یک لقـمه  و هزا ر  دهان  باز

حکایت بودجه ۹۸ دقیقا حکایت یک لقمه و هزار دهان باز است و هر روز نیز بر تعداد کسانی که به دنبال سهم بیشتر از این لقمه کوچک هستند، افزوده می‌شود. حالا بعد از استعفای دسته جمعی نمایندگان استان اصفهان در اعتراض به حذف بودجه آب این استان، وزیر بهداشت نیز در اعتراض به بودجه تامین دارو و تجهیزات پزشکی استعفا کرده است.

محبوبه ولی، روزنامه نگار

روز گذشته الیاس حضرتی، نماینده مردم تهران در مجلس در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «متاسفانه باخبر شدیم دکتر قاضی‌زاده هاشمی در اعتراض به کاهش بودجه سلامت استعفا داده و چند روزی است در جلسات هیئت دولت شرکت نمی‌کند وظیفه تمام دلسوزان است که مانع از استعفای ایشان شوند و امیدوارم به زودی وزیر بهداشت دوباره در دولت حاضر شوند.»

آنطور که رسانه‌ها از دولت پیگیری کرده‌اند، وزیر بهداشت شنبه دو هفته پیش به دلیل بودجه سلامت برای سال 98 به خصوص عدم تخصیص بودجه تصویب شده برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی از صندوق توسعه ملی، کتباً در نامه‌ای به حسن روحانی رئیس جمهور، استعفا کرده است.

با گذشت حدود 15 روز از استعفای وزیر بهداشت، حسن روحانی رئیس جمهور تاکنون در این باره پاسخی به نامه‌ی استعفای قاضی زاده هاشمی نداده است اما محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور تلاش کرده که با وساطت، موضوع را حل کند اما وزیر بهداشت اصرار داشته که بودجه تامین دارو و تجهیزات پزشکی باید تامین شود.

محمدرضا نجفی، نماینده تهران در مجلس با بیان اینکه سهم‌خواهی از بودجه، شدت گرفته و دلیل آن نیز عدم تناسب بین نیازها و منابع است، می‌گوید: در سال آینده بین منابع و مصارف و ضرورت‌های کشور خیلی تناسب برقرار نخواهد بود

 مرد روزهای سخت

وزیر بهداشتی که استعفا کرده است، در ماه‌های گذشته چندین بار به دلیل اظهاراتش در شرایط تحریمی جدید، مورد هجمه‌های شدید قرار گرفت؛ وقتی که در یک برنامه تلویزیونی توضیح داد که منابع مالی وزارت بهداشت محدود است و نمی‌توان برای بیمارانی که طول عمر آنها حتی در صورت مصرف دارو نیز یکی دو سال است، میلیاردها تومان هزینه کند. او مشخصا گفت: «آیا مردم حاضرند برای دو سال طول عمر بیشتر یک نفر، میلیاردها هزینه کنیم؟» 

وقتی دیگر در مراسم افتتاح اورژانس هوایی و دانشکده پرستاری و مامایی در پردیس دانشکده پزشکی نیشابور نیز گفت: «فعلأ مدیریت همین است، شما مردم رأی داده‌اید، رئیس جمهور و مجلس انتخاب کردید و آنان نیز وزیر و مدیر انتخاب کردند، پس بی‌خود اعصاب، روح و روان همدیگر را آزار ندهیم.» این سخنان او نیز خشم خیلی‌ها را برانگیخت.

قاضی‌زاده هاشمی، تیرماه سال جاری نیز در اجلاس روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور گفت «روزهای سختی در پیش است و اگر تیم مدیریتی آمادگی مقابله با تحریم را ندارد باید عوض شود.»

حالا او در این روزهای سخت پیش رو، راهکار استعفا را در پیش گرفته است؛ راهکاری که ممکن است از آن اینگونه استنباط شود که «قاضی‌زاده هاشمی» مرد روزهای عافیت است و در سختی خود را کنار خواهد کشید! چه بسا کم بودن بودجه مشکلاتی را ایجاد کند که وزیر بهداشت بیش از پیش مورد هجمه و انتقاد قرار گیرد. 

 الیاس حضرتی: وزیر بهداشت شنبه دو هفته پیش به دلیل بودجه سلامت برای سال 98 به خصوص عدم تخصیص بودجه تصویب شده برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی از صندوق توسعه ملی، کتباً در نامه‌ای به حسن روحانی رئیس جمهور، استعفا کرده است

بودجه وزارت بهداشت حتی زیادی هم هست

اما در این بین بسیاری معتقدند که اتفاقا مشکلات وزارت بهداشت به دلیل کمبود بودجه نیست بلکه به دلیل ضعف مدیریتی شخص وزیر و طرح‌های پرخرج و رویایی اوست؛ نمونه آن «طرح تحول سلامت» است که به محل اختلاف دولت و قاضی زاده تبدیل شده و منتقدان آن تاکید می‌کنند که این طرح، بیمه‌ها را در آستانه ورشکستگی قرار داده است. 

 فارس در همین ارتباط نوشته است که پیش از این علی نوبخت، عضو کمیسیون بهداشت مجلس در گفت‌وگویی اعلام کرده بود پول اختصاصی دولت به بخش سلامت کافی بوده و حتی زیادی هم هست. ضمن اینکه وزارت بهداشت و درمان طی این مدت به دلیل عدم مدیریت منابع و رعایت نکردن قانون به ظاهر پول کم آورده در صورتی که دولت ۱۰ درصد از منابع عمومی خود را صرف بخش سلامت کرده که این رقم در بسیاری از کشورها بسیار پایین‌تر از این حد است.

به نوشته خبرگزاری‌ها بودجه وزارت بهداشت از سال 92 تاکنون بیش از 400 درصد افزایش داشته و برای سال آتی نیز 36 هزار میلیارد تومان تعیین شده است. 

سهم‌خواهی با اهرم فشار

او تنها کسی نیست که در اعتراض به بودجه 98 استعفا کرده است. نمایندگان استان اصفهان در مجلس نیز چندین هفته است که در اعتراض به حذف بودجه آب استان خود استعفا کرده‌اند. علی لاریجانی در این چند هفته استعفای آنها را اعلام وصول نکرده و منتظر است تا ببیند چطور می‌شود این ماجرا را ختم به خیر کرد به نحوی که نه سیخ بسوزد نه کباب اما مسئله این است که این تنها نمایندگان اصفهان و وزیر بهداشت نیستند که نسبت به سهم شهر یا نهاد تحت مدیریت خود ا بودجه 98 معترض هستند و چه بسا در روزهای آینده استعفاهای دیگری نیز اضافه شود.

محمدرضا نجفی، نماینده مردم تهران کاهش فروش نفت را دلیل کاهش و تعدیل بودجه عنوان کرده و به ایلنا گفته است: این موضوع به هر ترتیب یک امر محدودیت‌زا و تا حد زیادی هم عامل فشار بر هزینه‌های ضروری کشور خواهد بود.

او معتقد است سهم‌خواهی از بودجه، نسبت به سال‌های گذشته شدت گرفته و دلیل آن نیز عدم تناسب بین نیازها و ضرورت‌ها با منابع و سرمایه‌ها است.

این نماینده مجلس با طرح این پرسش که آیا مطالبه‌گری از دولت برای دریافت سهم بیشتر از بودجه برای شهر و استان خود رویکرد مناسبی است؟، ادامه داده است: در این صورت منابع و سرمایه‌ها به جای اینکه بر اساس یک نگاه ملی در حوزه‌های استراتژیک و راهبردی کشور تخصیص پیدا کند به نوعی تابع نفوذ و چانه‌زنی و فشارها و لابی‌گری‌هایی قرار می‌گیرد که اسباب بهره‌وری و تعادل در اقتصاد کشور نخواهد شد. 

بودجه‌ای که نکوست ...

او در نهایت یادآوری کرده که در سال آینده بین منابع و مصارف و ضرورت‌های کشور خیلی تناسب برقرار نخواهد بود و این یک حقیقت اجتناب‌ناپذیر است.

اما در عین حال اعتراض بسیاری دیگر که شاید قاضی زاده هاشمی نیز جزء آنها باشد، این است که در چگونه در قحطی بودجه و منابع مالی، بودجه برخی نهادهای دیگر افزایشی سوال برانگیز یافته است. سایت انتخاب در گزارشی آورده در حالی که بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با کاهشی 70 میلیارد تومانی نسبت به سال گذشته مواجه بوده و به هزار و چهارصد میلیارد تومان رسیده، بودجه صدا و سیما با افزایشی 100 میلیارد تومانی نسبت به سال گذشته به 1800 میلیارد تومان رسیده است؛ در حالی که صدا و سیما منابع درآمدی متعددی نیز مانند تبلیغات دارد.

نکته دیگر در این تخصیص بودجه‌ها این است که وزارتخانه‌ای مانند وزارت بهداشت با جان مردم سر و کار دارد و قاعدتا اولویت بیشتری نسبت به صدا و سیما دارد. بودجه نهادهای فرهنگی دیگری نیز هستند که افزایش یافته‌اند. 

محمدباقر نوبخت به عنوان رئیس سازمان برنامه و بودجه و معاون رئیس‌جمهوری بیشترین نقش و سهم را در تعیین و تقسیم این بودجه داشته و اکنون نیز انگشت اتهام بیشتر از هر کسی متوجه اوست که البته گزارش درباره افزایش بودجه نهادهای فرهنگی را تکذیب کرده است. شاید هم او و دولت دلیل موجهی برای این افزایش و کاهش‌های مسئله‌ساز داشته باشند اما آنچه مسلم است این است که بودجه 98 از همین ابتدای کار و قبل از اینکه بهار 98 بیاید، دردسرهای متعددی را با خود آورده است!