افزایش سبد معیشت به ۱۸میلیون و امید خانه‌دار شدن به ۱۲۳ سال
حال کارگران اصلا خوب نیست
هفتمین ماه از سال در حال سپری می‌شود که هنوز یک جلسه شورای عالی کار برای ترمیم دستمزد کارگران تشکیل نشده است. این موضوع در شرایطی‌ست که به گفته «فرامرز توفیقی» رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور، سبد معیشت حداقلی کارگران به بیش از ۱۸میلیون و ۲۰۰هزار تومان رسیده است.
این نماینده کارگران در مذاکرات مزدی در گفت‌وگو با ایلنا بر این نکته تاکید می‌کند که بیش از نیمی از جمعیت کشور به دلیل انباشت تورم و کاهش یافتن قدرت خرید، معیشت سختی دارند و کنترل دستوری قیمت‌ها با هدف کنترل صوری نرخ تورم نیز نتوانسته دردهای معیشتی را درمان کند.
- مشکلات معیشتی کارگران از ابتدای سال تاکنون چقدر تشدید شده است؟
الان هفتمین ماه از سال است اما نه جلسات منظم شورای عالی کار طبق قانون برگزار شده، جلساتی که قانون‌گذار تاکید کرده حداقل ماهی یک بار باید برگزار شود و نه حتی جلسه‌ای برای کمیته دستمزد داشته‌ایم.
از ابتدای سال فقط یکی دو جلسه شورای عالی کار داشته‌ایم که دستورجلسه، موضوعات متفرقه و بسیار کم‌اهمیت بوده است. به‌رغم تمام شعارها و وعده‌های این دولت، هیچ اقدام قابل توجهی در حوزه روابط کار و بهبود معیشت خانواده‌های کارگری صورت نگرفته است. اما اینکه شرایط چگونه است، ما الان به نقطه سربه‌سری خارج از توان خرید جامعه کارگری رسیده‌ایم. نوسانات تورمی ضعیف شده اما بدنه جامعه کارگری از منظر معیشت، مثل بیماری می‌ماند که با 10درصد قلبش کار می‌کند. جامعه کارگری با توان معیشتی 10درصدی زندگی می‌کند بنابراین توان حرکت به سمت ایجاد تقاضا ندارد تا بتواند یک جهش تقاضا در بازار برانگیزد و ایجاد تورم کند. از طرف دیگر، تعیین نرخ‌های دستوری که فقط برای محاسبه نرخ تورم رسمی لحاظ می‌شود و در جامعه عینیت ندارد، به هیچ‌وجه پیش‌برنده و مشکل‌گشا نیست. این نرخ‌های دستوری اعمال می‌شود تا بگویند همه چیز تحت کنترل است و مبنایی برای محاسبه صوری نرخ تورمی رسمی داشته باشند.
- می‌توانید مثالی بزنید تا مساله روشن‌تر شود؟
ظرف ۱۵ روز گذشته، قیمت گوشت قرمز گوساله در بازار، نه در مکان‌های خاصی که اعلام می‌شود و در دسترس نیست، ۲۲هزار تومان افزایش قیمت داشته است، گوشت گوسفند کیلویی ۱۳هزار تومان افزایش نرخ و گوشت مرغ هم به همین ترتیب. طبق نرخ دستوری، قرار بود که اگر مرغ بیشتر از کیلویی ۶۰هزار تومان فروخته شود، گران‌فروشی باشد. همین الان مرغ بین کیلویی ۶۸ تا ۷۵هزار تومان در بازار به فروش می‌رسد. این را قیاس کنیم با زمان آغاز به کار دولت که آن زمان مرغ کیلویی ۳۱هزار تومان بود. در بهمن ماه که سبد معیشت ۱۴۰۱ را محاسبه می‌کردیم، مرغ کیلویی ۳۹هزار تومان بود. ببینید نزدیک به 100درصد افزایش نرخ در چند ماه تجربه کرده‌ایم. به عنوان نمونه دیگر، مسکن را در نظر بگیرید. داده‌ها نشان می‌دهد که تورم مسکن حتی در یک ماه، نجومی‌ست. براساس داده‌های رسمی محاسبه شده است که امید به خانه‌دار شدن یک کارگر در تهران به ۱۲۳ سال رسیده است. حالا پوشاک، درمان، هزینه‌های تحصیل و سایر خرج‌ها را کنار این داده‌ها بگذارید. تورم واقعاً بیداد می‌کند.
- اما نرخ‌های تورم رسمی حداقل در یکی دو ماه اخیر، خیلی آرام و باطمانینه حرکت می‌کنند.
بله، نرخ‌های تورم رسمی، نرخ‌های ساخته شده و تصنعی‌ست. مثلاً می‌گویند تورم دو یا ۲.۲درصد در فلان ماه زیاد شده که این اعداد واقعی نیست و با واقعیت تناسب ندارد چون برای محاسبه تورم رسمی، سبدی را در نظر می‌گیرند که حاوی ۳۲۰ قلم کالاست و از این ۳۲۰ قلم، فقط ۱۰۸ قلم در زندگی عادی ما مصرف مرتب و دائم دارد. باقی اقلام مصرف دائم ندارد و بنابراین از ثبات قیمتی برخوردار هستند در نتیجه در میانگین‌گیری و محاسبه، ثبات آن کالاها، جهش قیمتی این کالاهای مصرفی را به اصطلاح خفه می‌کند یا تاثیرش را از بین می‌برد. اگر فقط همان ۱۰۸ قلم کالا را در نظر بگیرند، تورم بالای ۸۰ یا حتی ۹۰درصد است و این نرخ، تورم واقعی و عینی زندگی مردم است. این در حالی‌ست که هیچ تمایلی برای اصلاح این الگوی محاسباتی ندارند و در این رابطه هیچ صحبتی نمی‌شود. در مورد معیشت نیز به‌رغم وعده‌های انتخاباتی رئیسی، هیچ صحبتی نمی‌شود. ماه‌هاست که هیچ صحبتی در ارتباط با بهبود معیشت به میان نمی‌آید در صورتی‌که اگر فقط کمی واقع‌بینانه نگاه کنیم، خیلی از نارضایتی‌ها ریشه در تورم و بحران معیشت دارد. امروز بحث، بحث رفاه نیست بلکه مساله بر سر حق زندگی‌ست، حق برخوداری از نیازهای اولیه زندگی.
- یعنی کارگران برای حق رفاه، چانه نمی‌زنند بلکه به دنبال برخورداری از نیازهای اولیه زندگی هستند.
دقیقاً همین است اما این مساله دیده نمی‌شود و فکری هم برای این مساله نمی‌شود. در کنار همه اینها، نمایندگان مجلس سینه چاک می‌دهند که برای کارمندان دولت باید فلان بکنیم و بهمان بکنیم و معیشت کارمندان خراب است و.... هجدهم مهر، نمایندگان به دوفوریتی بودن لایحه متناسب‌سازی حقوق کارمندان و بازنشستگان صندوق‌های کشوری و لشگری رای دادند و باز هم کارگران فاکتور گرفته شدند.
ببینید هیچ‌کس منکر فشارهای وارده بر جامعه مزدبگیر ازجمله کارمندان دولت نیست اما فرق‌هایی هست. اولاً کارگر از مزایای رفاهی و خدمات رفاهی مانند کارمندان دولت هیچ زمان برخوردار نبوده و نیست. مثال ساده هم اینکه کارمندان دولت بنا به مقام و رتبه‌ای که دارند ماهانه یک میزان اضافه‌کار برایشان رد می‌شود بدون اینکه اضافه‌کار بایستند و کارگر چنین امتیازی ندارد. دوماً اینکه کارمندان از سبدهای غیرنقدی و معیشتی در طول سال برخوردار هستند که کارگر هیچ بهره‌ای از اینها ندارد و سوم اینکه سهم بیمه کارگر به مراتب بیشتر از سهم بیمه پرداختی کارمند است و چهار اینکه، خدمات درمانی ارائه شده به کارمندان برای کارگران به مثابه خواب و خیال است. این چهار عامل را که کنار هم می‌چینیم، متوجه می‌شویم وقتی می‌گویند حداقل حقوق کارمندان ۶ میلیون و ۸۰۰هزار تومان است، دریافتی همین کارمند حداقل‌بگیر با حقوق کارگری که با احتساب حق اولاد و حق مسکن و سنوات و غیره به ۶ میلیون و ۷۰۰ یا ۸۰۰هزار تومان می‌رسد، میلیون‌ها تومان فاصله دارد. به ۶ میلیون و ۸۰۰هزار تومان کارمند، میلیون‌ها تومان اضافه می‌شود اما برای کارگر تهش همین رقم است. اینهاست رنج‌های یک جامعه حداکثری که از حداقل امکانات بی‌نصیب است و اتفاقاً بیشترین سهم را در تولید کیک تولید ناخالص ملی دارد.
- اگر بخواهیم جمع‌بندی کنیم باید بگوییم امروز فاصله دستمزد و سبد معیشت چقدر است و برآیند اوضاع را چطور تحلیل می‌کنید؟
در جمع‌بندی باید بگویم امروز کارگر امنیت شغلی ندارد، معیشت ندارد، مسکن ندارد و بنابراین حالش خوب نیست. نه نمایندگان مجلس و نه دولت نیز برنامه مشخصی برای بهبود این اوضاع ندارند. بیش از ۴۳ میلیون نفر از جمعیت کشور، متعلق به جامعه کارگری هستند ولی برای بیش از نیمی از جمعیت کشور هیچ برنامه‌ای ندارند. سبد معیشت همین الان که با هم صحبت می‌کنیم، به ۱۸ میلیون و ۲۹۰هزار تومان رسیده یعنی از دو برابر سبد معیشت مذاکرات مزدی ۱۴۰۱ که در اسفند سال قبل محاسبه شد، گذشته است. حال بگویند چه کار می‌خواهند بکنند!
سوتیتر 1: برای محاسبه تورم رسمی، سبدی را در نظر می‌گیرند که حاوی ۳۲۰ قلم کالاست درحالی‌که فقط ۱۰۸ قلم در زندگی عادی مصرف مرتب و دائم دارد. باقی اقلام چون مصرف دائم ندارند از ثبات قیمتی برخوردارند و جهش قیمتی کالاهای مصرفی را به اصطلاح خفه می‌کند
سوتیتر 2: باید بگویم امروز کارگر امنیت شغلی ندارد، معیشت ندارد، مسکن ندارد و بنابراین حالش خوب نیست. نه نمایندگان مجلس و نه دولت نیز برنامه مشخصی برای بهبود این اوضاع ندارند
دیدگاه تان را بنویسید