محبوبه ولی

علی‌رغم همه تلاش‌هایی که برای ممانعت از گسترش جنگ صورت می‌گیرد، آتش در منطقه مدام مسیرهای تازه‌ای برای گسترده شدن را در پیش می‌گیرد. در تازه‌ترین تحولات، اسرائیل از تصمیم خود برای حمله به رفح خبر داده است.

در حال حاضر نیمی از جمعیت دو و خردی میلیون نفری غزه در رفح پناه گرفته و همین موضوع حمله به آن را با واکنش‌ها و نگرانی‌های متعددی مواجه کرده است. تحلیلگران و رسانه‌های جهان عرب بمباران‌های فعلی اسرائیل در رفح را مقدمه حمله اصلی و قریب‌الوقوع این رژیم به این منطقه ارزیابی می‌کنند.

در سوی دیگر مصر صریحا اعلام کرده که حمله به رفح به معنای تعلیق توافق قاهره با تل‌آویو است. دولت مصر شدیدا از ورود آوارگان غزه به خاک مصر در پی حمله اسرائیل به رفح نگران است. وال استریت ژورنال ابتدای هفته در این باره نوشت که مصر در هفته‌های اخیر تقریبا 40 تانک و خودروی زرهی را در شمال شرقی سینا مستقر کرده تا موقعیت خود در امتداد مرز را تحکیم کند. علاوه بر این، اقدامات زیربنایی قابل توجهی از جمله ساخت یک دیوار بتنی با حصار سیمی، با هدف ایمن‌سازی مرزی و جلوگیری از عبور غیرمجاز را ترتیب داده است. 

به نوشته این رسانه یک هیأت مصری نیز برای گفت‌وگو با مقامات اسرائیلی در مورد وضعیت رفح وارد تل‌آویو شده است. 

با این حال نتانیاهو دیروز در گفت‌وگو با شبکه آمریکایی «ای‌بی‌سی» گفت که «عدم ورود به رفح به معنای شکست در جنگ و ابقای حماس در آنجاست.»

 تبادل آتش در جبهه لبنان و ادعایی درباره ایران

در جبهه لبنان نیز تنش رو به افزایش است. اسرائیل طی هفته‌های اخیر بارها حملات هدفمند و تروریستی در خاک لبنان مرتکب شده است. هفته گذشته المیادین خبر داد که یک خودرو با سه سرنشین در شهر النبطیه در جنوب لبنان با حمله پهپادی اسرائیل هدف قرار گرفته و منابع رسانه‌ای عبری نیز مدعی انجام یک عملیات ترور در این حمله شدند.

پیام امیرعبداللهیان در سفر منطقه‌ای خود تا اینجای کار متمرکز بر دو نکته بوده است؛ اول آنکه آمریکا فورا حمایت از اسرائیل را متوقف کند و دیگر آنکه ایران به حمایت‌های قوی خود از مقاومت ادامه خواهد داد

ابتدای هفته جاری نیز رسانه‌ها خبر از حمله پهپادی دیگری از اسرائیل به خودرویی در منطقه «جدرا» در جنوب لبنان داده‌اند. شبکه الجزیره درباره آن نوشت که آژیر خطر در یفتاح، المالکیه، دیشون و مرکز شهرک‌های کوه هرمون به ظن نفوذ پهپادی به صدا درآمد.

همزمان رسانه‌های عربی پنجشنبه گذشته گزارش دادند که حزب‌الله 30 موشک و راکت به شمال اسرائیل شلیک کرده است. 

سازمان رادیو و تلویزیون اسرائیل مدعی شد که «حزب‌الله ویدئویی از هدف قرار دادن یک تانک مرکاوا ۴ با موشک هدایت شونده منتشر کرده که نگران‌کننده است. این موشک که به تانک اسرائیلی اصابت کرد، موشک ضد زره ایرانی موسوم به «الماس» است. این موشک کاملاً مشابه موشک «اسپایک» اسرائیل است.»

این سازمان اسرائیلی احتمال داده که موشک ضد زره اسپایک اسرائیل در زمان جنگ دوم لبنان و اسرائیل در سال 2006 موسوم به جنگ 33 روزه از طریق حزب‌الله به ایران رسیده و ایران آن را مهندسی معکوس کرده است. 

 درخواست‌ها از تهران در پی نگرانی‌های تازه درباره انصارالله و بستر دریا!

در سطح درگیری و تنشی که در دریای سرخ رو به فزونی است نیز از ایران یاد می‌شود. بخشی از جامعه بین‌الملل به شدت نسبت به اقدامات بعدی حوثی‌های یمن بیمناک است؛ بیم اینکه انصارالله یمن عملیات خود علیه کشتی‌ها را از روی دریا به زیر دریا و علیه کابل‌های ارتباطی مستقر در کف دریا تغییر دهد؛ کابل‌هایی که تقریبا تمام داده‌ها و ارتباطات مالی بین اروپا و آسیا را از خود عبور می‌دهند.

کیت جانسون، خبرنگار حوزه ژئواکونومیک و انرژی اخیرا طی یادداشتی به نقل از تیموتی استرانگ، معاون موسسه تحقیقاتی تله جئوگرافی نوشته که «بیش از 99 درصد ارتباطات بین‌قاره‌ای در هر حوزه‌ای از طریق کابل‌های موجود در بستر دریا انجام می‌گیرد و این صرفا شامل اینترنت نیست بلکه تراکنش‌های مالی و نقل و انتقالات بین بانکی را نیز در بر می‌گیرد.»

 او سپس با اشاره به احتمال هدف قرار دادن این کابل‌ها از سوی حوثی‌ها، به نقل از بروس جونز، تحلیلگر انستیتوی بروکینگر می‌نویسد که «فکر نمی‌کنم زرادخانه حوثی‌ها بتواند خطری را متوجه کابل‌های زیر دریا کند؛ چراکه شما اگر بخواهید به این چیزها آسیب بزنید، باید به زیر دریا بروید.»

 یادداشت جانسون با این حال در ادامه می‌افزاید: «اما حوثی‌ها تحت حمایت ایران قرار دارند و از سوی آنها تجهیز می‌شوند و حتی اگر حوثی‌ها خودشان چنین توامندی‌ای در اختیار نداشته باشند، ایران می‌تواند داستان را تغییر دهد، به ویژه که تنش‌ها بین آمریکا و ایران در حال افزایش است.»

گرانت شاپس، وزیر دفاع انگلیس هفته گذشته همزمان که درباره «شرایط حساس چشم‌انداز امنیت بین‌المللی» اظهار نگرانی می‌کرد، از ایران خواست که تنش‌زدایی کند. 

نماینده ایران در سازمان ملل روابط ایران و گروه‌های مقاومت در منطقه را نوعی پیمان دفاعی مانند ناتو خوانده است. در واقع ایران همزمان که می‌کوشد زیر بار مسئولیت اقدامات جبهه مقاومت نرود، بر نفوذ خود بر این گروه‌ها و همچنین نقش تعیین‌کننده‌اش در منطقه تاکید می‌کند

او با بیان اینکه «نمی‌توان به نقض آزادی ناوبری در آب‌های بین‌المللی ادامه داد»، اضافه کرد: «ما از ایران می‌خواهیم در آن‌جا و در ارتباط با این شبه‌نظامیان (حوثی‌ها) وارد عمل شود.»

 پاسخ ایران به درخواست‌ها درباره انصارالله

واکنش ایران به این اظهارات، همچون همیشه تکذیب ادعای غرب بوده است. امیرسعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل روز پنجشنبه طی مصاحبه‌ای با شبکه آمریکایی «ان‌بی‌سی» در پاسخ به اینکه آیا ایران انصارالله یمن را برای حمله به کشتی‌ها در دریای سرخ و خلیج عدن تسلیح می‌کند، صریحا پاسخ داد: «نه؛ به هیچ وجه.»

او با بیان اینکه انصارالله «سلاح‌های خود را دارد» و جمهوری اسلامی هیچ دستورالعملی به آنها در زمینه نحوه استفاده از این سلاح‌ها نمی‌دهد، گفت که رابطه میان جمهوری اسلامی و گروه‌های مقاومت منطقه شبیه به یک پیمان دفاعی همچون «ناتو» است. 

او در پاسخ به این سؤال که ایران با یک تماس تلفنی می‌تواند، حملات انصارالله در دریای سرخ را متوقف کند، تصریح کرد که چنین چیزی امکانپذیر نیست زیرا ایران اختیار این گروه را برعهده ندارد.

 نماینده ایران در سازمان ملل با این‌حال ادامه داد: در صورتی که رژیم صهیونیستی از غزه عقب‌نشینی کرده و محدودیت امدادرسانی به این منطقه را بردارد، ایران آماده است تا انصارالله را ترغیب به توقف حملات کند.

در واقع ایران به نوعی همزمان که می‌کوشد زیر بار مسئولیت اقدامات جبهه مقاومت نرود، بر قدرت بازدارندگی و نفوذ خود بر این گروه‌ها، همچنین نقش ایران در منطقه تاکید می‌کند.

نماینده ایران در سازمان ملل ضمن آنکه روابط ایران و گروه‌های مقاومت منطقه را یک پیمان دفاعی شبیه به «ناتو» خوانده، در پاسخ به اینکه آیا ایران انصارالله یمن را برای حمله به کشتی‌ها در دریای سرخ و خلیج عدن تسلیح می‌کند، صریحا پاسخ داده: «نه؛ به هیچ وجه.»

 تاکید بر حمایت از مقاومت در سفر منطقه‌ای امیرعبداللهیان

با تاکید بر همین نقش، امیرعبداللهیان سفر منطقه‌ای خود به لبنان، سوریه و قطر را از ابتدای هفته آغاز کرده است. او در بیروت پس از دیدار با رهبران گروه‌های مقاومت فلسطین، از جمله سیدحسن نصرالله، طی نشستی خبری اعلام کرد: «در تحولات اخیر در غزه پیام‌های بین ایران و آمریکا تبادل شده است و یکی از محورهای این پیام‌ها، عمدتا این درخواست و مطالبه بوده است که حزب‌الله به صورت کامل وارد جنگ علیه اسرائیل نشود و این نشان می‌دهد که  آمریکا و رژیم صهیونیستی قدرت مقاومت در لبنان را به خوبی درک کرده‌اند.‌»

کشیده شدن آتش جنگ به لبنان، با توجه به آسیب‌پذیری بیروت، شوکی بزرگ برای این کشور خواهد بود؛ شوکی که دولت لبنان به هیچ وجه نمی‌خواهد آن را متحمل شود.

با این نگرانی‌ها، امیرعبداللهیان ضمن تاکید بر اینکه ایران جز خیر برای لبنان نمی‌خواهد و هیچگاه از گسترش جنگ در منطقه حمایت نکرده، تصریح کرد: «ما از ابتدای این جنگ هشدار داده بودیم که اگر جنایت‌های صهیونیست‌ها در غزه متوقف نشود، جنگ در منطقه گسترش خواهد یافت.»

سفر او به لبنان قطعا درباره جنگ جاری و دیدارش با رهبران مقاومت نیز حول محور برنامه مقاومت برای ادامه نبرد در منطقه است و می‌کوشد در نقش یک هم‌پیمان تعیین‌کننده ظاهر شود. 

امیرعبداللهیان دیروز بیروت را به مقصد دمشق ترک کرد تا این نقش را در سوریه نیز ایفا کند. مقصد بعدی دوحه است. 

تا اینجای کار پیام رئیس دستگاه دیپلماسی ایران متمرکز بر دو نکته بوده است؛ اول آنکه آمریکا فورا حمایت از اسرائیل را متوقف کند و دیگر آنکه ایران به حمایت‌های قوی خود از مقاومت ادامه خواهد داد.

با این تفاسیر و قصد اسرائیل برای حمله به رفح باید دید منطقه در روزهای آینده با چه وقایع تازه‌ای رو به رو خواهد شد.