مهرنوش حیدری

محموداولاد، کارشناس در حوزه مسکن گفت: هنگامی که چندین هزار واحد مسکونی مهر همچنان متقاضی ندارد و باقی‌مانده چگونه ساخت 4 میلیون واحد مسکونی در دستور کار قرار گرفته و مسئولان باید برآورد واقعی از نیاز به مسکن و تعداد واقعی متقاضیان داشته باشند.

این کارشناس در گفتگو با «توسعه ایرانی» تاکید کرد لازم است آمار مشخصی درباره تعداد مسکن‌های مشتری بلاتکلیف و بی‌مشتری ارائه شود.  

حالا شمارش معکوس برای ساخت و تامین 4 میلیون واحد مسکونی آغاز شده تا یکی از مهمترین اولویت‌ها و برنامه‌های دولت سیزدهم دانست.

 رئیس‌جمهور در آخرین گفت‌وگوی تلویزیونی خود با مردم بار دیگر بر این مهم تاکید کرد و وعده داد تا پایان این دولت 4 میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته خواهد شد و به این صورت مشکل تامین مسکن اقشار ضعیف جامعه به عنوان یکی از چالش‌های مهم اقتصادی و اجتماعی حل خواهد شد.

این چنین است که در گام اول، ثبت‌نام از خانه‌اولی‌ها، امروز آغاز می‌شود.

به گفته محمودزاده، معاون وزیر راه و شهرسازی، در 31 استان و تعداد قابل توجهی از شهرها تامین زمین صورت گرفته و آمادگی ثبت‌نام وجود دارد.

بنا بر اظهارات وی؛ امکانات و تسهیلات طرح جهش تولید مسکن به مراتب بیش از طرح‌های قبلی است و به واسطه امکانی که قانون‌گذار تعیین کرده طرح جهش تولید و تامین مسکن از نظر میزان تسهیلات، سود وام‌ها و خدماتی که دولت می‌دهد به مراتب پیشرفته‌تر از پروژه‌های قبلی است. البته به شورای عالی مسکن پیشنهاد داده‌ایم که پروژه‌های قبلی هم مشمول همه امتیازات این طرح شوند.

بر اساس اظهارات دولتمردان و مسئولان طرح ساخت چهار میلیون واحدی مسکونی در دستور کار قرار گرفته و شمارش معکوس برای آغاز این طرح عظیم که دهک‌های اول تا سوم جامعه را می‌تواند خانه‌دار کند، از امروز آغاز می‌شود.

به گفته «محمود محمودزاده»، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی؛ خط قرمز دولت در اجرای این طرح قیمت آن است که باید مناسب جیب دهک‌های اول تا سوم باشد. قرار است که دولت بیشترین کمک را برای دهک‌های اول تا سوم از طریق «صندوق ملی مسکن» انجام دهد.

با شروع ثبت نام از خانه‌‌اولی‌ها در مرحله نخست و همچنین آغاز این طرح به حتم از تعداد متقاضیان مسکن که اکنون فقط می‌توانند آرزوی خانه‌دار شدن را داشته باشند، کاسته خواهد شد.

نامشخص بودن هزینه ساخت و میزان آورده متقاضیان

یک تحلیلگر حوزه مسکن درباره طرح جهش مسکن و آغاز ثبت‌نام از مسکن‌ اولی‌ها در قالب این طرح به «توسعه ایرانی» گفت: بحث مسکن دارای ابعاد مختلفی است که یک بعد آن مربوط به ساخت مسکن و عرضه آن است اما ابعاد دیگر این موضوع مربوط به سمت تقاضای مسکن در جامعه است.

محمود اولاد افزود: در مورد این طرح دولت اعلام نکرده که یک میلیون واحدی که قرار است برای آن ثبت‌نام و ساخته شود، چگونه قرار است متقاضیان سهم خود را پرداخت کنند؛ اگر قرار باشد این طرح همانند مسکن ملی باشد - که به نظر می‌رسد این‌گونه باشد - مردم باید پس از ثبت‌نام قسط اولی را پرداخت کنند که هنوز این مبلغ مشخص نشده قرار بود مسکن ملی را با هزینه هر متر مربع 3 میلیون تومان بسازند و البته بر اساس شنیده‌‌ها به نظر می‌رسد هزینه ساخت هر متر مسکن در این طرح حدود 7 تا 8 میلیون تومان باشد که برای ساخت یک واحد 100 متری متقاضیان باید 700 تا 800 میلیون تومان بپردازند که در خوشبینانه‌‌ترین حالت شاید بتوانند 200 میلیون تومان وام دریافت کنند که همچنان مشخص نیست اقساط بازپرداخت این وام نیز چقدر است.

کاهش 34درصدی درآمد سرانه واقعی مردم

وی تاکید کرد: بنابراین به جرأت می‌توان گفت تامین هزینه ساخت مسکن برای خانه اولی‌ها بسیار بالا خواهد بود و به راحتی نمی‌توانند آن را تامین کنند. بر اساس تجربه مسکن ملی و برنامه ساخت 400 هزار واحد مسکونی در هر سال صلاحیت فقط 40 هزار متقاضی تایید شد که رقم بسیار ناچیزی محسوب می‌شود.

وی عنوان کرد: مساله مهم این است درآمد سرانه واقعی مردم در یک دهه گذشته به شدت کاهش یافته و بنا بر محاسبات مرکز پژوهش مجلس از سال 1390 تا 1399 و همچنین در سال 1400 درآمدهای سرانه واقعی 34 درصد کاهش یافته است و در نتیجه توان خرید مردم نیز پایین آمده است.

این اقتصاددان گفت: بنابراین حتی اگر میزان عرضه واحدهای مسکونی افزایش یابد؛ هنگامی که مردم پول ندارند در نتیجه نمی‌توانند این واحدها را خریداری کنند.

وی تاکید کرد: با توجه به شرایط اقتصادی و کاهش درآمدها بعید است افراد و به ویژه خانه‌اولی‌ها به صورت گسترده بتوانند برای خرید مسکن در قالب این طرح مشارکت کنند.

محموداولاد، کارشناس حوزه مسکن در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: هنگامی که چندین هزار واحد مسکونی مهر همچنان متقاضی ندارد و باقی‌مانده؛ چگونه ساخت 4 میلیون واحد مسکونی در دستور کار قرار گرفته است. چرا مسئولان برآورد واقعی از نیاز به مسکن و تعداد واقعی متقاضیان ندارند؟

این کارشناس حوزه مسکن درباره واگذاری طرح ساخت واحدهای مسکونی این طرح با سازمان‌ها، مراکز مختلف و همچنین بخش خصوصی توضیح داد: با توجه به اینکه دولت سایت برای ثبت‌نام تعیین کرده باید گفت دولت همچنان مجری اصلی این طرح است و البته همانند سایر طرح‌ها دولت به طور مستقیم وارد بحث اجرایی نمی‌شود زیرا توان و امکانات کافی در اختیار ندارد بنابراین دولت مجبور است برای ساخت واحدهای مسکونی این پروژه را به پیمانکاران مختلف واگذار کند البته ارگان‌هایی که برای انجام این کار معرفی شده‌اند نیز تقریبا دولتی هستند و در کنار آنها انبوه‌‌سازان و خودمالکان نیز در این پروژه مشارکت خواهند داشت.

وی اضافه کرد: دولت به تنهایی قادر به انجام چنین پروژه‌ای به تنهایی نیست و کمک گرفتن از پیمانکاران مختلف طبیعی است در ساخت پروژه مسکن مهر نیز این مساله اتفاق افتاد و چنین موردی تجربه شد.

اولاد درباره وعده ساخت4 میلیون واحد مسکونی در4 سال آینده گفت: مسلم است تولید مسکن مانند سایر کالاها در یک سال امکان‌پذیر نیست و به مدت زمانی بین 1.5 تا 2 سال نیاز است بنابراین اینکه گفته شود 4 میلیون واحد مسکونی وعده داده شده در طول سال‌های آینده ساخته خواهد شد؛ طبیعی است. البته باید توجه داشت که ساخت 2 میلیون و 200 هزار واحد مسکونی در پروژه مسکن مهر بیش از 14 سال طول کشیده و همچنان برخی از این واحدها حداقل در شهر جدید پردیس همچنان بلاتکلیف مانده و ادامه دارد. بنابراین باید پرسید هنگامی که چندین هزار واحد مسکونی مهر همچنان متقاضی ندارد و باقی‌مانده چگونه ساخت 4 میلیون واحد مسکونی در دستور کار قرار گرفته و مسئولان باید برآورد واقعی از نیاز به مسکن و تعداد واقعی متقاضیان داشته باشند.

وی توضیح داد: در هنگام ساخت پروژه مسکن مهر و بر اساس نیازسنجی واقعی صورت گرفته، ‌مشخص شد متقاضیان به 1.5 میلیون واحد مسکن نیاز دارند اما ساخت 2 میلیون و 200هزار واحد در دستور قرار گرفت که 700 هزار واحد بیش از نیاز واقعی بود. وی با تاکید بر اینکه در این طرح باید نیازسنجی واقعی صورت گیرد، گفت: وشن نیست که آیا چنین نیازسنجی دقیقی انجام شده یا خیر؟ در این صورتباید اعلام شود هزینه ساخت هر متر و میزان تسهیلات به متقاضیان چقدر است و با توجه به کاهش درآمد سرانه آیا این عده قادر به تامین آورده مورد نیاز و بازپرداخت اقساط خواهند بود .