اشاره قالیباف به پیش‌بینی‌پذیر بودن قیمت دلار کنایه به دولت است؟
حاکمیت یکدست در مسیر انشقاق
محبوبه ولی
از کرامات شیخ ما این است...! محمدباقر قالیباف دیروز در صحن بهارستان گفت: «افتخار مجلس این است که این شرایط دلاری را پیش‌بینی کرده بوده و بسته پیشنهادی کمیسیون اقتصادی هم 40 روز قبل به دولت و رئیس جمهور منتقل شده است.»
او افزود: «ما کارمان را انجام دادیم و الان هم کارمان را انجام می‌دهیم و اگر دولت هر همفکری از مجلس بخواهد ایرادی ندارد و ما کمک می‌کنیم.»
از این گفته‌های رئیس مجلس در هنگامه‌ی تاخت و تاز دلار، چنین برمی‌آید که یا او قصد دارد بگوید مجلس انقلابی چنان چشم سوم، دانش اقتصادی و قدرت تحلیلی دارد که از چهل روز پیش، حال و روز این روزهای بازار را می‌دیده و حتی بسته پیشنهادی هم برای آن تدارک دیده اما اگر دلار امروز حدود60 هزار تومان است از بی‌عرضگی دولت است!
یا او در تقسیم وظایف حاکمیت یکدست، نقش نوستراداموسی و پیشگویی را برای مجلس برگزیده و تیر و ترکش خوردن‌ها در میدان عمل را به دولت وانهاده و هزینه‌اش را هم به پای دولت نوشته است.
البته در مقوله قیمت دلار و سکه و آشفتگی بازار، پیشگویی ادعایی مجلس به پشیزی نمی‌ارزد چه رسد که جای افتخار داشته باشد. چراکه از تکاپوی دلالان فردوسی و بازار تهران پیداست که آنها این صعودها و جهش‌های ناگهانی ارز و طلا را خیلی دقیق‌تر و شفاف‌تر از آقایان مجلسی پیشگویی کرده‌اند و می‌کنند و این قسم پیشگویی‌ها اگر هم افتخاری داشته باشد برای آنهاست!
مجلس انقلابی اما دور افتخار را زمانی می‌توانست بزند که در سایه حاکمیت یکدست و هماهنگی با دولتی که با آن «یکدست» است، آنگونه که در آغاز کار شعارهای دهان‌پرکن اقتصادی می‌داد، جلوی افسارگسیختگی دلار را می‌گرفت. اکنون اما سکه بالای 30 میلیونی و دلار حدود 60 هزار تومانی جایی برای افتخار باقی نگذاشته است.
عمر حاکمیت یکدست چقدر است؟
تابستان پارسال وقتی تب حاکمیت یکدست داغ بود، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی که نماینده بود و بعد کاندیدای ریاست جمهوری شد و بعدتر هم ریاست بنیاد شهید و امور ایثارگران از سفره حاکمیت یکدست به او رسید، این ایده را مطرح کرد که «کشور نیاز دارد تا به مدت 10 سال یکدست توسط یک جناح اداره شود.»
استدلال وی این بود که کشور برای اینکه از جا بلند شود، حداقل 10 سالی باید دعواها را کنار بگذارد و سپس نهادهای دموکراتیک برگردند و جریانات سیاسی نیز خود را احیا کرده و به قدرت بازگردند.
بدین ترتیب صرف‌نظر از قوه قضائیه که اساسا مجزاست. مجلس انقلابی نیز در یکدست‌ترین حالت طی چهل و اندی سال اخیر شکل گرفت. در دولت رئیسی نیز خبری از تحقق وعده کابینه فراجناحی نشد و این یکدستی تا جایی است که حتی شهرداری‌ها و شوراهای شهر را هم دربرمی‌گیرد.
با این همه یکدستی اما در حالی که تنها یک سال و نیم از آن 10 سال مدنظر قاضی‌زاده هاشمی گذشته؛ اوضاع اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی چنان است که در هیچ یک از دوره‌های پیش از این سابقه نداشته و این سوال را ایجاد می‌کند که ماحصل حاکمیت یکدست اگر در یک سال و نیم چنین است، در 10 سال چه خواهد بود؟!
از گفته‌های دیروز رئیس مجلس در هنگامه‌ی تاخت و تاز دلار، چنین برمی‌آید که یا او قصد دارد بگوید مجلس انقلابی چنان چشم سوم، دانش اقتصادی و قدرت تحلیلی دارد که از چهل روز پیش، حال و روز این روزهای بازار را می‌دیده و حتی بسته پیشنهادی هم برای آن تدارک دیده، اما اگر دلار امروز حدود 60 هزار تومان است از بی‌عرضگی دولت است!
بلایی که یکدستی بر سر ارز آورد
از سوی دیگر هرچه گره‌ها بیشتر در هم می‌پیچند، اختلافاتی که سعی می‌شود ذیل همان تعارفات حاکمیت یکدست پنهان شوند، بیشتر رخ می‌نمایند و دعواهایی که قرار بود با استقرار حاکمیت یکدست، کنار گذاشته شوند، بروز و ظهور پیدا می‌کنند و به انشقاق در جریان غالب نیز می‌انجامند.
دقیقا یک سال پیش، یعنی اسفند پارسال مجلس به خواست دولت یعنی «حذف ارز ترجیحی» رأی موافق داد. ارز 4200 تومانی به اتهام ایجاد فساد، رانت و در رد نظام چندنرخی برای ارز حذف شد.
شمس‌الدین حسینی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه این مصوبه راه را برای اصلاح نظام ارزی باز می‌گذارد، گفت «وزیر جهاد کشاورزی به صراحت اعلام کرد که مسئولیت اجرای حذف ارز ترجیحی را می‌پذیرد.»
چند ماه بعد مهرداد گودرزوند چگینی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه یادآور شد که حذف ارز ترجیحی به خواست دولتمردان انجام شده و مجلس هم مشروط به شروطی از جمله اختصاص کالابرگ الکترونیکی با آن موافقت کرد.
به مرور اما نه خبری از کالابرگ الکترونیکی شد و نه بازگشت قیمت‌ها به قبل و در حوزه کاری وزیر جهاد کشاورزی که مسئولیت حذف ارز ترجیحی را پذیرفته بوده، به تازگی «پیاز» خبرساز شده است.
محمدجواد ایروانی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام دیروز در واکنش به قیمت پیاز، نوشت: «ما در ایران پیاز صادر می‌کنیم و از طرفی پیاز را با قیمت‌های بالا برای مردم وارد می‌کنیم. این یک پدیده عجیب است!»
عباس عبدی در پاسخ به او نوشت: «عجیب نیست، در این ساختار کاملا عقلایی است. پیاز را کیلویی ۱ دلار صادر و همان پیاز را کیلویی ۱.۲ دلار وارد کنید برنده‌اید. چون یک دلار صادراتی می‌شود ۵۶ هزار تومان و ۱.۲ دلار وارداتی می‌شود ۳۴ هزار تومان که تفاوت آن سود است. البته از جیب مردم و اتلاف هزینه حمل و نقل و ...»
مجلس انقلابی اما دور افتخار را زمانی می‌توانست بزند که در سایه حاکمیت یکدست و هماهنگی با دولتی که با آن «یکدست» است، آنگونه که در آغاز کار شعارهای دهان‌پرکن اقتصادی می‌داد، جلوی افسارگسیختگی دلار را می‌گرفت. اکنون اما سکه بالای 30 میلیونی و دلار حدود 60 هزار تومانی جایی برای افتخار باقی نگذاشته است
یکدست یا همدست؟
وقتی مجلس به ارز ترجیحی رأی مثبت داد، یکدستی بیشتری با دولت داشت؛ اکنون اما پس از یک سال تنش‌ها به قدری شده که هر یک دیگری را متهم می‌کند. دولت، مجلس را متهم می‌کند به اینکه بسیاری از طرح‌ها و مصوباتش عملی نیست و مجلس، دولت را متهم می‌کند به بی‌عملی و بی‌توجهی به مصوبات و در امتداد همین اختلافات است که تیتر دیروز خبرگزاری دولت علیه مجلس بازتاب پیدا کرد.
ایرنا با تیتر «مجلس در خدمت کاخ‌نشینان»، به تصمیم مجلس مبنی بر حذف بند مربوط به مالیات‌ستانی از ویلاهای بالای 20 میلیارد تومان در لایحه بودجه انتقاد کرد. هرچند که مجلس تاکید کرد این بند حذف نشده و برای رفع ابهامات به کمیسیون تلفیق ارجاع داده شده اما تیتر ایرنا درباره مجلس، نمودی از اختلافاتی است که بین دو قوه در جریان است.
برخی نمایندگان برای آنکه مجلس خودی نشان دهد و به جای یکدستی، همدست کاهلی و ناکارآمدی دولت قلمداد نشود، هر از گاهی دست به کار استیضاح وزرا می‌شوند، اما لابی‌های پشت پرده‌ی حاکمیت یکدست اجازه استیضاح را هم نمی‌دهد.
بخش دیگری از تعارض‌ها به فشارهای نمایندگان برای انتصابات در حوزه‌هایشان بازمی‌گردد؛ موضوعی که دولتمردان دولت رئیسی چندین بار صریحا یا در لفافه از آن شکوِه کرده‌اند و در نهایت نیز آش به قدری شور شد که هفته گذشته خبر آمد، شورای نگهبان به سه نماینده آمل، ساری و تنکابن به دلیل دخالت‌های آنها در امور عزل و نصب‌ها کارت زرد داده است!
با این تفاسیر به نظر می‌رسد دستپخت یکدست حاکمیت، برای جلوگیری از استیضاح‌های راه و بیراه کارآیی دارد؛ اما برای نجات از سیاه‌چاله‌های اقتصادی نه!
دیدگاه تان را بنویسید