تداوم خوشبینی‌ها از حصول توافق هسته‌ای
مونیخ، همسو با وین
طهمورث حسینی
امسال کنفرانس امنیتی مونیخ یک دستور کار ویژه دارد. «بحران اوکراین». اگرچه برجام و مذاکرات وین یکی از موضوعات کلیدی کنفرانس امنیتی مونیخ در سال ۲۰۲۲ محسوب می‌شود، اما تحولات اوکراین و احتمال وقوع جنگ در آن منطقه موجب شده تا حدودی مذاکرات وین به حاشیه رانده شود.
با این حال برجام هنوز هم از موضوعات کلیدی مورد بحث در این کنفرانس است. چون کیلومترها دورتر در پایتخت کشور همسایه آلمان یعنی وین، مذاکرات احیای برجام با شدت بیشتری در جریان است. وزرای امورخارجه و دیپلمات‌های حاضر در مونیخ تلاش می‌کنند مذاکره‌کنندگان در وین را یاری برسانند.
این کنفرانس با سخنرانی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد آغاز شد و با حضور مقامات و کارشناسان امنیتی و سیاسی از کشورهای مختلف جهان به مدت دو روز در حال برگزاری است
در دو سال گذشته به علت همه‌گیری ویروس کرونا این کنفرانس به صورت مجازی برگزار شده بود، اما امسال با حضور میهمانان کمتر و هیات‌های همراه محدودتر به روال قبل خود بازگشته است.
به گفته برگزارکنندگان بیش از ۱۰۰ وزیر از کشورهای مختلف و روسای بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) و اتحادیه اروپا نیز در این کنفرانس حضور دارند.
وزیر امور خارجه ایران:
مذاکرات را رسانه‌ای نکنید
وزیر امور خارجه ایران در مونیخ یک دستور کار مشخص دارد. رایزنی و رایزنی برای احیای برجام. او البته حتی یک گام به جلو هم رفته و از لزوم گفت‌وگوها برای «پس از توافق خوب» سخن گفته است.
وزیر امور خارجه ایران در دیدار با دبیر کل سازمان ملل، پیشرفت‌ها در مذاکرات وین را «قابل توجه» خواند،اما گفت که طرف غربی باید در «برخی موضوعات کلیدی» تصمیمات «جدی سیاسی اتخاذ» کند.
البته انتشار جزئیات توافق و به دردسر افتادن مقامات ایرانی برای تکذیب این خبر منجر به درخواست ویژه امیرعبداللهیان شد. او به همتای آلمانی خود گفت: «ضروری است در این گام‌های آخر طرف مقابل اشتباه محاسباتی نکرده و مذاکرات را به فضای رسانه‌ای نکشاند.»
او با رد برخی اظهارات درباره تعیین ضرب‌الاجل برای رسیدن به توافق نهایی در مذاکرات هسته‌ای گفت که برای تهران در کنار عنصر زمان، کیفیت توافق هم مهم است.
وزیر امور خارجه از همه طرف‌های برجامی به خصوص اروپاییان خواست تا خطوط قرمز ایران را با دقت در نظر بگیرند تا به گفته او «پس از سال‌ها بی‌عملی، نقش موثری در تامین حقوق مشروع ایران به عنوان طرف متضرر از خروج آمریکا از برجام داشته باشند.»
امیرعبداللهیان گفته که اگر همین‌امروز به خواسته‌های مشروع تهران توجه شود می‌توان در وین به توافق دست یافت.
حرف‌های امیدوارکننده طرف‌های برجامی
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید هم در مونیخ با امیدواری از توافق سخن گفته و تصریح کرد که پیشرفت‌های مهمی در مذاکرات احیای برجام صورت گرفته و اگر ایران جدیت نشان دهد، رسیدن به توافق در چند روز آینده امکان‌پذیر خواهد بود.ساکی دقیقا سعی کرد همان حرف‌های علی باقری در خصوص جزئیات توافق را تکرار کند. اگر باقری گفته بود که بیش از هر زمان به توافق نزدیک شده‌ایم؛ اما تا وقتی درباره همه‌چیز توافق نشده باشد، درباره هیچ‌چیز توافق نشده است، سخنگوی کاخ سفید هم گفت: «احساس می‌کنیم در هفته گذشته پیشرفت‌های مهمی حاصل شده و این پیشرفت‌ها ادامه دارد، اما تا در مورد همه چیز موافقت نشود، توافق صورت نخواهد گرفت.»
در حالی که مقامات ارشد همه طرف‌های برجامی در کنفرانس امنیتی مونیخ خوشبینانه از حصول توافق برای احیای برجام سخن می‌گویند، وزیر امور خارجه ایران گفت که در این گام‌های آخر طرف مقابل اشتباه محاسباتی نکند و مذاکرات را به فضای رسانه‌ای نکشاند
او البته توپ را به زمین کشورمان انداخت و گفت که اگر ایران جدیت نشان دهد در مدت چند روز می‌توانیم به صورت متقابل به تعهدات خود در برجام بازگردیم. هر چیزی فرای این، می‌تواند احتمال بازگشت به توافق را به خطر بیاندازد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، از دیگر سخنرانان کنفرانس مونیخ بود که با بیان «همه منتظریم یک توافق مورد قبول همه طرف‌ها حاصل شود»؛ اشاراتی نیز به برجام داشت.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، نیز در کنفرانس امنیتی مونیخ، سعی کرد در خصوص نگرانی‌های اسرائیل از توافق هسته‌ای حرف بزند. او در سخنرانی‌‌اش گفت که تعلیق نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر غنی سازی اورانیوم در ایران غیر قابل قبول است و ایران اتمی قابل پذیرش و امنیت اسرائیل قابل مذاکره نیست.
با این حال شولتس تاکید کرد که زمان برای حصول توافق یا پایان دادن به مذاکرات فرارسیده و ایران باید برای توافق تصمیم بگیرد و انتخاب کند.
البته آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان از همه طرف‌های مذاکره‌کننده خواست که حداکثر تلاش خود را انجام دهند تا بتوان در کوتاه‌ترین زمان از این مرحله عبور کرد.همچنین ژان ایو لودریان وزیر امورخارجه فرانسه با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توئیتر اعلام کرد که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه آمریکا دیدار و گفت وگو کرده است.
وی در پیام خود نوشت: در مونیخ با وزیر خارجه بلینکن دیدار کردم. هماهنگی مطمئن درباره بحران روسیه و فوریت تکمیل مذاکرات برای بازگشت به برجام با ایران و (منطقه) ساحل میان ما وجود دارد.
البته میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین هم از ترک پایتخت اتریش توسط روسای هیات‌های اروپایی خبر داد و در صفحه توئیتر خود نوشت: روسای هیات‌های آلمان، فرانسه و انگلیس باید چند روز وین را ترک کنند اما تیم‌های آنها برای مذاکرات بیشتر در پایتخت اتریش در دسترس خواهند بود.
اولیانوف از دلگرم‌کننده بودن اوضاع خبر داده است و تاکید کرده که به تکمیل موفقیت‌آمیز مذاکرات درباره برجام نزدیک هستیم.
رویتر که خبر قبلی‌اش درباره جزئیات توافق موج نارضایتی در ایران ایجاد کرد این بار به نقل از یک مقام اتحادیه اروپا گفته که انتظار دارد حدود دو هفته آینده توافقی در مذاکرات احیای برجام حاصل شود. این مقام اروپایی که نامش فاش نشده گفته است که طرفین در وین بر سر بسیاری از مسایل به توافق رسیده‌اند، با این حال همچنان توافق نهایی «به اراده سیاسی طرفین نیاز دارد.»
در کنفرانس مونیخ 2022 تلاش شد هیچ کدام از طرف‌های برجامی از خطوط ترسیمی مذاکرات وین عدول نکنند و مقامات ارشد کشورها بیشتر به ابراز خوشبینی و آماده بودن همه طرف‌ها به توافق احیای برجام پرداختند
به گفته این مقام اروپایی، از آنجا که «برنامه حساس غنی‌سازی اورانیوم در ایران با سرعت در حال پیشرفت است»، رسیدن به توافق ضروری است.
او گفت: «بر روی زمین آنها در حال پیشرفت با سرعت بسیار بالایی هستند که با مساله حفظ برجام در درازمدت سازگار نیست.»
اظهاراتی برای خوشایند اسرائیل
هم زمان با کنفرانس مونیخ کانال ۱۱ اسرائیل گزارش داد که توافق هسته‌ای ایران هفته بعد امضا خواهد شد و نفتالی بنت نخست وزیر این کشور به آن واکنش نشان خواهد داد.
گفته می‌شود که بنی گنتس، وزیر دفاع اسرائیل در کنفرانس امنیتی مونیخ شرکت خواهد کرد و درباره توافق احیای برجام اظهارنظر می‌کند.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، در کنفرانس امنیتی مونیخ در اظهاراتی که به نظر می‌رسد تنها برای دلخوشی این کشور بوده گفت که تعلیق نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی بر غنی سازی اورانیوم در ایران غیر قابل قبول است و مدعی شد که ایران اتمی قابل پذیرش و امنیت اسرائیل قابل مذاکره نیست.
با این حال شولتس تاکید کرد که زمان برای حصول توافق یا پایان دادن به مذاکرات فرارسیده و ایران باید برای توافق تصمیم بگیرد و انتخاب کند.
ابراز خوشبینی و حرکت در مسیر توافق احیای برجام
در کنفرانس امنیتی مونیخ اصولا بحث توافق مطرح نیست. کشورها تلاش می‌کنند بر سر سیاست‌گذاری برای حفظ ثبات جهان، به اجماع حداکثری برسند. کشورهایی که در هیچ پیمانی با هم همکاری ندارند این کنفرانس را فرصتی برای همکاری بر سر مسائلی که با هم اشتراکات دارند، می‌دانند.
در سال‌های اخیر پرونده هسته‌ای ایران یکی از موضوعات و محورهای کلیدی این کنفرانس بوده است و به دلیل اهمیت این موضوع در امنیت منطقه همیشه با حساسیت و دقت توسط کشورهای دعوت شده مورد رصد و بررسی قرار گرفته است. امسال اما در کنفرانس مونیخ تلاش شد هیچ کدام از طرف‌های برجامی از خطوط ترسیمی مذاکرات وین عدول نکنند و مقامات ارشد کشورها بیشتر به ابراز خوشبینی و آماده بودن همه طرف‌ها به توافق احیای برجام پرداختند.
دیدگاه تان را بنویسید