درحالی است که عدم دسترسی کافی به دستگاه تشخیصی بیماری سبب می‌شود تا تشخیص پوکی استخوان برای نزدیک ۶۸ درصد کسانی که در معرض خطر هستند (دو سوم افراد) انجام نشود.

دکتر افشین استوار در آستانه روز جهانی پوکی استخوان در گفت‌وگوی تفصیلی با ایسنا، با اشاره به اینکه، زمینه ایجاد پوکی استخوان در کودکی و نوجوانی فراهم می‌شود؛ گفت: اگر فردی در زمان کودکی و شیرخوارگی و پس از آن سبک زندگی نامناسب داشته باشد (عدم تغذیه مناسب، عدم فعالیت فیزیکی کافی، مواجهه با دود دست اول یا دوم دخانیات و...) زمینه بروز پوکی استخوان برای او در بزرگسالی فراهم می‌شود.

وی درخصوص تاثیر مصرف شیر و لبنیات در جلوگیری از بروز پوکی استخوان، اظهار کرد: به طور کلی میزان دریافت پروتئین، کلسیم و ویتامین D برای داشتن یک استخوان سالم و قوی بسیار اهمیت دارد که ما یک استخوان قوی و سالم داشته باشیم. یکی از منابع اصلی تامین پروتئین و کلسیم، لبنیات و بخصوص شیر است. از سوی دیگر تغذیه انحصاری با شیر مادر در دوره شیرخوارگی بسیار با اهمیت است و مطالعات مختلفی وجود دارد که نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند در بزرگسالی توده استخوانی بهتری داشته و کمتر به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند.

خبرها از وضعیت سوءتغذیه و فقر کودکان با تشوق سیاست فرزندآوری و افزایش جمعیت در تناقض آشکار است و پیش از افزودن کودکان به جمعیت کشور! وضعیت تغذیه، آموزش، بهداشت،  دسترسی به سرپناه و... آنها نیازمند برنامه‌ریزی و سیاستگذاری است

وی افزود: از طرفی برای پس از دوره شیرخوارگی شواهد متعددی وجود دارد که مصرف لبنیات و شیر می‌تواند میزان مورد نیاز کلسیم و پروتئین برای بدن را تامین کند و باعث پیشگیری از پوکی استخوان شود. از این رو برای داشتن استخوان قوی بر مصرف لبنیات و شیر تاکید داریم.

آثار گرانی لبنیات بر افزایش بروز پوکی استخوان

استوار تاکید کرد: آنچه مسلم است این است که گران شدن لبنیات و در دسترس نبودن شیر و مواد لبنی، مصرف آن را در سال‌های اخیر به شدت کاهش داده است و این می‌تواند عاملی باشد که در آینده مشکل پوکی استخوان تشدید شود. موضوع مهم‌تر این است که در کشور ما جمعیت سالمندی به سرعت در حال افزایش است؛ بنابراین از آنجایی که پوکی استخوان مشکل دوره سالمندی است، تغذیه ناکافی در زمان جوانی و نوجوانی می‌تواند این مشکل سالمندی را تشدید کند.

پوکی استخوان در مناطق محروم شایع‌تر است

رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان گفت بروز پوکی استخوان در استان‌های محروم بیشتر از سایر استان‌ها است یا خیر؟ گفت: پوکی استخوان بیماری دوره سالمندی است؛ بنابراین اگر در گیلان شیوع پوکی استخوان بیش از سیستان و بلوچستان باشد به این علت است که جمعیت سالمند گیلان دو برابر سیستان و بلوچستان است.

اگر اثر سن را کنار بگذاریم و بدون این متغیر بخواهیم به سوال پاسخ دهیم، جواب مثبت است و به طور کلی در مناطق کمتر برخوردار که امنیت غذایی پایین‌تر است، شیوع پوکی استخوان افزایش می‌یابد. به عنوان مثال یک فرد ۵۰ ساله در استان گیلان به دلیل دسترسی بهتر و داشتن تغذیه مناسب‌تر، پوکی استخوان کمتری نسبت به یک فرد ۵۰ ساله در سیستان و بلوچستان دارد.

بدیهی است که این شواهد و خبرها از وضعیت سوءتغذیه و فقر کودکان با تشوق سیاست فرزندآوری و افزایش جمعیت در تناقض آشکار است و پیش از افزودن کودکان به جمعیت کشور! وضعیت تغذیه، آموزش، بهداشت،  دسترسی به سرپناه و... آنها نیازمند برنامه‌ریزی و سیاستگذاری است.