همداستانی اتریش و روسیه در سوءاستفاده رسانه‌ای

سیدمحمد میرزامحمدزاده

شاید لیبرال دموکرات‌ها برنده بازی سقوط دولت راست‌افراطی اتریش باشند؛ بازی‌ای که منجر به کشیده شدن دولت سباستین کورتس، صدراعظم این کشور به هرج و مرج و اجبار برای برگزاری انتخابات زودهنگام شد؛ شاید این اتفاق منجر به بخشش لیبرال‌ها از سوی رأی‌دهندگان شود.

روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز نوشت: هاینز کریستین اشتراخه، معاون صدراعظم اتریش و نیز رهبر حزب آزادی راست‌افراطی که همواره خود را به‌عنوان جنگجویی علیه سیاست‌های کثیف معرفی می‌کرد، حالا در ویدئویی که مخفیانه ضبط شده است به سختی در تلاش است پیشنهادهای معناداری در خوش‌آمد زنی روس که ظاهراً نماینده اولیگارش‌های روس یا وابستگان قدرت این کشور است، ارائه کند.

اشپیگل، یکی از دو روزنامه پرتیراژ آلمان که این ویدئو را به‌دست آورد و محتوای آن را منتشر کرد، گفته است که این یک طرح برنامه‌ریزی شده است. اما چه کسی و چرا، سه ماه پیش از انتخابات اتریش در سال 2017 حزب آزادی را به سمت ائتلاف با حزب محافظه‌کار مردم اتریش سوق داد و آقای اشتراخه را به‌عنوان معاون صدراعظم منصوب کرد؛ حتی هنوز مشخص نیست که چرا این ویدئو در این زمان رونمایی شده است جز به این دلیل که حزب آزادی یکی از احزاب راست‌افراطی اروپا انتظار می‌رفت در انتخابات این هفته پارلمان اروپا آرای بسیاری را کسب کند.

پشت پرده این ماجرا هرچه که باشد، این ویدئو تأثیر مخربی بر راست‌های افراطی،  تاکتیک‌های آن‌ها و رابطه پر رمز و راز آن‌ها با روس‌ها گذاشت.

در دیدار هفت ساعته در ویلای گران‌قیمت ایبیزا، اشتراخه و خانم ظاهراً روس که می‌گوید قصد سرمایه‌گذاری 250 میلیون یورویی در قراردادهای پرسود دولتی دارد، در ازای کمک‌های مالی یا سرمایه‌گذاری با انگیزه‌های سیاسی مباحثه می‌کنند.

اشتراخه در این فیلم در تلاش است زن را محتاطانه مجاب به خرید روزنامه کرانون زایتون، بزرگ‌ترین روزنامه اتریش بکند تا از آن برای پیشرفت حزب آزادی بهره ببرد. اشتراخه در این دیدار با اشاره به شیوه ویکتور اوبان، نخست‌وزیر ملی‌گرای مجارستان و متحد وی، در خرید نشریات خبری مجارستان گفت: ما قصد داریم همچون اوربان برای حزب خود چشم‌انداز رسانه‌ای،  ایجاد کنیم.

در ویدئوی منتشر شده از ویلای گران‌قیمت ایبیزا؛ اشتراخه در تلاش است خانم ظاهرا روس را محتاطانه مجاب به خرید روزنامه کرانون زایتون، بزرگ‌ترین روزنامه اتریش کند تا از آن برای پیشرفت حزب آزادی بهره ببرد

همچون دیگر احزاب راست‌افراطی در حال فزونی اروپا، چه در مجارستان، لهستان یا ایتالیا، حزب آزادی تلاش کرده تا چهره‌ای موجه از خود ارائه کند و مدعی است که افکار یهودی‌ستیزی خود را کنار گذاشته و احساسات مسلم‌ستیزی خود را با بهانه حفظ هویت فرهنگی اتریش توجیه کرده است. وقتی کورتس، با 32 سال سن، جوان‌ترین رئیس‌ دولت اروپا، حزب خود را به ائتلاف کشاند، عنوان کرد که مسئولیت‌های دولت می‌تواند به تمدن حزب کمک کند.

اما این اتفاق روی نداد. چهره واقعی حزب بارها و بارها نمایان شد؛ یکبار یکی از مقامات این حزب شعری نوشت که در آن مهاجران را با موش مقایسه می‌کرد، زمانی هم حزب محتوایی برای کارزار انتخاباتی منتشر کرد که القاگر افکار نازی بود. اشتراخه نیز هیچ‌وقت وابستگی خود به روس‌ها را پنهان نکرد. او در سال 2016 به‌طور رسمی ائتلافی با حزب روسیه متحد، حزب ولادیمیر پوتین تشکیل داد و اعضای حزب به عنوان ناظران در رفراندوم غیرقانونی کریمه که منجر به جدایی این منطقه از اوکراین و پیوستن به روسیه شد، حضور داشتند.

حزب آزادی به محض ورود به دولت، سراغ قطع نظارت داخلی بر تندروهای راست افراطی رفت. نتیجه این بود که دولت‌های اروپایی و آمریکا اشتراک اطلاعات امنیتی با اتریش را با ترس از اینکه این اطلاعات به دست شبکه بین‌المللی راست‌های افراطی یا روسیه بیافتد، قطع کردند.

با این حال ویدئوی ویلای ایبیزا همچنان پابرجا است؛ نمایشی از تلاش آقای اشتراخه برای فروش رسانه به روس‌ها و زیر سوال بردن رسانه آزاد به‌منظور رسیدن به قدرت است تا درنهایت کورتس را مجاب به قطع ارتباط با متحدان خطرناک و خرابکارش کند. اشتراخه روز یکشنبه (29 اردیبهشت ماه) استعفا کرد و کورتس روز دوشنبه خواستار برکناری وزیر داخلی شد و دیگر اعضای حزب آزادی نیز استعفا کردند.

کورتس حالا در تلاش است از اشتراخه فاصله بگیرد. او می‌گوید نکات بسیار دیگری یافته که هضم آن‌ها دشوار است و ظاهراً امیدوار است بتواند بدون حزب آزادی در انتخابات ماه سپتامبر (شهریور - مهر) برنده شود. البته بهتر است صدراعظم درک کند که اشتباهی جدی مرتکب شده که منجر به خسارت به کشورش و اروپا شده است.

همچنان که دشمنان حزب راست‌افراطی از این خسران خرسند هستند، باید به‌خاطر داشته باشند که ملی‌گرایان راست در تلاشند تا اتهامات علیه رهبران خود را با این توجیه که حمله از سوی مخالفان است، توجیه کنند. حزب آزادی و فامیل‌هایشان قصد کناره‌گیری ندارند، چیزی که مشخص‌تر از قبل شده، این است که باید تا جای ممکن آن‌ها را از مسیر قدرت دور نگه داشت.