انتقاد از مدیریت دولت در سیل

پایگاه اطلاع‌رسانی  KHAMENEI.IR روایت سردار محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه از جلسه ویژه بررسی سیل اخیر در عصر سه شنبه، سیزدهم فروردین ماه در محضر مقام معظم رهبری را منتشر کرده است؛ روایتی که در آن فرمانده کل سپاه با تشریح برخی بی‌تدبیری‌ها و کوتاهی‌ها در پیشگیری از خسارات سیل، عملکرد دولت و مسئولان در این حوزه را ضعیف ارزیابی کرده و در عین حال تصریح کرده که مهمترین موضوع جلسه مذکور، تذکر به مسئولان اجرایی برای پیش‌بینی حوادث و نقاط حادثه‌خیز بوده است.

در این جلسه معاون اول رئیس‌جمهور و تعدادی از اعضای دولت، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرمانده کل ارتش، فرماندهان نیروهای زمینی و دریایی ارتش، فرمانده نیروی انتظامی و رئیس سازمان بسیج، مسئولان ستاد مدیریت بحران و دستگاه‌های امدادی و کمک‌رسان حضور داشتند.

بنا بر آنچه که در پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR آمده است، سردار محمدعلی جعفری درباره محتوای این جلسه گفته است: «به نظر من، مهم‌ترین نکته‌ای که رهبر انقلاب اسلامی در جلسه‌ عصر سه‌شنبه ۱۳۹۸/۱/۱۳ درباره‌ سیلاب‌های اخیر مطرح کردند این بود که هر مسئولی در هر مقامی که هست باید در راستای اجرای صحیح وظایف و مسئولیتش برای جلوگیری از خسارت‌ها و تلفات سیل اقدام پیشگیرانه انجام بدهد. به نظر می‌رسد که اصل برگزاری این جلسه برای همین بود که این نکته را به مسئولین یادآور بشوند که همه در هر جایگاه و در هر پست و مقامی که هستند، باید این وظیفه‌ خطیر و سنگین را به‌درستی ادا کنند.»

دهانه اغلب رودخانه‌ها و کانال‌ها مسدود بود

وی درخصوص اظهارات رهبری در این جلسه، می‌گوید: «ایشان در ادامه به این نکته هم اشاره کردند که درست است باران الهی، رحمت است و ما سال‌ها انتظار چنین بارش‌هایی را البته نه به این شدت داشتیم، ولی نتایج مثبت، دستاوردهای مهم و رحمت‌هایی که این بارش‌ها دارد، قطعاً برای کشور ما بسیار هست و شکی در این نیست و خدای متعال در قرآن کریم اشاره می‌کنند به اینکه همه خوبی‌ها، رحمت‌ها و نعمت‌ها دست خداست و هر چه که بدی به ما یا به یک جامعه می‌رسد، به دست خودمان است و این خودمان هستیم که می‌بایست جلوی خسارت‌ها و اتفاقات بد و ناگوار را بگیریم.»

وی با بیان اینکه حوادث طبیعی امری است که به‌ هر حال ممکن است در هر کشوری اتفاق بیافتد، توضیح داده است: اما نکته‌ مهم، پیش‌بینی به موقع و پیشگیری قبل از آن است؛ مثل لایروبی کردن دهانه‌ رودخانه‌های گرگان‌رود و قره‌سو در دشت گلستان یا کانال‌های سه‌گانه‌ اطراف گمیشان که منجر به خارج کردن آب می‌شوند. اکثر این‌ها تقریباً مسدود بودند و آب بسیار کمی را خارج می‌کردند و موانع زیادی در مسیر خروجشان به دریا بود. خب این‌ها باید از قبل پیش‌بینی، برآورد و پاک‌سازی می‌شد. یا اینکه ارتفاع سیل‌‌بندهای اطراف این رودخانه‌ها را باید بلندتر می‌کردند که وقتی ارتفاع رودخانه کمی بالا می‌آید، به دشت سرازیر نشود. 

باید سیل‌بندهایی در منطقه هور پیش‌بینی می‌شد

سردار جعفری ادامه داده است: به ‌راحتی می‌شد با اقدامات پیشگیرانه‌ از انحراف آب‌های ورودی به پشت سد وُشمگیر که در دشت گرگان جمع می‌شود، جلوگیری کرد و این آب‌ها را به دشت شمالی و نزدیک مرز اینچه‌برون که بیابانی در آن طرف مرز ترکمنستان است، منتقل کرد. کاری که الان چند روزی است سپاه آن را شروع کرده و یک کانال آن نتیجه داده است و ‌ان‌شاءالله کانال‌های دیگر هم نتیجه خواهد داد.

آنچه فرمانده کل سپاه درباره کوتاهی‌ها در خصوص پیشگیری از خسارات سیل گفته و در سایت KHAMENEI.IR منتشر شده، متوجه خوزستان نیز هست. وی درباره خوزستان گفته است: در خوزستان نیز باید پیش‌بینی‌هایی برای خروجی رودخانه‌های کرخه و نیسان در رُفَیِّع و سوسنگرد در منطقه‌ هور می‌شد. باید سیل‌بند‌هایی در منطقه‌ هور پیش‌بینی می‌شد که مانع تخلیه‌ سریع آب کرخه و رودخانه‌ نیسان شود یا اینکه ارتفاع سیل‌بندها افزایش می‌یافت. باید از قبل برای این‌ها فکری اندیشیده می‌شد؛ مثلاً درباره‌ شکستگی یا بلندی و کوتاهی سیل‌بندها باید از قبل تدبیر می‌شد. این موارد، قبلاً قابل پیش‌بینی بوده و متأسفانه انجام نشده است.

تاکید رهبری بر عدم ساخت و سازها در حریم رودخانه‌ها

آنچه که در اظهارات فرمانده کل سپاه درباره نقص‌ها و کوتاهی‌ها برای پیشگیری از خسارات سیل ویرانگر فروردین امسال مطرح شده است، صرفا مربوط به اقدامات کوتاه مدت نیست. وی به ساخت و ساز شهرها در مسیر رودخانه نیز اشاره کرده است. سردار جعفری در این باره گفته است: مثلاً قسمت اصلی شهر پلدختر که بعد از انقلاب توسعه پیدا کرده است، در حاشیه‌ ارتفاع پست نزدیک به رودخانه و تقریباً‌ در مسیر رودخانه است. خب معلوم است که شاید در مسیر رودخانه، ۲۰ سال یا ۳۰ سال بارندگی شدید و سیل نشود، ولی یک بار و در یک لحظه برای ساعاتی یک سیلاب اتفاق می‌افتد و بعد هم تمام می‌شود و می‌رود. ممکن است تا ۲۰ سال دیگر هم سیلی اتفاق نیافتد، ممکن هم هست سال بعد، سیل تکرار شود. خب یک شهری که در چنین موقعیتی در بستر رودخانه بنا شده است، معلوم است که این تلفات را هم می‌دهد.

پیش‌بینی‌ها و اقدامات پیشگیرانه‌ای که باید در طول زمان انجام می‌گرفته است، متأسفانه در استان‌های مختلف انجام نشده است. در عین اینکه مسئولین می‌دانستند امسال، سال پُربارشی داریم؛ اما مدیریت‌ها ضعیف بوده است

به گفته وی این موضوع از دیگر نکات مورد اشاره مقام معظم رهبری در جلسه ویژه بررسی سیل در سیزدهم فروردین بوده است. سردار جعفری در این باره توضیح داد: نکته دیگری که حضرت آقا اشاره کردند این بود که فرمودند رودخانه یعنی خانه‌ رود و آب به ما می‌گوید که اینجا خانه‌ من است، وقتی شما در خانه‌ من می‌آیید و خانه‌ من را اشغال می‌کنید و در جای من می‌نشینید، پس من هم خانه‌ شما را می‌گیرم. خب در واقع این حوادث اتفاق می‌افتد و آب روی خانه‌ها را تا سقف می‌گیرد و خسارت‌ها و تلفات زیادی را به بار می‌آورد.

 مدیریت‌ها ضعیف بوده است

سردار جعفری با بیان اینکه «الحمدلله تلفات جانی زیادی نداشتیم و تلفات بسیار محدود بود»، تاکید کرده است: پیش‌بینی‌ها و اقدامات پیشگیرانه‌ای که باید در طول زمان انجام می‌گرفته است، متأسفانه در استان‌های مختلف انجام نشده است. در عین اینکه مسئولین می‌دانستند امسال، سال پُربارشی داریم ولی مدیریت‌ها ضعیف بوده است. امیدواریم این جلسه مفید بوده باشد و مسئولین اجرایی این تذکر و یا هدفی که رهبر انقلاب از این جلسه داشتند را به‌ خوبی متوجه شده و درک کرده باشند و اقدامات پیشگیرانه را انجام بدهند.

وی در پایان اظهار کرد: طبق‌ اطلاعات و برآوردها تا نیمه‌‌ اردیبهشت‌ماه با توجه به بارش‌ها ممکن است سیلاب داشته باشیم که به همین جهت باید این کارها هرچه زودتر انجام بگیرد. به‌هرحال به نظر من هدف اصلی رهبر انقلاب از برگزاری این جلسه چنین چیزی بوده است که به‌خوبی ادا شد و این مسئولین هستند که باید میزان تبعیت‌پذیری‌شان و عمل به دستورات رهبر انقلاب را نشان بدهند.

 حضرت آقا فرمودند رودخانه یعنی خانه‌ رود و آب به ما می‌گوید که اینجا خانه‌ من است، وقتی شما در خانه‌ من می‌آیید و خانه‌ من را اشغال می‌کنید، پس من هم خانه‌ شما را می‌گیرم