رامین پرتو

شامگاه دوشنبه منابع خبری اعلام کردند که تعدادی تبعه خارجی در نتیجه بمباران خودروی «سازمان آشپزخانه مرکزی جهانی» در دیرالبلح در مرکز نوار غزه، توسط جنگنده‌های اسرائیل کشته شدند و این خبر به سرعت به تیتر یک رسانه‌های جهان تبدیل شد. در همین راستا خبرنگار شبکه الجزیره گزارش داد که تعداد قربانیان بمباران خودروی سازمان «آشپزخانه مرکزی جهانی» توسط ارتش اسرائیل به هفت نفر از جمله شش تبعه خارجی افزایش یافت. ساعاتی بعد هم سازمان امدادرسانی آشپزخانه مرکزی جهانی (World Central Kitchen) تایید کرد که اعضای تیم این سازمان بشردوستانه در حمله ارتش اسرائیل در حالی که در تلاش برای رساندن غذا به نوار غزه بودند، کشته شدند. این سازمان همچنین اعلام کرد امدادگرانی که قربانی حملات اسرائیل شدند مأموریت بازرسی بندر غزه را به عهده داشتند و ما این موضوع را یک تراژدی غم‌انگیز می‌دانیم. از سوی دیگر سائد السویرکی خبرنگار شبکه راشاتودی نیز گزارش داد که جسد پنج خارجی که برای سازمان‌ بین‌المللی کار می‌کردند پس از هدف قرار گرفتن خودرویشان در جنوب دیرالبلح رها شده در حالی که آنها در حال آماده‌سازی بندر موقت غرب غزه بودند تا بتوانند سیل جدید کمک‌های بشردوستانه را به غزه انتقال دهند. حماس هم در بیانیه‌ای حمله ارتش اسرائیل به کارمندان سازمان بین‌المللی آشپزخانه مرکزی جهانی را به شدیدترین وجه محکوم کرد؛ چراکه تل‌آویو تیم‌های امدادی و بشردوستانه بین‌المللی را هدف قرار می‌دهند تا کارمندانشان را به وحشت بیندازند و مانع از ادامه وظایفشان در وضعیت بحرانی فعلی شوند. دفتر رسانه‌ای دولتی در غزه هم اعلام کرده که اسرائیل تیم امدادی متشکل از یک بریتانیایی، یک لهستانی، یک استرالیایی و یک فرد ناشناس دیگر را هدف قرار داده است اما نکته مهم در این بیانیه استفاده از واژه «ترور» است که نشان می‌دهد تمام دستگاه‌های دولتی و غیردولتی در غزه به دنبال آن هستند تا این اقدام علیه غیرنظامیانی که کاری جز کمک‌رسانی نداشته‌اند را به عنوان بزرگترین اقدام ضدبشری قلمداد کنند تا جامعه ملل را در این راستا هوشیار کنند. در این راستا باید دانست که سازمان آشپزخانه مرکزی جهانی مستقر در ایالات متحده بوده و با همکاری انجمن «آغوش باز» اسپانیا، محموله‌های کمک‌های بشردوستانه به غزه را سازماندهی می‌کرد. آنچه در این میان بسیار تعجب‌آور است، مواضع اسرائیل در خصوص کشته شدن این هفت نفر است. ارتش اسرائیل ساعت‌ها پس از انتشار خبر کشته شدن تیم آشپزخانه جهانی ادعا کرد که همکاری نزدیکی با این سازمان برای ارائه کمک‌های غذایی و بشردوستانه به ساکنان غزه داشته است که همین مساله حالا به یک علامت سوال بزرگ تبدیل شده است. بسیاری از تحلیلگران اعلام کرده‌اند که چگونه تل‌آویو با توجه به اینکه با چنین سازمانی همکاری داشته، باز هم اعضای آن را مورد حمله‌ای قرار داده که تبعات آن به زودی می‌تواند دامن ساکنان رفح و غزه را بگیرد. 

تمام خودروهای حامل کمک‌های بشردوستانه که از سوی سازمان آشپزخانه جهانی و سازمان ملل در سراسر جهان وارد یک منطقه یا کشور می‌شوند، حامل آرم و علائم سازمان‌های مربوطه هستند و هدف قرار دادن آنها نقض حقوق بشردوستانه و پروتکل‌های بین‌المللی است

وخیم شدن اوضاع انسانی

نکته مهم در این راستا بی‌توجهی به تمام پروتکل‌های بین‌المللی و بشردوستانه از سوی تل‌آویو است. واقعیت این است که تمام خودروهای حامل کمک‌های بشردوستانه که از سوی سازمان آشپزخانه جهانی و سازمان ملل در سراسر جهان وارد یک منطقه یا کشور می‌شوند، حامل آرم و علائم سازمان‌های مربوطه هستند که همگی آنها هم زیر نظر سازمان ملل متحد فعالیت می‌کنند. بر همین اساس حمله به این کاروان و کشته شدن هفت نفر از اعضای آن را باید نقض قوانین و حقوق بشردوستانه و همچنین پروتکل‌های موجود در این زمینه دانست. اما آنچه در این میان اهمیت بسیار زیادی دارد، ملیت اعضای این تیم بوده که همگی از کشورهای غربی و آسیایی بوده‌اند. در این راستا آنتونی آلبانیز، نخست‌وزیر استرالیا با تایید کشته شدن «زومی فرانکوم» امدادرسان استرالیایی در حمله اسرائیل گفت که با سفیر اسرائیل تماس گرفته و از او خواسته است که عاملان کشته شدن تیم امدادی مجازات شوند. دیوید کامرون، وزیر امور خارجه انگلیس هم خواهان پاسخ تل‌آویو در خصوص کشته شدن دو تبعه خود در این حملات شد. به موازات این مواضع، وزارت خارجه قبرس ضمن محکوم کردن هدف قرار دادن اعضای سازمان آشپزخانه جهانی در حمله هوایی اسرائیل در غزه خواستار انجام تحقیقات در این زمینه شد. فارغ از این مسائل و مواضع آنچه در این میان ارزش بسیاری دارد، موضع سازمان آشپزخانه جهانی است. خوزه آندرس، بنیانگذار سازمان آشپزخانه مرکزی جهانی در صفحه کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس از کابینه نتانیاهو خواست تا دست از کشتارهای بی‌هدف و کور و محدود کردن ارائه کمک‌های بشردوستانه بردارد و استفاده از گرسنگی به عنوان سلاح را متوقف کند. 

اسرائیل با هدف قرار دادن کاروان آشپزخانه مرکزی جهانی از یک سو به دنبال ممانعت از کمک‌رسانی به غزه آن هم با محوریت خوراک و ابتدایی‌ترین وسایل تهیه آن بوده و از سوی دیگر قصد داشته سازمان‌های جهانی را با یک ترس و بن‌بست جدید روبرو کند تا در نهایت وارد معرکه غزه نشوند

او اعلام کرده که نیروهای ما با دو خودروی زرهی و یک خودروی دیگر که آرم سازمان ما بر آن حک شده است، در یک منطقه عاری از سلاح حرکت می‌کردند اما با وجود هماهنگی با ارتش اسرائیل، زمانی که مواد غذایی را در «دیرالبلح» خالی کرده و در حال بازگشت بودند، در معرض بمباران قرار گرفتند. در بیانیه این سازمان همچنین آمده است که عملیات این سازمان موقتا و فورا در منطقه متوقف خواهد شد و درباره آینده فعالیت‌ آن به‌زودی تصمیم‌گیری خواهد شد. این مواضع از این جهت مهم است که وضعیت انسانی در غزه به هیچ وجه مناسب نیست و اساساً شاهد یک بحران افسارگسیخته در خصوص کمک‌های بشردوستانه هستیم. واقعیت این است که اسرائیل با این اقدام از یک سو به دنبال آن بوده تا مانع کمک‌رسانی به غزه آنهم با محوریت خوراک و ابتدایی‌ترین وسائل تهیه آن شود و از سوی دیگر به دنبال آن است تا سازمان‌های جهانی را با یک ترس و بن‌بست جدید روبرو کند تا در نهایت وارد معرکه غزه نشوند. نکته اینجاست که این اقدام اسرائیل در حقیقت مسدود کردن تنها مجرای حیات ساکنان غزه و رفح به حساب می‌آید که به نوعی می‌تواند در آینده نه چندان دور زمینه‌های بروز یک فاجعه انسانی شدیدتر را فراهم کند. حال باید دید که آیا ایالات متحده که به دنبال افتتاح بندر موقت در غزه برای کمک‌رسانی به مردم این منطقه است می‌تواند وضعیت کنونی و نگاه دهشتناک اسرائیل به سازمان‌های امدادی بین‌المللی را تغییر دهد یا خیر!