بررسی کارنامه مهدی چمران در سه دوره قبلی حضورش در شورای شهر
سیاسی‌کاری برای شهر؛ یا شهری برای سیاسی‌کاری
سعیده علیپور
شاید حالا دیگر به دلیل استمرارش در عضویت شواری شهر تهران، بسیاری او را از برادرش بهتر بشناسند، اما مهدی چمران روزی به دلیل شباهت زیاد با اخوی بزرگترش «مصطفی چمران»، سر از منتخبین شورای شهر پایتخت درآورد.
80 سالهِ مردی که بیش از هر فرد دیگری با صندلی شورای اسلامی شهر تهران در خیابان بهشت آشناست و علاوه بر حضورش در دوره ششم، در دوره‌های دوم و سوم و چهارم شورای شهر هم حضور داشته و جز یک سالی، در همه این سال‌ها ریاست شورا را عهده‌دار بوده است. هرچند به اعتقاد بسیاری این تداوم حضورش در شورای پایتخت نه به واسطه تخصص دانشگاهیش در رشته معماری، که فعالیت چندانی هم در آن نداشته، که مرهون علقه‌های سیاسی‌اش به ائتلاف‌هایی است که در این سال‌ها با اسامی مختلف از سوی جریان فکری خاص، وارد عرصه انتخابات شده‌اند.
منتخبی با رای حداقلی
مهدی چمران، سرلیست ائتلاف اخیر، اما این بار با رای حداقلی وارد شورای ششم شد. او که در انتخابات شورای پنجم با بیش از656 هزار رأی نفر بیست و دوم تهران شده بود و به عنوان عضو اصلی به شورای پنجم راه نیافت، در انتخابات شورای ششم با حدود 200 هزار رای کمتر، نفر اول تهران شد و در روزهای اخیر به ریاست شورا هم رسید. اما این شروع برای مردی که حاصل ریاست 13 ساله‌اش در شورای شهر، برآمدن محمود احمدی‌نژاد در سال ٨٤ و ٨٨ و محمدباقر قالیباف در سال ٨٤، ٩٢ و ٩٦ بود، می‌توانست مایوس‌کننده باشد. هر چند تجربه این سال‌ها نشان داده بود که بیش از آنچه این اعداد و ارقام و البته آرای مردمی برای امثال او قدرت‌بخش باشد، پشتوانه و لابی‌های پنهان سیاسی می‌تواند راهگشا باشد.
کاشف معجزه هزاره سوم
مهدی چمران را کاشف «معجزه هزاره سوم» می‌دانند؛ ریش سفید شورای شهر تهران که احمدی‌نژاد را به راه سیاست آورد و با به بیراهه رفتن او، همچون دیگر هم‌کیشانش در اردوگاه اصولگرایی، راهش را از رئیس دولت نهم و دهم جدا کرد. چمران در مصاحبه‌ای که روزنامه اعتماد چند سالی پیش با او داشت، گفت: «با او صحبت زیاد می‌کردم. من تا قبل از آنکه خودم را کنار بکشم، با احمدی‌نژاد دعوا زیاد کردم». حتی پیشنهاد معاون اولی در دولت نهم را از سوی احمدی‌نژاد در کارنامه‌اش داشته و نپذیرفت و بعدها گفت: «الان که فکر می‌کنم و صحبت‌های عده‌ای را می‌شنوم، می‌گویم کاش قبول می‌کردم. احمدی‌نژاد نسبت به من حالت دیگری داشت که با بقیه نداشت و شاید اگر قبول می‌کردم خیلی ماجراها پیش نمی‌آمد».
سیاسی کاری در شورای شهر
مهدی چمران، با مدرک کارشناسی ارشد معماری، در کارنامه‌اش عضویت در کمیته استقبال از آیت‌الله خمینی و جانشینی فرمانده ستاد جنگ‌های نامنظم برادرش مصطفی چمران را دارد. او حتی در مقاطعی، ریاست دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس را برعهده داشت. چمران، معاون فرهنگی ستاد فرماندهی کل قوا و مشاور تحقیقات علمی رئیس ستاد فرماندهی کل قوا نیز بوده و از همینجا می‌توان ردپای علاقه‌اش به محمدباقر قالیباف به عنوان سردار گذشته سپاه را پیدا کرد. علاقه‌ای که به انتخاب 12 ساله قالیباف به سمت شهردار تهران و حمایت همیشگی چمران از او منجر شد. این علقه به نحوی بود که در انتخاب اخیر زاکانی به عنوان شهردار تهران، گفته می‌شد که محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی و شهردار سابق تهران و مهدی چمران با این انتخاب موافق نبودند، هر چند به نظر می‌رسید همان گروه‌هایی که به چمران با رای حداقلی‌اش در تهران، مشروعیت بخشیدند، توانستند در انتخاب شهردار اخیر، بیش از اعضای شورای شهر اعمال نفوذ کنند.
مهدی چمران پیش از انتخابش برای شورای ششم شهر تهران، بارها در مصاحبه‌هایش گفته بود که مدیریت شهری جای سیاسی‌کاری نیست و شهردار نباید سیاسی باشد. اما کارنامه او خلاف این ادعا را نشان می‌دهد
همکاری با قالیباف در اعطای تخفیف‌های کلان به برخی!
هم‌پیمانی او با قالیباف در سال‌های پیش چنان بود که این دو نفر به صورت مشترک متهم به فساد مالی شدند که البته تاکنون به آن رسیدگی هم نشده است. در شهریور ۱۳۹۵ مهدی چمران به همراه محمد باقر قالیباف متهم شدند که املاک شهرداری را با تخفیف بالا به بعضی از مدیران شهری داده‌اند. اعمال تخفیف‌های ۵۰ درصد قیمت‌های کارشناسی و ارزیابی غیرواقعی املاک یا چند تعاونی به افرادی خارج از شهرداری با قیمت میانگین هر مترمربع دومیلیون تومان، تضییع اموال عمومی شهرداری تهران تا بیش از دوهزار و ۲۰۰ میلیارد تومان بوده است. در همین باره سایت معماری‌نیوز متن نامه سازمان بازرسی کل کشور را منتشر کرد که در آن نام و جزئیات میزان تخفیف ارائه شده به ده‌ها نفر و چندین تعاونی توسط شهرداری افشا شد. در نتیجه این گزارش و با شکایت قالیباف و چمران سردبیر سایت معماری نیوز زندانی شد.
مدیریت شهری جای سیاسی کاری نیست
مهدی چمران پیش از انتخابش برای شورای ششم شهر تهران، بارها در مصاحبه‌هایش گفته بود که مدیریت شهری جای سیاسی‌کاری نیست و شهردار نباید آدم سیاسی باشد. اما نگاهی به کارنامه او نشان می‌دهد این ادعا چندان عملی نشده است. نه تنها احمدی‌نژاد، شهرداری را پُلی برای ورود به کاخ ریاست جمهوری کرد که قالیباف هم با وجود تلاش‌های ناکامش، روی صندلی ریاست مجلس شورای اسلامی نشست. این در حالی است که جز این دو شهردار اصولگرایی که سال‌ها سکان شهر تهران را به دست داشتند و چمران نقش بزرگی در انتخابشان داشت، هیچ کدام از شهرداران تهران به مناصبی اینگونه عالی رتبه نرسیدند.
مهدی چمران که در انتخابات شورای پنجم با بیش از656 هزار رأی نفر بیست و دوم تهران شده بود و به عنوان عضو اصلی به شورای پنجم راه نیافت، در انتخابات شورای ششم با حدود 200 هزار رای کمتر، نفر اول تهران و متعاقب آن رئیس شورا شد
اما در آخرین مورد شائبه سیاسی بودن انتخاب علیرضا زاکانی به عنوان شهردار آن چنان جدی است که صدای چمران را هم پشت بلندگویی که به گمانش خاموش بود درآورد. او از فشارهایی گفت که در انتخاب شهردار دخیل بوده است. پیشتر هم خود زاکانی از پیشنهاد وزارت بهداشت دولت رئیسی و پیشنهاد شهرداری گفته بود و ترجیح خودش برای حضور در شهرداری را اعلام کرده بود. این در حالی است که شهردار جدید تهران بدون حتی داشتن کوچکترین سابقه علمی و عملی در حوزه شهر، سکان شهر 12 میلیونی تهران آن هم با هزاران مشکل ریز و درشت را در دست گرفته است.
موضعی که صدای بسیاری از شهروندان و فعالان اجتماعی را درآورد که چمران بر خلاف ادعایش، کاملا به تصمیم سیاسی‌کاری برای انتخاب شهردار تن داده است.
ماجرای لابی‌گری در شورا
مهدی چمران در حالی فعالیت خود را به عنوان رئیس شورای شهر ششم آغاز کرد که نخستین جلسه این دوره از شورا به ریاست و با اشتباه او حاشیه‌های فراوانی داشت. فایل صوتی که فشارهایی برای انتخاب شهردار را افشا می‌کند در روزهای گذشته منتشر شده است. اما در این میان آنچه بیش از هر چیز دیگری عجیب است؛ سلسله‌ای از فعالیت‌های غیرقانونی شورای شهر جدید برای انتخاب شهردار است. به طوری که این شائبه را ایجاد می‌کند اساسا انتخاب شهردار در این دوره فرای قانون و خلاف شعارهای چمران و کاملا بر مبناسی سیاسی کاریست.
علیرضا زاکانی شهردار منتصب تهران، در واقع نماینده مردم قم و رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس است. او در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد و بدون داشتن سابقه اجرایی و صرفا با سابقه نمایندگی و رئیس سازمان بسیج بودن، برای ریاست جمهوری ایران تایید صلاحیت شد. او در مناظره‌ها نقش کاندیدای پوششی برای ابراهیم رئیسی را ایفا می‌کرد و در نهایت پیش از انتخابات به نفع رئیسی کناره‌گیری کرد.
در اتفاقی که اخیرا رخ داده اعضای شورا در جلسه‌ای غیررسمی و بدون مطالعه برنامه زاکانی برای شهرداری و بدون حضور او، این انتخاب را داشته‌اند. به همین خاطر چمران اعلام کرده که در جلسه یکشنبه شورای شهر، رای‌گیری انجام و نام شهردار جدید تهران اعلام خواهد شد.
نامه نیوز در تحلیلی اساسا شهردار شدن زاکانی را برخلاف قانون خواند و نوشت که زاکانی اکنون نماینده مجلس و رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس است و طبق قانون باید او ابتدا از نمایندگی مجلس استعفا دهد و استعفای او در مجلس به رای و بررسی گذاشته شود و پس از موافقت مجلس، او می‌تواند به شهرداری بیایید. در غیر اینصورت، او حتی به عنوان سرپرست شهرداری هم نمی‌تواند انتخاب شود.
این در حالی است که فردی که به عنوان شهردار انتخاب می‌شود باید تحصیلات مرتبط داشته باشد. با این وجود، زاکانی با داشتن مدرک پزشکی هسته‌ای، برای شهردار شدن صلاحیت لازم را ندارد و انتخاب او را چیزی جز سهم او از بازی سیاست نمی‌توان ارزیابی کرد. موضوعی که دود آن به چشم 12 میلیون شهروند تهرانی خواهد رفت.
دیدگاه تان را بنویسید