درگیری توئیتری سفرای روسیه و انگلیس بر سر اهتزاز پرچم اوکراین در ایران
ترکش‌های جنگ در فضای مجازی
آیدا فراهانی
یک روز پس از آنکه سفارت انگلیس به نشانه همبستگی با اوکراین پرچم این کشور را بالای سفارتش برافراشت؛ سفارت روسیه در ایران و روزنامه دولتی ایران به این اقدام واکنش نشان دادند. این اعتراض‌ها در حالی مطرح شده که درخواست‌هایی برای صدور مجوز از وزارت کشور برای تجمع اعتراض‌آمیز در مقابل سفارت روسیه در ایران مطرح شده است، اما هنوز با موافقت وزارت کشور مواجه نشده و با موضع‌گیری مقامات در خصوص جنگ روسیه و اوکراین بعید به نظر می‌رسد با این درخواست‌ها موافقت شود. با این حال روز شنبه تجمعی اعتراض‌آمیز در مقابل سفارت روسیه و تجمعی حمایتی در مقابل سفارت اوکراین در ایران برگزار شد؛ تجمعی که معترضان در آن علیه ولادیمیر پوتین شعار سر داده و خواستار توقف حمله به اوکراین شدند.
به گفته احمدزیدآبادی، تحلیلگر سیاسی اعتراض به جنگ و تجاوز و اشغال و حمایت از صلح، قاعدتاً اقدامی بشردوستانه و مدنی و از این جهت شایستۀ تقدیر است. اما شعار مرگ بر رهبر یک کشور، تناسبی با فلسفۀ صلح‌خواهی و اعتراض به جنگ و تجاوز ندارد
روز شنبه سفیر بریتانیا در تهران در توییتر از جنگ انتقاد کرد و نوشت:پرچم اوکراین را به نشانه همبستگی با دوستان اوکراینی خود برافراشتیم.
دو اعتراض مشابه به اهتزاز یک پرچم
در پاسخ به گفته‌های سفیر انگلیس، سفارت روسیه در ایران در توییتر نوشته است:با توجه به انتقاد کشورهای غربی از عملیات نظامی روسیه در اوکراین به ویژه پست سایمون شرکلیف (سفیر بریتانیا در ایران) در توییتر، سفارت فدراسیون روسیه در ایران اعلام می‌کند: آنهایی که در سال ۱۹۹۹ شهرهای غیرنظامی صربستان را تحت بمباران قرار دادند و در سال ۲۰۰۳ به طور غیرقانونی به خاک عراق تجاوز کردند، آنهایی که لیبی و سوریه را ویران کردند و از افغانستان فرار ننگین داشتند، حق اخلاقی ندارند روسیه را محکوم کنند.
در همین حال، روز یکشنبه روزنامه دولتی ایران نیز در یادداشت تندی با عنوانسرمشق انگلیسیاز برافراشتن پرچم اوکراین در سفارت بریتانیا انتقاد کرد و نوشت:شواهد نشان می‌دهد این اقدام پوپولیستی و مردم‌فریبانه سفارت انگلیس برای استقبال از اقدامات جریان تحریف در داخل ایران است و این کشور اساساً اقدام جدی در حمایت از اوکراین انجام نداده است. همبستگی با مردم اوکراین اسم رمز حمله رسانه‌ای به ایران پس از دروغ حمایت ایران از اقدام نظامی علیه کی‌یف است.این رسانه در ادامه با اشاره به حمایت برخی چهره‌های جریان اصلاح‌طلب از مردم اوکراین تاکید کرد: ساکنان سفارت روباه پیر درحالی در خیابان فردوسی تهران برای مردم اوکراین دل می‌سوزانند که در ساختمان پلاک ۱۰ خیابان داونینگ لندن تنها نظاره‌گر فروریختن اقتدار دوست خود هستند و جرأت اقدامی در حمایت از اوکراین را ندارند ....
یک روز پس از آنکه سفارت انگلیس به نشانه همبستگی با اوکراین پرچم این کشور را بالای سفارتش برافراشت؛ سفارت روسیه در ایران و روزنامه دولتی ایران به این اقدام واکنش نشان دادند
شعار مرگ چرا؟
اعتراض به جنگ به تجمعات یادشده محدود نشد و در فضای مجازی از سوی کاربران نیز ادامه یافت. تصویری از دیوار سفارت روسیه در تهران بین کاربران فضای مجازی دست‌به‌دست شد که در آن شعاری ضد پوتین نوشته شده بود. متعاقب این شعارنویسی، محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا، در توییتی خطاب به وزیر کشور نوشت: جناب آقای وحیدی، وزیر محترم کشور، سلام. خواستم بپرسم اگر عده‌ای از هم‌وطنان برای اعتراض به حمله نظامی روسیه به اوکراین، قصد تجمع در برابر سفارت روسیه را داشته باشند، با آن موافقت می‌کنید یا خلاف منافع ملی است؟ ضمنا اگر موافقت فرمودید، تضمینی هست که عشاق پوتین به آن حمله نکنند؟این درخواست از سوی کاربران دیگر نیز مطرح شد اما با گذشت پنج روز از شروع جنگ هنوز با درخواست تجمع اعتراضی علیه روسیه و حمایت از اوکراین درایران موافقت نشده است. با این حال در تجمعات کوچکی که در مقابل سفارت اوکراین برگزار شد، گروهی ازشهروندان تهرانی و اوکراینی مقیم تهران خواستار توقف حمله نظامی روسیه به اوکراین شدند. در این تجمعات شعارهای اعتراضی علیه پوتین مطرح شد که احمد زید آبادی تحلیلگر سیاسی در یادداشتی نوشت:در بسیاری از کشورهای دیگر هم تظاهرات ضد جنگ بر پا شد اما در هیچکدام از آنها شعار مرگ بر پوتین سر داده نشد.زیدآبادی همچنین نوشت:متأسفانه شعار مرگ بر این و آن که از ابتدای انقلاب در کشور ما رایج شده است، به قشر و گروه خاصی محدود نمانده و و گویی به خیلی‌ها سرایت کرده است.
شعارهای مرگ در راهپیمایی‌های اوایل انقلاب با شعار مرگ بر شاه آغاز شد. پس از آن مرگ بر آمریکا یک شعار سیاسی رایج در راهپیمایی‌های ایران و سخنرانی‌ها است که در گردهمایی‌ها و راهپیمایی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری شعار مرگ بر آمریکا را یک پدیده آمریکاستیز دانسته و برخی معتقدند شعار مرگ دادن چهره‌ای جنگ‌طلب و موافق با خونریزی از کشور به نمایش می‌‌گذارد.
به گفته زیدآبادی اعتراض به جنگ و تجاوز و اشغال و حمایت از صلح، قاعدتاً اقدامی بشردوستانه و مدنی و از این جهت شایستۀ تقدیر است. اما شعار مرگ بر رهبر یک کشور، تناسبی با فلسفۀ صلح‌خواهی و اعتراض به جنگ و تجاوز ندارد.در مقابل این نظر برخی از مسئولان در موقعیت‌های مختلف اعلام کرده‌اند: منظور از آمریکا در شعار مرگ بر آمریکا که شعاری رایج در ایران و برخی احزاب و گروه‌های سیاسی- مذهبی در برخی کشورهای دنیاست، به هیچ وجه، مردم آمریکا نیست، بلکه منظور از آمریکا، نظام سیاسی و سیاست‌هایی است که از سوی حکومت و دولت آمریکا، در دنیا اعمال می‌شود؛ دولتی که روح استکباری و خوی فرعونی آن بر کشورهای بسیاری سایه انداخته است .
به نظر می‌رسد سنت تجمع مقابل سفارتخانه‌های کشورها که معمولا در اعتراض به موضوعی خاص برای اعتراض و یا حمایت انجام می‌شود، هنوز در قضیه جنگ روسیه و اوکراین برای مسئولان ایرانی حل شده نیست و نه تنها بر شعارهای آن بلکه در برگزاری خود تجمع نیز توافقی وجود ندارد.
دیدگاه تان را بنویسید