ساختار غیررسمی، اما قدرتمند زباله‌گردی و قربانیانی به نام کودکان زباله‌گرد

در حال گردش در خیابان‌های پایتخت به‌طورقطع با افرادی مواجه می‌شویم که در حال جست‌وجوی مخازن زباله شهری هستند. این پدیده که با عنوان زباله‌گردی شناخته می‌شود، معضلی است که پیامدهای منفی زیست‌محیطی زیادی دارد و به گفته رئیس اداره ارزیابی محیط‌زیست و بررسی آلودگی هوا و تغییر اقلیم استان تهران ساختار غیررسمی اما قدرتمندی پیداکرده است و موجب آلودگی آب، خاک و هوا می‌شود.

معامله پیمانکاران و زباله‌گردان

به گزارش ایسنا، فاطمه اکبرپور با تأکید بر رشد روزافزون غول زباله‌گردی در پایتخت ادامه داد: پدیده زباله‌گردی، ساختار غیررسمی قدرتمندی پیداکرده است. منافع مشترکی که این کسب‌وکار غیررسمی برای گردانندگان آن و بخش رسمی مدیریت پسماند یعنی شهرداری و پیمانکاران دارد، سبب شده است تا برخی پیمانکاران با زباله‌گردان به‌عنوان بخش غیررسمی وارد معامله شوند و درواقع یک یا چند محله را در اختیار آن‌ها قرار دهند حتی در برخی از موارد زباله‌ای که توسط زباله‌گردان جمع‌آوری می‌شود به خود پیمانکاران فروخته می‌شود. این روابط غیرقانونی سبب می‌شود تا دسترسی زباله‌گردان به مخازن زباله تسهیل و به‌راحتی این پدیده شوم گسترده‌تر شود.

ناهمخوانی سیستم مدیریت پسماند با  ویژگی‌های تهران

او با اشاره به سود بالای فروش زباله اظهار کرد: از طرفی افزایش قیمت زباله و سودی که در فروش آن وجود دارد، افراد بسیاری را ترغیب به فعالیت در این حوزه کرده است. سهولت دسترسی به پسماند در کنار گردش مالی بالای آن، روزبه‌روز به تعداد زباله‌گردان می‌افزاید و زباله‌گردی را گسترده‌تر می‌کند.

اکبرپور با تأکید بر لزوم ایجاد تغییرات در سیستم فعلی جمع‌آوری پسماند گفت: یکی از دلایلی که نتوانسته‌ایم تفکیک از مبدأ را به‌خوبی انجام دهیم و درواقع تفکیک از مخزن داریم، همین پدیده زباله‌گردی است. پس از سال‌ها مسئولان مربوطه متوجه شده‌اند که سیستم فعلی مدیریت پسماند با ویژگی‌های هندسی شهر تهران همخوانی ندارد. این روش باعث شده است تا فرکانس جمع‌آوری پسماند حتی به سه بار در روز نیز برسد.

رئیس اداره ارزیابی محیط‌زیست و بررسی آلودگی هوا و تغییر اقلیم محیط‌زیست استان تهران اضافه کرد: با توجه به تنوع فرهنگی و حتی اقلیمی شهر تهران، تراکم جمعیت و هندسه معابر شهری باید مدیریت پسماند در شهر تهران با روش‌های تلفیقی و استفاده از فناوری‌های جدید انجام شود. در همین راستا در برخی مناطق و شهرک‌ها مانند اکباتان طرح‌هایی به‌صورت پایلوت در حال اجراست البته نباید از این موضوع غافل شد که تغییر سیستم بزرگی مانند سیستم پسماند در شهر بزرگی مانند تهران یک شبه امکان‌پذیر نیست و باید به‌صورت مرحله‌به‌مرحله انجام شود.

لزوم فرهنگ‌سازی تفکیک زباله از مبدأ

او با اشاره به تفکیک نادرست پسماند شهری در پایتخت اظهار کرد: طبق آیین‌نامه جمع‌آوری پسماند، هدف اصلی طرح جامع پسماند این است که زباله به‌صورتی جمع‌آوری شود که تفکیک به‌درستی صورت بگیرد.در حال حاضر تفکیک از مبدأ در شهری مانند تهران به‌درستی انجام نمی‌شود. هم‌اکنون حجم پسماند تفکیک‌شده در مبدأ، مخزن و مقصد یعنی مراکز جمع‌آوری پسماند مانند آرادکوه در نهایت به ۱۲۰۰ تن می‌رسد.

این کارشناس با تأکید بر لزوم فرهنگ‌سازی و آموزش مردم برای تفکیک صحیح پسماند گفت: اصلی‌ترین راه‌حل این مشکل، فرهنگ‌سازی و آموزش درست به مردم است تا تفکیک درست و مناسب از مبدأ انجام شود. از طرفی باید زیرساخت و بستر مناسب برای ایجاد انگیزه میان مردم فراهم شود. اگر مردم حس کنند که تلاش آنان در راستای تفکیک پسماند منجر به مدیریت صحیح آن می‌شود، به‌طورقطع بیشتر تلاش خواهند کرد تا استانداردهای مدیریت پسماند را رعایت کنند.