محبوبه ولی

علی لاریجانی، یکی از پنج برادر لاریجانی یکی از آن گزینه‌های ریاست جمهوری است که تاکنون درباره حضورش در رقابت‌ انتخاباتی خرداد سکوت اختیار و احتمالا اعلام کاندیداتوری خود را برای سورپرایز کردن صحنه انتخابات به آخرین روزهای ثبت‌نام نامزدهای ریاست جمهوری موکول کرده است.

او که همواره پررنگ‌تر از بقیه برادرانش در متن سیاست بود، پس از پایان ریاست دوازده‌ ساله‌اش بر بهارستان، ماه‌هاست که خبر خاصی جز صدور تسلیت و خبرهای بدون منبعی که تکذیب می‌شوند، از او نیست. طی ماه‌های گذشته خبرهای متعددی مربوط به تحرک انتخاباتی او مانند خبر دیدارش با محمد خاتمی تکذیب شده‌اند.

نزدیکان او نیز تا همین چند روز پیش تاکید می‌کردند که لاریجانی هیچ حرفی درباره تصمیمش برای کاندیداتوری در انتخابات نمی‌زند و آنها نمی‌دانند که او بالاخره قصد کاندیداتوری دارد یا نه.

عضو شورای مرکزی حزب مردم‌سالاری: لاریجانی قطعا با حمایت اصلاح‌طلبان می‌خواهد کاندیداتوری خود را اعلام کند و خود را جدا از جریان اصلاحات نمی‌داند

لاریجانی اما از آن جا که دهه‌ها خاک صحنه سیاست را خورده، به خوبی می‌داند که زودتر از موعد وارد میدان شدن، صرفا مایه هیاهو و فضاسازی‌هایی خواهد شد که در نهایت مانع پیروزی می‌شوند.

از سوی دیگر او مانند هر سیاست‌ورز دیگری، آن هم در شرایط ناپایدار سیاسی کشور، در انتظار آخرین تحولات است تا مبتنی بر آن تصمیم خود برای نامزد شدن یا نشدن در انتخابات خرداد را قطعی کند.

چرخش از راست سنتی

در میان این تحولات آیا ممکن است طیف‌های سیاسی به سوی او متمایل شده و با حمایتی حداکثری او را نامزد خود در انتخابات اعلام کنند؟ در مقام سخن و ادعا هر دو طیف اصولگرا و اصلاح‌طلب چنین تصمیمی را رد کرده‌اند.

اصلاح‌طلبان با اشاره به تجربه تلخ حمایت از روحانی و بدنامی‌هایی که این حمایت برای آنها به بار آورد، مکررا تاکید می‌کنند که دیگر روی به کاندیدای استیجاری نخواهند آورد و کاندیدای مورد حمایت آنها، چهره‌ای از بیخ و بن اصلاح‌طلب و وفادار به آرمان‌های اصلاح‌طلبی خواهد بود.

در جانب دیگر، بسیاری از اصولگرایان به ویژه اصولگرایان تندرو، لاریجانی را مردی می‌دانند که زمانی متعلق به جناح راست سنتی بود اما بعدها در زمان ریاستش بر مجلس دست در دست دولت شبه اصلاح‌طلب روحانی گذاشت.

برای آنها همکاری‌های لاریجانی در آن مقطع با دولت روحانی و همینطور تصویب 20 دقیقه‌ای برجام به زعم آنها، گناهی نابخشودنی از سوی علی لاریجانی است که نشان می‌دهد نمی‌تواند گزینه اصولگرایان برای ریاست‌جمهوری باشد.

حمایت او از دولت روحانی منجر به فاصله تدریجی اصولگرایان از او شد؛ تا جایی که در جریان انتخابات مجلس دهم نام او در لیست ائتلاف بزرگ اصولگرایان قرار نگرفت. در عوض از سوی لیست امید مورد حمایت قرار گرفت.

با این حال لاریجانی کماکان خود را اصولگرا می‌داند و با فاصله‌ای که از دیگر اصولگرایان پیدا کرده، بسیاری با تعبیر «اصولگرای معتدل» یا «اصولگرای راست میانه» از او یاد می‌کنند.

لاریجانی خود را جدا از جریان اصلاحات نمی‌داند

بدین ترتیب در ظاهر امر به نظر می‌رسد اصولگرایان او را نمی‌خواهند و اصلاح‌طلبان نیز صریحا گفته‌اند که دیگر تن به کاندیدای استیجاری نخواهند داد. اما هر چه به انتخابات نزدیک می‌شویم، ورود او به انتخابات با زمزمه‌های تازه و متفاوتی همراه می‌شود؛ زمزمه‌هایی که نشان می‌دهد گرچه اصلاح‌طلبان بر نامزد اختصاصی خود تاکید می‌کنند اما پیش خود می‌دانند که انتظار تایید صلاحیت آن کاندیدا از سوی شورای نگهبان، صرفا امیدی واهی است.

این روزها اشارات مکرر و صریح به نقش تعیین‌کننده لاریجانی در قرارداد 25 ساله ایران و چین، وزن و اعتبار سیاسی او را در آستانه انتخابات تقویت کرده که به امتیازات وی برای پیروزی در رقابت بر سر پاستور، خواهد افزود

از این رو بسیاری معتقدند که سد شورای نگهبان، اصلاحات را ناگزیر می‌کند که به لاریجانی روی آورد و خود لاریجانی نیز پس از آن گناه نابخشودنی و پشت کردن به اصولگرایان، به اصلاح‌طلبان خواهد پیوست.

داریوش قنبری، عضو شورای مرکزی حزب مردم‌سالاری دیروز در همین خصوص به مهر گفته است که «علی لاریجانی» قطعا با حمایت اصلاح‌طلبان می‌خواهد کاندیداتوری خود را اعلام کند و خود را جدا از جریان اصلاحات نمی‌داند.

او توضیح داده است: «کاندیدایی که مطرح می‌شود قطعا باید اصلاح‌طلب باشد، اما صرفا اصلاح‌طلب بودن مهم نیست. نماینده این جریان باید حتما دارای وجهه مردمی و سبد رأی باشد. علی لاریجانی، اسحاق جهانگیری، سید حسن خمینی، محمدرضا عارف، مسعود پزشکیان و محمدجواد ظریف از جمله افرادی هستند که در چارچوب جریان اصلاحات و اعتدال مدنظر هستند. باید صبر کرد و دید آیا نامزد دیگری اضافه می‌شود و یا کدام یک از این افراد به عنوان کاندیدای نهایی معرفی خواهد شد.»

قنبری مشخصا درباره لاریجانی گفته است که او چه اعلام کند اصلاح‌طلب است و چه اعلام نکند، مواضعی که در سال‌های گذشته داشته او را به سمت اردوگاه اصلاحات آورده است و در این هیچ تردیدی نیست.

او ادامه داده که لاریجانی در چارچوب دیگری وارد انتخابات نخواهد شد؛ او کاندیدای جریان اصولگرا نیست و در میان گزینه‌های اصولگرایان نامی از علی لاریجانی دیده‌ نمی‌شود و نامی از او بر زبان نمی‌آورد.

مشی اصولگرایی با چاشنی «اصلاحات» اما مستقل!

خود لاریجانی واکنشی به این دست اظهارنظرها نشان نمی‌دهد اما به نظر می‌رسد او همانطور که در انتخابات مجلس دهم علی‌رغم حمایت اصلاح‌طلبان خود را «مستقل» معرفی کرد، در انتخابات ریاست جمهوری نیز رسما خود را به اردوگاه اصلاحات نخواهد انداخت.

عزت‌الله یوسفیان ملا، چهره نزدیک به لاریجانی که خود او نیز عضو حزب اصولگرایان معتدل است، دیروز درباره کاندیداتوری علی لاریجانی، مانند گذشته گفته است که هنوز نمی‌داند تصمیم لاریجانی چیست.

او اما در عین حال تصریح کرده: «کارنامه رفوزگی جریان چپ و راست توسط عموم مردم صادر شده است و این دو جریان دیگر برای مردم اعتبار سیاسی ندارند لذا باید به سمت فردی رفت که روی او موردی قضاوت شود باید دید آیا او در مسئولیتی که داشت اشتباه می‌کرد یا نه.»

اشاره یوسفیان ملا به فاصله داشتن لاریجانی از دو جناح سیاسی کشور و به عبارت دیگر «مستقل» بودن اوست. به طوری که او در پاسخ به اینکه آیا لاریجانی مورد حمایت اصولگرایان قرار خواهد گرفت، اظهار کرد: آقای لاریجانی مشی اصولگرایی دارد ولی جزو هیچ گروه و جریانی نیست.

این نماینده ادوار مجلس تلویحا به توانایی لاریجانی در اداره مجلس هم اشاره کرد و توضیح داد: «مردم باید به عملکردها توجه کنند. در زمان آقای لاریجانی مرحوم زارعی، آقایان رسایی و زاکانی هم در مجلس بودند ولی یکی از این درگیری‌های امروز در مجلس دیده نشد.»

بر این اساس باید گفت که سیاست لاریجانی در صورت تصمیم برای ورود به انتخابات، تفکیک خود از دو جریان سیاسی، تداوم سکوت‌های هوشمندانه و پرهیز از حواشی و تکیه بر رزومه مفصل و توانایی‌های او در دهه‌های گذشته خواهد بود. به ویژه آنکه این روزها اشارات مکرر و صریح به نقش تعیین کننده او در قرارداد 25 ساله ایران و چین، وزن و اعتبار سیاسی او را در آستانه انتخابات تقویت کرده که به امتیازات وی برای پیروزی در رقابت بر سر پاستور، خواهد افزود.