تحقیق درمورد سرکوب گسترده معترضان سودان

خدیجه علامه‌زاده

کارشناس سازمان ملل متحد خواستار تحقیقات گسترده درمورد کشتار تظاهرکنندگان سودان، با وجود اختلاف در مذاکرات انتقالی سیاسی شده است.

یک کارشناس حقوق بشر سازمان ملل متحد، با اشاره به گزارش‌هایی که حاکی از سرکوب وحشیانه معترضین توسط نیروهای امنیتی سودان  بود، این اقدامات را محکوم کرد و خواستار آن شد که حاکمان نظامی این کشور قدرت را به یک دولت مدنی غیرنظامی انتقال دهند.

آریستاید نونونسی، کارشناس مستقل سازمان ملل متحد در مورد حقوق بشر در سودان، روز جمعه (27 اردیبهشت ماه) از شورای نظامی انتقالی سودان (TMC) خواست بیشترین خویشتن‌داری را برای جلوگیری از خشونت‌های گسترده‌تر به خرج دهند. این درخواست پس از آن بیان شد که در جریان اعتراضات اوایل هفته پایتخت خارطوم دست‌کم چهار نفر کشته و چندین نفر دیگر زخمی شدند.

نونونسی در بیانیه‌ای از سازمان ملل گفت، من به‌شدت به نیروهای نظامی و امنیتی سودان هشدار می‌دهم برای محافظت از حقوق اساسی مردم در سودان اقدامات فوری انجام دهند. 

به گفته معترضان، روز دوشنبه (23 اردیبهشت ماه) زمانی‌که نیروهای نظامی با وسایل نقلیه با لوگو نیروهای پشتیبانی سریع (RSF) با گلوله واقعی به سمت مردم آتش گشودند، دست‌کم چهار نفر کشته شدند، چراکه آن‌ها سعی می‌کردند تا تظاهرکنندگان را از خیابان‌های نزدیک وزارت خارجه سودان دور کنند. 

این کشته‌شدگان شامل سه معترض و یک افسر نظامی بوده است.

به گفته کمیته مرکزی پزشکان در سودان، دو روز بعد از زمانی‌که نیروهای نظامی در تلاش بودند تا معترضان را از مرکز خارطوم دور کنند حداقل چهارده نفر از مردم زخمی شدند. سرپرست RSF محمد حمدان دالاگو به اسم مستعار هماتی نیز شناخته شده است و سمت معاون رهبر شورای نظامی را نیز در اختیار دارد.

نونونسی از شورای نظامی خواسته که تحقیقات جامع و مستقل و بی‌طرفانه را در مورد تمام قتل‌های معترضین را از ماه دسامبر (آذر ماه) آغاز کنند؛ درست از زمانی‌که تظاهرات علیه عمرالبشیر حاکم بلند مدت، آغاز شد.

در نهایت ماه‌ها تظاهرات مردم باعث خروج البشیر از قدرت به دست نظامیان در روز 11 آوریل (22 فروردین ماه) شد. کمیته مرکزی پزشکان سودان هفته گذشته اعلام کرد که دست‌کم 90 نفر توسط نیروهای دولتی از زمان آغاز تظاهرات در سودان کشته شدند.  از سوی دیگر ماه گذشته (فروردین ماه) دیدبان حقوق بشر تعداد تلفات را 70 نفر اعلام کرده است. عمر البشیر در چهاردهم ماه می (24 اردیبهشت ماه) متهم به مشارکت در قتل معترضانی شد که در تظاهراتی که منجر به سرنگونی وی بود، مشارکت داشتند. 

مذاکرات در مورد انتقال سیاسی معلق ماند

تقاضای نونونسی در میان عدم اطمینان در مورد آینده مذاکرات بین رهبران معترضین و شورای نظامی انتقالی سودان بیان شد. 

شورای نظامی تحت رهبری ژنرال عبدالفتاح البرهان، روز چهارشنبه (23 اردیبهشت ماه) به مدت 72 ساعت مذاکرات مهم با رهبران اعتراضی را متوقف کرد. البرهان تاکید کرد، پس از آن‌که تظاهرکنندگان راهپیمایی را در راه‌های مختلف راه‌اندازی کردند، امنیت در پایتخت بدتر شده است.

این تصمیم زمانی مطرح شد که افسران و رهبران معترضان تصمیم داشتند مذاکرات نهایی را برای ایجاد دولت انتقالی به منظور دوره‌ای سه ساله برگزار کنند. البرهان خواستار آن شد که معترضین قبل از گفت‌و‌گوهای نهایی مذاکرات، راهپیمایی‌ها و انسداد جاده‌ها، پل‌های و خطوط راه آهن منتهی به پایخت را لغو کنند از تحریک‌ نیروهای امنیتی کشور خودداری کنند.

با این حال معترضان بلوک‌های سیمانی را برای حفظ فشار بر حکام نظامی برافراشتند و آخرین دور مذاکرات را برای دو طرف سخت‌تر کردند.