از ابتدای اسفند ماه سال گذشته، چاپ و عرضه دفترچه جدید تأمین اجتماعی در همه شعب و کارگزاری‌های سراسر کشور متوقف شد و سازمان تامین اجتماعی، سامانه نسخه الکترونیک را به جای آن معرفی کرد، سامانه‌ای که طبق گفته مسئولان تامین اجتماعی، در دسترس همه مراکز درمانی طرف قرارداد است و پزشکان اعم از طرف قرارداد و غیرطرف قرارداد می‌توانند با ثبت‌نام در سامانه نسخه الکترونیک سازمان و دریافت نام کاربری، نسبت به نسخه‌نویسی الکترونیک اقدام کنند.

به گزارش «توسعه ایرانی»، راه‌اندازی این سامانه بنا به گفته مسئولان سازمان تامین اجتماعی، از مراجعات حضوری بیمه‌شدگان در شرایط کرونایی جلوگیری کرده و همچنین مزایای دیگری چون سرعت و کاهش هزینه‌ها را دربرداشته است، با این حال و به گفته برخی فعالان کارگری، ناآشنایی برخی بیمه‌شدگان و نیز مراکز درمانی با نحوه استفاده از این سامانه، مشکلاتی را در مسیر درمان کارگران و بازنشستگان ایجاد کرده است.

مشکلات بیمه‌شدگان جدی نبوده است

در پاسخ به این انتقادات، مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تامین اجتماعی با اشاره به حذف صدور دفترچه‌های بیمه گفت: این طرح سبب کاهش ۶۵ میلیون مراجعه حضوری برای تمدید اعتبار و صدور دفترچه‌های کاغذی در سراسر کشور شده است.

شهرام غفاری در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا افزود: طرح توقف صدور و تمدید دفترچه بیمه تامین اجتماعی در آغاز (دو هفته نخست اسفند سال گذشته) با مقاومت برخی مراکز دانشگاهی و دارویی مواجه شد، اما با رفع انتظارات این مراکز درمان، این عدم پذیرش نیز برطرف شد.

براساس رصد سازمان تامین اجتماعی روزانه ۱۰ تا ۳۰ مورد (هر استان یک تا ۲ مورد) عدم پذیرش با کارت ملی به مراکز درمانی در سراسر کشور یافت می‌شود که این آمار نیز باید به حداقل خواهد رسید

وی ادامه داد: امروز سازمان براساس توافق با مسئولین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مدیرعامل و مدیران تامین اجتماعی برای پذیرش بیماران با کارت ملی با مشکلات جدی روبه‌رو نبوده و طرح نیز به صورت روزانه رصد می‌شود.

غفاری تصریح کرد: براساس رصد سازمان هم روزانه ۱۰ تا ۳۰ مورد (هر استان یک تا ۲ مورد) عدم پذیرش با کارت ملی به مراکز درمانی در سراسر کشور یافت می‌شود که این آمار نیز باید به حداقل برسد.

به گفته مدیرکل درمان سازمان تامین اجتماعی، اعتراضات ثبت شده در سامانه ارتباط با مشتری هم حداکثر ۱۰ تا ۱۵ مورد عدم پذیرش بیمار بدون دفترچه بیمه را نشان می‌دهد.

غفاری یادآور شد: برخی از مشکلات این طرح همچون عدم پذیرش نسخه توسط داروخانه‌ها، احتساب آزاد قرص و دارو و... قبل از پذیرش بیمار با کارت ملی هم برای مراجعان وجود داشته و به طرح توقف صدور و تمدید دفترچه بیمه محدود نمی‌شود.

وی تاکید کرد: امروز اما این مشکلات نیز به طورقابل‌توجهی کاهش یافته و بخش خصوصی در نوشتن نسخه الکترونیکی و آزمایشگاه‌ها در نسخه‌پیچی الکترونیکی همکاری شایان‌توجهی با سازمان تامین اجتماعی داشته‌ است.

غفاری ادامه داد: اکنون بیش از ۹۰درصد نسخ مراکز طرف ‌قرارداد تامین اجتماعی الکترونیکی نوشته می‌شود و هزینه نیز روزانه به صورت آنلاین (آخر هر شب) پرداخت خواهد شد.

وی افزود: همکاری مراکز درمانی در سراسر کشور برای پذیرش بیمار بدون دفترچه بیمه، میزان شکایات و اعتراضات در این زمینه را به حداقل رسانده است.

طبق مطالعات به طور متوسط تخمین زده شده که حدود 21درصد از نسخه‌های دستی حداقل یک خطای پزشکی داشتند که یک و نیم درصد از آنها منجر به آسیب جدی به بیماران شده است

غفاری خاطرنشان کرد: برخی از مسائل نظیر قطعی سیستم و... نیز با توسعه زیرساخت‌ها، افزایش پهنای باند و ظرفیت سرورها به حداقل کاهش می‌یابد. غفاری درباره پیوستن خدمات درمانی به این طرح نیز عنوان کرد: طرح توقف صدور و تمدید اعتبار دفترچه بیمه یک الزام قانونی است که با پیوستن خدمات درمانی بدون شک همکاری در این زمینه افزایش می‌یابد.

وی همچنین با اشاره به افزایش ۳۰درصدی ویزیت پزشکان تاکید کرد: افزایش تعرفه ویزیت پزشکان نیز منوط به نسخه‌نویسی الکترونیک بوده و این برنامه یک مولفه به منظور همکاری پزشکان با طرح نسخه‌نویسی الکترونیک است.

نسخه الکترونیک؛ ابزاری در خدمت استراتژی پزشک خانواده

«حمیدرضا صفی‌خانی» مشاور مدیرعامل و مدیر پروژه نسخه الکترونیک تأمین اجتماعی نیز درباره مزایای نسخه‌نویسی الکترونیک گفت: یکی از مهمترین دستاوردهای الکترونیکی کردن، روان‌سازی خدمات است. هرچه سیستم را یک‌پارچه ببینیم در این امر موفق‌تر خواهیم شد. مدلی که پیش‌بینی شده این است که ما بتوانیم این تعامل‌پذیری را ایجاد کنیم.

وی ادامه داد: به مرور زمان با توسعه‌ الکترونیک ارتباط بین سازمان‌های بیمه‌گر و وزارت بهداشت، بسیاری از کاربردهایی که دفترچه‌های بیمه داشتند به حداقل رسیده است.

صفی‌خانی بیان کرد: یکی از موارد مهم این است که مردم از این اقدامات آگاه شوند  و در صورتی که در فرآیند دریافت خدمت با مشکل روبه‌رو شدند راه‌هایی برای بیان مشکلات داشته باشند. به همین دلیل سامانه 1420 برای ارتباط با مردم پیش‌بینی شده که هر کدام از طرفین در صورتی که با مشکل مواجه شدند با این شماره تلفن تماس بگیرند تا در جهت رفع مشکلات اقداماتی انجام دهیم.

مدیر پروژه نسخه الکترونیک تأمین اجتماعی اظهار کرد: در حقیقت ما نسخه الکترونیک را به عنوان یک ابزار در خدمت استراتژی پزشک خانواده قرار دادیم و با این اوصاف به استقرار کامل پزشک خانواده و نظام ارجاع خیلی نزدیک هستیم. ابزار آن هم این است که ما بتوانیم ارتباط الکترونیکی بین سطوح مختلف ارائه خدمات برقرارکنیم. در حال حاضر با همت وزارت بهداشت و سازمان بیمه‌گر این امکان فنی برقرار شده است. وی همچنین گفت: در حال حاضر میزان نسخه‌پیچی الکترونیک در کشور افزایش پیدا کرده و بیش از 400درصد نسخه‌پیچی الکترونیکی داریم، یعنی اکثر داروخانه‌ها در این زمینه فعال هستند.

«عبدالکریم چوبساز» مدیرعامل و نایب رئیس هیأت مدیره مؤسسه خدمات درمانی میلاد سلامت البرز نیز در خصوص فواید نسخه الکترونیکی گفت: عواملی نظیر خوانا بودن نسخه، خوانا بودن دستور مصرف دارو، کاهش خطا در نسخه‌نویسی، کاهش ثبت داروها با تداخل دارویی و دریافت مناسب‌تر داروها از فواید نسخ الکترونیکی هستند.

وی گفت: یکی از معضلات نسخ دستی، داروهایی است که برای بیماران مزمن نوشته می‌شود. این بیماران به مراکز متعددی مراجعه می‌کنند و چون اطلاعی از داروها ندارند بعضا با مشکلاتی چون تداخل دارویی یا دریافت و استفاده از داروهایی مشابه مواجه می‌شوند که با سیستم الکترونیک هوشمند می‌توان از بروز این مشکلات جلوگیری کرد.

وجود 21درصد خطای پزشکی در نسخه‌نویسی دستی

«عبدالواحد خدامرادی» دبیر گروه سیاست‌گذاری و اقتصاد سلامت مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی نیز در این باره می‌گوید: مهمترین مزایای این نسخ، کاهش خطاهای پزشکی است. طبق مطالعات به طور متوسط تخمین زده شده که حدود 21درصد از نسخه‌های دستی حداقل یک خطای پزشکی داشتند که یک و نیم درصد از آنها منجر به آسیب جدی به بیماران شده است.

وی گفت: از جمله مزیت‌های دیگر این نسخ می‌توان به بهبود دسترسی بیماران مناطق دورافتاده به مراکز درمانی اشاره کرد. در حال حاضر روستاییان می‌توانند با پزشک خود از راه دور ارتباط بگیرند و از راه دور برای آنها نسخه الکترونیک نوشته شود.