مهرنوش حیدری

 چند روزی بیشتر به پایان اسفند و فرارسیدن سال 1401 باقی نمانده و مشاهدات میدانی نشان می‌دهد؛ شهروندان در این واپسین روزهای سال به دنبال خرید مایحتاج و مواد غذایی مانند مرغ، ماهی، گوشت، برنج و ... هستند.

به گزارش روزنامه «توسعه ایرانی»؛ گفت‌و‌گو با واحدهای صنفی عرضه و فروش مرغ و ماهی نشان می‌دهد میزان خرید مردم برای استقبال از سال جدید در مقایسه با سال‌های گذشته با تغییراتی همراه بوده و حجم خرید شهروندان به دلیل گرانی و کاهش قدرت خرید به طرز ملموسی کمتر شده است.

در اسفند 1400 برخلاف سال‌های قبل حجم خرید مایحتاج نوروزی آب رفته و با وجود کاهش قدرت خرید مردم؛ در روزهای آخر سال بر قیمت مرغ و ماهی در بازار افزوده شده به طوری که در برخی مناطق مرغ کیلویی 37 هزار تومان به دست مشتریان می‌رسد و ماهی هم از کیلویی 70 تا بیش از 200 هزار تومان عرضه می‌شود.

قیمت مصوب مرغ؛ کیلویی 31 هزار تومان

مهدی یوسف خانی، رئیس اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی تهران بر این باور است که در آخرین روزهای سال آرامش بر بازار مرغ و ماهی حاکم است. وی می‌افزاید: روزانه هزار و ۵۰۰ تن مرغ در بازار تهران تامین و توزیع می شود.

مدیرعامل اتحادیه تکثیر و پرورش آبزیان: اختلاف کنونی قیمت ماهی از سرمزرعه تا بازار ۲ برابر است، در حالی که طبق قانون سود منطقی تولید تا مصرف باید ۱۵ درصد باشد

به گفته وی؛ تامین و توزیع محصول در بازار خوب است و تقاضا نیز نسبتا خوب است اما چندان هم بالا نیست. با این وجود انتظار می‌رود در روزهای پایانی اسفند بر میزان تقاضا در بازار افزوده شود.

یوسف خانی توضیح می‌دهد: به هر حال روزهای ابتدایی سال، کشتارگاه‌ها تعطیل هستند و کشتار ندارند با این وجود به دلیل اینکه معمولا مصرف در آن ایام هم چندان بالا نیست و اوج مصرف در دهه سوم اسفند رقم می‌خورد، مشکلی ایجاد نمی‌شود.

وی تصریح می‌کند: به عبارت دیگر از تاریخ ۲۰ اسفند تا ۲۹ اسفند افزایش ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصدی مصرف را داریم که طبیعتا در راستای ذخیره‌سازی مصرف کنندگان برای ایام عید صورت می گیرد. بنابراین نگرانی برای تامین بازار و نوسان قیمتها در ایام تعطیلی چند روزه کشتارگاه‌ها را نیز نداریم. در حال حاضر کل مصرف تهران روزانه هزار و ۵۰۰ تن است و به همین میزان نیز تامین و توزیع می شود و خوشبختانه بازار در حوزه مرغ و ماهی در آرامش کامل است.

وی با بیان اینکه میزان مصرف نسبت به مدت مشابه در سال گذشته تفاوت چندانی نکرده است، بیان می‌کند: سال گذشته به دلیل اینکه کرونا تا حدودی بیشتر بر بازار تاثیر گذاشته بود و حداقل میزان مصرف روزانه در چنین ایامی حدود هزار و ۳۰۰ تن بود. این در حالی است که حداکثر مصرف شهر تهران در سال گذشته هزار و ۸۰۰ تن بود.

به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی تهران قیمت مصوب مرغ گرم ۳۱ هزار تومان و قیمت مرغ منجمد هم ۲۰ هزار تومان است و اگر بیشتر از این رقم های اعلامی در بازار عرضه شود، تخلف و گران فروشی محسوب می‌شود.

او تصریح می کند: بیشترین تقاضا در بازار برای مرغ است و با توجه به اینکه هم تولید کافی و همچنین عرضه مناسب، پیشبینی می‌شود در روزهای آتی مشکلی نداشته باشیم.

ماهی شب عید چند؟

در سال‌های اخیر و به ویژه 6 ماهه دوم سال 1400 قیمت ماهی و انواع آبزیان آنچنان افزایش یافته که عموم شهروندان قادر به خرید این منبع مهم غذایی نیستند و ماهی این روزها در سفره کمتر خانواده ایرانی مشاهده می‌شود.

بر اساس بررسی‌های میدانی، سالمون طلایی کیلویی 90 هزار تومان، سالمون نروژی ۷۵۰ هزار تومان، سفید به صورت کامل ۳۲۵ هزار تومان و قزل‌آلا پرورشی هم که اکنون با حداقل قیمت کیلویی 69 تا 70 هزار تومان در بازار موجود است

برخی علت گرانی ماهی را قاچاق و برخی دیگر افزایش نرخ خوراک آبزیان در سال جاری می‌دانند و عده‌ای بر این باورند که بی‌توجهی به عرضه ماهی به بازار داخلی از جمله دلایل اصلی گرانی ماهی در بازار است؛ در این میان فعالان این حوزه از پررنگ‌تر شدن نقش دلالان در گران شده ماهی سخن می‌گویند.  

فخرالدین احمدی، مسئول آبزیان اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی با اشاره به افزایش قیمت ماهی می گوید: در صنعت شیلات و این بازار همانند سایر بازارها، دلالان حضوری پررنگ و ملموس دارند و نفوذ این افراد به بازار مجالی برای حضور سایر اقشار جامعه و خرید ماهی باقی نگذاشته است.

پیش‌تر مهرداد بازرگان، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان آبزیان هرمزگان گفته بود: در شهر بندرعباس هم به دلیل قاچاق، ماهی کمیاب شده است. علاوه بر آن در این شهر به دلیل توریست‌پذیری بالا، تعداد رستوران‌های دریایی افزایش یافت. در این میان تقاضا داخل هم روند صعودی دارد و همین دو عامل گرانی ماهی را رقم زده‌اند.

در ماه‌های اخیر قاچاقچیان در این حوزه فعال‌تر شده و در ازای قاچاق آبزیان به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، دلار دریافت می‌کنند.

نقش مخرب دلالان  در گرانی ماهی

مدیرعامل اتحادیه تکثیر و پرورش آبزیان نیز گفت: قیمت ماهی در برخی گونه‌ها نسبت به پارسال ۱۰۰ درصد افزایش داشته که ۵۰ تا ۶۰ درصد آن به هزینه‌های تولید و بقیه به واسطه گری و دلال بازی ارتباط دارد.

ارسلان قاسمی افزوده بود: اختلاف کنونی قیمت ماهی از سرمزرعه تا بازار ۲ برابر است، در حالی که طبق قانون سود منطقی تولید تا مصرف ۱۵ درصد است.  با توجه به افزایش ۷ تا ۸ درصدی تولید نسبت به پارسال، کمبود عرضه مطرح نیست و تنها دلال بازی منجر به گرانی ماهی در بازار شده است. در ۱۰ روز باقی مانده سال اتفاق خاصی نخواهد افتاد.

قاسمی می‌گوید: با توجه به افزایش تولید و توقف بخشی از صادرات کپور به عراق در ارتباط با تامین‌ ماهی شب عید مشکلی وجود ندارد.

قیمت انواع ماهی در بازار

بر اساس بررسی‌های میدانی، سالمون طلایی کیلویی 90 هزار تومان، سالمون نروژی ۷۵۰ هزار تومان، سفید به صورت کامل ۳۲۵ هزار تومان و قزل‌آلا پرورشی هم که اکنون با حداقل قیمت کیلویی 69 تا 70 هزار تومان در بازار موجود است؛ در حالی که به گفته فخرالدین احمدی، مسئول آبزیان اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی در گفت‌وگو با میزان اظهار کرده است: در حال حاضر قیمت ماهی قزل آلا ۶۱ هزار تومان، ماهی آزاد پرورشی ۲۸ هزار تومان، ماهی سفید پرورشی ۵۵ هزار تومان، ماهی شیر ۱۸۰ هزار تومان، ماهی حلوا ۱۴۰ هزار تومان و ماهی سفید دریایی ۱۴۰ الی ۲۰۰ هزار تومان نسبت به سایز ماهی به مصرف کنندگان عرضه می‌شود.این در حالی است که ماهی قزل‌آلا در سطح واحدهای صنفی سطح شهر به نرخ حداقل کیلویی 69-70 هزار تومان به مشتریان فروخته می‌شود که بین 9 تا 10 هزار تومان با رقم اعلامی از سوی مسئولان اتحادیه فاصله دارد که نشان دهنده گران‌فروشی ماهی در واحدهای صنفی است.

به نظر می‌رسد نوروز با طعم کاهش مصرف و کوچک شدن سفره‌ مردم در حال از راه رسیدن است. افکار عمومی در این فضا چشم‌انتظار بهبود وضعیت معیشتی و مهار تورم هستند.