آریا طاری

بلافاصله بعد از اعلام خبری

در خصوص حذف احتمالی استقلال و پرسپولیس از رقابت‌های فصل آینده لیگ قهرمانان آسیا، مدیران باشگاه با شتاب‌زدگی از صدور مجوز حرفه‌ای‌شان صحبت کردند. اینکه چه روندی برای دریافت این مجوز طی شده، در نوع خودش جالب به نظر می‌رسد. چراکه ای.اف.سی به صورت رسمی با تمدید مهلت صدور این مجوز مخالفت کرده بود. به نظر می‌رسد فدراسیون فوتبال با صادر کردن این مجوز برای دو باشگاه، مرتکب ریسک بزرگی شده که می‌تواند فوتبال ایران را با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو کند.

مجوز حرفه‌ای سرخابی‌ها در حالی از سوی فدراسیون تایید شده که این دو باشگاه هنوز کوچک‌ترین قدمی برای حمل مشکلات و ابهامات‌شان برنداشته‌اند. از یک طرف، مسائل مالی هنوز به قوت خود باقی هستند و هر دو باشگاه پرونده‌های بدهی سنگینی به مهره‌های داخلی و خارجی‌شان در سال‌های گذشته دارند. از سوی دیگر هیچ‌کدام از دو باشگاه، صاحب استادیوم اختصاصی نیستند و حتی امکانات اولیه یک تیم فوتبال را در اختیار ندارند. نحوه درآمدزایی دو باشگاه هم اصلا شفاف به نظر نمی‌رسد. چراکه پرسپولیس و استقلال تا امروز از درآمدهایی مثل تبلیغات محیطی استادیوم و حق پخش تلویزیونی محروم بوده‌اند. قاعدتا میزان هزینه در این باشگاه‌ها بیشتر از درآمدشان است و این با همه قوانین مالی فوتبال در سراسر جهان مغایرت دارد. شاید در چنین شرایطی بهتر بود که این دو تیم، قید شرکت در رقابت‌های فصل آینده لیگ قهرمانان را بزنند. چراکه به نظر می‌رسد آنها فاقد صلاحیت لازم برای قرار گرفتن در بین تیم‌های نهایی این تورنمنت هستند. با این حال فدراسیون فوتبال دست به یک ریسک بزرگ زده و آنها را به عنوان باشگاه‌هایی با مجوز حرفه‌ای به ای.اف.سی معرفی کرده است. این در حالی است که فدراسیونی‌ها تا همین دو روز قبل، خواهان تمدید زمان بررسی برای انجام این کار شده بودند و البته ای.اف.سی با شدت با این تمدید مخالفت کرده بود. اگر به هر دلیلی اثبات شود که استقلال و پرسپولیس شایستگی دریافت مجوز حرفه‌ای را ندارند و فدراسیون به صورت غیرقانونی این مجوز را به آنها تقدیم کرده، مجموعه مدیریت فوتبال ایران با جریمه سنگینی روبه‌رو خواهد شد. تایید سرخابی‌ها از سوی فدراسیون ابدا به معنای قطعی شدن حضور آنها در لیگ قهرمانان نیست. هنوز این احتمال وجود دارد که هر دو تیم از آسیا کنار بروند و فدراسیون به خاطر اشتباه در تایید آنها، با برخورد سفت و سخت کنفدراسیون فوتبال آسیا روبه‌رو شود. مدیران فدراسیون فوتبال تا 48 ساعت گذشته، به هیچ وجه خواهان اعطای مجوز حرفه‌ای به پرسپولیس و استقلال نبودند اما ظاهرا فشارهایی از سوی وزارت ورزش و مقام‌های بالادستی، نظر آنها را تغییر داده است. این افراد در ظاهر، از یک فاجعه ملی جلوگیری کرده‌اند اما این کار ممکن است به خلق یک فاجعه بزرگ‌تر برای ورزش ایران بینجامد.

تایید سرخابی‌ها از سوی فدراسیون ابدا به معنای قطعی شدن حضور آنها در لیگ قهرمانان نیست. هنوز این احتمال وجود دارد که هر دو تیم از آسیا کنار بروند و فدراسیون به خاطر اشتباه در تایید آنها، با برخورد سفت و سخت کنفدراسیون فوتبال آسیا روبه‌رو شود

فدراسیون به تشخیص مدیرانش، سه ماه دیگر به پرسپولیس و استقلال زمان داده تا همه موانع را از مسیر حرفه‌ای شدن بردارند. با این حال آشکار به نظر می‌رسد که در این زمان هیچ تغییر بزرگی برای آبی‌ها و قرمزها اتفاق نخواهد افتاد. باید بپذیریم که این دو باشگاه به تنهایی نمی‌توانند همه چیز را حل کنند. چراکه قدرت تصمیم‌گیری افراد حاضر در کادر مدیریتی دو تیم هم محدودیت‌های مشخصی دارد. برای مثال اگر شرایط «مالکیت» دو باشگاه همواره با واکنش منفی ای.اف.سی روبه‌رو شده، این وزارت ورزش است که باید دست به کار شود و این شرایط را تغییر بدهد. دولت باید یک بار برای همیشه، قید مالکیت مشترک دو باشگاه را بزند و تصمیمش را برای واگذاری آنها عملی کند. در یک دهه گذشته، همواره خصوصی‌سازی به عنوان یک هدف بزرگ برای آینده دو تیم مطرح شده اما تجربه نشان می‌دهد که دولت‌های مختلف، هرگز یک برنامه جامع، عملی و جدی برای محقق کردن خصوصی‌سازی نداشته‌اند. نمی‌توان انتظار داشت که در سه ماه آینده، مشکلات مالی دو باشگاه هم به طور کامل رفع شوند. تنها کاری که در این بازه زمانی می‌توان برای تغییر شرایط انجام داد، مجاب کردن تلویزیون به پرداخت رقم حق پخش تلویزیونی به باشگاه‌ها است. تا امروز در چند مقطع مختلف، جلساتی بین صداوسیما و فدراسیون فوتبال برگزار شده اما این توافق‌های اولیه هرگز در مسیر تبدیل شدن به یک توافق نهایی قرار نگرفته‌اند. در نتیجه امید چندانی به تکرار این اتفاق هم وجود ندارد و بعید است رقمی از سوی رسانه ملی به باشگاه‌های فوتبال در ایران پرداخت شود.

شاید از دست دادن تورنمنتی مثل لیگ قهرمانان در نگاه اول فاجعه به نظر برسد اما این بدترین اتفاقی نیست که می‌تواند برای استقلال و پرسپولیس رخ بدهد. فاجعه بزرگ‌تر، قرار گرفتن این دو باشگاه در مسیر نابودی است. بد نبود اگر فدراسیونی‌ها فقط یک بار ایستادگی می‌کردند و تا زمان حل شدن همه چالش‌های این دو باشگاه، اجازه شرکت کردن‌شان در لیگ قهرمانان آسیا را نمی‌دادند. تنها دستاورد این تیم‌ها از شرکت در لیگ قهرمانان، رسیدن به پاداش مالی است که آن هم به خاطر تحریم‌ها پرداخت نمی‌شود. در نتیجه این بازگشت مصلحتی، تنها مسکنی برای یک زخم بسیار عمیق است.