آخرین رویارویی حزبی قبل از ۲۰ ژانویه

فرشاد گلزاری

ششم ژانویه در آمریکا از دو منظر قابل تحلیل است. طیف مذهبی ایالات متحده و همچنین بخشی از پیروان کلیسای ارتدوکس شرقی این روز (ششمین روز سال) را به عنوان روز میلاد حضرت عیسی مسیح جشن می‌گیرند و اتفاقاً ارامنه (من جمله ارامنه ایران) هم این تاریخ را روز تولد عیسی مسیح می‌دانند. طیف دیگری در ایالات متحده وجود دارند که به این روز از منظر سیاسی نگاه می‌کنند که البته نگاه این حزب هر چهار سال یکبار و بعد از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نمایان می‌شود.

برای این طیف، صبحِ ششم ژانویه در واشنگتن دی.سی، مصادف با روز برگزاری نشست مشترک در کنگره آمریکا برای تایید نتایج انتخابات ریاست جمهوری است. روزی که در تقویم و قوانین انتخاباتی ایالت متحده از زمان پیدایش این کشور تاکنون ثابت مانده است و حالا که «جو بایدن» به عنوان رئیس جمهوری آمریکا انتخاب شده، باز هم قرار است روز ششم (فردا) نشستی در قوه مقننه آمریکا برای تایید نهایی آرای انتخاباتی برگزار شود. بر این اساس اگر در نشست روز آینده (چهارشنبه) آرای انتخاباتی تایید شود، بایدن به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهوری آمریکا در روز 20 ژانویه سوگند یاد می‌کند و به کاخ سفید می‌رود و در مقابل دونالد ترامپ از اتاق بیضی خارج خواهد شد و راهی امپراطوریِ تجاری خود در نیویورک می‌شود.

در این راستا، ترامپ برای روز ششم ژانویه یک برنامه ساختارشکنانه تدارک دیده که چندی پیش در حساب توئیتری‌اش از آن رونمایی کرد. او به تمام طرفداران خود گفته است که در این تاریخ به خیابان‌های واشنگتن بیایند و علیه تقلب انتخاباتی شعار دهند؛ امری که بسیاری از روزنامه‌نگاران و حتی تحلیلگران نخبة آمریکا آن را شورش علیه قانون و ساختار سیاسی - حقوقی تلقی می‌کنند. درست است توئیتی که ترامپ در آن به اعلام این تجمع پرداخت مدت کوتاهی بعد از انتشار از سوی رئیس‌جمهور آمریکا حذف شد؛ اما به هر حال او طرفدارانش را تحریک کرد؛ هوادارانی که حالا به نوعی سرخورده هستند و پس از اعلام نتایج به شدت نگران تایید نهایی پیروزی بایدن هستند. براساس رفتارشناسی سیاسی در ایالات متحده، طرفداران ترامپ حامل یک خشم پنهان هستند که اگر در روز ششم ژانویه این خشم مهندسی نشود، می‌تواند یک طغیان سیاسی و اجتماعی را به وجود بیاورند و بر همین اساس مشخص نیست که پشت درهای کنگره در ششم ژانویه چه اتفاقی رخ خواهد داد، اما به هر ترتیب هرگونه درگیری و به خشونت کشیده شدن این تظاهراتِ اعتراضی متصور است. از این مساله که گذر کنیم به موضوع مهمتری می‌رسیم که باید آنرا «آخرین رویارویی حزبی قبل از 20 ژانویه» بدانیم. این رویارویی امروز در ایالت جورجیا که قاطبه شهروندانش طرفدار جمهوریخواهان هستند روی خواهد داد.

اگر انتخابات جورجیا به نفع جمهوریخواهان تمام شود احتمالا بحث مذاکره با ایران در چارچوب برجام، لغو تحریم‌های ونزوئلا، هماهنگی و آشتی با چین و ده‌ها پرونده دیگر با سنگ‌اندازی باقی مانده‌های تفکر ترامپ و هم‌حزبی‌های او در سنا روبرو خواهد شد

رویدادی که قرار است با برگزاری دور دوم انتخابات در این ایالت، تکلیف دو کرسی مجلس سنا را مشخص کند. شک نکنید که برای ترامپ و هم‌حزبی‌های او، نتایج این انتخابات حالا از انتخابات ریاست جمهوری که مغلوب شدند، مهم‌تر است. در انتخابات امروز، جان اوسوف، نامزد دموکراتها با دیوید پردو، سناتور جمهوریخواه و همچنین رافائل وارنوک، نامزد دیگر دموکراتها با کلی لافلر، سناتور جمهوریخواه دیگر رقابت می‌کند و این تقابل حزبی باعث جلب توجه ملی در هفته‌های بعد از انتخابات سوم نوامبر شده است. به عبارتی دیگر طرفداران جمهوریخواهان با واگذاری انتخابات ریاست جمهوری به دموکرات‌ها و بایدن، تنها امیدشان این است که بتوانند دو کرسی ایالت جورجیا در سنا را به نفع خود اشغال کنند.

زد و خورد تمام‌عیار

این انتخابات شاید از نگاه برخی به اندازه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که در سوم نوامبر 2020 (13 آبان 1399) برگزار شد اهمیت نداشته باشد اما نکته این است که نتیجه انتخابات امروز برای هر دو حزبِ جمهوریخواه و دموکرات به شدت مهم و حساس است. در باب حساسیت این انتخابات همین بس که جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور در حال کناره‌گیری آمریکا روز گذشته (دوشنبه) و تنها یک روز قبل از رای دادن رای دهندگان در رقابت دور دوم انتخابات مربوط به تعیین کرسی‌های سنا در ایالت جورجیا که منجر به تعیین حزب کنترل کننده این مجلس در دو سال اول ریاست جمهوری بایدن می‌شود، هر دو به این ایالت سفر کردند.

توجه داشته باشید که دموکرات‌ها هم اکنون کنترل ۴۸ کرسی و جمهوریخواهان کنترل ۵۰ کرسی سنا را در دست دارند و در صورتی که لافلر یا پردو در رقابت امروز پیروز شوند، جمهوریخواهان کنترل سنا را به نفع خود حفظ خواهند کرد. بر این اساس هم «اوسوف» که یک مستندساز است و هم «وارنوک» که یک کشیش ارشد است، باید در این رقابت پیروز شوند تا حزب دموکرات بتواند ۵۰ کرسی مجلس سنا را به دست بیاورد. در صورتی که تعداد کرسی‌های دموکرات‌ها در سنا به عدد ۵۰ برسد کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور منتخب بر اساس قانون اساسی در موضع دادن رای برای شکستن نتیجه مساوی قرار می‌گیرد؛ چراکه در قانون اساسی ایالات متحده معاون رئیس‌جمهور به عنوان رئیس مجلس سنا، دارای یک کرسی ثابت است که این موضوع تا حد زیادی به نفع بایدن و دموکرات‌ها خواهد بود.

در باب حساسیت انتخابات امروز همین بس که جو بایدن و دونالد ترامپ، روز گذشته (دوشنبه) و تنها یک روز قبل از رأی‌گیری دور دوم انتخابات تعیین کرسی‌های سنا در ایالت جورجیا، هر دو به این ایالت سفر کردند؛ امری که تاکنون سابقه نداشته است

نکته بسیار مهم‌تر این است که پیروزی دموکرات‌هایی که در رای‌گیری امروزِ ایالت جورجیا شرکت کرده‌اند، شانس بایدن را تا حد زیادی برای به تصویب رساندن دستور کار قانونی‌اش به سبب اینکه دموکرات‌ها مجلس نمایندگان را نیز کنترل می‌کنند افزایش می‌دهند؛ کمااینکه نانسی پلوسی (هم‌حزبی بایدن) هم برای چهارمین و آخرین بار به ریاست مجلس نمایندگان رسیده است.

بر این اساس در صورتی که اوسوف یا وارنوک شکست بخورند دورنمای بن بست قانونی مطرح می‌شود و به احتمال زیاد بایدن برای تغییر قوانینی مانند مسائل مهاجرتی، دیوار مکزیک، ارائه یارانه دوران پاندمی کرونا به مردم و حتی بودجه سالیانه با مشکل سدِ جمهوریخواهان روبرو خواهد شد. اگر انتخابات جورجیا به نفع جمهوریخواهان تمام شود احتمالا بحث مذاکره با ایران در چارچوب برجام، لغو تحریم‌های ونزوئلا، هماهنگی و آشتی با چین و ده‌ها پرونده دیگر با سنگ‌اندازی باقی مانده‌های تفکر ترامپ و هم‌حزبی‌های او در سنا روبرو خواهد شد.

این در حالیست که روز گذشته (دو‌شنبه) براساس فایل صوتی افشا شده، دونالد ترامپ به مقام انتخاباتی ارشد جورجیا برای یافتن آرای کافی به منظور تغییر شکست او در این ایالت جنوبی فشار آورده است!  این مولفه‌ها به خوبی اهمیت خروجی دور دوم انتخابات در ایالت جورجیا را به ما نشان می‌دهد و از همه مهمتر، این انتخابات آخرین رویارویی حزبی در آمریکا قبل از مراسم تحلیف بایدن در 20 ژانویه 2021 خواهد بود. مراسمی که حرف و حدیث‌های زیادی را به همراه دارد و حتی برخی سنت‌های مرسوم و تشریفات در آن نادیده گرفته خواهد شد!