اردوغان پس از حمله کشورش به سوریه، روس‌ها را بی‌تعهد خواند؛
جست‌وجوی آنکارا برای شریک جرم
فرشاد گلزاری
از واپسین ساعات روز شنبه شاهد حملات گسترده ارتش ترکیه به مواضع کردهای سوریه واقع در شمال این کشور هستیم و به موازات این سلسله عملیات‌ها، اخباری از هدف قرار دادن مناطق شمالی عراق توسط ترکیه هم بر خروجی رسانه‌ها قرار گرفته است.
در این رابطه وزارت دفاع ترکیه بامداد روز یکشنبه اعلام کرد که حملات هوایی به پایگاه‌های شبه‌نظامیان کرد در شمال سوریه و شمال عراق انجام داده است. رویترز هم در مورد جزئیات این عملیات نوشت که این وزارتخانه در بیانیه‌ای تاکید کرد که این حملات پایگاه‌های حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) و شبه‌نظامیان کرد سوری موسوم به یگان‌های مدافع خلق (ی.پ.گ) را که ترکیه می‌گوید شاخه‌ای از پ.ک.ک هستند، هدف قرار داده است.
در این رابطه فرهاد شامی، رئیس مرکز رسانه‌ای نیروهای سوریه دموکراتیک به رهبری کردها (SDF) اواخر شب شنبه در توییتر اعلام کرد که هواپیماهای ترکیه در حال حمله به شهر کوبانی در شمال سوریه هستند که تحت کنترل نیروهای سوریه دموکراتیک است. سلیمان سویلو، وزیر کشور ترکیه هم در این رابطه گفته بود که گمان می‌رود دستور حمله تروریستی در مرکز استانبول از شهر مرزی کوبانی سوریه صادر شده است. از سوی دیگر خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه نیز در مورد این حملات یکباره و گسترده اعلام کرده که مخفیگاه‌ها، پناهگاه‌ها، غارها، تونل ها و انبارهای تروریست‌ها با موفقیت منهدم شدند و ترکیه همیشه کسانی را که امنیت ملی ما را تهدید می‌کنند، پاسخگو می‌داند. اینکه چرا یکباره و آنهم در سیاهی شب چنین حملاتی علیه کردهای سوریه و عراق انجام می‌شود موضوعی است که ریشه آن در سیاست‌های حزب حاکم یعنی «حزب عدالت و توسعه» نهفته شده که حالا رهبری آنرا رجب طیب اردوغان به عهده دارد.
اگر به سخنان اردوغان از سال 2014 میلادی که به عنوان رئیس جمهوری ترکیه مشغول به کار شد نگاهی گذرا بیندازیم به خوبی می‌بینم که او همواره نه تنها سعی نکرده با بحث کردها را در داخل ترکیه حل و فصل کند، بلکه امروز پا را فراتر گذاشته و حاکمیت سوریه و عراق را به بهانه مبارزه با آنچه که او تروریسم می‌خواند نقض می‌کند.
اگر سخنرانی‌ها و گفته‌های اردوغان را زی ذره‌بین ببریم به وضوح می‌بینیم که او در هر فصل از هر سال، چندین و چند بار کردها را تهدید علنی خود می‌خواهند و درفاز دوم این سناریو را به سمت و سوی جنبش فتح‌الله گولن یا همان نورچی‌ها هدایت می‌کند.
اگرچه که پرونده تقابل تمام قدِ تیم اردوغان با کردها به هیچ وجه با پرونده گولنیست‌ها در یکجا جمع نمی‌شود و اساساً این دو یک موضوع جدای از یکدیگر تلقی می‌شوند، اما بحث مهم این است که اردوغان از این دو مولفه سعی کرده برای سهم‌خواهی از کشورهای خارجی استفاده کند. از سوی دیگر او طی سال‌های قبل زمانی که به انتخابات ریاست جمهوری نزدیک می‌شود، حمله به کردها را بنابر یک عرفِ نوشته شده در افکار خود ترتیب می‌دهد و جالب اینجاست که دلیل این حملات هم عموماً به عملیات‌ها یا بمب‌گذاری‌هایی برمی‌گردد که آنکارا مسئول آن را پ.ک.ک و مشتقات آن می‌داند!
تاختِ آزاد علیه مسکو!
اینکه امنیت ملی هر کشور برای دولتمردان آن از درجه اعتبار و اهمیت بالایی برخوردار است، بدون شک و تردید یک موضوع درست و حیاتی به حساب می‌آید اما در مورد ترکیه و شخصِ اردوغان این مساله نافذ است که او نمی‌خواهد مشکلش با جریان‌های کُردی را در داخل و در خارج حل و فصل کند.
به عنوان مثال حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) که رهبری آنرا صلاح‌الین دمیرتاش به عهده داشت و سال‌ها است که در زندان به سر می‌برد، یکی از جریان‌های سیاسی ترکیه به حساب می‌آید که اتفاقاً در پارلمان این کشور نماینده داشت ولی از چندی پیش اردوغان آنها را شاخه سیاسی پ.ک.ک خواند و ممکن است چندی دیگر قانونی تصویب کند که مانع ورود اعضای این حزب به پارلمان شود.
در زمانی که احمد داوود اوغلو در کسوت وزیر خارجه و سپس نخست‌وزیر ترکیه ایفای نقش کرد، گفت‌وگوهایی میان آنکارا با جریان‌های کُردی ترکیه و اطراف آن انجام شد ولی در نهایت بن‌بست تنها خروجی آن بود که برخی‌ها دلیلش را اختلاف نظر میان داوود اوغلو و اردوغان می‌دانند. با تمام این تفاسیر باید دانست که این بحث هنوز هم جاری و ساری است ولی کردهای سوریه هم آرام ننشستند.
در مورد حملات دو روز گذشته ترکیه به مواضع کردها، همین بس که مقامات محلی در استان غازی آنتپ ترکیه روز دوشنبه اعلام کردند که نیروهای یگان‌های مدافع خلق کُرد با شلیک پنج موشک منطقه کارکمیش را در این استان هدف قرار دادند. قبل از این عملیات هم، رسانه‌های ترکیه روز یکشنبه اعلام کردند که حمله راکتی به استان مرزی کیلیکس ترکیه، به زخمی شدن یک سرباز و دو پلیس ترکیه‌ای منجر شده است که در نهایت ترکیه حملات توپخانه‌ای و هوایی خود را تشدید کرد.
در این رابطه روز گذشته (سه‌شنبه) وزیر دفاع ترکیه به اطلاع رجب طیب اردوغان رساند که در جریان حملات هوایی و توپخانه‌ای به شمال عراق و سوریه، تعداد ۱۸۴ نفر از عناصر پ.ک.ک را کشته است. نکته مهم در سلسله عملیات‌های جدید ترکیه در شمال عراق و سوریه این است که دیروز (سه‌شنبه) اردوغان در سخنانی روسیه را به عمل نکردن به تعهداتش برای پاکسازی سوریه از گروه‌های مسلح طبق توافق امضا شده میان آنکارا و مسکو در سال ۲۰۱۹ متهم کرد.
در مقابل سخنگوی کرملین هم در واکنش به این اقدام اردوغان اعلام کرد که روسیه نگرانی‌های امنیتی ترکیه در ارتباط با وضعیت سوریه را درک می‌کند، اما از همه طرف‌ها می‌خواهد از اقداماتی که می‌تواند اوضاع را پیچیده‌تر کند، اجتناب کنند.
آنچه از سوی کشورهایی مانند آمریکا و آلمان به عنوان یک نگرانی فزاینده در مورد حملات ترکیه باید مهم تلقی شود، هرگونه عملیات نظامی آنکارا در شمال عراق و سوریه است که بعدازظهر روز گذشته (سه‌شنبه) اردوغان آب پاکی را به روی دستان همه ریخت؛ چراکه رئیس جمهوری ترکیه عصر روز گذشته در سخنانی اعلام کرد که آنکارا به زودی حملات زمینی را علیه گروه‌های مسلح کُرد در مناطق شمالی سوریه و عراق آغاز می‌کند تا بتواند بر تروریسم فائق آید.
بدون شک در این مسیر آنکارا باز هم به دنبال یک مقصر خواهد گشت که به نظر می‌رسد فعلاً روسیه از منظر ترکیه باعث و بانی لزومِ شروع این عملیات‌ها است!
دیدگاه تان را بنویسید