اشتغال ۱۳.۵میلیون ایرانی در مشاغل غیررسمی

براساس آمارها سهم شاغلان بخش‌های غیررسمی طی سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹ از شاغلان بخش‌های رسمی پیشی گرفته و بخش خدمات بیشترین تعداد شاغلان را به خود اختصاص داده است.

به گزارش ایسنا، به طور کلی فعالیت‌های اقتصادی کشورها به دو بخش رسمی و غیررسمی تقسیم می‌شوند و بررسی این مساله به لحاظ اقتصادی دارای اهمیت فراوانی برای تصمیم‌سازان، سیاست‌گذاران و متخصصان بازار کار است.

بنا بر این گزارش، بازار کار کشورهای درحال توسعه در سال‌های اخیر با گسترش پدیده‌ای به نام اشتغال و بخش غیررسمی روبه‌رو شده است. بخش غیررسمی به عنوان بخشی مهم و جدایی‌ناپذیر از زندگی اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بازار کار کشورها محسوب می‌شود که نقش مهمی در ایجاد اشتغال و درآمد، تولید و افزایش تولید ناخالص ملی ایفا می‌کند. اشتغال غیررسمی به مشاغلی اشاره دارد که عمدتا فاقد حمایت‌های اساسی اجتماعی یا قانونی و مزایای شغلی است. منظور از اشتغال غیررسمی، فعالیت‌هایی است که در بنگاه‌ها، سازمان‌ها یا موسسات خصوصی ثبت نشده یا مشمول حسابداری نمی‌شود و درصورت دریافت حقوق و دستمزد،‌ حق بیمه و بازنشستگی از سوی کارفرما واریز نشود. همچنین فعالیت‌هایی که فاقد کارفرما و به شکل کارکن مستقل بوده و پرداخت مالیات یا حقوق دولتی در آن به ندرت دیده می‌شود.

مرکز برنامه‌ریزی و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گزارشی با استناد به گزارش مرکز آمار ایران نتایج تفصیلی اشتغال و بخش رسمی و غیررسمی در سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹ را منتشر کرده است. به موجب این گزارش، در سال ۱۳۹۸ سهم جمعیت شاغل کشور از اشتغال رسمی ۴۰.۷درصد و از اشتغال غیررسمی ۵۹.۲درصد بوده است. این آمار به تفکیک جنسیت حاکی از آن است که ۴۱.۶درصد شاغلان بخش رسمی را مردان و ۳۶.۶درصد را زنان تشکیل می‌دهند اما در بخش غیررسمی، زنان با ۶۳.۴درصد بیشترین درصد شاغلین غیررسمی را به خود اختصاص داده‌اند.

در سال ۱۳۹۹ اگر چه آمار اشتغال غیررسمی نسبت به سال ۱۳۹۸ اندکی کاهش داشته اما همچنان بر اشتغال رسمی پیشی دارد به نحوی که بررسی سهم جمعیت کشور بر حسب وضع اشتغال رسمی یا غیررسمی در سال ۱۳۹۹ بیانگر آن است که ۴۲درصد شاغلان در بخش رسمی و ۵۸درصد در بخش غیررسمی اشتغال به کار دارند.

بررسی آمار به تفکیک جنسیت در سال ۱۳۹۹ نیز از پایاپای بودن سهم مردان و زنان در اشتغال رسمی و غیررسمی حکایت دارد.

نتایج این گزارش نشان می دهد که طی سال ۱۳۹۹ بیش از ۹ میلیون و ۷۶۷هزار نفر در بخش‌های رسمی و بیش از ۱۳میلیون و ۴۹۰هزار نفر در بخش‌های غیررسمی فعالیت داشتند و بیشترین تعداد شاغلان در هر دو بخش رسمی و غیررسمی متعلق به بخش خدمات بوده است.

همچنین  آمار شاغلان بخش غیررسمی طی سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹ نسبت به بخش رسمی افزایش داشته است.