دبیرکل فدراسیون طیور با انتقاد از نقش بانک مرکزی در معطل ارز ماندن نهاده‌های دامی در بنادر:
تداوم چالش تامین نهاده به کمبود مرغ می‌انجامد
رامتین موثق
چالش تامین نهاده توسط وزارت جهاد کشاورزی و بانک مرکزی همچنان به قوت خود باقی است و علاوه بر دامداران و تولید گوشت کشور، مرغداران نیز وارد این چالش شده‌اند و اکثر مقام‌های صنفی درباره بحرانی شدن تولید در صورت تداوم این روند هشدار می‌دهند.
مرغداری‌های مشغول در تولید مرغ گوشتی عموما واحدهایی با ظرفیت کوچک هستند و از نظر مالی هم توان دپو یا ذخیره نهادها را ندارند. از طرف دیگر این واحدها قبلا نهاده خود را از بازار آزاد تهیه کرده‌اند و مرغ و تخم‌مرغ تولیدی خود را به بازار عرضه کرده‌اند و اکنون اگر سهمیه‌ای به آن‌ها اختصاص یابد یا نهاده جدیدی بگیرند، ممکن است دیگر انگیزه‌ای برای ریختن جوجه جدید در مرغ گوشتی نداشته باشند. نتیجه این فضا کمبود مرغ در آینده‌ای نزدیک خواهد بود
برای مثال ناصر نبی‌پور، رئیس هیات‌مدیره اتحادیه مرغ تخمگذار تهران از بحران شدید نهاده‌های دامی در کشور خبر داده و اظهار کرده است که کمبود و گرانی ذرت و سویا می‌تواند تولید تخم‌مرغ را متوقف کند. او همچنین هشدار داده که اکثر مرغدارها در آستانه تعطیلی واحدهای خود هستند. یا حسین مهدی‌زاد، رئیس کارگروه دام و طیور اتاق بازرگانی ایران، در گفت‌وگو با اقتصاد120، خطاب به وزیر جهاد کشاورزی، گفته است: «آقای وزیر جهاد کشاورزی، اگر تا ۱۰ روز آینده به این سوءمدیریت پایان ندهی و نهاده به دست مرغداران و دامداران نرسانی، تمام تولیدکنندگان نابود خواهند شد.» تعمیق بحران، واکنش رئیس قوه قضاییه را هم برانگیخته است. به‌طوری‌که غلامحسین محسنی اژه‌ای دیروز به بازرسی کل کشور دستور داد به حل چالش تامین نهاده دام و طیور ورود کند.
در این وضعیت وزیر جهاد کشاورزی در 28 مهر 1404، در نشست با اتحادیه پرورش‌دهندگان مرغداران گوشتی، تاکید کرده است که قیمت مصوب مرغ 135 هزار تومان است و نباید بیشتر از این قیمت به فروش برسد. «توسعه ایرانی» برای بررسی این چالش گفت‌وگویی با یک مقام صنفی داشته است.
بحران ناشی از بی‌تدبیری بانک مرکزی
در تامین نهاده
دبیرکل فدراسیون طیور ایران با تایید اظهارات دیگر مقام‌های صنفی درباره حاد شدن مشکلات مرغداران و قرار گرفتن واحدها در آستانه تعطیلی، به «توسعه ایرانی» گفت: اولا پرورش مرغ به معنای تولید موجود زنده است و موجود زنده حتما باید در وعده‌های مشخصی غذا بخورد.
فرزاد طلاکش افزود: غذای اصلی مرغ کنجاله سویا و ذرت است که این دو با هم ۸۵ تا 90 درصد سهم خوراک مرغ را تشکیل می‌دهند و 10 درصد باقی‌مانده را هم اقلام کمکی مثل اسید آمینه، آنزیم، مکمل، ویتامین و... تشکیل می‌دهد.
او مطرح کرد: ارز این 90 درصد خوراک اصلی مرغ باید توسط بانک مرکزی تامین شود و میزان مشخصی هم برای مصرف دام و طیور در ماه مشخص شده است که باید 900 هزار تن ذرت و حدودا 600 هزار تن هم کنجاله سویا برای صنعت دام و طیور تامین شود. همچنین باید توجه داشت که این عدد امروزه مشخص نشده و سال‌هاست این میزان برای تولید حداقل نیاز کشور، تعیین شده است.
فرزاد طلاکش: در فرمول محاسبه قیمت 135 هزار تومانی مرغ، قیمت ذرت 11 هزار و 300 تومان و قیمت سویا، 20 هزار و 500 تومان لحاظ شده است اما اکنون مرغدار ذرت را بالای 23 تا 25 هزار تومان و سویا را نزدیک 35 تا 37 هزار تومان تهیه می‌کند و این دو نهاده به 2 برابر قیمت لحاظ شده در فرمول قیمت مرغ تهیه می‌شوند. اگر تولیدکننده امروز جوجه بریزد، هیچ توجیه منطقی‌ای ندارد که مرغ را زیر 200 هزار تومان به دست مصرف‌کننده و مردم برساند
دبیرکل کانون سراسری مرغ تخمگذار تصریح کرد: وقتی بر کالایی نام استراتژیک یا اساسی گذاشته شده است، بانک مرکزی برای تامین ارز آن باید برنامه‌ریزی و برای آن اولویت‌بندی کند. متاسفانه علیرغم تمام مکاتباتی که بارها و بارها، هم از طریق وزارت جهاد و هم از طریق بخش‌های صنفی صورت گرفته است، بانک مرکزی در تخصیص ارز نهاده‌ها بی‌تدبیری کرده است.
بدهکاری 3.8 میلیارد دلاری بانک مرکزی
به واردکنندگان
طلاکش اعلام کرد: بدهکاری بانک مرکزی به واردکنندگان نهاده نزدیک ۳.۸ میلیارد دلار شده است و حداقل ۹ تا ۱۰ ماه است که این بدهی وجود دارد و برای مثال از 10 ماه پیش، تازه بدهی شهریورماه سال گذشته تسویه شده است.
او درباره مشکلات واردکنندگان نهاده ادامه داد: واردکنندگان اگر اعتباری پیش فروشنده داشتند، دیگر این اعتبار را ندارند و اگر از بانک وام ارزی گرفته بودند، اکنون زمان آن گذشته است و بانک هم به صورت مرتب روی این وام، سود می‌کشد و در این وضعیت است که تامین ارز هم انجام نشده است.
این مقام صنفی درباره مشکلات مرغداران از عدم تامین نهاده، عنوان کرد: اکنون در ماه هشتم سال هستیم و تقریبا عمده ذخایر استراتژیک مصرف شده و مرغداران تا جایی که امکان داشته است، از ذخایر استراتژیک خود استفاده کرده‌اند.
به گفته او، نهاده‌ها در بنادر ما بر روی دریا دپو شده‌اند و حتی اجازه ورود این محموله‌ها به مناطق جنوبی و شمالی صادر شده است اما به دلیل تامین نشدن ارز، همچنان روی آب دپو شده‌اند.
کمبود مرغ در آینده‌ای نزدیک
طلاکش با اشاره به اتمام ذخایر مرغداران، بیان کرد: مرغداران مشغول در صنعت مرغ تخمگذار و مرغ مادر، به دلیل نوع پیش‌بینی لازم برای صنعت، معمولا 1 تا 2 ماه انبار نهاده خود را پر نگه می‌دارند و اگر این واحدها در حال تحمل اوضاع هستند، به دلیل استفاده از انبار ذخایر خود بوده ولی حتی ذخایر این واحدها هم به آخر رسیده است.
او درباره وضعیت مرغ‌های گوشتی گفت: مرغداری‌های مشغول در تولید مرغ گوشتی عموما واحدهایی با ظرفیت کوچک هستند و از نظر مالی هم توان دپو یا ذخیره نهادها را ندارند. از طرف دیگر این واحدها قبلا نهاده خود را از بازار آزاد تهیه و مرغ و تخم‌مرغ تولیدی خود را به بازار عرضه کرده‌اند و اکنون اگر سهمیه‌ای به آن‌ها اختصاص یابد یا نهاده جدیدی بگیرند، ممکن است دیگر انگیزه‌ای برای ریختن جوجه جدید در مرغ گوشتی نداشته باشند زیرا تولیدکننده مرغ گوشتی از آنجایی که دوره کوتاه 45 روزه دارد، اگر ببیند که شرایط ناپایدار است، دیگر سراغ جوجه ریختن نمی‌رود و احتمالا سهمیه در اختیار گرفته را در بازار آزاد بفروشد.
دبیرکل فدراسیون طیور ایران هشدار داد که نتیجه این فضا کمبود مرغ در آینده‌ای نزدیک خواهد بود و از طرف دیگر چون نهاده با قیمت آزاد به دست مرغداران رسیده است، آن‌ها هم احتمالا به دلیل شرایط غیرقابل تحمل خود، قیمت‌ها را افزایش دهند.
دبیرکل فدراسیون طیور ایران در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: قیمت مرغ در اواخر آبان‌ماه یا اواسط آذر، دوباره افزایش قابل توجهی خواهد داشت و بانک مرکزی باید پاسخگو باشد. متاسفانه علیرغم تمام مکاتباتی که بارها و بارها، هم از طریق وزارت جهاد و هم از طریق بخش‌های صنفی صورت گرفته است، بانک مرکزی در تخصیص ارز نهاده‌ها بی‌تدبیری کرده است
احتمال افزایش قیمت مرغ
در اواخر آبان یا اوایل آذر
طلاکش در ادامه، عنوان کرد: در طول 4 روز گذشته، قیمت جوجه یک روزه پایین آمده است زیرا تقاضایی برای جوجه‌ریزی وجود ندارد و صدای این طبل دو ماه دیگر درمی‌آید!
این مقام صنفی تاکید کرد که قیمت مرغ در اواخر آبان‌ماه یا اواسط آذر، دوباره افزایش قابل توجهی خواهد داشت و بانک مرکزی باید پاسخگو باشد که چرا مردم باید تاوان این بی‌تدبیری را بدهند!
او پیشنهاد داد که اگر واقعا ارز یا منابعی در اختیار بانک مرکزی نیست، باید با مردم و تولیدکننده شفاف صحبت کند که تولیدکننده هم به اندازه توان تخصیص ارز بانک مرکزی، جوجه بریزد و وضعیت مانند امروز نباشد که مرغدار جوجه بریزد اما معطل نهاده باقی بماند.
قیمت مرغ اکنون زیر 200 هزارتومان
توجیه ندارد
دبیرکل کانون سراسری مرغ تخمگذار درباره قیمت مصوب ۱۳۵ هزار تومانی مرغ، اظهار کرد: این قیمت مصوب به شرط تعادل است؛ وقتی تعادل نیست چطور می‌شود این قیمت را نگه داشت؟ بنابراین اگر وزیر بر این قیمت تاکید دارد، خود به میدان بیاید و با این قیمت تولید کند!
طلاکش درباره اینکه «آیا قیمت مصوب کنونی می‌تواند افزایش 62 درصدی هزینه‌های تولید را جبران کند؟»، پاسخ داد: قطعا این قیمت مصوب نمی‌تواند مقابل قیمت کنونی ذرت و سویا توجیه داشته باشد. در فرمول محاسبه قیمت 135 هزار تومانی مرغ، قیمت ذرت 11 هزار و 300 تومان و قیمت سویا، 20 هزار و 500 تومان لحاظ شده است اما اکنون مرغدار ذرت را بالای 23 تا 25 هزار تومان و سویا را نزدیک 35 تا 37 هزار تومان تهیه می‌کند و این دو نهاده به 2 برابر قیمت لحاظ شده در فرمول قیمت مرغ تهیه می‌شوند.
به گفته او، اگر اکنون قیمت مرغ تغییری نکرده است به دلیل تولید قبلی با نهاده‌های قبلی بوده است اما اگر تولیدکننده امروز جوجه بریزد، هیچ توجیه منطقی‌ای ندارد که مرغ را زیر 200 هزار تومان به دست مصرف‌کننده و مردم برساند.
کاهش صادرات با اختلال
در زنجیره یکپارچه تولید
دبیرکل فدراسیون طیور ایران درباره علل از دست رفتن صادرات و تبدیل شدن ایران به واردکننده مرغ، اظهار کرد: همانطور که مسئولین چالش‌های تولید را حل نکرده‌اند، چالش‌های صادرات را نیز به حال خود گذاشته‌اند.
طلاکش درباره چالش‌های صادرات توضیح داد: اولین چالش سد راه صادرات، قیمت‌گذاری دستوری است. همچنین اگر سیاست توسعه یکپارچه تولید گوشت و مرغ به صورت درست ادامه می‌یافت و دولت هم به آن کمک می‌کرد، مرغ می‌توانست با قیمت منطقی‌تری به دست مردم برسد و هم توانایی صادرات افزایش می‌یافت.
اکنون در ماه هشتم سال هستیم و تقریبا عمده ذخایر استراتژیک مصرف شده و مرغداران تا جایی که امکان داشته است، از ذخایر استراتژیک خود استفاده کرده‌اند. همچنین نهاده‌ها در بنادر ما روی دریا دپو شده‌اند و حتی اجازه ورود این محموله‌ها به مناطق جنوبی و شمالی صادر شده است اما به دلیل تامین نشدن ارز، همچنان روی آب دپو شده‌اند
او در پایان خاطرنشان کرد: متاسفانه مسئولین می‌ترسیدند که قیمت مرغ با جهش صادرات، افزایش یابد و به همین دلیل هیچوقت اجازه ندادند صادرات به درستی مسیر خود را طی کند و وضعیت اکنون به صورتی است که حتی برندهای مطرح نیز انگیزه‌ای برای صادرات ندارند زیرا نمی‌توانند به مشتری قول و وعده‌ای بدهند که خود نمی‌توانند حتی یک هفته هم به آن متعهد باشند.
دیدگاه تان را بنویسید