«هدایت‌الله خادمی» با تأکید بر بی‌نیازی فرآیند مهار گازهای فلری به تکنولوژی پیچیده:
تداوم فلزسوزی یعنی سوختن بی‌ثمر منابع و ثروت‌ها
رامتین موثق
در حالی که ایران با بحران ناترازی در تمام عرصه‌های انرژی روبه‌رو است، بخشی از انرژی کشور هدر می‌رود و نمونه بارز آن، هدررفت و سوخته شدن گاز فلر است که ایران در این هدررفت رتبه سوم را در بین کشورهای جهان دارد.
به‌‌رغم تمام هشدارهای گذشته درباره آسیب‌های اقتصادی و زیست‌محیطی سوخته شدن گاز فلر، دولت‌ها توجه چندانی به این مسئله نشان نمی‌دهند و ایران همچنان با این معضل مواجه است. حال دولت چهاردهم درصدد برآمده که جلوی این آسیب را بگیرد. در همین راستا، مدیرعامل شرکت مناطق نفتخیز جنوب از تلاش برای رفع فلرسوزی در یک تا دو سال آینده خبر داد و گفت: تلاش می‌شود در سال‌های بعد فلرسوزی در مناطق نفتخیز جنوب صفر شود. ابراهیم پیرامون، روز شنبه در سومین روز بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران در نشست خبری، همچنین از افزایش ۳۰ درصدی تولید گاز در طول دوره دولت چهاردهم خبر داد که منجر به کاهش ۳۰ درصدی گاز فلر شده است.
تداوم فلرسوزی به دلیل اینست که نه خیلی به محیط‌زیست اهمیت می‌دهیم و نه به ثروت‌ها. جلوگیری از فلرسوزی به تکنولوژی خیلی پیچیده‌ای نیاز ندارد و در ایران و شرکت‌ها هم این تکنولوژی وجود دارد و اکنون هم چندین شرکت هستند که طی سالیان گذشته اقدام به این کار کرده‌اند
از آنجا که در گذشته هم از این اهداف نام برده می‌شد، تحقق این هدف نیز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد زیرا به اعتقاد کارشناسان تکنولوژی مورد نیاز برای جلوگیری از هدررفت این گاز در ایران موجود نیست و به واسطه تحریم‌ها هم نمی‌توان آن را تهیه کرد اما از آنجا که در زمان تحریم باید حداکثر استفاده از ظرفیت‌های داخلی بشود، آیا اصلا انگیزه ممانعت از هدررفت این گاز وجود دارد؟
خاموش نشدن فلرها
ضرر ۹ میلیارد دلاری دارد
آسیب‌های اجتماعی ناشی از آلودگی شدید هوا در استان بوشهر و مناطق نفتی جنوب، همزمان با انتشار آمار تأمل‌برانگیز خسارت سالیانه ۹ میلیارد دلاری کشور از هدررفت گازهای فلری، بار دیگر موضوع عدم اجرای الزام قانونی برنامه ششم توسعه درباره مدیریت گازهای فلری توسط وزارت نفت را داغ کرده است.
حسینعلی حاجی دلیگانی، نایب رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با مهر درباره این قانون گفت: گازهای فلر منابع طبیعی هستند که می‌توان با استفاده صحیح از آنها در جهت رفاه حال مردم بهره گرفت، اما متأسفانه این منابع طبیعی به خاطر عدم مهار، سوخته شده و از بین می‌روند. ما در قانون ششم توسعه، الزام صریح در این زمینه داشتیم که وزارت نفت مکلف بوده بخش عمده‌ای از این هدررفت انرژی را با تدارک زیرساخت لازم توسط خود یا ظرفیت بخش خصوصی بهینه‌سازی کند. او افزود: بر اساس قانون یادشده مناطق نفتخیز و منطقه ویژه پارس جنوبی مکلف به کاهش ۷۰ درصدی هدررفت گاز در فلرها و تبدیل این سرمایه ملی به برآورده‌های پرارزشی چون گاز مایع بوده‌اند که هم درآمدزایی برای کشور به همراه دارد و هم مانع تولید این حجم از گازهای سمی و زیان‌بار برای محیط زیست می‌شود.
این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه فلرسوزی در این منطقه ضرر ۹ میلیارد دلاری برای کشور دارد، خاطرنشان کرد: بر همین اساس، مجلس شورای اسلامی مصوب کرده است در صورتی که وزارت نفت به تکلیف قانونی خود در جمع‌آوری گاز فلر در طول سال عمل نکند، در بودجه سال آینده اعتبار کمتری دریافت خواهد کرد. حاجی دلیگانی تصریح کرد که متأسفانه عدم اجرای قانون در جلوگیری از هدررفت منابع طبیعی و آلودگی ناشی از سوختن گازها، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به محیط زیست وارد می‌کند و هرچه زودتر باید جلوی این خسارت عظیم به کشور گرفته شود. او همچنین اظهار کرد: باید با تمام توان از بخش خصوصی حمایت کرده و به تسهیل مسیر سرمایه‌گذاری آن و برداشتن موانع موجود بر سر راه، اعم از دولتی و بروکراسی اداری، پرداخت. این یک تکلیف است و تمام زیرمجموعه‌های وزارت نفت باید در این زمینه زیرساخت‌های لازم را فراهم کنند.
نماینده سابق مجلس: در ایران بخش اعظم گاز فلز می‌سوز و آلودگی زیست‌محیطی ایجاد می‌کند و سرمایه کشور هم هدر می‌رود در صورتی که با استفاده از گاز فلر هم فضای اشتغال و تولید ثروت انجام می‌شود و هم به جای سوختن و ایجاد دردسر زیست‌محیطی و اقتصادی به یک منبع مالی برای شرکت‌های تولیدی نفت تبدیل می‌شود
بخش اعظم گاز فلر
آتش زده می‌شود
رئیس هیات مدیره انجمن شرکت‌های حفاری و خدمات فنی نفت و گاز ایران در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، درباره هدررفت گاز فلر در ایران، اظهار کرد: این یک واقعیت است که در طول سالیان گذشته درست از گاز فلر استفاده نشده و با پدیده مشعل‌سوزی مواجه هستیم.
هدایت‌الله خادمی درباره هدررفت گاز فلر توضیح داد: گازی که از چاه همراه با نفت بیرون می‌آید، به جای اینکه از آن استفاده و به کالاهای قابل استفاده تبدیل شود، بخشی از آن به چاه‌ها تزریق می‌شود که البته این بخش ضروری است زیرا برای تولید بیشتر نیاز به افزایش فشار به گازها داریم. او تصریح کرد: اما بخش اعظم گاز فلر آتش زده می‌شود و آلودگی زیست‌محیطی ایجاد می‌کند و سرمایه کشور هم هدر می‌رود.
این نماینده سابق مجلس درباره آسیب‌های اقتصادی فلرسوزی عنوان کرد: بالاخره این گاز می‌سوزد و هدر می‌رود. به هرحال این یک گاز است و خیلی از شرکت‌ها هستند که می‌توانند قرارداد ببندند، این گاز را از شرکت ملی نفت خریداری و به فرآورده‌های باارزش دیگر تبدیل کنند و در کشور بفروشند.
به گفته خادمی، با استفاده از گاز فلر هم فضای اشتغال ایجاد و هم تولید ثروت می‌شود؛ مضاف بر اینکه با سوختن، یک دردسر زیست‌محیطی و اقتصادی ایجاد نمی‌کند، درعوض به یک منبع مالی برای شرکت‌های تولیدی نفت تبدیل می‌شود.
او تاکید کرد: از هر نظر حساب کنیم استفاده از این گاز منفعت است. در دنیا کسی به این شکل این گاز را هدر نمی‌دهد. باران‌های اسیدی از همین مشعل‌ها هستند و وقتی این گاز سوخته می‌شود، ده‌ها نوع سرطان و بیماری‌های تنفسی برای مردم آن مناطق، و به خصوص خوزستان، ایجاد می‌کند.
قابل قیاس نبودن فلرسوزی در ایران با کشورهای همسایه!
این کارشناس حوزه انرژی یادآور شد: در سالیان گذشته قرار بود تا جایی که امکان دارد، فلرسوزی و مشعل‌سوزی را کاهش دهند؛ ظرف ۲ تا ۳ سال گذشته اقداماتی هم در این حوزه انجام شده و اتفاقاتی روی داده اما این اتفاقات و اقدامات اصلا مشابه کشورهای همسایه نیست.
هدایت‌الله خادمی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: کشورهایی مثل عربستان چندبرابر، شاید 4 تا 5 برابر ایران تولید نفت دارند اما میزان فلرسوزی آنها یک هشتم ما است. به هر شکل، اقداماتی ظرف چندماه گذشته انجام شده است و اکنون هم برنامه‌هایی دارند؛ حتی در دولت‌های قبلی هم اتفاقاتی افتاد و کارهایی انجام شد؛ اما هنوز نتیجه نداده است و همچنان فلرسوزی را داریم و در خوزستان، و به خصوص عسلویه، هرکجا را که می‌بینیم این اتفاق در حال وقوع است
خادمی افزود: کشورهایی مثل عربستان چندبرابر، شاید 4 تا 5 برابر ایران تولید نفت دارند اما میزان فلرسوزی آنها یک هشتم ما است. به هر شکل، اقداماتی ظرف چندماه گذشته انجام شده است و اکنون هم یک برنامه‌هایی دارند؛ حتی در دولت‌های قبلی هم اتفاقاتی افتاد و کارهایی انجام شد؛ اما هنوز نتیجه نداده است و همچنان فلرسوزی را داریم و در خوزستان، و به خصوص عسلویه، هرکجا را که می‌بینیم این اتفاق در حال وقوع است.
او تصریح کرد: تداوم فلرسوزی به دلیل اینست که نه خیلی به محیط‌زیست اهمیت می‌دهیم و نه به ثروت‌ها. به هرحال تیم جدید قول داده‌اند که این کار را بهتر پیگیری کنند و امیدواریم که موفق باشند.
باید انگیزه حداقلی کردن فلرسوزی
موجود باشد
رئیس هیات مدیره انجمن شرکت‌های حفاری و خدمات فنی نفت و گاز ایران درباره اینکه «آیا امکان تحقق وعده دولت مبنی بر صفر کردن فلرسوزی مهیا است؟»، پاسخ داد: امکاناتش در کشور وجود دارد و شرکت‌های زیادی هستند که حتی تمایل دارند گازی که سوخته می‌شود را خریداری و به فرآورده‌های دیگر تبدیل کنند.
خادمی ادامه داد: اکنون هم چند شرکت این کار را می‌کنند و هم با شرکت‌های مناطق و هم با شرکت‌های دیگر قرارداد دارند، ولی تحقق این هدف به انگیزه خود کارفرماها، شرکت مناطق نفتخیز و شرکت‌های نفت و گاز پارس و مرکزی و این قبیل شرکت‌های تولیدی، بستگی دارد. اگر واقعا انگیزه داشته باشند و به فکر محیط‌زیست و ثروت‌های کشور هم باشند تا هدر نرود، حتما می‌توانند این کار را انجام دهند.
به گفته او، جلوگیری از فلرسوزی به تکنولوژی خیلی پیچیده‌ای نیاز ندارد و در ایران و شرکت‌ها هم این تکنولوژی وجود دارد و اکنون هم چندین شرکت هستند که طی سالیان گذشته اقدام به این کار کرده‌اند.
این نماینده سابق مجلس همچنین به صفر رسیدن فلرسوزی را نادرست دانست و بیان کرد: اینکه اعلام شده است این فلرسوزی به صفر می‌رسد، چندان حرف درستی نیست زیرا اگر صفر باشد یعنی هیچ گاه گاز همراه با نفت استخراج نمی‌شود و به هرحال باید بخشی را داشته باشیم که به میادین تزریق کنیم.
خادمی در نهایت خاطرنشان کرد: اما می‌شود فلرسوزی را به حداقل و سطحی که واقعی است، رساند؛ همانطور که کشورهای همسایه ما یک هشتم ما فلرسوزی دارند، ما هم می‌توانیم به این هدف برسیم.
دیدگاه تان را بنویسید