بیماری با عنوان کرونای کودکان وجود ندارد؛
کاوازاکی با اپیدمی عفونی می‌آید
ریحانه جولایی
کرونا که آمد ترس را در دل مردم انداخت و حالا با گذشت بیش از دو ماه، مدتی است که بیماری جدیدی بر سر زبان‌ها افتاده؛ بیماری که کودکان را تهدید می‌کند و از آن به کرونای کودکان یاد می‌شود.
احتمالاً نام «کاوازاکی» را شنیده‌اید یا اگر کودک خردسال در منزل دارید حتماً در رابطه با آن اطلاعات به دست آورده‌اید. بیماری که در روزهای اخیر و با شیوع کرونا بیشتر دیده شده است.
کاوازاکی کودکان را نشانه می‌گیرد
کاوازاکی، سندرومی است که اغلب در کودکان زیر پنج سال بروز می‌کند. کاوازاکی یک بیماری است که طی آن دیواره شریان‌ها دچار ورم و التهاب می‌شود. عروق کرونر که خون را برای تغذیه به عضله قلب می‌رساند ازجمله شریان‌هایی است که در بیماری کاوازاکی ملتهب می‌شوند.
اگرچه رابطه میان کووید-۱۹ و کاوازاکی بارها رد شده است، اما سازمان جهانی بهداشت از آغاز پژوهش‌ها به‌منظور یافتن ارتباط احتمالی میان کووید-۱۹ و بیماری کاوازاکی خبر داد.
اطلاعات موجود نشان می‌دهد سندروم کاوازاکی در ایران اندک و خفیف گزارش شده است. بنابر گفته‌های مسئولان ستاد کرونا، این بیماری همواره در اواخر زمستان و اوایل بهار رخ می‌داده است؛ اما هم‌زمانی این سندروم با کرونا موجب نگرانی شده است. تاکنون بیش از ۸۵ کودک زیر ۱۵ سال در ۹ ایالت آمریکا و همچنین چند کشور اروپایی ازجمله ایتالیا، فرانسه و بریتانیا به سندروم کاوازاکی یا سندروم پاسخ التهابی سیستمیک مبتلا شده‌اند. گزارش‌هایی هم از بالا رفتن و ابتلای غیرمنطقی این بیماری در ایران شنیده می‌شد که بلافاصله از طرف مسئولان حوزه بهداشت و پزشکان شیوع این بیماری در ایران رد شد.
البته مدتی شایعاتی در رابطه با اینکه سندروم کاوازاکی تنها مختص کودکان نیست و تمام گروه‌های سنی هم می‌توانند به این بیماری دچار شوند به گوش می‌رسید که مسعود مردانی، عضو کمیته کشوری مبارزه با بیماری‌های عفونی آن را رد کرد و گفت این بیماری تنها مختص کودکان است.
از سوی دیگر معاون بهداشت وزیر بهداشت گفت: کاوازاکی بیماری جدیدی نیست و بیش از ۵۰ سال است که شناخته شده است و در آن عوامل ناشناخته‌ای باعث تحریک سیستم ایمنی بدن می‌شود و می‌تواند علائمی شبیه بیماری‌های واسکولیت ایجاد کند. به عبارتی برخی از سموم، باکتری‌ها، ویروس‌ها و انواعی از این موارد می‌توانند باعث شعله‌ور شدن این بیماری شوند و با توجه به اینکه عروق ریز را درگیر می‌کند، معمولاً جاهایی که مخاط یا پوست است را به چالش می‌کشد؛ بنابراین بیماری کاوازاکی چیز جدیدی نیست.
او افزود: درباره اینکه این بیماری را به کرونا ربط دهیم، بحث علمی وجود دارد. با توجه به اینکه در فیزیوپاتولوژی بیماری کرونا معمولاً لایه پوششی داخل عروق درگیر می‌شود، می‌تواند علائمی شبیه کاوازاکی بدهد و به همین دلیل این دو بیماری را با هم اشتباه کرده‌اند. این در حالی است که اتفاقاً درگیری ما در کرونا برای زیر پنج سال بسیار نادر است؛ بنابراین این دو بیماری از هم جدا هستند. این دو بیماری هیچ ربطی به یکدیگر ندارند. کرونا بالای ۱۸ سال را درگیر می‌کند، اما بیشترین درگیری بیماری کاوازاکی در افراد زیر ۵ سال است. کاوازاکی همیشه بوده و ۵۰ سال است که وجود دارد و در نوع خودش درمان می‌شود.
کاوازاکی در کودکان عفونی‌شده بروز می‌کند
آن‌طور که ذکر شد سندروم کاوازاکی از بیماری‌های نادری است که برخی پزشکان احتمال داده‌اند با ویروس کرونا ارتباط داشته باشد. در همین رابطه عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا گفت: کودکان اگرچه نسبت به خود ویروس کرونا مقابله قوی‌تری دارند، اما همین مقابله قوی‌تر سبب ایجاد سندروم‌های ازاین‌دست و آسیب‌پذیری آن‌ها خواهند شد.
مینو محرز در ارتباط با بیماری کاوازاکی به خبرنگار ایلنا گفت: سندروم کاوازاکی، یک بیماری جدید نیست. این سندروم همیشه بوده است و پیش‌تر هم شناخته‌شده بود. عوامل مختلف میکروبی و عفونی می‌توانند عامل این بیماری باشد. بنابراین، ما در بیماری کرونا نیز این سندروم را مشاهده می‌کنیم، زیرا کرونا نیز بستر عفونت را در بدن افراد ایجاد می‌کند و این سندروم از واکنش بدن به عفونت ایجاد می‌شود.
محرز افزود: در ابتدای اپیدمی کرونا این نوع سندروم را نداشتیم، اما طبیعتاً با افزایش میزان مبتلایان در جهان، سندروم‌های مربوط به سیستم ایمنی را مشاهده خواهیم کرد. از طرفی با افزایش تعداد بیماران در دنیا، گرفتاری کودکان به این سندروم بیشتر گزارش می‌شود. بر اساس گفته‌های او ویروس تغییری نکرده است، اما هرچه قدر تعداد مبتلایان بیشتر شود، سندروم کاوازاکی را در کودکان بیشتر می‌بینیم. در حال حاضر شیوع کاوازاکی در کودکان به علت کرونا است و احتمال اینکه کودکان مبتلابه این بیماری عفونتی در بدن خود داشته‌اند که منجر به سندروم کاوازاکی شده زیاد است. البته محرز به این نکته هم اشاره کرده است که این سندروم در تمام کودکان ظهور نمی‌کند، بلکه کودکانی که زمینه ظهور بیشتر بیماری‌های عفونی را دارند، با این سندروم درگیر می‌شوند. این سندروم مربوط به آب‌وهوا و جغرافیا نیست. در هر جا که بیماری‌های عفونی ویروسی یا باکتریایی اپیدمی شود، باید به این سندروم توجه شود.
مینو محرز: عوامل مختلف میکروبی و عفونی می‌توانند عامل سندروم کاوازاکی باشند. بنابراین، ما در بیماری کرونا هم این سندروم را مشاهده می‌کنیم، زیرا کرونا نیز بستر عفونت را در بدن افراد ایجاد می‌کند و این سندروم از واکنش بدن به عفونت ایجاد می‌شود
همان‌طور که مینو محرز گفته است این بیماری در افرادی که دچار بیماری‌های عفونی‌شده باشند، مشاهده می‌شود. کاوازاکی ممکن است ظهور آنی با بیماری داشته باشد یا با علائم دیررس بعد از ابتلا و بهبود بیماری عفونی مشاهده شود. مکانیزم عمل این بیماری سیستم ایمنی را نشانه می‌گیرد. درواقع این بیماری از مکانیزم خودایمنی بدن فعال ایجاد می‌شود. یعنی وقتی بدن شروع به دفاع در برابر عفونت می‌کند، مکانیزم دفاعی بدن سبب ایجاد سندروم کاوازاکی می‌شود.
کاوازاکی ارتباطی با کرونا ندارد
پزشکان معتقدند این سندروم به‌خودی‌خود خطرناک نیست و به علت‌های ناشناخته ایجاد می‌شود. همچنین ممکن است ویروس‌هایی مانند آنفلوآنزا، سرماخوردگی و سایر ویروس‌ها را در پس‌زمینه خود داشته باشد. نمی‌شود با قاطعیت گفت که سندروم کاوازاکی با کرونا ارتباطی داشته است اما ایران نیز همچنان نسبت به آن مطمئن نبوده و با قطعیت سخن نگفته است. در ایران موارد ابتلا به سندروم کاوازاکی بیش از سال‌های گذشته اعلام نشده است، درحالی‌که در اروپا از رشد چند برابری آن سخن می‌گویند. این سندروم خود را به شکل تب نشان می‌دهد، تبی که بیش از ۵ روز ادامه دارد و شبیه مخملک است و تب‌بری به آن جواب نمی‌دهد. این سندروم صورت و اندام‌ها را درگیر می‌کند و به‌تدریج خوب می‌شود. این سندروم در کودکان زیر ۵ سال ممکن است با توجه به التهابی بودن آن، به عروق قلب التهاب بدهد که اگر تشخیص آن به‌موقع باشد در اغلب مواقع بدون عوارض ماندگار، قابل‌درمان است. کودکانی که به سندروم کاوازاکی مبتلا می‌شوند ممکن است درد مفاصل و عضلانی را تجربه کنند. در کمتر از ۲۵ درصد نیز ممکن است به عروق قلب آن‌ها التهاب داده شود. درمان آن با آسپرین و آی‌جی‌جی است که برای آن‌ها عوارضی ندارد. باید دقت کنیم که بین ۳ تا ۶ ماه پس‌ازاین سندروم واکسیناسیون انجام ندهیم تا کودکان دچار مسئله ایمنی نشوند. همچنین در این بیماری ممکن است چشم‌ها قرمز و متورم شوند که برای کودک دردناک نیست. لب‌ها ممکن است خشک، سرخ، ترک‌خورده یا متورم شده، پوستش ور‌بیاید و خونریزی کند. زبان هم متورم و سرخ می‌شود که در اصطلاح به آن «زبان توت‌فرنگی» می‌گویند و غدد لنفاوی گردن هم دچار تورم می‌شود.
بااین‌حال مسئولان ستاد کرونا در این راستا گفته‌اند که نباید سندروم کاوازاکی را یک تظاهر عجیب‌وغریب از کرونا در کودکان تلقی کنیم. درصورتی‌که پیوستگی بین کرونا و سندروم کاوازاکی وجود داشته باشد نیز موجب خطرناک‌تر شدن این بیماری نمی‌شود، زیرا ویروس‌ها ممکن است در پس‌زمینه این بیماری باشند و علتی برای خطرناک‌تر شدن کاوازاکی نیست.
بااین‌حال راهکاری برای افرادی که هنوز بین کرونا و کاوازاکی شک دارند هم وجود دارد. سندروم کاوازاکی موجب می‌شود که در هفته دوم پلاکت‌های بدن کودک در حال افزایش قرار گیرد، درحالی‌که در کرونا چنین چیزی را نمی‌بینیم. مشکلات پوستی در کرونا نادر است درحالی‌که در کاوازاکی شدید است. در کاوازاکی تغییرات زبان و لب داریم که در کرونا چنین چیزی وجود ندارد. در کاوازاکی یکی از علائم مهم مبتلایان تب است درحالی‌که در کودکان تب کرونا بسیار خفیف است.
مسئولان ستاد کرونا گفته‌اند که نباید سندروم کاوازاکی را یک تظاهر عجیب‌وغریب از کرونا در کودکان تلقی کنیم. درصورتی‌که پیوستگی بین کرونا و سندروم کاوازاکی وجود داشته باشد نیز موجب خطرناک‌تر شدن این بیماری نمی‌شود
کاوازاکی ترس ندارد
بیماری هرچه باشد سخت و دردناک است خصوصاً زمانی که کودکان دچار آن شوند. درک این موضوع که مادران از بیماری‌هایی که کمتر شناخته شده‌اند ترس داشته باشند سخت نیست؛ اما باید به این نکته هم توجه کرد هر بیماری نادری لاعلاج نیست و بیمار با مراجعه به‌موقع به پزشک و مراقبت‌های اصولی بهبود پیدا می‌کند. درست است که کاوازاکی در دسته بیماران قلبی قرار می‌گیرد، اما پزشکان معتقدند این بیماری ترس ندارد بااین‌حال والدین باید هوشیار باشند. هنگام بروز تب در کودکان، به‌ویژه تب‌هایی که با گلودرد و سرفه همراه نیست و چند روز نیز طول می‌کشد، از خوددرمانی و دادن آنتی بیوتیک به فرزندانشان پرهیز و برای یافتن عامل تب، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنند. فراموش نکنید کاوازاکی، یک بیماری ناشناخته است که سیستم ایمنی را مختل می‌کند و در بیشتر موارد با تشخیص و درمان زودهنگام، استراحت و تنظیم رژیم غذایی بهبود می‌یابد.
دیدگاه تان را بنویسید