قدرت خرید دستمزد روزانه کارگران از پول گوشت به نان سنگک تنزل کرده است

نسرین هزاره مقدم

حقوق ماهانه کارگر حداقل‌بگیر ۱۴ میلیون تومان است و نان سنگک در شهرهای بزرگ و تهران دانه‌ای بین 20 تا ۵۰هزار تومان! همین جمله کوتاه نشان می‌دهد که معیشت طبقه کارگر تا چه اندازه سقوط کرده است.

حداقل دستمزد روزانه کارگران در سال جاری، براساس مصوبه رسمی شورای عالی کار، ۳۴۶هزار تومان است، دستمزدی که با کمی افزایش، در ازای یک روز کامل کار پرداخت می‌شود. با این حساب، این دستمزد مصوب برابر با پول ۷ نان سنگک خشخاشی‌ست و کارگر با یک روز کار کامل، می‌تواند فقط نان خالی بخرد!

توجیه دولت برای گرانی ۵۲درصدی نان در تابستان امسال، افزایش هزینه‌های نانوایان و پایین آمدن سود آنهاست اما علت اصلی این است که دولت حاضر نیست برای آرد نانوایان یا برای نان مردم «یارانه» بدهد و ترجیح می‌دهد نان را گران کند به گونه‌ای که هزینه خرید چند عدد نان سنگک برابر با حداقل دستمزد روزانه مصوب در شورای عالی کار بشود.

احتمال تک‌نرخی شدن ارز و عواقب آن

براساس داده‌های رسمی مرکز آمار، شاخص قیمت مصرف‌کننده خانوارهای کشور نسبت به ماه مشابه سال قبل، ۴۱.۲درصد افزایش داشته است. حال در زمانی‌که قیمت برنج ایرانی به کیلویی ۳۰۰هزار تومان و قیمت هر کیلو گوشت قرمز به بیش از یک میلیون تومان رسیده، وزیر اقتصاد از لزوم حرکت به سمت ارز تک‌نرخی سخن می‌گوید. به گفته مدنی‌زاده، با حرکت به سمت نظام ارزی تک‌نرخی و مدیریت شناور نرخ ارز توسط بانک مرکزی، می‌توانیم نوسانات و جهش‌های ارزی را کاهش دهیم و ثبات اقتصادی را برای حمایت از تولید و بهبود زندگی مردم محقق کنیم.

این درحالی‌ست که حدود ۳۴درصد واردات کشور از طریق ارز ترجیحی با نرخ ۲۸هزار و ۵۰۰ تومان انجام می‌شود و طرح تک‌نرخی شدن ارز می‌تواند باعث افزایش قیمت دارو، تجهیزات پزشکی، گندم، روغن، گوشت و سایر اقلام مهم مورد نیاز مردم شود.

کالاهایی مانند دارو، تجهیزات پزشکی، گندم، گوشت و روغن که در چند ماه اخیر بین ۵۰ تا ۱۰۰درصد گرانی را تجربه کرده‌اند، با شوک ارز تک‌نرخی، دوباره چند ده درصد یا حتی بیش از 100درصد گران خواهند شد. چنانچه در ماه‌های گذشته، برخی از داروهای مورد نیاز مردم، از سوی شرکت‌های داروسازی ۴۰۰درصد گران شد و این گرانی نیز با مجوز دولت و بازهم به بهانه بالا رفتن هزینه‌های تولید دارو صورت گرفت؛ یعنی دولت حاضر نشد برای داروی مردم هم یارانه بدهد!

نتایج آزادسازی

«مازیار گیلانی‌نژاد» فعال کارگری در رابطه با سیاست‌های ضدیارانه‌ای و ضدکارگری دولت می‌گوید: امروز گوشت را هم قسطی می‌فروشند. خرید یک کیلو گوشت برابر ۳ روز حقوق یک کارگر ساده است اما فقیرتر کردن مردم به اینجا ختم نمی‌شود بلکه براساس اعلام وزارت کار، قرار است امسال یارانه ۱۸ میلیون نفر دیگر حذف شود. ماجرا به اینجا هم ختم نشده. حکم دولتی برای گرانی کالاهای اساسی و دارو اوضاع را وخیم‌تر کرده و ارز تک‌نرخی نیز یک شوک مجدد خواهد بود. او افزود: اخیراً مسئول سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش گفت که امسال قیمت کتاب‌های درسی ۶۰درصد گران شده. به این ترتیب، نان گران، آموزش گران، درمان گران و این پیامی است که وزیران دولت به جامعه می‌دهند با این دلیل غیرقابل قبول که «دولت پول ندارد». البته نمی‌‌گویند که دولت چگونه ۳.۵میلیارد دلار دارد که برای واردات خودر‌و برای ثروتمندان اختصاص بدهد یا ۸ میلیارد دلار برای واردات کالاهای غیراساسی و ۴ میلیارد دلار برای واردات قطعات خودرو بدهد که فقط ثروتمندان از این تجملات استفاده می‌کنند! این ثروت عمومی که متعلق به همه مردم است و باید از درد و رنج مردم بکاهد برای خوشگذرانی و خوشحالی ثروتمندان و یک‌درصدی‌های جامعه هزینه می‌شود آن‌وقت به مردم که می‌رسد نان ۵۲درصد گران می‌شود، دارو  ۴۰۰درصد و....

تورم در قله‌های جدید

براساس جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه تیرماه امسال، پس از آنکه ۱۸ ماه در کانال ۳۰درصدی نوسان کرد، دوباره یک گام به پیش گذاشت و به ۴۱.۲درصد رسید؛ رقمی که بالاترین سطح این نرخ در ۲۴ ماه اخیر محسوب می‌شود. در واقع تورم تیرماه، قله‌های جدیدی را فتح کرده و تورمی بی‌سابقه در دو سال اخیر است. در عین حال، نرخ تورم سالانه در تیرماه ۱۴۰۴ معادل ۳۵.۳درصد ثبت شد؛ رقمی که نه تنها در مقایسه با خردادماه امسال رشدی ۰.۸درصدی را تجربه کرد بلکه بالاترین رقم از مردادماه سال گذشته به این سو را به ثبت رساند.

در این اوضاع، وقتی که فرمان آزادسازی کالاها از گوشت و حبوبات و تخم مرغ گرفته تا نان و دارو پیشاپیش صادر شده، تک‌نرخی شدن ارز، فاجعه‌ای جدید یا به عبارت درست‌تر، زلزله جدیدی‌ست که بر سر طبقه کارگر و مزدبگیر آوار می‌شود. در گذشته‌ای نه چندان دور، حقوق روزانه کارگران پول یک کیلو گوشت بود، حالا پول ۷ عدد نان سنگک است و معلوم نیست با سیاست‌های یارانه‌زدایی دولت، در آینده‌ای نه چندان دور، چه اتفاقی می‌افتد!