موج جدید ویرانی و کشتار در افغانستان

سجاد موسوی راضی

در یک روز مملو از خشونت در افغانستان چندین افسر پلیس، تعدادی سرباز، و تعدادی از شهروندان این کشور توسط آشوب‌گران کشته شدند. آشوب‌طلبان در چهار حمله مستقل به یک پایگاه نظامی حمله کردند، یک رئیس پلیس را کشتند، یک پاسگاه پلیس را  ویران کردند، و در یک مراسم یادبود بمب‌گذاری کردند.

در کابل، پایتخت افغانستان، مراسم یادبود مردی که افغان‌ها به عنوان قهرمان از او یاد می‌کنند، با حمله بمب‌گذاران انتحاری به خشونت کشیده شد. در این حمله که بمب‌گذاران انتحاری به میان شرکت‌کنندگان در مراسم رفتند، هفت تن کشته شدند و پلیس صد تن از عزاداران را به خاطر شلیک‌های هوایی

 بازداشت کرد.

اما مرگبارترین این حملات توسط آشوبگران طالبان در ولایت بغلان صورت گرفت. طی این حمله که روز یکشنبه (18 شهریور 1397) انجام شد یک پایگاه نظامی ویران شد. به گفته مقامات محلی در این حمله نزدیک به 62 تن جان باختند که 40 نفر از آنان نیروهای امنیتی بوده‌اند.

این پایگاه نظامی دومین پایگاه مهمی است که طی یک ماه گذشته در ولایت بغلان به دست آشوب طلبان می‌افتد. همچنین اینکه در منطقه شمال افغانستان این سومین پایگاه نظامی است که در همین مدت به دست مخالفان دولت افتاده است.

عبدل هی نعمتی، فرماندار بغلان اعلام کرد که پایگاه ارتش ملی افغانستان در روستای مانگالا، در بخش بغلان مرکزی، واقع در شمال پول کمری، پایتخت استان، به طور کامل در محاصره آشوب‌طلبان قرار گرفته است.

طی سال‌های اخیر تلفات نیروهای امنیتی افغانستان به طور ثابتی افزایش یافته است، چراکه بیشتر نیروهای ائتلاف‌های بین‌المللی خاک افغانستان را ترک کرده‌اند و مبارزات را به دست افغان‌ها سپرده‌اند.

به گزارش بازرس ویژه در کارگروه بازسازی افغانستان، یکی از آژانس‌های تحت نظر سازمان ملل متحد، در ده ماهه ابتدایی سال 2016 میلادی تعداد نیروهای پلیس و سربازان افغانی که در حملات کشته شدند به شش هزار و 785 نفر رسید که به معنی مرگ 20 تن نیروی امنیتی در روز بود.

بر اساس اعلام این موسسه از آن زمان تا کنون ارتش آمریکا آمار تلفات را به خواست دولت افغانستان محرمانه نگاه داشته است. بسیاری از تحلیلگران محلی بر این باورند که به شکلی حتمی آمار رسمی تلفات نیروهای امنیتی افزایش

 یافته است.

در شهر کابل صدها مرد مسلح روز یکشنبه به خیابان‌ها ریختند و با بستن خیابان‌ها و شلیک هوایی با ممنوعیت برگزاری مراسم‌هایی مانند مراسم یادبود احمد شاه مسعود، رهبر منطقه شمالی که سال 2001 توسط القائده کشته شد، به مخالفت پرداختند. مقام‌های بهداشتی افغانستان اعلام کردند در جریان این اغتشاش 13 تن به دلیل برخورد تیرهای هوایی در حال سقوط بستری شدند.

حشمت استنیکزای، سخنگوی پلیس کابل اعلام کرد که تعدادی جوان نیز با چاقو و ساطور به این مراسم عزاداری متلاطم پیوستند. پلیس نیز 100 نفر را به جرم اختلال در نظم عمومی دستگیر کرد، اسلحه‌ها را توقیف کرد و 30 خودرویی که در این جریان استفاده شده بود را مصادره کرد.

سال‌ها است که تجمعات بی‌نظم و اغلب خشونت‌بار به یکی از ویژگی‌های سالانه در شهر کابل تبدیل شده است.

احمد شاه مسعود به همراه یاران تاجیک خود به عنوان رهبر اتحاد شمال با طالبان مبارزه می‌کرد. اما سایر گروه‌های افغان از وی به عنوان جنایتکار جنگی یاد می‌کنند و اعتقاد دارند که وی مخالفان را به صورت جمعی می‌کشته است.

در میدان احمد شاه مسعود، واقع در نزدیکی سفارت آمریکا، نیروهای امنیتی یک نفر را که مظنون به حمل کمربند انتحاری بود به ضرب گلوله از پای درآوردند. پس از آن، یک حمله انتحاری دیگر توسط یک موتورسوار به داخل جمعیتی که برای مراسم احمدشاه دور هم آمده بودند صورت گرفت که منجر به کشته شدن هفت نفر و زخمی شدن 20 تن شد.

یک مقام ارشد پلیس اعلام کرد که در شمال ولایت بغلان آشوب‌گران روز یکشنبه توانستند با کشتن نزدیک به 40 سرباز، شهروند و ماموران پلیس محلی در پاسگاه‌های محلی، پایگاه نظامی مانگالا را تصرف کنند.

این مقام در حالی که مجاز به انتشار این اطلاعات نبود، به شرط فاش نشدن نامش حاضر به مصاحبه شد. مقام‌های افغان معمولا در پاسخ به گزارش‌های اولیه از شکست‌های جدی، این گزارش‌ها را

رد می‌کنند.

غفور احمد جاوید، یک سخنگوی وزارت دفاع در کابل ادعا کرد که توضیح مقام‌های محلی در رابطه با تاسیسات نظامی و عنوان کردن آن به عنوان یک پایگاه نظامی نادقیق است.

آقای جاوید اظهار کرد که این تاسیسات یک ایستگاه بازرسی بوده است که نمایندگان ارتش ملی افغانستان و سایر واحدها در آن حاضر بوده‌اند. جاوید همچنین این گزارش که طالبان این تاسیسات نظامی را تصرف کرده‌اند به طور کلی تکذیب کرد و اظهار کرد که مدافعان این تاسیسات، آن را رها کرده‌اند. وی تاکید کرد: «ما تعداد دقیق نیروهای ارتش ملی حاضر در ایستگاه بازرسی و نیز تعداد تلفات را هنوز نمی دانیم»

محمد صفدر محسنی، رئیس شورای ولایت بغلان، اعلام کرد که حتی پیش از سقوط کامل پایگاه نظامی یاد شده، تعداد کشته‌شدگان 22 تن بود که شامل 16 سرباز ارتش، چهار نیروی ویژه پلیس، و دو نیروی محلی پلیس می‌شد.

پیش از این روستای مانگلا یکی از مقرهای طالبان بود و شورشیان توانسته بودند سال گذشته یکبار دیگر این پایگاه نظامی را به تصرف خود در آوردند. اما بعدتر دولت توانست کنترل منطقه را در دست بگیرد.

آشوب‌طلبان در اواسط ماه آگوست امسال نیز یک پایگاه نظامی دیگر و یک پاسگاه پلیس نزدیک به آن را در ولایت بغلان تخریب کرده بودند. بنابر اعلام مقام‌های محلی در آن حملات 39 سرباز و نیروی پلیس کشته شدند. این پایگاه نیز در بخش بغلان مرکزی و در نزدیکی روستای علاالدین قرار داشت.

مقام‌های محلی اعلام کرده‌اند که از دست دادن دو پایگاه نظامی، کل منطقه را با خطر مواجه می‌کند و انجام سفر در بزرگراه ارتباطی شمال-جنوب میان پایتخت و شمال افغانستان را پر مخاطره می‌کند.

آقای محسنی، رئیس شورای ولایت بغلان، گفت: «پس از سقوط نخستین پایگاه نظامی، سایر پایگاه‌ها یکی پس از دیگری در حال سقوط هستند. طالبان مقدار زیادی اسلحه، مهمات، و خودرو را در این پایگاه‌ها ضبط کرده است. این یک خطر بزرگ برای ولایت بغلان است. از نیروهای این منطقه حمایت نشد، آنها تقویت نشدند»

یکی دیگر از شکست‌هایی که در ولایت بغلان اتفاق افتاد تنها یک روز پس از این رخ داد که یک پایگاه نظامی دیگر در ولایت فاریاب در کمپ چینی‌ها سقوط کرد.

در این حمله تمامی 106 نفر سرباز یک شرکت تامین نیروی نظامی افغانستان کشته شدند و یا توسط شورشیان به اسارت گرفته شدند. مدافعان ادعا کردند که بارها تقاضای تقویت نیروها و تامین مهمات کردند اما این امر هیچگاه محقق نشد.

اما در مرکز افغانستان، روز یکشنبه شورشیان به مراکز اصلی منطقه دی میرداد در ولایت واردک حمله کردند و رئیس پلیس منطقه به همراه نه تن دیگر از نیروهای امنیتی را کشتند. عبدالرحمان منگال، سخنگوی فرمانداری واردک اظهار کرد که در حملات بعدی نیز 52 تن دیگر کشته شدند و 65 نفر نیز زخمی گشتند.

در غرب افغانستان، مقام‌های اعلام کردند که شورشیان به یک پاسگاه پلیس در ولایت هرات حمله کرده و نه افسر پلیس را کشتند. رئیس پلیس این منطقه نیز اعلام کرد که هشت تن از شورشیان نیز در این حملات کشته شدند.