مهر تأیید دولت بر لجام‌گسیختگی تورم با تصمیم جدید شورای پول و اعتبار
رفتار سرمایه‌گذاران خرد با افزایش نرخ سود بانکی تغییر می‌کند؟
باران زرین قلم
زمزمه‌ها به حقیقت پیوست و بالاخره نرخ سود بانکی افزایش یافت تا مهر تاییدی باشد بر افزایش لجام‌گسیخته نرخ تورم در ایران.
در شرایطی که دولت مدعی است نرخ تورم را مهار کرده و توانسته است 19 واحد آن را کاهش دهد؛ پذیرش افزایش نرخ سود بانکی نشان از آن دارد که سیاستگذار پولی خود این نکته را پذیرفته است که در تورم بالاتر از 40 درصد، نرخ سود بانکی کمتر از 20 درصد، انگیزه‌ها برای ماندگاری سپرده‌های مردمی را از میان برده است.
به این ترتیب در عمل حتی سیاستگذار پولی تن به بالا بردن نرخ تمام شده پول داده است تا انگیزه‌ها برای نگهداشتن سپرده‌های بانکی را افزایش دهد. در این مدت بررسی‌ها حاکی از آن است که بسیاری از دارندگان سرمایه‌های خرد ترجیح می‌دهند به جای ورود به سپرده‌گذاری، سرمایه خود را وارد بازار سکه و طلا ارز کنند و نتیجه این تامل نیز در وضعیت قیمتی تا حدی روشن است. حباب سکه‌های بهار آزادی و صف طویل برای خرید ارز در کنار تلاش دولت برای تعویق تحویل ارز به خریداران همه نشان می‌هد افزایش قیمت ارز تقاضا برای خرید را بالا
برده است.
نرخ سود بانکی چقدر شد؟
بر اساس تصمیم اخیر شورای پول و اعتبار نرخ سود بانکی بین 5 تا 22.5 درصد تعیین شد. نکته مهم اینجاست که بر اساس تصمیمات اتخاذ شده بار دیگر سپرده بالاتر از یک سال نیز به سیستم بانکی بازگشت. حالا بالاترین مدت سپرده‌گذاری در بانک‌ها سه سال است. بر این اساس نرخ سود یک ساله 20 و نیم درصد و نرخ سود سپرده دو ساله برابر با 21.5 درصد خواهد بود. سپرده کوتاه مدت عادی نیز سودی 5 درصدی و سپرده کوتاه مدت سه ماه و شش ماهه به ترتیب سودی برابر با 12 درصد و 17 درصد خواهد داشت. حالا به نظر می‌رسد بانک‌ها تلاش برای رقابت با یکدیگر برای جذب سپرده را بار دیگر کلید بزنند. در دولت دوازدهم، با استناد به کاهش نرخ تورم دولت وقت نسبت به کاهش سود سپرده‌ها اقدام کرد اما دیری نپایید که با خروج ترامپ از برجام غول تورم بار دیگر از شیشه بیرون آمد و نتیجه این اتفاق نیز از راه رسیدن تورمی هولناک در اقتصاد ایران بود.
کارشناسان در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش نرخ سود بانکی می‌تواند زمینه را برای مهار قیمت ارز و سکه مهیا کند؟ با تامل پاسخ منفی می‌دهند و می‌گویند روند افزایش نرخ سکه و طلا به حدی تند است که افراد ترجیح می‌دهند سود آنی را دریافت کنند و سه ماه پول خود را برای دریافت حداقل سود در بانک معطل نگذارند
کارمزد وام چند؟
افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی همان طور که گفته شد قدم اول برای افزایش قیمت تمام شده پول در کشور است. در این راستا نرخ کارمزد تسهیلات بانکی نیز بیش از پیش افزایش خواهد یافت.
معاون اقتصادی بانک مرکزی با اشاره به این‌که نرخ سود تسهیلات قرض‌الحسنه تغییری نکرده است، گفت: با هرگونه تخلف در حوزه سود بانکی در هر سطحی برخورد جدی خواهیم کرد.
پیمان قربانی درباره جزئیات اجرای بخشنامه جدید درباره نرخ سود بانکی گفت: شورای پول و اعتبار مصوبه نرخ‌های سود را تصویب کرد. وی افزود: نرخ سود تسهیلات قرض‌الحسنه تابع نرخ سود گذشته است و در این مصوبه تغییری نداشته است اما نرخ سود تسهیلات سرمایه در گردش و سایر تسهیلات که براساس مصوبه سابق شورای پول و اعتبار ۱۸ درصد بود به ۲۳ رسیده است.
معاون اقتصادی بانک مرکزی ادامه داد: رعایت نرخ سود مصوب ابلاغ شده از مهم‌ترین موارد و نکات مدنظر بانک مرکزی است و عدم رعایت آن نه تنها به صنعت بانکی لطمه می‌زند و باعث ناترازی و اضافه‌برداشت بانک‌ها می‌شود بلکه به اقتصاد هم آسیب می‌زند بنابراین تذکرات لازم در این زمینه به همه بانک‌ها داده شده و بر رعایت دقیق این مصوبه نظارت خواهیم کرد.
با این حال حسین عبدی، کارشناس اقتصادی معتقد است: از آنجایی که ساختار اقتصاد ایران دچار پیچیدگی‌ها و مشکلات جدی است می‌توان گفت افزایش نرخ بهره گره‌ای را به گره‌های قبلی اضافه خواهد کرد. به لحاظ سیستمی افزایش هزینه تأمین مالی برای اقتصاد شکننده و شرکت‌هایی که هر روز موانع بیشتری را در جهت زنده ماندن تجربه می‌کنند؛ فقط و فقط می‌تواند به سرعت رکود تورمی و کاهش میزان فروش و تعدیل احتمالی نیروی کار و تضعیف بیشتر منجر شود. اقتصاد ما مانند اقتصادهای بزرگ دنیا نیست که بتوان با پیچ نرخ بهره سیاستهای کلان را در آن تنظیم کرد.
وی افزود: در شرایطی که تحریم‌ها فروش نفت را سخت کرده است، توقف کار در برخی از شرکت‌های کوچک و متوسط به علل مختلف ادامه دارد و شرکت‌های بزرگ نیز به دلیل توقعات دولتی به مانند قبل نمی‌توانند فعالیت خود را ادامه دهند و قطع گاز شرکت‌های نیروگاهی و فلزی و پتروشیمی و برخی از سیمانی‌ها نیز مزید بر علت شده است و افزایش نرخ بهره باعث افزایش نرخ بهای تمام شده پول در شرکت‌ها شده و سرمایه در گردش آنها کاهش می‌یابد.
پیش‌بینی آینده بازارها
کارشناسان در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش نرخ سود بانکی می‌تواند زمینه را برای مهار قیمت ارز و سکه مهیا کند؟ با تامل پاسخ منفی می‌دهند.
یک فعال بازار سرمایه در خصوص تاثیر افزایش نرخ سود بانکی بر بازارهای مهم سرمایه‌گذاری در کشور گفت: نرخ تورم در حدی بالاست که فکر نکنم افزایش پنج درصدی نرخ سود بانکی بتواند تاثیر چندانی بر رفتار سرمایه‌گذار خرد در بازار داشته باشد چرا که افزایش نرخ سکه و طلا به حدی تند است که افراد ترجیح می‌دهند سود آنی را دریافت کنند و سه ماه پول خود را برای دریافت حداقل سود در بانک معطل نگذارند.
قاسمی تاکید کرد: البته اگر سود این اتفاق به بازارهای سنتی سرمایه‌گذاری نمی‌رسد زیان آن بورس را در خود فرا خواهد گرفت . وی گفت: بورس متاسفانه در وضعیت به شدت آسیب‌پذیر است و هر اتفاقی می‌تواند سبب ریزش شاخص شود. در شرایط فعلی هم افزایش نرخ سود عاملی است که می‌تواند بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار دهد.
وی پیش‌بینی کرد با این افزایش نرخ سود، بازارها تاثیر چندانی را تجربه نکنند. اقتصاد ایران در شرایط بحرانی است. رشد نرخ تورم تمامی ابعاد اقتصاد را تحت تاثیر قرار داده است و این تاثیر همچنان ادامه دارد. در این فضا به نظر می‌رسد اجرای سیاستهای مهار تورم ضرورتی انکارناپذیر است اما گویا دولت سیزدهم هنوز ماشین تولید تورم را متوقف نکرده و سیاستهای جاری و مفاد پیش‌بینی شده در بودجه سال آینده نیز حکایت از این مهم دارد.
دیدگاه تان را بنویسید