جلیلی و پزشکیان به عنوان اولین چهره‌های سیاسی برای ورود به انتخابات هشت تیر اعلام آمادگی کردند؛
آغاز رسمی رقابت زودهنگام بر سر کرسی پاستور
محبوبه ولی
با درگذشت رئیس‌جمهور در سانحه هوایی بالگرد، فصل انتخابات ریاست جمهوری، زودتر از آنچه که باید در ایران فرارسید.
سه روز دیگر ثبت‌نام متقاضیان کاندیداتوری چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری آغاز می‌شود. بنا به اعلام ستاد انتخابات کشور متقاضیان از پنجشنبه هفته جاری (دهم خرداد) تا دوشنبه، چهاردهم خرداد، به مدت پنج روز در ساعات 8 تا 18 فرصت دارند با حضور در محل وزارت کشور نسبت به ثبت‌نام برای شرکت در رقابت‌های انتخاباتی پاستور اقدام کنند.
دیروز پس از انتشار خبری مبنی بر اینکه ثبت‌نام داوطلبان ریاست‌جمهوری الکترونیکی انجام می‌شود؛ محسن اسلامی، سخنگوی ستاد انتخابات آن را رد کرد و گفت که «پیش‌ثبت‌نام یا ثبت‌نام الکترونیکی که پیشنهاد اولیه بود منتفی است و ثبت‌نام داوطلبان به صورت حضوری خواهد بود.»
با توجه به فشرده بودن زمان‌بندی انتخابات، چهره‌های سیاسی اعلام آمادگی برای ورود به صحنه انتخابات را از هم‌اکنون آغاز کرده‌اند. تا اینجای کار دو چهره، یکی از طیف اصولگرایان؛ آن هم از نوع پایداری و دیگری منتسب به جریان اصلاحات، رسما از تصمیم قطعی خود برای ثبت‌نام در انتخابات خبر داده‌اند.
جلیلی «حتما» می‌آید
چهره اصولگرای مورد حمایت پایداری‌ها، سعید جلیلی است. دفتر وی دیروز اعلام کرد که او قصد حضور در انتخابات ریاست جمهوری را دارد. برخی منابع اطلاع داده‌اند که جلیلی شنبه‌شب در دفترش میزبان چهار نماینده مشهد در مجلس شورای اسلامی، یعنی آقایان پژمانفر، ظهوریان، اخلاقی و نخعی‌راد بوده است. در این جلسه از او برای حضور در انتخابات دعوت شده و نتیجه جلسه نیز تصمیم قطعی جلیلی برای ثبت‌نام در انتخابات بوده است.
سعید جلیلی که سال‌هاست از او به عنوان دولت در سایه یاد می‌شود، هم‌اکنون یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده رهبر انقلاب در شورای عالی امنیت ملی است.
جلیلی پیش از این، دو بار دیگر نیز در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرده است. یک بار در سال 1392 و انتخابات یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری که در نهایت با کسب بیش از چهار میلیون و 628 هزار رأی که معادل 11.36 درصد آرای ماخوذه بود، پس از حسن روحانی و محمدباقر قالیباف، سوم شد.
هشت سال بعد در سال 1400 و در جریان انتخابات سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری، جلیلی برای دومین بار وارد کارزار انتخابات شد. این بار اما تا روز آخر در رقابت‌های انتخاباتی باقی نماند و دو روز مانده به روز رأی‌گیری، به نفع ابراهیم رئیسی از کاندیداتوری انصراف داد.
«برای افزایش مشارکت می‌آیم»
دیروز اما پیش از سعید جلیلی، خبر اعلام آمادگی مسعود پزشکیان منتشر شد. این نماینده تبریز در مجلس صبح دیروز ضمن اعلام تصمیمش، گفت که قصدش از شرکت در انتخابات «افزایش مشارکت مردمی و آوردن برخی افراد پای صندوق‌های رأی در شرایطی است که این تصور در سطح داخلی و بین‌المللی در مورد ایران وجود دارد که مردم با صندوق‌ها قهر هستند.»
از این اظهارات چنین برمی‌آید که انگیزه پزشکیان از کاندیداتوری گرم کردن تنور انتخابات است؛ نه لزوما به دست گرفتن قوه اجرایی کشور.
با این حال برخی معتقدند که او با توجه به تیغی که شورای نگهبان پیشتر به روی کاندیداهای تراز اول اصلاحات کشیده، می‌تواند در نبود این کاندیداها، به عنوان گزینه اصلاحات به میدان بیاید.
رحمت‌الله بیگدلی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب دیروز خبر تصمیم پزشکیان برای کاندیداتوری را در شبکه ایکس منتشر کرد و در پایان با اشاره به سوابق او به عنوان سیاستمداری اصلاح‌طلب، او را «مقبول همه جناح‌های سیاسی کشور» خواند.
علی صوفی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب دیروز در گفت‌وگو با «انتخاب» گفته است که جبهه اصلاحات در حال تصمیم‌گیری درباره انتخابات و معرفی کاندیداست.
او البته تاکید کرده که «راهبرد اصلاح‌طلبان در انتخابات‌های بعد از 96، این است که سراغ کاندیدای نیابتی نروند.» مسعود پزشکیان، وزیر دولت اصلاحات می‌تواند کاندیدایی غیرنیابتی برای اصلاحات باشد؛ اما باید منتظر ماند و دید که جبهه اصلاحات در نهایت به چه جمع‌بندی خواهد رسید.
در حالی که جبهه اصلاحات در حال رایزنی و تصمیم‌گیری درباره گزینه مدنظر این جریان است، برخی معتقدند که اصلاح‌طلبان باید با کثرت نفرات وارد صحنه انتخابات شود و در نهایت از گزینه‌ای که توسط شورای نگهبان تایید می‌شود، حمایت کنند
دعوت از 11 اصلاح‌طلب و میانه‌رو
در حالی که جبهه اصلاحات در حال جمع‌بندی و تصمیم‌گیری درباره گزینه مدنظر خود است، گروهی معتقدند که اصلاح‌طلبان باید با کثرت نفرات وارد صحنه انتخابات شوند و در نهایت از گزینه‌ای که توسط شورای نگهبان تایید می‌شود، حمایت کنند.
عبدالکریم حسین‌زاده، منتخب نقده و اشنویه در این باره به ایلنا گفته که جریان اصلاحات و اعتدال باید حداکثر ظرفیت نامزدهای خود را بشناسد و فعال کند.
او با بیان اینکه بالای 100 نماینده اصلاح‌طلب و اعتدالی وارد مجلس شده‌اند، توضیح داده: «ما در مجلس دوازدهم گفتمان «نه به تندروی» را پیش کشیدیم و اتفاقا تعداد نمایندگان خوب با سوابق خوبی وارد مجلس شدند و در ادامه همین پروسه معتقدم «گام دوم نه به تندروی» انتخابات ریاست‌جمهوری است و بنده به عنوان نماینده ملت درخواست دارم آقایان «پزشکیان»، «جهانگیری» «محمد جواد آذری جهرمی»، «محمد شریعتمداری»، «علی اکبر صالحی» ، «صدر»، « طیب‌نیا» ،«ظریف»، «عارف»، «حسن قاضی‌زاده هاشمی» و «علی لاریجانی» برای انتخابات ثبت‌نام کنند و در نهایت هم در مسیر ائتلاف سیاسی رفته و بعد از رد و تایید صلاحیت‌ها همچون انتخابات ترکیه و جریان رقیب اردوغان که 6 حزب ائتلاف کردند همه این افراد با مرکزیت و میانجیگری بزرگان پشت یک نفر بایستند.»
از میان اسامی که این منتخب مجلس به آنها اشاره کرده، محمد صدر چهره‌ای است که اخباری مبنی بر حضور او در انتخابات شنیده می‌شود. برخی منابع و رسانه‌ها اعلام کرده‌اند که او به عنوان کاندیدای جبهه اصلاحات در انتخابات هشتم تیر معرفی خواهد شد.
پزشکیان با توجه به تیغی که شورای نگهبان پیشتر به روی کاندیداهای تراز اول اصلاح‌طلبان کشیده، می‌تواند در نبود این کاندیداها، به عنوان گزینه اصلاحات در گود انتخابات حاضر شود
محمد صدر که اکنون عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است، در دوره اصلاحات از مدیران ارشد وزارت خارجه و بعدتر از مشاوران محمدجواد ظریف بود. به لحاظ مشی سیاسی نیز، سیاستمداری میانه‌رو به حساب می‌آید.
اعتدالیون چشم‌انتظار تصمیم لاریجانی
گرچه صدر به عنوان چهره‌ای میانه‌رو شناخته می‌شود اما میانه‌روها و اعتدالیون بیش از هر کسی مایل به حضور علی لاریجانی هستند.
عباس سلیمی‌نمین، فعال سیاسی اصولگرا می‌گوید: «بعید می‌دانم که مشکلی برای حضور اصلاح‌طلبان وجود داشته باشد. آقایان جهانگیری، همتی و لاریجانی مشکلی برای حضور در صحنه ندارند. اینکه لاریجانی شخصاً به صحنه بیاید مشخص نیست، اما رهبری خواهان اصلاح جفایی هستند که در حق او روا شده است.»
منظور او از جفا، رد صلاحیت علی لاریجانی از سوی شورای نگهبان، پس از ثبت‌نام برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم است که با حواشی بسیار همراه شد.
نورنیوز درباره او نوشته: «اعتدالیون درتلاشند تا با متقاعد کردن علی لاریجانی برای حضور در انتخابات در گردونه رقابت حضوری جدی داشته باشند. پیشتر نام محمد جواد ظریف نیز به عنوان کاندیدای این طیف که می‌تواند مورد توجه اصلاح‌طلب‌ها باشد مطرح شده بود، اما بر اساس اطلاعات موثق دریافت شده، ظریف در انتخابات شرکت نخواهد کرد. بر اساس اخبار رسیده، علی جنتی، محمدباقر نوبخت و محمود واعظی اواخر هفته گذشته با برگزاری جلسه‌ای چند ساعته با علی لاریجانی از او برای حضور در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری دعوت کرده‌اند.»
لاریجانی اما هنوز به تصمیم قطعی نرسیده است. تسنیم نوشته برخی از نزدیکان علی لاریجانی از تصمیم جدی وی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری سخن می‌گویند.
منصور حقیقت‌پور، مشاور وی با بیان اینکه «در خانه عروس خیلی صحبت است، ولی در خانه داماد خبری نیست»، گفته است: «عاقل نباید از یک سوراخ چندبار گزیده شود. ایشان در حال بررسی است که دوباره گزیده نشود.»
حقیقت‌پور اما این را هم اضافه کرده که «شواهدی مبنی بر باز شدن فضا مشاهده نمی‌کنیم. ما اتفاقی ندیدیم که گویای باز شدن فضا باشد.»
بدین ترتیب این احتمال وجود دارد که اگر فضای انتخاباتی به همین ترتیب پیش برود و شواهدی از باز بودن فضا دیده نشود، خبری هم از حضور علی لاریجانی در صحنه انتخابات نشود.
وزیر احمدی‌نژاد و وزیر رئیسی
همزمان با این گمانه‌زنی‌ها، برخی اخبار نیز حاکی از فعال شدن ستاد انتخاباتی یک وزیر محمود احمدی‌نژاد و یک وزیر ابراهیم رئیسی است. بنا بر شنیده‌ها، پرویز فتاح که هم‌اکنون رئیس ستاد اجرایی فرمان امام است و در دولت محمود احمدی‌نژاد وزیر نیرو بود، در حال رایزنی برای حضور در انتخابات است.
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم نیز گفته می‌شود که برای شرکت در انتخابات و راه‌اندازی ستادهای انتخاباتی فعال شده است.
احتمال حضور سعید محمد و مرد همیشگی انتخابات یعنی محسن رضایی نیز مطرح می‌شود.
ناظران سیاسی تاکید می‌کنند که از میان تمام این نام‌ها و چهره‌ها، درنهایت رقابت میان سه الی پنج کاندیدای نهایی خواهد بود که بر سر دو گفتمان، یعنی «ادامه راه رئیسی» یا «تغییر ریل و اصلاحات» با یکدیگر به مناظره خواهند پرداخت
در اردوگاه اصلاحات و اعتدالیون، از عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در دولت روحانی و کاندیدای ریاست‌جمهوری سیزدهم نیز به عنوان گزینه دیگری که احتمال ثبت‌نامش در انتخابات بالاست، یاد می‌شود.
ثبت‌نام با علم به رد صلاحیت
اولین تحرکات برای حضور در انتخابات اما از سوی هواداران محمود احمدی‌نژاد دیده شد. انتشار ویدئویی از یک جمع چند نفره در حیاط منزل او برای دعوتش به کاندیداتوری از جمله همین تحرکات بود.
در آن ویدئو، رئیس دو دولت نهم و دهم خطاب به آن جمع چند نفره می‌گوید که «دارم شرایط را بررسی می‌کنم و می‌سنجم که چه اقدامی به نفع کشور و مردم است و به صلاح ایران امروز است.»
در نهایت نیز اطمینان می‌دهد که پس از جمع‌بندی، نتیجه را اعلام خواهد کرد.
گمانه‌زنی‌ها درباره او بیشتر معطوف به این است که احمدی‌نژاد برای کاندیداتوری در انتخابات ثبت‌نام خواهد کرد اما با این اطمینان که ردصلاحیت خواهد شد. در واقع او با علم به اینکه صلاحیتش از سوی شورای نگهبان رد می‌شود، صرفا برای ابراز وجود در عرصه سیاست و لبیک گفتن به دعوت هواخواهانش ثبت‌نام خواهد کرد تا بدین ترتیب بار نبودنش در پاستور نیز بر دوش فیلتر شورای نگهبان بیافتد.
با این حال برخی دیگر یادآوری می‌کنند که در دور قبلی تعداد مخالفان و موافقان احمدی‌نژاد در شورای نگهبان برابر بود؛ از این رو تایید صلاحیت او چندان هم دور از ذهن نیست. پاسخ مخالفان به این یادآوری اما این است که شرایط حساس کشور اجازه تایید صلاحیت او را نخواهد داد.
ناظران سیاسی تاکید می‌کنند که از میان تمام این نام‌ها و چهره‌ها، درنهایت رقابت میان سه الی پنج کاندیدای نهایی خواهد بود که بر سر دو گفتمان، یعنی «ادامه راه رئیسی» یا «تغییر ریل و اصلاحات» با یکدیگر به مناظره خواهند پرداخت.
دیدگاه تان را بنویسید