ارسال نامه محرمانه آمریکا به شورای عالی سیاسی یمن حاوی چه پیامی است؟
به‌رسمیت شناختن تلویحی انصارالله
فرشاد گلزاری
دوشنبه شب گذشته عضو شورای عالی سیاسی یمن فاش کرد که این جریان پیام پنهانی و محرمانه از آمریکایی‌ها در مورد برقراری صلح در یمن دریافت کرده است. دقایقی بعد محمد علی الحوثی در صفحه شخصی‌اش در توییتر نوشت که «آمریکایی‌ها از طریق برخی واسطه‌ها نامه‌ای برای ما فرستادند و گفته‌اند اگر ما موافق برقراری صلح در یمن نباشیم، حتی اگر عربستان نیز راضی باشد، صلحی در کار نخواهد بود». این پیام توئیتری ظرف چند دقیقه یکباره به سرخط اخبار رسانه‌های بزرگ دنیا تبدیل شد و در توئیتر هم مدام در حال دست به دست شدن بود. اما آنچه که به نظر می‌رسد کامِ واشنگتن را تلخ کرد ادامه اظهارات محمد علی الحوثی بود. او مجدداً در توئیتر خود با ارجاع به سابقه سیاسی گفت که «سفیر آمریکا از پشت میزی که برای برقراری صلح در یمن در نظر گرفته شده است، در مقابل هیأت صنعا در کویت که برای مذاکره اعزام شده بود، تهدید کرد که واشنگتن ریال یمن را نابود خواهد کرد». این اظهارات بدون تردید افشای یکی از رخدادهای مهمی بود که طی چند ماه اخیر با محوریت یمن روی داده بود و به همین دلیل ما شاهد آن هستیم که پس از انتشار این پیام، یک سکوت مرموز بر رسانه‌های غربی و عربی به خصوص رسانه‌های عربستان و امارات متحده عربی حاکم شد؛ چراکه این مسئول ارشد انصارالله اقدام آمریکا را عاملی برای محاصره مرگبار ایالات متحده علیه مردم یمن تعبیر کرد و همین افشاگری کوچک بدون تردید معادلات واشنگتن و ریاض را به هم ریخت. نکته‌ای که در این میان باید موردنظر قرار بگیرد این است که آمریکا این جنگ را مانند دیگر جنگ‌ها فرصتی برای فروش سلاح و مهمات و بهبود وضعیت اقتصادی خود از طریق باجگیری از کشورهای عربی از جمله عربستان می‌‌داند. کمک‌های تسلیحاتی و اطلاعاتی آمریکا به ائتلاف عربی ادامه داشت تا زمانی که خبر حضور مستقیم نظامیان آمریکایی در کنار نظامیان سعودی منتشر شد. افتضاح حضور نیروهای آمریکایی در شمال یمن به حدی علنی شد که روزنامه نیویورک تایمز در اردیبهشت ۹۷ طی گزارشی اعلام کرد که نیروهای ویژه ارتش آمریکا موسوم به «گرین برت» مخفیانه به عربستان برای جنگ در یمن کمک می‌کنند که بخشی از این کمک‌ها استفاده از پهپادها و ارائه داده‌های اطلاعاتی و گراف‌های هوایی برای حمله به مواضع انصارالله بود. حالا این کارشکنی آمریکایی‌ها برای جلوگیری از برقراری صلح در یمن پس از آن روی می‌دهد که نشریه آمریکایی «فارن پالیسی» به تازگی در گزارشی نوشت که دولت «دونالد ترامپ» درصدد قرار دادن نام جنبش انصارالله یمن در فهرست سازمان‌های تروریستی ایالات متحده تا قبل از پایان اتمام دوره ریاست‌جمهوری خود است. این اقدام بدون تردید تاثیر منفی و مستقیم بر معادلات سیاسی یمن و به خصوص صلح با انصارالله خواهد داشت و سپس می‌تواند توازن نظامی و میدانی را تا حد زیادی تغییر دهد؛ چراکه با قرار دادن انصارالله در این فهرست، سعودی‌ها با استناد به این سند اقدام به بمباران جای جای یمن می‌کنند و حتی اگر غیرنظامیان کشته شوند، ادعا می‌کنند که اهداف نظامی را مورد هدف قرار داده‌اند و از این طریق می‌توانند پوششی برای جنایت علیه بشریت درست کنند. این گمانه‌زنی‌ها در صورتی اتفاق می‌افتاد که نام انصارالله در فهرست تروریستی قرار بگیرد اما حالا این اتفاق رخ نداده است و سوال این خواهد بود که چرا آمریکایی‌ها این جنبش را در فهرست تروریستی قرار ندادند؟
عربستان به دنبال آن است تا آتش‌بس اجرا شود و اسرای خود را با یمن تبادل کند، ولی هیچ نام و نشانی از انصارالله در این میان نباشد و در مقابل این جریان هم بارها اعلام کرده هر راه‌حلی که توقف حملات و لغو محاصره یمن را مدنظر قرار ندهد، محکوم به شکست است
عقب‌گرد و باز گذاشتن منافذ گفت‌وگو
همانگونه که گفته شد واشنگتن قصد داشت تا انصارالله را در فهرست جریان‌های تروریستی قرار دهد اما روز سه‌شنبه مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا با اعلام اینکه این کشور گروه انصارالله یمن را در فهرست «نهادها با نگرانی ویژه و حساسیت برانگیز» قرار داده، رسماً از درج نام این جنبش در فهرست تروریستی عقب‌نشینی کرد. او در بخشی از سخنان خود اعلام کرد که واشنگتن انصارالله و همچنین جنبش الشباب، القاعده، بوکوحرام، هیئت تحریر‌الشام، داعش و طالبان را در فهرست گروه‌های حساسیت‌برانگیز و نیازمند به اهتمام ویژه جای داده است! این سخنان در نمای اول استانداردهای دوگانة آمریکا در بحث مبارزه با تروریسم را به نمایش می‌گذارد؛ چراکه جریان‌هایی مانند داعش یا القاعده و حتی بوکوحرام و طالبان که طی سال‌های اخیر با کشتن هزاران نفر در سراسر جهان خود را مدعی نگهبانی از دین خدا می‌دانند، از منظر واشنگتن در همان سطحی قرار دارند که انصارالله در حال مقابله با حملات عربستان است.
قرار ندادن نام انصارالله در فهرست تروریستی آمریکا و ارسال نامه محرمانه از سوی واشنگتن به این جریان نشان می‌دهد که ایالات متحده بر خلاف سعودی‌ها انصارالله را به عنوان یکی از بازیگران اصلی یمن به رسمیت شناخته است؛ امری که می‌تواند باعث تند شدن رفتار دموکرات‌ها علیه سعودی‌ها طی ماه‌های آینده شود
در نمای دوم اما موضوع مهمتری نهفته است. واقعیت این است که درخواستِ قرار دادن نام انصارالله در فهرست سعودی از سوی دولت رئیس‌جمهور مستعفی یمن یعنی عبدربه منصور هادی که حالا در ریاض مستقر است، پیشنهاد داده شد و آمریکایی‌ها هم به درخواست آنها پاسخ مثبت دادند. اما اوضاع از جایی به ضرر سعودی‌ها شد که شورای عالی سیاسی یمن اقدام به تبادل اسرای خود و عربستان کرد ولی انصارالله را به عنوان مجری این مساله به ریاض و واشنگتن معرفی کرد! سعودی‌ها فکر می‌کردند که انصارالله در پرونده تبادل اسرای عربستان و تحویل گرفتن اسرای خود شرکت نمی‌کنند یا حداقل آن را به مسائلی مانند آتش‌بس گره می‌زنند اما این اقدام انجام نشد و سعودی‌ها شاهد حسن‌نیت انصارالله بودند.
همین مساله موجب شد تا آمریکایی‌ها برای آنکه بتوانند این روند را ادامه بدهند و کانالِ ارتباطی با انصارالله را حداقل در حوزه تبادل اسرا از دست ندهند، نام این جریان را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار ندادند. از سوی دیگر باید توجه داشت که با آمدن «جو بایدن» در کاخ‌سفید و به روی کار آمدن دموکرات‌ها در واشنگتن، سعودی‌ها به شدت از مواضع این جریان در مورد جنگ یمن نگران هستند. بایدن و دموکرات‌ها بارها اعلام کرده‌اند که پرونده یمن آرام آرام باید به انتهای خود نزدیک شود و حتی در برخی از مواضعِ این جریان شاهد آن هستیم که مستقیماً به لزوم پایان دادن به اقداماتی که منجر به قحطی و گرسنگی در یمن شده، اشاره می‌کنند. اما مشکل اینجاست که سعودی‌ها بارها به مذاکره با یمنی‌ها چراغ سبز نشان داده‌اند ولی حاضر نیستند که انصارالله را به عنوان جریان اصلی در یمن به رسمیت بشناسند.
عربستان به دنبال آن است تا آتش‌بس اجرا شود و اسرای خود را با یمن مبادله کند؛ ولی هیچ نام و نشانی از انصارالله دراین میان نباشد و در مقابل این جریان هم بارها اعلام کرده هر راه‌حلی که توقف حملات و لغو محاصره یمن را مدنظر قرار ندهد، محکوم به شکست است. به هر ترتیب قرار ندادن نام انصارالله در فهرست تروریستی آمریکا و ارسال نامه محرمانه از سوی واشنگتن به این جریان نشان می‌دهد که ایالات متحده بر خلاف سعودی‌ها انصارالله را به عنوان یکی از بازیگران اصلی یمن به رسمیت شناخته است؛ امری که می‌تواند باعث تند شدن رفتار دموکرات‌ها علیه سعودی‌ها طی ماه‌های آینده شود.
دیدگاه تان را بنویسید