عفو بین‌الملل در گزارش جدیدی دیروز (چهارشنبه) نوشت، طالبان، ارتش آمریکا و نیروهای امنیتی افغان همگی مسئول حملاتی هستند که باعث تلفات بیمشار غیرنظامیان پیش از سقوط دولت کابل در اوت سال جاری میلادی شد. عفو بین‌الملل از دادگاه کیفری بین‌المللی خواسته است که بررسی عملکرد نیروهای آمریکایی و سربازان حکومت پیشین را هم در تحقیقات خود راجع به جرایم جنگی در افغانستان شامل کند. عفو بین‌الملل در گزارش خود با عنوان راه فراری نیست: جرایم جنگی و تلفات انسانی در زمان سقوط دولت کابل به دست طالبان به مستندسازی شکنجه‌ها، اعدام‌های بدون محاکمه و کشتارها توسط طالبان در آخرین مراحل درگیری‌ها در افغانستان و همچنین تلفات غیرنظامیان در یکسری عملیات زمینی و هوایی توسط نیروهای امنیتی و دفاع ملی افغان و نیروهای نظامی آمریکایی پرداخته است.

آنی‌یس کالامارد، دبیرکل عفو بین‌الملل گفت‌: چند ماه پیش از سقوط دولت کابل جرایم جنگی و خونریزی‌های بی رحمانه از سوی طالبان همچنین مرگ غیرنظامیان افغان توسط نیروهای امنیتی این کشور و سربازان آمریکایی گزارش شده است. شواهد جدید ما نشان می‌دهد که فراتر از انتقال آرام قدرت که طالبان ادعا می‌کنند، مردم افغانستان بار دیگر با خون خودشان تاوان داده‌اند. دبیرکل عفو بین‌الملل همچنین گفت: مدارس، بیمارستان‌ها، منازل و مغازه‌ها به صحنه‌های جرم تبدیل شد، در حالیکه مردم به صورت مکرر زخمی و کشته شدند. مردم افغانستان مدت‌هاست که زجر می‌بینند و قربانیان باید به عدالت دسترسی داشته باشند و بتوانند غرامت دریافت کنند. دادگاه کیفری بین‌المللی باید تصمیم نادرست خود را مبنی بر اولویت‌بندی تحقیقات در مورد عملیات‌ نظامی آمریکا و افغانستان لغو کند و در عوض شواهد مربوط به جنایات جنگی احتمالی را بدون توجه به اینکه به کجا می‌رسد، مورد پیگیری قرار دهد. هیات کمک‌رسان سازمان ملل در افغانستان گزارش کرده که ۱۶۵۹ غیرنظامی افغان در شش ماهه نخست سال جاری میلادی کشته و حدود ۳۵۲۴ تن دیگر نیز زخمی شده‌اند که رشد ۴۷ درصدی نسبت به سال گذشته میلادی دارد.

همزمان با به دست گرفتن کنترل مناطق مختلفی از افغانستان در ژوئیه و اوت ۲۰۲۱، اعضای طالبان، اقلیت‌های قومی و مذهبی، سربازان سابق نیروی ملی و آنهایی را که هنوز به دولت قبل وفادار بودند، کشتند و شکنجه کردند. ششم سپتامبر ۲۰۲۱، طالبان به شهر بازارک در ولایت پنجشیر حمله کردند. پس از یک نبرد کوتاه، قریب به ۲۰ مرد توسط نیروهای طالبان دستگیر و برای دو روز بازداشت شدند و در آن زمان در قفس کبوتر نگهداری شدند. آنها را شکنجه کردند و از دادن غذا، آب و کمک‌های بهداشتی محروم کردند و بارها تهدید به اعدامشان کردند. یکی از افرادی که توسط طالبان بازداشت شده بود، گفت: آنها چاقو داشتند و می‌گفتند که می‌خواهند سر زخمی‌هایی را که کافر و یهودی هستند، قطع کنند.

مرد دیگری که در بازداشت طالبان بود، گفت: آنها ما را در زیرزمین نگه داشتند. زمانی که ما درخواست مداوا برای مجروحان می‌کردیم، طالبان می‌گفتند بگذارید بمیرند. نه غذا و آب و نه حمایت از مجروحان وجود داشت. آنها رفتارهای وحشیانه‌ای با ما داشتند. وقتی آب می‌خواستیم می‌گفتند از تشنگی بمیر. شکنجه و رفتار ظالمانه و غیرانسانی با اسیران، جنایت جنگی است. در همان روز هم طالبان به روستای اورماز حمله کردند، جایی که آنها خانه به خانه جستجو کردند تا افراد مظنون به فعالیت برای دولت سابق را شناسایی کنند. نیروهای طالبان حداقل شش مرد غیرنظامی را بدون محاکمه در عرض ۲۴ ساعت اعدام کردند که بیشتر با شلیک گلوله به سر، سینه یا قلب صورت گرفت. چنین قتل‌هایی، جنایت جنگی است. شاهدان نیز گفتند، درحالیکه برخی از مردان قبلا در خدمت نیروهای مسلح و دفاعی ملی افغانستان بودند، هیچیک از نیروهای امنیتی دولت نبودند یا در اقدامات خصمانه شرکت نداشتند اما طالبان آنها را اعدام کردند.