دیدار نماینده ترامپ با پوتین، پیش‌درآمد پرده آخر جنگ اوکراین ارزیابی شد؛
دیدار دو رئیس‌جمهور با یک طرح صلح
رامین پرتو
چند روز پیش استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در کرملین دیدار کرد اما جزئیاتی از این دیدار به بیرون درز نکرد اما تمام تحلیل‌ها گویای آن بود که محوریت این دیدار بر اساس جنگ اوکراین استوار بوده است. در این راستا یوری اوشاکوف، مشاور رئیس‌جمهور روسیه اعلام کرد گفت‌وگوی انجام‌شده میان «ولادیمیر پوتین» و «استیو ویتکاف» نماینده ویژه آمریکا، سازنده بوده است. بر اساس اظهارات اوشاکوف، در این دیدار بحران اوکراین به‌طور مفصل مورد بررسی قرار گرفته و ولادیمیر پوتین پیام‌هایی را در خصوص این بحران به طرف آمریکایی منتقل کرده است. مشاور رئیس‌جمهور روسیه همچنین افزود که پیام‌هایی نیز از سوی «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در خصوص اوکراین دریافت شده است.
به گفته او، در این دیدار همچنین درباره چشم‌اندازهای توسعه احتمالی همکاری‌های راهبردی میان ایالات متحده آمریکا و روسیه تبادل نظر صورت گرفته است. علاوه بر این، کریل دیمیتریف، رئیس صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه و نماینده ویژه رئیس‌جمهور روسیه در امور همکاری اقتصادی با کشورهای خارجی، پس از دیدار پوتین و ویتکاف گفت که گفت‌وگو بر همه چیز غلبه خواهد کرد. او با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت: از همه شما بابت آرزوهای خوبتان برای موفقیت سفر استیو ویتکاف به مسکو سپاسگزارم ... گفت‌وگو پیروز خواهد شد».
در این راستا دونالد ترامپ در پیامی در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: «استیو ویتکاف، فرستاده ویژه من به‌تازگی دیداری بسیار سازنده با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه داشته است. پیشرفت چشمگیری حاصل شد! سپس من برخی از متحدان اروپایی‌مان را در جریان گذاشتم. همه بر این باورند که این جنگ باید پایان یابد و ما در روزها و هفته‌های آینده برای رسیدن به این هدف تلاش خواهیم کرد».
در پی انتشار این خبر، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین از گفت‌وگوی تلفنی خود با ترامپ خبر داد: «من با رئیس‌جمهور ترامپ گفت‌وگو کردم. این گفت‌وگو پس از سفر آقای ویتکاف، نماینده ترامپ به مسکو انجام شد. موضع مشترک ما با شرکای‌مان کاملا روشن است: جنگ باید پایان یابد و این پایان باید عادلانه باشد. رهبران اروپایی نیز در این مکالمه حضور داشتند و من از حمایت هر یک از آن‌ها سپاسگزارم». وی در ادامه گفت: «ما در مورد اظهارات مطرح‌شده در مسکو گفت‌وگو کردیم. اوکراین قطعا از استقلال خود دفاع خواهد کرد. ما همه به صلحی پایدار و قابل‌اعتماد نیاز داریم. روسیه باید به جنگی که آغاز کرده
پایان دهد».
تمام این اظهارات و مواضع به خوبی نشان می‌دهد که سفر ویتکاف به روسیه و دیدار وی با پوتین بر اساس یک توافق پشت پرده انجام شده؛ چراکه در این میان تمام مواضعی که از داخل و خارج مسکو و واشنگتن اتخاذ شده به نوعی نشان می‌دهد که همه چیز برای یک توافق میان دو طرف در حال آماده‌سازی است.
پوتین عدم عضویت اوکراین در ناتو و توقف گسترش بیشتر این پیمان نظامی، محدودسازی توانایی نظامی اوکراین به‌ویژه در حوزه سلاح‌های راهبردی و فراهم‌سازی زمینه سیاسی برای تشکیل دولتی در کی‌یف که نسبت به مسکو مواضع دوستانه‌تری اتخاذ کند، را برای ختم جنگ در نظر دارد
به عنوان نمونه شی جینپینگ رئیس‌جمهور چین دیروز (جمعه) با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه گفت‌وگویی تلفنی داشت و خبرگزاری ریانووستی در این باره نوشت که رسانه‌های چینی گزارش دادند این تماس به درخواست طرف روسی برقرار شد. شی جینپینگ در این تماس گفت که پکن از حفظ تماس‌ها، بهبود روابط میان روسیه و چین و پیشبرد راهکار سیاسی برای بحران اوکراین استقبال می‌کند.
رئیس‌جمهور چین درباره بحران اوکراین گفت که راهکار ساده‌ای برای مسائل پیچیده وجود ندارد و پکن به پیشبرد صلح و مذاکره میان طرفین کمک خواهد کرد. رهبران دو کشور همچنین از سطح بالای اعتماد سیاسی دوجانبه و همکاری میان روسیه و چین استقبال کردند.
از سوی دیگر خبرگزاری امارات (WAM) در مورد سفر رئیس امارات متحده عربی به روسیه گزارش داد که «محمد بن زاید آل نهیان»، رئیس امارات متحده عربی بار دیگر تشکر و قدردانی خود را از «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه برای تسهیل تلاش‌های میانجیگری امارات متحده عربی برای تبادل زندانیان بین روسیه و اوکراین که شامل بیش از چهار هزار زندانی بود، ابراز و بر آمادگی امارات متحده عربی برای انجام هرگونه تلاش بیشتر در این موضوع بشردوستانه تاکید کرد.
وی افزود که روابط امارات و روسیه «بر پایه‌های محکم اعتماد و احترام متقابل و بر پایه میراث دیرینه همکاری سازنده و اقدام مشترک بیش از پنج دهه بنا شده است». رئیس امارات متحده عربی بر تعهد کشورش به ایجاد مشارکت‌های توسعه‌ای مؤثر با کشورهای مختلف در سراسر جهان و تقویت همکاری‌های بین‌المللی برای مقابله با چالش‌های مشترک جهانی و دستیابی به توسعه و رفاه پایدار برای همه مردم جهان تاکید کرد.
دیدار استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ با پوتین در کرملین در حالی انجام شد که رئیس‌جمهور آمریکا و حتی زلنسکی در تماس‌ها و دیدارهای بهم پیوسته این تحرکات را مثبت ارزیابی کردند
احتمال پایان درگیری‌ها در پی یک دیدار
در راستا فاکس نیوز به نقل از یک منبع آگاه اعلام کرد که دیدار «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا و «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه ممکن است این هفته برگزار شود. شبکه فاکس نیوز به نقل از این منبع آگاه در این باره گزارش داد که مقامات در حال بررسی اولیه برای برگزاری این اجلاس در پایان هفته آینده هستند. به نوشته این رسانه، محل برگزاری هنوز قطعی نشده است اما مجارستان، سوئیس، رم و امارات متحده عربی در میان گزینه‌های احتمالی
قرار دارند.
با این حال، این نشست ممکن است در نهایت لغو شود، چراکه ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین مقامات را در جریان درباره مفاد قانون اساسی اوکراین قرار داده است که هرگونه امتیاز سرزمینی نیازمند برگزاری یک همه‌پرسی ملی است. اگر این دیدار برگزار شود، اولین ملاقات پوتین و ترامپ پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید در سال جاری خواهد بود. این نشست می‌تواند نقطه عطف مهمی در جنگ سه‌ساله اوکراین باشد، اگرچه هیچ تضمینی وجود ندارد که چنین دیداری به پایان درگیری‌ها منجر شود، چراکه مواضع روسیه و اوکراین همچنان هنوز فاصله زیادی دارد.
ترامپ که بعدا در کاخ سفید در برابر خبرنگاران حاضر شد، به سوالات درباره مکان احتمالی این نشست پاسخ نداد، اما در پاسخ به پرسشی درباره دیدار پوتین و زلنسکی گفت: احتمال بسیار خوبی وجود دارد که آن‌ها دیدار کنند. رئیس‌جمهور آمریکا از پیش‌بینی درباره نزدیکی به توافق برای پایان جنگ خودداری کرد و افزود که قبلا از این مورد ناامید شده‌ام! خبرگزاری ریانووستی در پی گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای پیرامون محل برگزاری دیدار احتمالی پوتین و ترامپ در هفته آتی گزارش داد که منابع مطلع در وزارت امور خارجه ایتالیا گفتند رم نقشی در این موضوع ندارد و فکر نمی‌کنند رم میزبان این
دیدار باشد.
سه شرط پوتین
اینکه در نشست احتمالی ترامپ و پوتین چه مسائلی مطرح خواهد شد مشخص نیست اما در این راستا نیویورک‌تایمز نوشته است که «در کرملین امید آن می‌رود که شاید دیدار مستقیم با ترامپ، که همواره نسبت به روسیه دیدگاهی همدلانه داشته، فرصت مناسبی باشد تا پوتین او را متقاعد کند از دیدگاه‌هایش درباره دلایل بنیادین جنگ حمایت کند».
به نوشته این روزنامه، رئیس جمهور روسیه سه هدف کلیدی دارد که عبارتند از: «جلوگیری از عضویت اوکراین در ناتو و توقف گسترش بیشتر این پیمان نظامی، محدودسازی توانایی نظامی اوکراین به‌ویژه در حوزه سلاح‌های راهبردی و فراهم‌سازی زمینه سیاسی برای تشکیل دولتی در کی‌یف که نسبت به مسکو مواضع دوستانه‌تری اتخاذ کند».
این نشریه در ادامه نوشت: «آنچه پوتین دنبال می‌کند صرفاً پایان یک جنگ نیست، بلکه ترسیم مجدد نظم امنیتی در اروپا با محوریت منافع روسیه است و در این میان، غرب هنوز به‌درستی قواعد بازی کرملین را درک نکرده است». نیویورک‌تایمز در پایان نتیجه‌گیری می‌کند که «طرح صلح روسیه» در واقع یک بازی بلندمدت است، نه توافقی فوری و «اگر غرب به درک درستی از اهداف آن نرسد، در تحولات آتی دچار انفعال راهبردی خواهد شد».
حال باید دید که آیا ترامپ و پوتین می‌توانند در دیدار خود پرده آخر جنگ اوکراین را رقم بزنند یا خیر؟
دیدگاه تان را بنویسید