سیدمحمد میرزامحمدزاده

تصور کنید که شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی، یک فرد پیر خانه‌‌نشین که با حقوق بازنشستگی زندگی را سر می‌کند، به دلیل نداشتن اشتراک رایگان تماشای این شبکه و استفاده چندساله، به دادگاه بکشد. بعد تصور کنید که او را 1000 پوند جریمه کند (که جریمه معمول برای این تخلف است) و ضمن اخذ هزینه‌های اضافی قضایی، اگر او قدرت پرداخت این مبالغ را نداشته باشد، به زندان بفرستد. این مطلب شروع یادداشت گوردون براون، نخست‌وزیر اسبق انگلیس است که در مورد حق اشتراک شبکه خبری بی‌بی‌سی انگلیس، برای سالمندان بریتانیا در روزنامه گاردین نوشته است. او در ادامه نوشته است:

غیرقابل‌تصور است، نیست؟ درواقع این موضوع در یکی از هر 10 پرونده‌ای که به دلیل عدم دریافت اشتراک شبکه‌های غیرانتفاعی به دادگاه می‌رود، اتفاق می‌افتد و از سال آینده، اشتراک میلیون‌ها نفر با سن بالای 75 سال در انگلیس، منقضی می‌شود اگر آن‌ها این مبلغ را پرداخت نکنند، به زندان فرستاده می‌شوند، این در حالی است که حزب محافظه‌کار در انتخابات وعده داد که آن‌ها مجبور به پرداخت این هزینه نیستند.

حزب محافظه‌کار انگلیس در بیانیه خود به بی‌بی‌سی گفت که آن‌ها اشتباه کرده‌اند که وعده ادامه این امتیاز را تا سال 2022 داده‌اند و بر پایان آن تا انتخابات تأکید کردند

تنها چند روز بعد از آنکه حزب محافظه‌کار در رقابت انتخاباتی سال 2017 پیروز شد، در پیامی خصوصی به شبکه بی‌بی‌سی به‌صورت بزدلانه‌ای گفت که این شبکه می‌تواند به‌راحتی وعده ترزا می را که به‌طور ویژه به‌عنوان هدف انتخاباتی خود برگزیده بود، نادیده بگیرند و آن چند میلیون بازنشسته را که فکر می‌کردند با انتخاب می امتیاز تماشای رایگانشان ادامه می‌یابند را ناامید کنند. بیانیه حزب توری (محافظه‌کار انگلیس) این‌گونه بود: ما سایر امتیازات بازنشستگان ازجمله خدمات حمل و نقل اتوبوس رایگان، آزمایش چشم، نسخ دارویی و امتیاز تلویزیون را در طول این دوره از مجلس حفظ می‌کنیم. این حزب در بیانیه خود به بی‌بی‌سی گفت که آن‌ها اشتباه کرده‌اند که وعده ادامه این امتیاز را تا سال 2022 داده‌اند و بر پایان آن تا انتخابات تأکید کردند. حتی حالا با گذشت یک سال و نیم، این حزب با جامعه بریتانیا هم‌تراز نشده است.

چند هفته قبل بی‌بی‌سی مجبور شد بپذیرد احتمالاً افرادی را که در فهرست اعتبار مستمری تماشای رایگان این شبکه نیستند را جریمه کند و بنابراین اشتراک تماشای رایگان را صرفاً محدود به 900 هزار خانه‌داری کند که حقانیت داشتن مجوز خود را به اثبات برسانند. آن‌ها احتمالاً مجوز دو میلیون خانوار را که در بین آن‌ها افراد در سنین 75 تا 79 سال نیز حضور دارند، از این امتیاز محروم کنند؛ یا اینکه 4.5 میلیون خانوار که یکی از آن‌ها بیش از 75 سال دارد را مجبور به پرداخت هزینه کنند. راه‌کارهایی که قرار است حقانیت دریافت امتیاز اشتراک رایگان را اثبات کند، ممکن است مسائلی را پیرامون آزادی‌های مدنی به وجود آورد. سازمان کار و بازنشستگی به‌احتمال بسیار مجبور به در اختیار قراردادن مستنداتش به مقامات بی‌بی‌سی ‌شود تا به اطلاعات شخصی مربوط به مسائل مالی افراد بالای 75 دسترسی پیدا کنند. این کار حداقل برای نظام 72 میلیون پوند هزینه در بر دارد.

بی‌بی‌سی خود معتقد است که به دلیل کاهش شدید بودجه‌ای که به این شبکه اعمال شده است، هیچ جایگزینی برای جبران 800 میلیون پوندی که به افراد بالای 75 سال اشتراک رایگان می‌دهد، ندارد

البته در مقابل دلایل بسیار خوبی وجود دارد که چرا نباید اشتراک رایگان این شبکه برای مستمری‌بگیران حذف شود. سیاست موسوم به مالیات بدون نماینده در دهه 1770 میلادی منجر به جنگ استقلال آمریکا شد. از آن زمان عرف بر این است که مالیات صرفاً از سوی نماینده‌های منتخب مردم اعمال می‌شود.

اما اگر بی‌بی‌سی، به‌عنوان بدنه غیر منتخب، مقام مالیات‌بگیر شود، خودش تصمیم می‌گیرد که چه کس باید برای اشتراک رایگان مالیات بدهد و تا چه میزانی پرداخت کند. برای بی‌بی‌سی که خود تاکنون اقدامات مجلس را برای توزیع درآمد بین گروه‌های اجتماعی قضاوت می‌کرد، این اقدام خود یک مالیات بدون نمایندگی به شمار می‌رود.

بی‌بی‌سی خود معتقد است که به دلیل کاهش شدید بودجه‌ای که به این شبکه اعمال شده است، هیچ جایگزینی برای جبران 800 میلیون پوندی که به افراد بالای 75 سال اشتراک رایگان می‌دهد، ندارد. برای اثبات این موضوع بی‌بی‌سی ادعا کرد که اعتبارات بی‌بی‌سی به کم‌ترین میزان خود رسیده است؛ اما جالب است که چند روز پیش مقام ارشد بی‌بی‌سی از پاداش 75 هزار پوندی به خودشان خبر داد که برای برخی از آن‌ها افزایش 30 درصدی در حقوق‌های چند میلیون پوندی را شامل می‌شود.

بااین‌حال، دلایل بنیادین بیشتری وجود دارد که چرا نباید مستمری‌بگیران این هزینه را پرداخت کنند. 

گزارش موسسه فرانتیر اکونومیکس که به سفارش بی‌بی‌سی برای توجیه‌ اقدامش انجام شده است، اصلاً توجهی به موضوع فقر مستمری‌بگیران ندارد؛ فقر این افراد که بین سال‌های 1997 تا 2010 به نصف کاهش پیدا کرده بود، حالا دوباره رو به افزایش است و از 1.6 میلیون نفر در سه سال قبل به 1.9 میلیون نفر رسیده است و پیش‌بینی می‌شود به دو میلیون نفر در 2022 برسد. 

در گزارش بی‌بی‌سی بخشی در مورد فقر مستمری‌بگیران انگلیس وجود دارد که بسیار نگران‌کننده و هشداردهنده است، اینکه افراد بالای 75 سال 50 درصد بیشتر از افراد بین 65 تا 75 سال در معرض فقر قرار دارند. درواقع از هر چهار نفر بالای 75 سال مستحق دریافت کمک مستمری است.

البته که دلایل خوبی هست که چرا دولت حزب کار و دولت محافظه‌کار هر دو وعده اشتراک رایگان را برای همه 75 ساله‌ها به بالا بدون در نظر گرفتن درآمدشان، وعده دادند. حمایت از وضعیت رفاهی بستگی به این دارد که چقدر همگی خود را درون یک کشتی تصور می‌کنیم؛ یعنی مزایای هدفمند ازجمله حقوق بازنشستگی (که دو میلیون مستمری‌بگیر را از فقر نجات می‌دهد) با حقوق عمومی که به همه پرداخت می‌شود ترکیب کنیم. اشتراک رایگان تلویزیون در سال 1999 یکی از معدود امتیازات همگانی برای مستمری‌بگیران سالمند است و برای بسیاری از افرادی که به‌تنهایی دوران سالمندی خود را طی می‌کنند، برای گذران تنهایی و انزوا مفید است.

حرف‌های تام واتسن، سخنگوی بخش فرهنگ حزب کار مبنی بر اینکه اگر بی‌بی‌سی به پول بیشتری نیاز دارد، خود دولت، نه کارمندانش، باید مسئولیت تأمین آن را به عهده بگیرد؛ در یک نظرسنجی اینترنتی حمایت بسیاری جلب کرد. دولت با این کار به تعهدات انتخاباتی خود پایبند مانده است.