فرشاد گلزاری

 دو روز پیش (پنجشنبه) لیزا گراندی، مسئول هماهنگ‌کننده امور انسانی سازمان ملل در یمن هشدار داد که این کشور به دلیل کمبود منابع مالی بار دیگر در آستانه قحطی قرار گرفته است. او اعلام کرد که برنامه کمک‌رسانی‌هایی که شامل مراقبت‌های بهداشت و مواد غذایی می‌شود، به دلیل کمبود منابع مالی مختل و باعث بروز نگرانی‌ها شده است و اوضاع اقتصادی به طرز نگران‌کننده‌ای بسیار وخیم است. در این راستا او با اشاره به موانع موجود گفت که برنامه جهانی غذا به ۱۳ میلیون تن از شهروندان یمنی کمک‌رسانی می‌کرد، اما در حال حاضر کمک‌های خود را کاهش داده و فقط می‌تواند به ۸.۷ میلیون یمنی کمک کند که حتی برخی از آنها نیمی از سهمیه غذایی موردنظر را دریافت می‌کنند. این در حالیست که برنامه توسعه سازمان ملل در اواخر ماه ژوئن اعلام کرد،  بیش از ۲۰ میلیون شهروند یمنی از قحطی و گرسنگی مزمن رنج می‌برند و در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا هستند. با نگاهی به اظهارات لیزا گراندی و جمع و تفریق زدن اعداد موجود به این سوال می‌رسیم که چرا دامنه این وضعیت در یمن روز به روز گسترده‌تر می‌شود؟

سوال بعدی این است که آیا عربستان باعث و بانی این وضعیت است یا کشورهای دیگر هم در این میان حضور دارند؟ بدون تردید پاسخ اول و آخر این ماجرا و به صورت کلی پرونده یمن، سعودی‌ها هستند که طی پنج سال، خاکِ یمن را هزاران بار شُخم زده‌اند و حالا مجدداً همین موضوع را تکرار می‌کنند. برای اینکه تاثیر حملات عربستان و گسترة آن را درک کنید باید به ذکر یک مثال عینی بپردازیم. روز پنجشنبه گذشته رسانه‌های یمنی اعلام کردند که جنگنده‌های ائتلاف عربی حملات هوایی گسترده‌ای را به دو استان مأرب و الجوف در شمال یمن انجام دادند.

رسانه‌های مذکور همچنین اعلام کردند، جنگنده‌های ائتلاف عربی به استان مأرب واقع در شمال شرقی یمن و شهرستان‌های مجزر، صراوح، ماهلیة و العبدیة ۳۴ حمله هوایی انجام دادند. جنگنده‌های ائتلاف عربی با چهار حمله هوایی استان الجوف واقع در مرزهای با عربستان و شهرستان خب و شعف واقع در شرق الجوف را هدف قرار دادند. بر اساس همین اخبار جنگنده‌های سعودی طی 24 ساعت جمعاً 38 حمله هوایی در دو استان مأرب و الجوف انجام دادند که هنوز هیچ آمار رسمی از تعداد کشته‌شدگان منتشر نشده است. نمونه دیگر حملات سعودی‌ها را می‌توان در سال 1394 که اوایل تجاوز به یمن بود مشاهده کرد. به یاد داریم که در آن سال جنگنده‌های یمن یک کارخانه تولید آرد گندم را چهار بار بمباران کردند که مطمئن شوند هیچ آردی از این کارخانه به نانوایی‌ها ارسال نمی‌شود!

سعودی‌ها همان قدر که خود را به عنوان خادمین حرمین (مکه و مدینه) ذی‌حق و شایسته می‌دانند به همان اندازه در کسری از ثانیه می‌توانند دریایی از خون راه بیندازند و شنیع‌ترین جنایات را ثبت و ضبط کنند. نمونه آن را باید تکه تکه کردن خاشقجی در کنسولگری سعودی در استانبول دانست.

به  هر ترتیب آنچه امروز ما به عنوان «قحطی یا گرسنگی» در یمن شاهد هستیم، حاصل اقداماتی است که سعودی‌ها طی پنج سال اخیر آن را کلید زده‌اند که تحت عنوان ائتلاف عربی از آن یاد می‌کنند. ائتلافی که مصر به‌عنوان بزرگترین ارتش عربی جرأت همراهی با ریاض در پرونده یمن را نداشت و درنهایت امارات در کنار سعودی‌ها ماند. البته همراهی امارات هم از سال اخیر تاکنون با مشکلاتی همراه بوده است که نمونه آن را باید در جنگ تن به تن میان اعضای شورای انتقالی جنوب یمن (تحت حمایت امارات) با دولت مستعفی منصور هادی که ذیل نظر ریاض فعالیت می‌کند، مشاهده کرد. با گذر از این حواشی باید کمی به متن برگردیم و این سوال مطرح ‌شود که پشت پرده قحطی و گرسنگی در یمن کدام کشورها هستند؟

بر اساس گزارش عفو بین‌الملل، انگلیس تسلیحاتی به ارزش پنج میلیارد پوند طی جنگ یمن به عربستان فروخته است و تمام این تسلیحات در حال قربانی‌ کردن غیرنظامیان یمن است

لندن- واشنگتن:

کلونی صادرات تسلیحات!  

با وجود اینکه سازمان ملل و فرستاده ویژه این سازمان در امور یمن (مارتین گریفیث) درحال مذاکره برای برقراری آتش‌بس الزام‌آور با مقامات دولت مستعفی یمن و رهبران جنبش انصارالله است، چند روز قبل «لیز تروس»، وزیر تجارت انگلیس در بیانیه‌ای اعلام کرد: «دولت انگلیس در زمینه عدم صدور مجوز جدید برای صادرات سلاح و تجهیزات نظامی به عربستان همانند گذشته عمل نمی‌کند؛ چراکه ما رای دادگاه در خصوص عدم فروش سلاح به عربستان را اجرا کرده‌ایم و این یعنی می‌توانیم بار دیگر مجوز جدید صادرات سلاح به عربستان صادر کنیم.» محتوای سخنان وزیر تجارت انگلیس صریحا نشان می‌دهد لندن در حال ارسال تسلیحات و تجهیزات جدید نظامی به بزرگترین انبار تسلیحات منطقه یعنی «عربستان سعودی» است. به موازات اظهارات وزیر تجارت انگلیس، سازمان عفو بین‌الملل از تصمیم تازه دولت این کشور درخصوص صادرات مجدد سلاح به عربستان سعودی انتقاد کرد. این سازمان در بیانیه‌ای این اقدام دولت انگلیس را بی‌توجهی به قانون خواند؛ چراکه براساس اسناد منتشر شده، انگلیس تسلیحاتی را به ارزش پنج میلیارد پوند طی جنگ یمن به عربستان فروخته است و تمام این تسلیحات در حال قربانی‌ کردن غیرنظامیان است. اینکه آیا لندن، سیستم نظارت بر تولید و صادرات تسلیحات نظامی خود را تغییر می‌دهد یا خیر؟ سوالی است که پاسخ آن منفی است اما مساله اینجاست که آمریکایی‌ها هم در این بازار حضور دارند. چندی پیش سخنگوی نیروهای مسلح یمن اعلام کرد که نیروهای یمنی مجموعه‌ عظیمی از سلاح‌ها را کشف کرده‌اند که روی آنها علامت و نشان «آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا» در استان البیضا حک شده است! اینکه سازمان‌ها و نهادهای غربی و حتی زیرمجموعه‌های سازمان ملل به عنوان یک پوشش برای رساندن ادوات و تسلیحات در منازعه مورد استفاده قرار می‌گیرد، یک امر مسبوق به سابقه است. اساساً هدف ایالات متحده از پرداخت کمک‌های سالیانه به نهادهایی مانند سازمان بهداشت جهانی، فائو و غیره نفوذ به کشورهای هدف در پوشش این مجموعه‌ها است و بخش دیگرش حمایت‌های اطلاعاتی یا نظامی از طرف‌های درگیری است که منافع واشنگتن را تامین و دنبال می‌کند. در یمن هم شاهد چنین ماجرای وحشتناک و به شدت خطرناک هستیم. اینکه یکباره سازمان آکسفام و هفت سازمان بین‌المللی که در یمن فعالیت می‌کنند ادامه جنگ و فروش تسلیحات به عربستان سعودی را محکوم می‌کنند یک موضوع مهم اما خنده‌دار است؛ چراکه اساساً سازمان آکسفام یک نهاد بریتانیایی است که در آکسفورد مستقر است و در واقع موسسه‌ای است که عمده مسئولان آن، ماموران بازنشسته سرویس اطلاعاتی بریتانیا هستند.

آنچه امروز به عنوان «قحطی یا گرسنگی» در یمن شاهدش هستیم، حاصل اقداماتی است که سعودی‌ها طی پنج سال اخیر آن را کلید زده‌اند که تحت عنوان ائتلاف عربی از آن یاد می‌کنند

 این وضعیت را اگر در کنار محاصره پنج ساله فرودگاه صنعا توسط سعودی‌ها قرار دهیم به خوبی می‌بینیم که قحطی و گرسنگی حاصل یک معادله پیچیده در یمن است. معادله‌ای که سازمان ملل نتوانسته تاکنون آن را حل و فصل کند و از سوی دیگر پترودلارهای سعودی و تبدیل شدنش به تسلیحات، موجب شده تا غیرنظامیان یمن با طاعونِ فقر و گرسنگی روبرو شوند. امری که شیوع کرونا هم آن را تشدید کرده است و هیچ‌کس پاسخگوی این وضعیت نیست.