جهش قیمت جوجه یک روزه تا ۱۷ هزار تومان؛
زنجیره بازتولید بحران در بازار مرغ فعال است
مریم شکرانی
جوجه یک روزه که پارسال فروردین، هزار و ۳۵۰ هزار تومان قیمت داشت؛ حالا به ۱۷ هزار تومان هم رسیده است. اتفاقی که مرغداران را نگران سرکشی دوباره قیمت مرغ کرده است.
کاظم خاوازی، وزیر کشاورزی چند روز پیش به مجلس گفته بود که جوجه یک روزه قاچاق می‌شود اما برخی مرغداران این ادعای وزیر را آدرس اشتباهی می‌دانند و می‌گویند که کمبود جوجه یکروزه در بازار دلایل دیگری دارد.
دخالت دولت بازار مرغ را به هم ریخت
دولت بازار مرغ را به هم ریخته است. این موضوعی است که پدرام سلطانی، نایب‌رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران اخیرا در یک نشست کلاب هاوس مطرح کرد و گفت مساله مرغ یک مصداق بارز از نتایج دخالت دولت در اقتصاد است. او گفت ایران یکی از 10 تولیدکننده بزرگ مرغ در جهان است، اما حالا دخالت‌های دولت موجب شده که واردکننده مرغ شویم و صف‌های طولانی برای خرید مرغ آن هم به قیمت گزاف شکل بگیرد و از آن سمت تولیدکننده متضرر شده است و مصرف‌کننده ناراضی است.
دولت حالا نه تنها در واردات و توزیع خوراک و نهاده‌های مرغ دخالت می‌کند، که با قیمت‌گذاری دستوری و دخالت در شیوه توزیع مرغ در بازار شرایط را روز به روز بدتر کرده است.
دخالت دولت در بازار مرغ از اعمال انواع ممنوعیتها مانند ممنوعیت خروج مرغ، ممنوعیت قطعه‌بندی و یا فروش مرغ سبز گرفته تا تشکیل قرارگاه ساماندهی مرغ همه و همه باعث شده است که توجیه اقتصادی تولید برای بسیاری از مرغداری‌های کوچک از بین برود و آنها از جوجه‌ریزی و تولید مرغ خودداری کنند. حالا در حالی که مرغداران معتقدند باید ماهانه ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیون قطعه جوجه‌ریزی شود، رضایی معاون امور دام وزارت کشاورزی در یک نشست قرارگاه ساماندهی مرغ گفته است که از سه ماه گذشته تاکنون ۱۲۵ میلیون قطعه جوجه‌ریزی شده است و به این ترتیب میزان جوجه‌ریزی حتی از نصف نیاز ماهانه کمتر است. با این حال دولت قیمت دستوری برای بازار تعیین کرده است و مصرف‌کنندگان می‌گویند که مرغ با نرخ دستوری کمیاب است و بیشتر با نرخ آزاد فروخته می‌شود. چند نرخی شدن قیمت مرغ در شرایطی رخ می‌دهد که حالا مرغداران با گرفتاری تازه‌ای مواجه شدهاند. آنها می‌گویند که قیمت جوجه یک روزه سر به فلک کشیده است و بهای آن نسبت به پارسال حدود ۱۶ برابر شده است.
نگرانی‌ها برای سرکشی دوباره قیمت مرغ در حالی بالا گرفته است که این بار علاوه بر مشکلات و نارسایی‌هایی که برای تامین خوراک دام وجود دارد، مرغداران با گرفتاری تامین جوجه یک روزه مواجه شدهاند. هر قطعه جوجه یک روزه که پارسال فروردین فقط یک هزار و ۳۵۰ تومان قیمت داشت حالا تا ۱۷ هزار تومان صعود کرده است و این نگرانی را برای جهش دوباره قیمت مرغ بالا برده است.
چرا قیمت جوجه یک روزه ترمز برید؟
در همین زمینه رئیس اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران با بیان اینکه بی‌برنامگی وزارت جهاد منجر به کاهش تولید جوجه یکروزه تخم‌گذار شده است، قاچاق جوجه یکروزه از کشور را رد کرد. ناصر نبی‌پور به مهرگفت: تولید جوجه یک روزه به نصف نیاز مرغداران رسیده است و کاهش تولید منجر به افزایش شدید قیمت شده است به طوری که کاهش تولید جوجه یکروزه موجب شده که قیمت هر یک جوجه تخم‌گذار به ۱۵ تا ۱۷ هزار تومان برسد هرچند که عرضه‌کنندگان، جوجه را ۸ هزار تومان فاکتور می‌کنند و بین ۱۵ تا ۱۷ هزار تومان به مرغداران می‌فروشند.
این فعال بخش خصوصی درباره اینکه وقتی قیمت تخم مرغ بالا بود، مرغداران را جریمه میلیاردی کردند، گفت: ولی الان که قیمت تخم مرغ افت کرده و تولیدکنندگان در حال زیان هستند کسی اهمیت نمی‌دهد.
او درباره اینکه دولت برای صادرات تخم مرغ نیز آنچنان شرایط سختی در نظر گرفته که صادرات عملاً امکان‌پذیر نیست، افزود: بر اساس شرایط جدید، صادر‌کننده تخم مرغ باید خودش مرغدار باشد و کارت بازرگانی داشته باشد؛ مبلغ ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان هم ضمانت بانکی بگیرد و در صورتی که قیمت در بازار داخل افزایش یابد، باید ۲ برابر میزان صادرات را در بازار داخل عرضه کند؛ ضمن اینکه قیمت هر کیلوگرم تخم مرغ در مرغداری هم اکنون ۱۲ هزار تومان (دو هزار تومان زیر نرخ مصوب) و در بازارهای صادراتی ۱۷ تا ۱۸ هزار تومان است بنابراین برای مرغدار صرف ندارد این همه خرج کند تا حدود ۵ هزار تومان در هر کیلوگرم تخم مرغ سود کند. این فعال بخش خصوصی در پاسخ به اینکه مباحثی مبنی بر قاچاق جوجه یکروزه گوشتی مطرح شده آیا درباره جوجه تخم‌گذار نیز شاهد چنین اتفاقی هستیم، گفت: این موضوعات را برای سرگرمی مردم مطرح می‌کنند و من بعید می‌دانم که چنین اتفاقی درباره جوجه گوشتی هم افتاده باشد، جوجه را نمی‌توان با اسب و قاطر و توسط کولبرها قاچاق کرد. از طریق دیگر هم بخواهند قاچاق کنند، به راحتی قابل ردیابی و کنترل است.
مرغداران معتقدند که ریشه کمبود جوجه یک روزه را باید در آزاد کردن صادرات تخم مرغ نطفه‌دار در بهمن سال گذشته دانست و اینکه دخالت‌های بی‌حد و حصر دولت در بازار مرغ موجب شده است که تعداد زیادی از تولیدکنندگان جوجه یک روزه از تولید جوجه رویگردان شوند
قاچاق جوجه یک روزه امکان ندارد
برخی مرغداران هم به «توسعه ایرانی» می‌گویند که قاچاق جوجه یک روزه امکان‌پذیر نیست و جوجه یک روزه نیاز به خوراک زیادی دارد و حمل و نقل آن به صورت قاچاق بسیار دشوار است و تلفات بالا می‌دهد بنابراین این مساله نه از نظر عملیاتی ممکن است و نه صرفه اقتصادی دارد.
این در حالی است که کاظم خاوازی در حاشیه جلسه کمیسیون کشاورزی مجلس و در جمع خبرنگاران گفته بود که تولید تخم مرغ در کشور با مازاد مواجه شده است و در حال حاضر قیمت این محصول در مرغداری‌ها کمتر از نرخ مصوب است و تولیدکنندگان در این خصوص دچار ضرر و زیان شدهاند و قطعاً در هفته آینده برای میزان مازاد تولید تخم مرغ مجوز صادرات داده می‌شود.
او تاکید کرده است: اولویت صادرات با واحد‌هایی است که هنگام کمبود تخم‌مرغ به دولت کمک و میزان زیادی از تخم مرغ‌های تولیدی را وارد بازار کرده‌اند تا این کمبود جبران شود.
وزیر کشاورزی همچنین گفته بود که بازار کمبود مرغ ندارد، اما اخباری داریم که جوجه یک روزه متاسفانه از کشور قاچاق می‌شود!
البته برخی مرغداران هم معتقدند که ریشه کمبود جوجه یک روزه را باید در آزاد کردن صادرات تخم مرغ نطفه‌دار در بهمن سال گذشته دانست و اینکه دخالت‌های بی حد و حصر دولت در بازار مرغ موجب شده است که تعداد زیادی از تولیدکنندگان جوجه یک روزه از تولید جوجه رویگردان شدهاند.
آنها با یادآوری کشتار جوجه‌های یک روزه در ابتدای سال ۹۹ می‌گویند که بی‌برنامگی تولید و ناتوانی وزارت کشاورزی پارسال موجب تولید جوجه مازاد و زیان به تولیدکنندگان شد و امسال کاهش تولید جوجه یک روزه گریبان مرغداران را گرفته است. با این حال دولت نه تنها دخالت‌های خود را در بازار کاهش نمی‌دهد که روز به روز بر حجم دخالت‌های خود در تمامی زنجیره‌های تولید و توزیع مرغ اضافه می‌کند.
دیدگاه تان را بنویسید