با تعطیلی جلسه درس آیت‌الله مکارم شیرازی، تعداد مراجعی که جلسه درسشان به ‌دلیل کهولت سن یا بیماری تعطیل می‌شود، به چهار نفر رسید. پیشتر دروس عمومی آیات صافی گلپایگانی، وحید خراسانی و شبیری زنجانی هم تعطیل شده بود. از بین مراجع فعلی در قم، آیات‌ جوادی آملی، سبحانی و صانعی هستند که کرسی درس خارج فقهشان برپاست.

روز گذشته پیامکی از طرف دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی مبنی بر تعطیل بودن جلسه درس ایشان، ارسال شد. متن پیامکی که از زبان آیت‌الله مکارم شیرازی ارسال شده، اینگونه بود: «و اما بعد، وعده داده بودیم که امروز یعنی روز چهاردهم ماه محرم درس را شروع کنیم و حتی مطالب را هم آماده کرده بودم اما ضعف مانع شد. امیدوارم در آینده نزدیک به لطف خدا و دعای دوستان قوت و قدرت حاصل شود و بتوانیم با اطلاع قبلی درس را شروع کنیم. انشاءالله خواهید بخشید. ناصر مکارم شیرازی.»

به گزارش «انتخاب»، در روزهای گذشته اخبار متفاوتی درباره کسالت و بیماری آیت‌الله مکارم شیرازی منتشر شده است. برخی کسالت ایشان را جدی می‌دانند و برخی خلاف این خبر را نقل کرده‌اند. انگار همین مشکلات جسمی باعث شده درس ایشان تا کنون برگزار نشود و معلوم نیست آیا این تعطیلی دائمی است یا موقت.

آیت‌الله صافی گلپایگانی که مسن‌ترین مرجع تقلید فعلی است، چند سال است به دلیل کهولت سن، درس عمومی ندارند.

آیت‌الله وحید خراسانی که درسشان در مسجد اعظم، همیشه طرفداران زیادی داشته است، در سال تحصیلی جدید نیز مانند سال قبل، درس عمومی ندارند. آیت‌الله شبیری زنجانی هم که تا اردیبهشت امسال که سال تحصیلی گذشته محسوب می‌شود، درسشان برقرار بود، هنوز درس خود را شروع نکرده‌اند و از قرار معلوم ایشان هم به دلیل سن بالا، درس عمومی ندارند و برخی روزها گعده علمی در دفترشان برگزار می‌شود.

از بین مراجع فعلی در قم، آیات‌ جوادی آملی، سبحانی و صانعی هستند که کرسی درس خارج فقهشان برپاست و طلاب می‌توانند پای درس این اساتید بنشینند.

دروس خارج فقه و خارج اصول، دربرگیرنده نگاه اجتهادی مجتهدین به منابع شرعی و جدی‌ترین کرسی علمی در حوزه علمیه قم است.

 ورود مراجع تقلید جدید

به نظر می‌رسد با بالا رفتن سن مراجع معروف فعلی و دشوار شدن ادامه درس و بحث معمول برای این بزرگواران، پس از این باید به درس مجتهدان دیگری که می‌توانند نسل بعدی مراجع تقلید باشند، بیشتر توجه کرد؛ افرادی مانند: آیات‌ سید حسن خمینی، علوی بروجردی، گنجی، شهیدی، مددی و علیدوست درس‌های پررونقی دارند. البته در مشهد، تهران و برخی شهرهای دیگر نیز درسهای خارج جدی برگزار می‌شود.

گرچه تنها شلوغ بودن جلسه درس اساتید، دلیلی بر باکیفیت بودن مطالب نیست و چه بسا جلسات درس خلوت و کم تعدادی هم هستند که از نظر علمی در سطح بالایی قرار دارند، اما مجتهدانی را که درس شلوغی دارند، می‌توان به‌عنوان مراجع احتمالی بعدی به حساب آورد، به شرطی که خود فرد برای ورود به جایگاه مرجعیت تمایل داشته باشد.