مشاور عالی اتاق بازرگانی در گفت وگو با «توسعه ایرانی»و با ابراز نگرانی از کاهش شدید شامخ طی خردادماه:
اقتصاد با ظرفیت تولید زیر ۵۰ درصد از انتفاع ساقط می‌شود
رامتین موثق
اقتصاد کشور درگیر رکودی سنگین است و آمارهای مربوطه نیز بر وجود چنین رکودی صحه می‌گذارند. در آخرین آمار، شاخص مدیران خرید (شامخ) در بخش کل اقتصاد و صنعت در خرداد ماه ۱۴۰۴، کاهشی و معادل ۴۲.۹ برآورد شده؛ به گونه‌ای که کمترین مقدار ۶۲ ماهه خود را از اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ به ثبت رسانده است.
ابراهیم بهادرانی: علت کاهش شدید شامخ، کاهش سرمایه‌گذاری است. وقتی سرمایه‌گذاری نکنیم، ظرفیت تولید اضافه نمی‌شود و در ادامه تولید رشد نمی‌کند. به تبع آن نیز، قیمت‌ها افزایش می‌یابند و درنهایت تورم باعث کاهش قدرت خرید مردم می‌شود که همه اینها زنجیر‌وار به هم وصل است. بد نیست اشاره کنیم که سرمایه‌گذاری در کشور، طی ۱۰ تا ۱۲ سال اخیر رشد چندانی نداشته و به عبارت دیگر ظرفیت تولید افزایش نیافته است
مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران طی بررسی اخیر درباره شاخص مدیران خرید (شامخ)، گزارشی منتشر کرده است که نشان می‌دهد در خردادماه ۱۴۰۴ این شاخص در بخش کل اقتصاد و در بخش صنعت کشور نسبت به ماه قبل آن نه تنها کاهش یافته بلکه شدت آن بیشتر شده و وضعیت به مراتب بدتر را نشان می‌دهد به‌طوری‌که یکی از کمترین مقادیر خود را به ثبت رسانده است. بررسی‌ها در این گزارش نشان می‌دهد که تداوم قطعی انرژی و آب واحدهای اقتصادی و تجاری، تحمیل جنگ 12 روزه و نااطمینانی شکل گرفته برای صاحبان کسب‌وکار و سخت‌گیری تعهدات ارزی و نظایر آن، رقم این شاخص را به یکی از کمترین مقادیر در سری زمانی خود طی سال‌های اخیر کشانده است.
نتایج شامخ گویای این واقعیت است که علاوه بر مشکلات موجود در دو سوی عرضه و تقاضا، فضای کلی صنعت و اقتصاد نیز با نااطمینانی‌های فزاینده‌ای مواجه است که این عوامل، جملگی موجب کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری و افزایش تردید میان تولیدکنندگان و صادرکنندگان و افزایش تعدیل نیروی انسانی موجود در واحدهای اقتصادی شده‌اند.
کاهش قابل توجه هر 5 مولفه اصلی
میزان سفارش‌های جدید مشتریان در خرداد ماه کمترین مقدار ۶۳ ماهه خود را از فروردین ۱۳۹۹ به ثبت رسانده است. موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده در خرداد ماه برای پانزدهمین ماه متوالی کمتر از محدوده خنثی ۵۰ قرار گرفته و شدت کاهش در این ماه نسبت به ماه قبل بیشتر بوده است.
قیمت مواد اولیه و لوازم خریداری شده در خرداد نسبت به ماه قبل افزایش یافته و بیشترین مقدار چهار ماه اخیر را به ثبت رسانده است. میزان استخدام و به کارگیری نیروی انسانی در خرداد ماه، با ثبت یکی از کمترین مقادیر خود، کمترین مقدار ۶۳ ماهه خود را از فروردین ماه ۱۳۹۹ به ثبت رسانده است.
میزان صادرات کالا یا خدمات در خرداد ماه برای چهاردهمین ماه متوالی کمتر از محدوده خنثی ۵۰ قرار گرفته. شدت کاهش در این ماه نسبت به ماه قبل اندکی کمتر بوده است. در ضمن، میزان فروش کالاها و خدمات در خرداد ماه کمترین مقدار ۳۲ ماهه خود را از آبان ۱۴۰۱ به ثبت رسانده است.
بر این اساس گزارش شامخ مربوط به خرداد ماه بیانگر آن است که کل اقتصاد و بخش صنعت در هر پنج مؤلفه اصلی با کاهش قابل‌توجهی روبه‌روست. در واقع کاهش همزمان همه مؤلفه‌های ذیل آن‌ها وضعیت نامناسبی را پیش روی کل اقتصاد ترسیم می‌کند و نگرانی‌ها نسبت به روند یاد شده را افزایش می‌دهد.
مشاور عالی اتاق بازرگانی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: برای حل مشکلات صنعت، باید کسری بودجه دولت کاهش و سرمایه‌گذاری در امور زیربنایی مثل برق و آب افزایش یابد. در نهایت نیز به گونه‌ای عمل شود که وضعیت مردم بهبود یابد تا تقاضا برای تولید بالاتر رود
تاخیر در ابلاغ بسته حمایتی دولت از صنایع
با تشدید ناترازی انرژی در 2 سال اخیر و تبعاتی که جنگ 12 روزه برای اقتصاد پیش آورد، دولت هرروز بیشتر به ضرورت حمایت از صنایع واقف می‌شود و بر این حمایت تأکید می‌کند.
در آخرین اظهارات، محمد اتابک، وزیر صمت، دیروز دوشنبه در نشست با فعالان اقتصادی در اتاق بازرگانی ایران، با اشاره به تاخیر در ابلاغ بسته حمایت از تولید، گفت: در دو ابلاغ این بسته به استانداران و دستگاه‌ها با فاصله انجام شد. در حال حاضر پیگیریم که این بسته تمدید شود.
او با تاکید بر اینکه بسته حمایتی برای عملیاتی شدن باید تمدید شود چون دیر ابلاغ شده است، افزود: این بسته باید برای شرایط فعلی صنعت و تجارت ابلاغ شود. تخلیه گمرکات هم در آن بسته دیده شده بود.
همچنین سعید شجاعی، معاون برنامه‌ریزی، نوآوری و هوشمندسازی وزیر صمت، با اعلام اینکه بسته حمایتی تا پایان هفته ابلاغ می‌شود، درباره صنایعی که مشمول این بسته‌ها می‌شوند، توضیح داد: دسته نخست واحدهایی هستند که مستقیما در جنگ آسیب دیدند. دسته دوم واحدهایی که متناسب با دو سیاست ما ازجمله «ارزآوری» و «معیشت» مشمول این بسته می‌شوند. دسته سوم نیز شامل واحدهایی است که به تبع و متاثر از شرایط جنگ آسیب دیده‌اند. به طور مثال، ماده اولیه به این واحدها نرسیده یا طبق ابلاغ شورای تامین تعطیل شده‌اند و...
مشکل صنعت در دو بعد عرضه و تقاضا
مشاور عالی اتاق بازرگانی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، درباره علت کاهش شامخ در خرداد ۱۴۰۴ به کمترین میزان خود از اردیبهشت ۱۳۹۹، اظهار کرد: واقعیت اینست که وضعیت اقتصادی ما خوب نیست.
ابراهیم بهادرانی افزود: دلیل وضعیت نامطلوب اقتصاد را هم اگر بخواهیم، اینست که سرمایه‌گذاری خود پایه‌ای برای رشد اقتصادی است اما سرمایه‌گذاری ما به صورت خالص از سال ۹۰ به بعد دچار مشکل است.
او افزود: وقتی سرمایه‌گذاری نکنیم، ظرفیت تولید اضافه نمی‌شود و در ادامه تولید رشد نمی‌کند. به تبع آن نیز، قیمت‌ها افزایش می‌یابند و درنهایت تورم باعث کاهش قدرت خرید مردم می‌شود که همه اینها زنجیره‌وار به هم وصل است.
به اعتقاد این کارشناس، اولین مشکل سرمایه‌گذاری است زیرا سرمایه‌گذاری در کشور، طی ۱۰ تا ۱۲ سال اخیر رشد چندانی نداشته و به عبارت دیگر ظرفیت تولید افزایش نیافته است.
بهادرانی درباره دیگر مشکلات گفت: از آن طرف هم تورم در بین کانال‌های ۳۰ تا ۴۳ درصدی حرکت کرده اما درآمد مردم در این حد بالا نرفته است. برای مثال در بودجه حدود ۲۰ درصد به دستمزد حقوق‌بگیران و بازنشستگان اضافه می‌کنند در حالی که تورم بین ۳۲ تا ۴۵ درصد در حال حرکت است.
مشاور عالی اتاق بازرگانی تصریح کرد: هم از بعد عرضه که همین سرمایه‌گذاری و افزایش ظرفیت است و هم از بعد تقاضا، که بحث تورم است؛ صنعت و اقتصاد دچار مشکلند و برای حل مشکل باید این معضلات برطرف شود.
از همین ظرفیت تولید هم استفاده نمی‌شود
بهادرانی درباره تاثیر ناترازی انرژی در کاهش شامخ نیز بیان کرد: غیر از سرمایه‌گذاری مشکلات دیگری هم داریم. بخش کشاورزی به آب و بخش صنعت در تابستان به برق و در زمستان به گاز وابسته است و این قطعی‌ها تاثیرگذارند.
او با اشاره به قطعی برق، ادامه داد: فصل گذشته در شهرک‌های صنعتی ۲ روز در هفته قطعی برق داشتیم و بعضی از هفته‌ها از ۲ روز هم بیشتر می‌شد.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی ادامه داد: تاثیر ناترازی انرژی بر صنعت این است که از همان ظرفیتی هم که اکنون سرمایه‌گذاری شده است نمی‌توان استفاده کرد. نتیجه این می‌شود که ظرفیت تولید زیر ۵۰ درصد می‌رسد و وقتی زیر ۵۰ درصد برسد، اقتصاد از انتفاع ساقط می‌شود و دیگر کسی حاضر به سرمایه‌گذاری بیشتر نمی‌شود. بهادرانی درباره تاثیر جنگ ۱۲ روزه بر کاهش شامخ، مطرح کرد: جنگ تحمیلی در هفته آخر خرداد ماه اتفاق افتاد ولی به هرحال با شرایطی که وجود دارد، بر صنعت اثر می‌گذارد.
او عنوان کرد: چیزی که صاحب صنعت می‌خواهد ثبات اقتصادی و ثبات تصمیم‌گیری است و صاحبان صنایع از قبل هم مشکل تامین مالی داشته‌اند و وقتی جنگ می‌شود تامین مالی دچار مشکلات بیشتری می‌شود.
تاثیر ناترازی انرژی بر صنعت این است که از همان ظرفیتی هم که اکنون سرمایه‌گذاری شده است نمی‌توان استفاده کرد. نتیجه این می‌شود که ظرفیت تولید زیر ۵۰ درصد می‌رسد و وقتی زیر ۵۰ درصد برسد، اقتصاد از انتفاع ساقط می‌شود و دیگر کسی حاضر به سرمایه‌گذاری بیشتر نمی‌شود
بسته حمایتی واقعی حل مشکلات اقتصادی است
مشاور عالی اتاق بازرگانی درباره تاثیر بسته حمایتی دولت بر صنایع گفت: بسته حمایتی زمانی تصویب شد که جنگ شروع شده بود و جنگ هم ناغافل شروع شد.
بهادرانی افزود: در آن زمان چون ملت به شهرهای شمالی هجوم آوردند و جابه‌جایی جمعیت انجام شد، اقدامات مثبتی انجام دادند و بحرانی به وجود نیامد.
او تاکید کرد: نباید فکر کنیم این بسته حمایتی می‌تواند تمام مشکلات صنعت را حل کند.
این کارشناس حوزه اقتصاد درباره راهکارهای حل رکود و بحران، درنهایت خاطرنشان کرد: برای حل مشکلات صنعت، باید کسری بودجه دولت کاهش و سرمایه‌گذاری در امور زیربنایی مثل برق و آب افزایش یابد. در نهایت نیز به گونه‌ای عمل شود که وضعیت مردم بهبود یابد تا تقاضا برای تولید بالاتر رود. همینطور برای کالاهای صادراتی کشور، که رقم کمی هم نیست، باید کاری کنیم که برای خریداران خارجی نسبت به سایر کشورها صرفه بیشتری داشته باشد که تقاضا هم از بعد داخلی و هم از بعد خارجی تقویت شود.
دیدگاه تان را بنویسید