تحقق شعارهای رئیسی مرد میدان می‌خواهد و کارآمدی و توانمندی
ترکیب کابینه و چشم‌انداز مه‌آلود آینده
علی خوشنام
رأی اعتمادها داده شد و رجال پیشنهادی ابراهیم رئیسی برای تصدی وزارتخانه‌ها بجز باغگلی بر مسند کار نشستند. این تغییر سکان وزارتخانه‌ها در شرایط و در عرضِ رخدادهایی صورت می‌گیرد که فقط در گستره اقدامات بنیادین و تغییرات سازنده کارآمد و قابل‌اعتناست. در غیر این صورت تصور آینده مطلوبی در حوزه‌های اجرایی کشور تاحدودی دشوار است. این در حالی است که رئیس دولت سیزدهم بنا بر آنچه ماهیت انقلابی خود می‌داند، طی سخنان و اشعار گوناگون بر تسریع درروند بهبودی وضعیت کشور به‌ویژه در حوزه اقتصادی و معیشتی مردم و معضلات ناشی از فراگیری ویروس کرونا تأکید داشته است. این‌ها یک‌سوی ماجراست و سوی دیگر واقعیت‌هایی است که ورای این اشعار وجود دارد. چه اینکه به منصه ظهور برسد یا فقط در مرحله شعار متوقف شود.
فعال سیاسی اصلاح‌طلب: اگر بخواهیم به سابقه افرادی که متصدی پست وزارت شده‌اند نگاه کنیم آن میزان سابقه در این کابینه دیده نمی‌شود که مشکلات کشور را با توجه به چالش‌هایی که با آن مواجه هستیم برطرف کنند. این گروه هم تیمی نیست که در این زمینه کارآمد و توانمند بوده و تجربه داشته باشد
رئیسی و کابینه متبوعش با چند مسئله و چالش اساسی روبرو هستند. یکی اتفاقات منطقه‌ای است که اخیراً تسلط شبه‌نظامیان طالبان بر افغانستان به آن افزوده‌شده و دیگری معضل اقتصادی و معیشتی مردم است که با چاشنی معضل دیگری چون کرونا و روند صعودی مرگ‌ومیر و ابتلا درآمیخته شده است. در رابطه با موضوع کرونا نگاه‌ها به دولت است و منتظر حل مسئله واردات واکسن هستند.
این موارد البته بجز مواردی همچون ضرورت‌های تأکید شده از سوی کارشناسان مانند FATF و ... که با یکدست شدن نهادهای تصمیم گیر در کشور و با احتساب جریان فکری حاکم بر این یکدستی، تکلیف تقریباً روشنی دارد.
در رابطه با موضوع طالبان تاکنون تغییر چشمگیری بین رویکرد دولت روحانی و رئیسی دیده نشده، هرچند هنوز برای این مقایسه زود است ولی در مواضع و اظهارات پراکنده برخی جریان‌های نزدیک به دولت نشانی از تفاوت با راهبرد دولت روحانی دراین‌باره دیده نمی‌شود.
اگرچه منتقدان برای بررسی کارنامه جاری دولت جدید منتظر اقدامات، مواضع و تصمیمات متصدیان آن هستند؛ باری برخی چهره‌ها و کارشناسان درباره این دولت و مقتضیاتی که با آن مواجه خواهد بود ارزیابی‌هایی انجام داده‌اند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد، انتظارات بیش از هر چیز به تصمیمات و اقدامات اقتصادی دولت برای برون‌رفت از نابسامان کنونی و رهیافت به مسیر رونق اقتصادی و حل مسائلی چون اشتغال و ... است.
به‌هرروی آینده از راه می‌رسد و چالش‌ها رخ می‌نماید.
بی‌تجربه یا خلاق؟
گروه اقتصادی دولت سیزدهم رأی اعتماد خود را از مجلس گرفته و همگام با سایر بخش‌ها وارد میدان می‌شوند. موقعیت اگرچه تا حدودی روشن است اما آنچه دراین‌بین از اهمیت ویژه برخوردار و آینده‌ساز است، تعیین اولویت‌ها و اتخاذ تصمیم درست برای برآوردن اولویت‌ها ضروری است. غلام‌حسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران، به برخی از این اولویت‌ها پرداخته است. در گزارشی از ایسنا، وی در بیان این اولویت‌ها، چینش وزرای اقتصادی کابینه از سوی رئیسی را مثبت قلمداد کرده و احتراز وی از انتخاب‌های بسته را عاملی در جهت ایمن ماندن از دور باطل اقتصادی برشمرد. وی به‌ضرورت همدلی گروه اقتصادی دولت اشاره کرد و آن را منوط به داشتن هدف در تصمیمات و اقدامات دانست. وی با بیان این مطلب، تغییر در ساختار اقتصادی را مهم‌تر از انتخاب افراد برشمرد و آن را هدف غایی برای حل مشکلات اقتصادی عنوان کرد و گفت: اگر ساختار اقتصادی کشور اصلاح نشود، حتی افراد توانمند هم در آینده نمی‌توانند انتظارات اقتصادی را برآورده کنند. اهداف اقتصاد کشور باید مشخص باشد، ساختارها بر اساس هدف کلی تغییر کند.
وی با تأکید بر شرایط ویژه کشور و نبود زمان اضافی برای آزمون‌وخطا گفت: شرایط کشور کاملاً استثنایی است؛ به لحاظ اقتصادی در شرایط خاصی قرارگرفته‌ایم. دولت با چالش‌های بزرگ روبروست. از طرفی شاید ما فرصت دیگری برای اقتصاد کشور نداشته باشیم. شاید این آخرین فرصت اقتصادی ما باشد... باید اصلاح ساختاری انجام شود.
کابینه رئیسی درهرصورت با مسائلی روبه‌روست که حل آنها مرد میدان می‌خواهد و کارآمدی که البته هنوز اندکی برای قضاوت زود است؛ اما باید دید منتقدان دولت پیشین با همان رویکرد اعتراضی به کارکرد دولت سیزدهم می‌نگرند
نظر مثبت رئیس اتاق بازرگانی ایران نسبت به گروه اقتصادی دولت با محوریت انتخاب چهره‌های جدید و لزوم تغییرات اساسی در سیستم اقتصادی کشور به‌ویژه در بخش تولید و تجارت صورت گرفته و از آن به‌عنوان مزیت وزرای انتخابی یادشده؛ مسئله‌ای که در مجلس طی بررسی کمیسیون‌ها و جلسات رأی اعتماد بارها از سوی نمایندگان موافق مطرح شد. در چنین شرایطی حتی بارها کار به مدح رئیس‌جمهور رسیده و با عباراتی چون جوان‌گرایی و میدان دادن به جوان‌ها و عدم اتکای وی به مهره‌های تکراری، به تلویح از او به‌عنوان قهرمان سال‌های آینده یاد شد. مزیتی قابل افتخار برای موافقان که ازنظر مخالفان اتفاقاً نقطه‌ضعف گزینه‌های پیشنهادی برای تصدی وزارتخانه‌ها قلمداد شد. باب عبارات متضاد گشوده شد و در آن، جوان‌گرایی با بی‌تجربگی و انتخاب چهره جدید با نگرانی از آینده تاخت خورد. این موافقت و مخالفت‌ها اما طبیعتاً به مجلس و رأی اعتماد ختم نمی‌شد و کارشناسان و شخصیت‌هایی هم آینده کابینه را در مقام محک قراردادند. جواد امام در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سؤال که آیا دولتمردان می‌توانند با توجه به شرایطی که در کشور پدید آمده است مشکلات و معضلات را برطرف کنند، گفت: معتقدم اندکی برای قضاوت، ارزیابی و اظهارنظر در خصوص کابینه‌ای که تشکیل‌شده زود است اما اگر بخواهیم به سابقه افرادی که متصدی پست وزارت شده‌اند نگاه کنیم آن میزان سابقه در این کابینه دیده نمی‌شود که مشکلات کشور را با توجه به چالش‌هایی که با آن مواجه هستیم برطرف کنند. این گروه هم تیمی نیست که در این زمینه کارآمد و توانمند بوده و تجربه داشته باشد.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: اعتقادم بر این است در حوزه‌های اقتصادی خصوصاً با انتخاب‌هایی که صورت گرفته با چالش‌هایی روبرو خواهیم شد چراکه گروه اقتصادی گروه هماهنگ و منسجمی به نظر نمی‌آید.
وی تأکید کرد: با این اوصاف باید منتظر بود و من البته امیدوارم دولتمردان بتوانند موفق شوند اما آن چیزی که از شمایل این کابینه مشاهده می‌کنیم بعید است با اتفاقات موجود جامعه و شعارهایی که آقای رئیسی دادند بتوانند در کوتاه‌مدت توفیق به دست بیاورند.
دولت سیزدهم و زنجیره معضلات
مشکلات اقتصادی ایران زوایای گوناگونی دارد که پرداختن به هرکدام، زوایای دیگری به روی ما می‌گشاید. گواه این مدعا هم مشکلات تودرتویی است که همچون زنجیره به هم متصل می‌شوند. صحبت از معضل معیشتی و ناتوانی بسیاری خانواده‌ها در تأمین نیازهای اساسی و گاه اولیه، فقط با موضوع کرونا گره نخورده است. معضل برق و قطعی آن شاید دم‌دستی‌ترین باشد. معضل آب هم که به‌ویژه در این سال‌ها به‌واسطه مدیریتی که کارشناسان بارها برای ناکارآمدی آن هشدار داده‌اند، تشدید یافته، هرازگاهی همچون آتش زیر خاکستر رخ می‌نماید و بر طبل نارضایتی‌ها می‌کوبد. تازه‌ترین آن به خوزستان برمی‌گردد. نارضایتی مردم و اعتراض‌هایی که در مواردی با رخدادهای تلخی همراه بود، خود یکی از موضوعات مهم و دغدغه‌هایی است که دولت آینده با آن مواجه خواهد بود. دیروز رئیسی به خوزستان رفت و در نشستی با شیوخ و سران عشایر خوزستان گفت خواست مردم خوزستان را با حساسیت دنبال می‌کنیم. کابینه رئیسی درهرصورت با مسائلی روبه‌روست که حل آنها مرد میدان می‌خواهد و کارآمدی که البته هنوز اندکی برای قضاوت زود است؛ اما باید دید منتقدان دولت پیشین با همان رویکرد اعتراضی به کارکرد دولت سیزدهم می‌نگرند.
دیدگاه تان را بنویسید