سعیده علیپور

مدارس دیروز در حالی سال تحصیلی جدید را آغاز کرد که تصمیم خلق‌الساعه دولت برای حضوری شدن کلاس‌های درس حتی در مناطق قرمز، موجی از انتقادات را از سوی بسیاری از کارشناسان و خانواده‌ها در پی داشت.

با این حال دیروز حسن روحانی در مراسم بازگشایی مدارس در پاسخ به این انتقادات گفت که اهمیت آموزش و پرورش ۱۵ میلیون دانش‌آموز کم از سیستم بهداشتی کشور نیست و از مسئولان خواست تا تمهیدات بهداشتی را در حد آنچه در سربازخانه‌ها رایج است در مدارس پیاده کنند.

حضور مجازی رئیس‌جمهور

رئیس‌جمهور که خود برخلاف رویه هر ساله‌اش از حضور فیزیکی در این مراسم امتناع کرده و از پشت میز هیات دولت، به وسیله ویدئوکنفرانس با دانش‌آموزان سخن می‌گفت با اشاره به تفاوت امسال با همه سال‌های تحصیلی یک قرن اخیر سخنانی مشابه آنچه در مورد شروع فعالیت اقتصادی در دوران کرونا، برگزاری مراسم احیا و محرم گفته بود را تکرار کرده و گفت: «امروز هم به مدد همه خانواده‌ها و دانش‌آموزان عزیز و معلمان گرانقدر ثابت می‌کنیم که دوگانگی آموزش - سلامت‌ و خانه - مدرسه غلط است».

وی افزود: «امسال دقت‌ها در روند حفظ سلامت دانش‌آموزان بیشتر خواهد بود؛ چرا که یک دشمن طبیعی یعنی ویروس کرونا هم در کشور حضور دارد و این کار بر دوش معلمان، مدیران مدارس و خانواده‌هاست. ما می‌خواهیم بگوییم آموزش در کشور ما در سخت‌ترین شرایط تعطیل نمی‌شود همانطور که در سخت‌ترین روزهای جنگ هم تعطیلش نکردیم».

رئیس‌جمهور گفت: «با تبریک سال تحصیلی جدید به معلمان عزیز عرض می‌کنم که امسال رسالت و وظایف سخت‌تری بر دوش‌شان قرار دارد. هر کسی معتقد است که آموزش باید تعطیل شود؛ یعنی رشد و تعالی نوجوانان باید تعطیل شود. اما این روند توقف‌ناپذیر است».

روحانی با بیان اینکه اولین وظیفه معلمان عزیز ما مقابله با ویروس کروناست، گفت: «در مدرسه مدیر و معلم سنگین‌ترین وظیفه را برعهده دارند و البته خانواده‌ها و دانش‌آموزان هم همکاری می‌کنند. پس قبل از آغاز هر کلاس درسی با توصیه بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی باشد باید به سوالات دانش‌آموزان درباره سلامت‌شان در برابر کرونا پاسخ و لااقل پنج دقیقه به این امر اختصاص داده شود. از همه معلمان خواهش می‌کنم که به دانش‌آموزان و آرامش بدهند تا استرس و اضطراب نداشته باشند. اگر رعایت بهداشت انجام شود، ماسک و رعایت فاصله صورت گیرد می‌تواند ما را از این ویروس برحذر دارد».

رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه خلاصه کردن آموزش با بهترین و شیواترین بیان از وظایف معلمان است، گفت: «ممکن است امسال برخی از کارهای آموزشی که در مدارس انجام می‌شده به خانه محول شود و در اینجا باید خانواده‌ها مثل همیشه دانش‌آموزان را همراهی کنند. همچنین در روزهایی که ممکن است حضور مجازی باشد هم باید مانند روزهایی که حضور فیزیکی دانش‌آموزان در مدارس انجام می‌شود، کیفیت آموزش حفظ شود. اگر شبهه‌ای در سلامت دانش‌آموزی است حتماً او را به خانه بفرستید و اگر خانواده‌ای مبتلا به کرونا شده است، حق ندارد فرزند عزیزش را به مدرسه بفرستد بلکه از طریق مجازی باید آموزش را تا پایان قرنطینه ادامه دهد».

وزیر آموزش و پرورش: مواردی از قبیل رعایت فاصله، کوتاه شدن زمان کلاس‌ها، کنترل رفت و آمد دانش‌آموزان و ممنوعیت تراکم آنها و استفاده از ماسک برای معلمان و دانش‌آموزان، رعایت پروتکل‌های بهداشتی در سرویس‌های دانش‌آموزی از جمله پروتکل‌های سخت‌گیرانه است

او در پایان گفت: «امسال سال انضباطی دانش‌آموزان است. چیزی شبیه پادگان‌های آموزشی نیروهای مسلح، به طوری که در مسیر منزل تا مدرسه اصول بهداشتی را مراعات کند، در مدرسه رعایت فاصله اجتماعی را مورد توجه قرار دهد، در زمان خروج از مدارس نیز این فاصله‌گذاری حفظ شود».

در کنار حضور مجازی رئیس‌جمهور در این مراسم محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش و پرورش در مراسم آغاز سال تحصیلی زنگ مدرسه را به صورت حقیقی به صدا درآورد و در تایید صحبت‌های رئیس‌جمهور گفت که مواردی از قبیل رعایت فاصله، کوتاه شدن زمان کلاس‌ها، کنترل رفت و آمد دانش‌آموزان و ممنوعیت تراکم آنها و استفاده از ماسک برای معلمان و دانش‌آموزان، رعایت پروتکل‌های بهداشتی در سرویس‌های دانش‌آموزی از جمله این پروتکل‌های سخت‌گیرانه است.

آن سوی دوربین‌ها

این سوی دوربین در مدرسه‌ای که رئیس‌جمهور در آن حضور ویدئو کنفرانسی داشت و وزیر و معاونانش در آن با ماسک حاضر شدند، دانش‌آموزان پسر دبیرستانی در صفوفی منظم بعد از چک دمای بدن و عبور از تونل ضدعفونی روی صندلی‌هایی که از قبل در حیاط مدرسه تعبیه شده بود نشسته و در کلاس‌هایی خلوت با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی کلاس‌هایشان را شروع کردند. اما در سوی دیگر دوربین وضعیت آنچنان هم بر وفق مراد نبود و در حالی که اغلب مدارس دولتی به خصوص دبستان‌ها از قبل به اولیا اطلاع دادند که از حضور فرزندانشان در مدرسه خوداری کنند، در برخی دیگر از این مدارس نه تنها وسایل ضدعفونی کامل فراهم نبود که برخی از دانش‌آموزان یا ماسکی بر صورت نداشتند یا پس از ساعتی از زدن ماسک امتناع می‌کردند.

کدام پروتکل سختگیرانه؟

در حالی مسئولان کشوری و آموزش و پرورش از اجرای سختگیرانه پروتکل‌ها آن هم در حد یک پادگان سخن به میان می‌آورند که گزارش‌های پراکنده از مدارس کشور در روز نخست نشان می‌دهد این پروتکل‌ها آن هم در مقاطع دبستان و کلاس‌های به شدت شلوغ در برخی از مناطق کشور اساسا قابل اجرا نیست.

موضوعی که کارشناسان بهداشتی و مسئولان نظام پزشکی نیز نسبت به آن هشدار داده و گفته‌اند می‌تواند عواقب این بازگشایی به یک فاجعه انسانی منجر شود.

دیروز دکتر سید جواد هاشمیان، فوق تخصص ICU بیمارستان مسیح دانشوری که در ماه‌های اخیر موضع‌گیری‌هایش در خصوص مسائل مربوط به کرونا جنجالی شده در موضع‌گیری اخیرش در مورد بازگشایی مدارس گفت که ما صحنه‌های بسیار بسیار فجیعی را در زمینه مرگ و میر کرونا دیدیم، که اگر این صحنه‌ها را مسئولان می‌دیدند اجازه بازگشایی مدارس را نمی‌دادند. به گفته او ما کشوری نیستیم که در خصوص درمان کرونا صاحبنظر باشیم و همچنین در حوزه درمان کودکان امکانات کمی در اختیار داریم و این موضوع می‌تواند خطرناک باشد.

رئیس جمهور: شاید والدینی نخواهند فرزندشان را به مدرسه بفرستند، ما اجباری نداریم. ما که نمی‌خواهیم دستبند بزنیم و دانش‌آموز را بیاوریم. تعلیم و تربیت، پرورش هم هست و مدرسه یک محیط هست و نمی‌شود همه‌اش را به خانه برد

این انتقادها حتی به صورت گسترده از سوی برخی نمایندگان مجلس نیز مطرح شد به طوری که حسین علی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس گفت: «از ایرانشهر به من زنگ زدند که در یک مدرسه، کلاس‌ها دو شیفته است و در هر شیفت 40 نفر در یک کلاس حضور دارند. من نمی‌دانم که آقایان فکر می‌کنند همه جا شمال تهران است که خانه خود رئیس‌جمهور در آنجاست و تصور می‌کند که همه کشور مانند آنجاست؟».

او ادامه داد: «مطلبی شنیده‌ام و انشالله شایعه باشد و صحت نداشته باشد مبنی بر اینکه وزیر آموزش و پرورش گفته‌اند که به همان روشی که اروپایی‌ها مدارس را باز می‌کنند ما هم مدارس را بازگشایی می‌کنیم. از یک نظر خوشحال شدیم که بالاخره استان‌های محروم ما مانند سیستان و بلوچستان و بوشهر و هرمزگان اروپا شده‌اند!! ولی اگر این صحبت واقعیت داشته باشد، باید تندیس ایشان را با طلا ساخت و نصب کرد که حداقل کلاس‌های استان‌های محروم ما را تبدیل به اروپا کرده‌اند و در ذهنشان مدارس این مناطق را این گونه می‌بینند!».

سخنان رئیس‌جمهور  ساعاتی بعد از آغاز مدارس

اما ساعاتی بعد از شروع سال تحصیلی و البته خلوتی بسیاری از مدارس به دلیل امتناع اولیا از حضور فرزندانشان در کلاس‌های درس، رئیس‌جمهور در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا از صدا سیما خواست برای اطمینان مردم، دوربین رو به مدارس ببرد و واقعیت را نشان مردم بدهد. او گفت: «شاید والدینی نخواهند فرزندشان را به مدرسه بفرستند، ما اجباری نداریم. ما که نمی‌خواهیم دستبند بزنیم و دانش‌آموز را بیاوریم. تعلیم و تربیت، پرورش هم هست و مدرسه یک محیط هست و نمی‌شود همه اش را به خانه برد».

 روحانی با بیان اینکه به تعطیلی کشاندن کشور به بهانه مقابله با ویروس کرونا، خواسته دشمن و دستگاه‌های تبلیغاتی آنها بود که ناکام ماندند گفت: «ما ویروس را قطعا شکست می‌دهیم اما سلامت را با فعالیت در کنار رعایت همه دستورالعمل‌های بهداشتی توام می‌کنیم. در برابر هم قرار دادن جان و نان، سلامت و دیانت و سلامت و آموزش نادرست و تعطیلی مدارس راحت‌ترین راه است».

در حالی که دانشگاه‌ها در سراسر کشور به صورت غیرحضوری آغاز شده است، رئیس‌جمهور به اهمیت برگزاری کلاس‌های حضوری در دانشگاه‌ها هم اشاره کرد و گفت که کلاس دانشگاه‌ها باید در جاهایی که امکان‌پذیر است حضوری و فعال باشد.