یک کارشناس مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه «اینستکس» می‌تواند راه خروج از بن‌بست فعلی باشد.

نوذر شفیعی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، با اشاره به خبر عملیاتی شدن «اینستکس»، در خصوص تهدید ایالات متحده علیه شرکت‌های اروپایی و خریداران نفت ایران و همچنین نگرانی تهران از محدود عمل کردن این سازوکار مالی گفت: در خصوص فرآیند این مساله باید بدانیم که در چهارچوب برجام، توافقاتی میان ایران و ۱+۵ صورت گرفت که هر دو طرف در همان راستا تعهداتی را پذیرفتند. ایران طی این فرآیند به تعهدات خود عمل کرد در حالی که حتی پیش از خروج آمریکا از برجام، طرف‌های دیگر توافق هسته‌ای از انجام تعهدات خود عقب بودند و با خروج آمریکا نیز این تعهدات نه تنها به تاخیر افتاد بلکه دیگر اجرایی نشد. وی ادامه داد: با این حال اروپا به دلیل اینکه برجام را محصول مهمترین کار سیاسی خود پس از جنگ جهانی دوم می‌دانست و این توافق در واقع رنگ و بوی اروپایی مستقل داشت؛ به رغم خروج آمریکا پای کار برجام ایستاد و سعی کرد مکانیزم‌هایی را برای اجرایی شدن برجام طراحی کند.  شفیعی افزود: یکی از مهمترین این کارها نیز سازوکار مالی همکاری با ایران بود که البته حتی اروپایی‌ها در اجرای این تعهد هم خیلی تعلل به خرج دادند و در نهایت با تهدید و عملیاتی کردن این تهدید ایران که تعهدات یک طرفه را نمی‌پذیرد، اروپا تحت فشار، مجبور شد صحبت از تسریع در روند گشایش کانال مالی کند. این کارشناس مسائل بین‌الملل با تاکید بر اینکه امروز اروپا تحت دو فشار بیرونی قرار گرفته است، گفت: در حال حاضر اروپا با ایرانی مواجه است که تهدید می‌کند در صورت عدم اجرای تعهدات طرف اروپایی، گام به گام تعهدات خود را در برجام کاهش خواهد داد و آمریکا هم تهدید می‌کند با شرکت‌های همکار با ایران برخورد خواهد کرد. 

وی افزود: در حال حاضر نیز اروپا سعی کرده است این دو فشار را با راه‌اندازی «اینستکس» از یک سو و محدود نگه داشتن فعالیت این کانال مدیریت کند که تلاشی برای راضی نگه داشتن ایران و ایالات متحده است. با این حال اینکه این ابتکار بتواند تهران و واشنگتن را توامان راضی نگه دارد، به نظر محل بحث است و هر دو نسبت به این موضوع نگران هستند. وی ادامه داد: به نظر می‌رسد صلاح اروپا در این است که جانب ایرانی کار را رعایت کرده و وعده‌ای که به تهران داده شده را تحقق ببخشد؛ چرا که پیامد هرگونه بحران در منطقه معطوف به اروپا است. باید بدانیم که امروز همه مسائل در مرحله آستانه‌ای قرار دارد؛ تهدیدهای ایران در خصوص برجام یکی پس از دیگری عملیاتی می‌شود، آمریکایی‌ها در خلیج فارس حضور دارند و سطح تنش بالا است. در این شرایط است که باید راهی برای خروج همه از بن‌بست پیدا شود.