فرشاد گلزاری

حدود دو هفته پیش اولین سالروز امضای توافقنامه عادی‌سازی روابط میان امارات و بحرین بود و در این راستا یک مراسم مجازی از سوی ایالات متحده برگزار شد. در این مراسم مجازی که به صورت ویدئوکنفرانس انجام شد، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا به همراه همتایان مراکشی، بحرینی، اماراتی و اسرائیلی خود علاوه بر بزرگ خواندن توافق عادی‌سازی روابط اسرائیل با کشورهای اسلامی و عربی، بر تعمیق روابط آنها تاکید کردند. از سوی دیگر رئیس دستگاه دیپلماسی آمریکا اعلام کرد که توافق ابراهیم به سود منطقه و جهان است که با اسرائیل مانند دیگران تعامل شود و آمریکا درصدد توسعه حلقه دیپلماسی مسالمت‌آمیز است. فارغ از اینکه در این مراسم چه محورهای دیگری مدنظر قرار گرفت، آنچه که در این مراسم مجازی به شدت مهم به حساب می‌آمد سخنان نهایی وزیر خارجه ایالات متحده بود. بلینکن به صورت شفاف و علنی دو تا سه بار به طُرُق مختلف اعلام کرد که واشنگتن از هرگونه عادی‌سازی روابط میان رژیم صهیونیستی با کشورهای اسلامی استقبال می‌کند. بلینکن حتی دولت‌های منطقه که روابط خود با اسرائیل را علنی نکرده‌اند را به تعجیل در این مسیر تشویق کرد. با نگاه کلی به این مساله به خوبی می‌توان درک کرد که تیم امنیتی - سیاسی جو بایدن اساساً نه تنها مخالفتی با این روند ندارد، بلکه به دنبال تشدید این موضوع به نفع تل‌آویو است. بر این اساس بسیاری از تحلیلگران داخل و خارج از اسرائیل معتقدند که تیم جدیدی که در نخست وزیری به رهبری نفتالی بنت مستقر شده است، به زودی اقدام به علنی کردن روابط با سایر کشورهای عربی خواهد کرد. نمونه بارز این موضوع را می‌توان افشای دیدار اخیر یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل با پادشاه اردن دانست. شبکه ۱۲ رژیم صهیونیستی در این مورد گزارش داد، عبدالله دوم، پادشاه اردن و یائیر لاپید در جریان این دیدار مخفیانه خود در ماه گذشته میلادی، تنش‌های قدس و راه‌های تقویت روابط بین دو طرف را مورد بررسی قرار دادند. بر همین اساس باید گفت که کابینه رژیم صهیونیستی حالا به دنبال آن است تا به هر ترتیبی که شده خود را برای برقراری مجدد روابط آماده کند. اما از این موضوع هم که بگذریم، اتفاقی که چندی پیش در اربیل واقع در کردستان عراق رخ داد، نشان می‌دهد که تیم امنیتی و سیاسی کابینه بنت در حال ترسیم یک سناریوی جدید است که این بار بغداد را نشانه رفته است. بر اساس اخبار منتشر شده در رسانه‌های عراقی، جمعة گذشته، نشست کنفرانس صلح و استرداد و عادی‌سازی روابط با اسرائیل با تلاش جوزپ براودی و همکاری مرکز ارتباطات صلح نیویورک آمریکا در اربیل برگزار شد. چندی بعد هم پایگاه خبری میدل ایست نیوز با انتشار گزارشی در این رابطه نوشت: «در نشست کنفرانس صلح و استرداد و عادی‌سازی روابط با اسرائیل که با تلاش وسام الحردان، در اربیل برگزار شد، جوزپ براود، به عنوان مغز متفکر برگزاری این نشست از طریق مرکز ارتباطات صلح واقع در نیویورک آمریکا ایفای نقش کرد». این طرح مورد حمایت شخصیت‌های مهمی نظیر مارتین ایندیک و دنیس روس، مسئول پرونده خاورمیانه در زمان باراک اوباما و شخصیت نزدیک به هیلاری کلینتون قرار داشت اما در آن زمان  عملیاتی نشد و حالا اجرایی شدن آن را می‌بینیم. بر اساس مستندات موجود، جوزپ براودی دارای اصالت یهودی و عراقی است که پدربزرگش خاخام اعظم یهودیان در عراق بوده، اما موضوعی که برخی در تلاش برای کتمان آن هستند، این است که براودی در سال ۲۰۰۳ میلادی در فرودگاه نیویورک از سوی مقامات آمریکایی بازداشت و به همراه وی چندین قطعه اثر باستانی مسروقه و متعلق به موزه عراق کشف و ضبط شد. در سال ۲۰۰۴ میلادی نیز به دنبال این اقدام زندانی شد و همین مساله حالا موجب اعتراض مردم عراق شده است؛ چراکه یک سارق، مدیر برگزاری چنین نشستی بود!

مخالفت مقامات سیاسی عراق با نشست اربیل و محکوم کردن هرگونه روابط با اسرائیل از سوی چهره‌های سیاسی و امنیتی کردستان عراق و بغداد تا جایی ادامه یافته که دستگاه قضایی این کشور حکم جلب بانیان و قرائت‌کنندگان بیانیه نهایی این نشست را صادر کرده است

اسرائیلی‌ها معتقدند که کردهای عراق برای اعلام استقلال و جدا شدن از این کشور به نوعی ممکن است دست به هر کاری بزنند و اساساً این جریان به دلیل آنکه دنباله‌روی هیچ ایدئولوژی مذهبی نیستند، می‌توان به راحتی با آنها کار کرد

در کردستان عراق  چه خبر است؟

به هر ترتیب باید گفت که دنیس راس نقشی پررنگ در برگزاری این نشست ایفا کرد اما مغز متفکر نشست مذکور، همچنان جوزپ براودی به شمار می‌آید؛ اما پرسش این است که چرا کردستان عراق به عنوان محل چنین نشستی انتخاب شد؟ واقعیت این است که ایالات متحده بزرگترین کنسولگری خود در منطقه را در کردستان عراق بنا کرده و همچنین بزرگترین سفارتخانه آمریکا در بغداد بنا شده است که این دو مورد به سادگی نشان می‌دهد که این کشورِ ثروتمند عربی برای ایالات متحده ارزش بالایی دارد. از سوی دیگر اسرائیل هم طی چند دهه گذشته و به خصوص پس از ورود نظامی آمریکا به عراق در سال 2003 میلادی، سعی کرد تا به هر ترتیب که شده نفوذ خود را در عراق گسترش دهد و در دو دهه اخیر اقلیم کردستان عراق را برای استقرار خود و کنسولگری‌اش انتخاب کرد. اسرائیلی‌ها معتقدند که کردهای عراق برای اعلام استقلال و جدا شدن از این کشور ممکن است به نوعی دست به هر کاری بزنند و اساساً این جریان به دلیل آنکه دنباله‌روی هیچ ایدئولوژی مذهبی نیستند، می‌توان به راحتی با آن کار کرد. نمونه علنی آن را باید همه‌پرسی سال 2017 میلادی اقلیم کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی دانست که در آن زمان پرچم‌های اسرائیل در کنار پرچم‌های اقلیم کردستان عراق در کنار هم به اهتزاز درآمدند. در همان هنگام مشخص بود که موساد و دستگاه دیپلماسی اسرائیل توانسته نفوذ خود در اقلیم را تا جایی گسترش دهد که پرچم‌هایش را در مراسم همه‌پرسی به اهتزاز درآوردند و این دقیقاً پیامی بود که نتیجه‌اش امروز در اربیل و در کنفرانسی می‌بینیم که حدود 250 تا 300 نفر در آن حضور داشتند. نکته مهم این است که مخالفت مقامات سیاسی عراق با این نشست و محکوم کردن هرگونه روابط با اسرائیل از سوی چهره‌های سیاسی و امنیتی کردستان عراق و بغداد، تا جایی ادامه پیدا کرده که دستگاه قضایی این کشور حکم جلب بانیان و قرائت‌کنندگان بیانیه نهایی این نشست را صادر کرده‌اند اما در تل‌آویو اوضاع به صورت دیگری پیش می‌رود. به گونه‌ای که نفتالی بنت، نخست وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرده که «این فراخوان اربیل از سمت مردم است نه دولت و این کنفرانس اقدامی در به رسمیت شناختن ظلم و بی‌عدالتی تاریخی در حق یهودیان عراقی به شمار می‌رود». با نگاهی به مواضع بنت به خوبی می‌توان دریافت که تل‌آویو فاز جدید شیطنت‌های خود را در منطقه کلید زده و حتی ممکن است استقلال اقلیم کردستان و تجزیه عراق را در دستور کار خود قرار دهد.