کارگران ساده کمترین رقم را برای هزینه‌های رفاهی صرف می‌کنند
فراموشی تفریح و سرگرمی بین ایرانی‌ها
یک حساب سرانگشتی، افزایش هزینه‌های زندگی و کفاف ندادن درآمد برای پوشش آنها را برملا می‌کند. این باعث شده خانواده‌ها نتوانند در یک ماه به سینما و تئاتر رفته یا هر هفته به رستوران‌ها و مراکز تفریحی بروند. در واقع هزینه‌های اساسی زندگی مانند مسکن و خوراک و پوشاک به قدری سرسام‌آورند که فرصت را برای داشتن مخارج دیگری مانند تفریحات در زندگی را از خانواده‌ها گرفته‌اند. سوالی که پیش می‌آید این است که یک خانواده ایرانی چه میزان برای تفریح خود هزینه می‌کند؟
به گزارش اقتصاد آنلاین و براساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۱، سهم هزینه‌های خوراکی و دخانیات خانواده‌های ایرانی ۲۷.۵درصد بوده و سهم هزینه‌های غیرخوراکی در سبد هزینه خانوار ایرانی ۷۲.۵درصد که بیشتر این هزینه‌ها صرف مسکن، انرژی، بهداشت و درمان، حمل و نقل، پوشاک، لوازم و خدمات خانوار، کالاها و سایر خدمات و تفریحات و سرگرمی و خدمات فرهنگی شده است. سهم هزینه تفریحات و سرگرمی در سبد هزینه خانوار شهری ۱.۶درصد است که کمترین هزینه را در میان سایر هزینه‌ها به خود اختصاص داده است. سهم ۱.۳درصدی هزینه تفریحات و سرگرمی در سبد خانوار روستایی نیز کمترین هزینه را به خود اختصاص داده است.
خانوارهای گروه کارگران ساده به طور میانگین در سال ۱۴۰۱ به میزان یک میلیون و ۳۹۰هزار تومان برای تفریحات و سرگرمی هزینه کرده‌اند که کمترین هزینه در بین گروه‌های شغلی است
کاهش 60 درصدی سهم تفریحات در دو دهه گذشته
سهم هزینه مربوط به گروه تفریحات و سرگرمی در سال ۱۳۸۰، حدود ۴درصد بود که در سال ۱۳۸۵ به ۲.۸درصد رسید. این روند در سال ۱۳۹۰ نیز کاهشی بوده و سهم گروه تفریحات به ۲.۷درصد از سبد هزینه خانوار شهری رسید. از سال ۱۳۹۵ الی ۱۳۹۷، سهم ۳درصدی هزینه تفریحات و سرگرمی روندی ثابت را در سبد هزینه خانوار طی کرد و در نهایت، سهم ۲درصدی هزینه تفریحات و سرگرمی از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ به سهم ۱.۶درصدی در سال ۱۴۰۱ کاهش یافت. به عبارت دیگر، سهم تفریحات و سرگرمی نسبت به ۲۲ سال گذشته کاهشی ۶۰درصدی داشته است. همچنین سهم تفریحات، سرگرمی و خدمات فرهنگی در سبد هزینه‌های خانوارهای روستایی از ۳ درصد در سال ۱۳۹۵ به ۱.۳درصد در سال ۱۴۰۱ رسیده است.
تورم مزمن و محو شدن تفریحات خانوار
با وجود متوسط نرخ تورم ۱۲.۶درصدی در دهه ۸۰ تا اواسط دهه ۹۰ سهم تفریحات به طور میانگین ۳.۱درصد از بودجه خانوار بود اما در سال‌های انتهایی دهه ۹۰ و به واسطه تشدید شرایط تورمی، درآمد خانواده‌ها کفاف هزینه‌های آنها را نداد و خانوارها در تلاش برای جایگزینی هزینه‌های ضروری‌تر مانند مسکن و سوخت به جای تفریحات بودند. در همین مدت نیز میانگین نرخ تورم از سال‌های انتهایی دهه ۹۰ الی ۱۴۰۱، به ۴۲.۴درصد رسید. بنابراین با افزایش تورم، هزینه‌هایی که ایرانیان برای تفریحات کرده‌اند روندی نزولی داشته است. تأثیر نرخ تورم بر کاهش سهم تفریحات از سبد هزینه‌های خانوار، از سال ۱۳۹۷ به بعد به طور واضح قابل مشاهده است.
هزینه‌ای که دهک‌های هزینه‌ای دهم صرف تفریحات خود کردند حدود ۳۹.۸ برابر بیشتر از هزینه تفریحات دهک‌های هزینه‌ای اول است که بیانگر محو شدن تفریحات از زندگی گروه‌های کم‌درآمد جامعه است
سهم تفریحات از کل هزینه‌های خانوار در دهک‌های مختلف
یکی از راه‌هایی که بتوان مشخص کرد کدام خانواده‌های ایرانی بیشترین و کمترین هزینه را صرف تفریحات و سرگرمی و خدمات فرهنگی می‌کنند، تقسیم بندی خانوارها براساس دهک‌های هزینه‌ای است. همان طور که مشخص است دهک‌هایی با درآمد و هزینه پایین‌تر به نسبت دهک‌های بالاتر هزینه کمتری را صرف تفریحات خود می‌کنند.
دهک هزینه‌ای اول به عنوان کم‌درآمدترین گروه در جامعه در سال ۱۴۰۱ حدود ۲۱۱هزار تومان برای تفریحات خود هزینه کرده است. دهک هزینه‌ای دوم در سال گذشته حدود ۵۰۰هزار تومان صرف تفریحات خود کرده است. در سال گذشته دهک هزینه‌ای سوم در کل حدود ۷۸۰هزار تومان، دهک هزینه‌ای چهارم حدود ۹۴۰هزار تومان، دهک هزینه‌ای پنجم حدود یک میلیون و ۳۱۸هزار تومان، دهک هزینه‌ای ششم حدود یک میلیون و ۷۰۰هزار تومان، دهک هزینه‌ای هفتم حدود یک میلیون و ۹۲۳هزار تومان، دهک هزینه‌ای هشتم حدود ۲ میلیون و ۵۳۸هزار تومان، دهک هزینه‌ای نهم حدود ۳ میلیون و ۷۳۰هزار تومان و دهک هزینه‌ای دهم حدود ۸ میلیون و ۴۲۵هزار تومان را صرف هزینه تفریحات خود کردند.
در واقع دهک هزینه‌ای اول به میزان ۰.۶درصد از مجموع هزینه‌های سبد خانوار خود را صرف تفریحات کرده در حالی‌که دهک هزینه‌ای دهم ۲.۳درصد از مجموع هزینه‌های سبد خانوار خود را صرف تفریحات کرده است. لذا هزینه‌ای که دهک‌های هزینه‌ای دهم صرف تفریحات خود کردند حدود ۳۹.۸ برابر بیشتر از هزینه تفریحات دهک‌های هزینه‌ای اول است. سهم پایین هزینه تفریحات در دهک‌های پایین که هزینه و درآمد کمتری دارند، بیانگر محو شدن تفریحات از زندگی این گروه از افراد جامعه است.
هزینه تفریحات در بین مشاغل مختلف جامعه
براساس ارقام منتشر شده در مرکز آمار، در بین گروه‌های شغلی مختلف در خانوارهای شهری می‌توان میزان هزینه مربوط به تفریحات و سرگرمی‌ها هر یک از آنها را محاسبه کرد. طبق آمار، خانوارهای گروه‌های قانون‌گذاران، مقامات عالی‌رتبه و مدیران با پرداخت هزینه متوسط ۹ میلیون و ۱۶۱هزار تومانی بیشترین هزینه برای تفریحات و سرگرمی را در بین گروه‌های مختلف شغلی در سال ۱۴۰۱ را پرداخت کردند. بعد از آن خانوارهای گروه متخصصان علمی و فنی با پرداخت هزینه متوسط ۵ میلیون و ۸۶۳هزار تومانی در سال ۱۴۰۱ رتبه دوم در پرداخت بیشترین هزینه برای تفریحات و سرگرمی را در بین گروه‌های شغلی به دست آوردند. همچنین خانوارهای گروه کارمندان امور اداری و دفتری به طور میانگین در سال ۱۴۰۱ به میزان ۵ میلیون و ۵۲هزار تومان برای گروه تفریحات، سرگرمی و خدمات فرهنگی هزینه کرده‌اند.
در این میان خانوارهای گروه کارگران ساده به طور میانگین در سال ۱۴۰۱ به میزان یک میلیون و ۳۹۰هزار تومان برای تفریحات و سرگرمی هزینه کرده‌اند که کمترین هزینه در بین سایر گروه‌های شغلی است.
از بین سایر گروه‌ها، خانوارهای گروه کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری به طور میانگین در سال ۱۴۰۱ به میزان یک میلیون و ۷۵۵هزار تومان برای تفریحات و سرگرمی خود هزینه کرده‌اند و جایگاه دوم در پرداخت کمترین هزینه برای تفریحات را در بین گروه‌های شغلی مختلف را دارند.
گروه صنعتگران و کارکنان مشاغل مربوط با پرداخت هزینه متوسط یک میلیون و ۸۹۴هزار تومانی در سال ۱۴۰۱ برای تفریحات خود به رتبه سوم در پرداخت کمترین هزینه برای تفریحات در بین گروه‌های شغلی مختلف رسیدند.
دیدگاه تان را بنویسید